Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Đề án và dự thảo Nghị quyết về việc thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH, Văn phòng HĐND và Văn phòng UBND
Dự kiến thực hiện thí điểm hợp nhất 3 văn phòng trong năm 2019 ở 10 địa phương
Trình bày tóm tắt tờ trình việc việc xây dựng Đề án, Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, thực hiện sự phân công của Đảng đoàn Quốc hội, Văn phòng Quốc hội đã phối hợp với các cơ quan liên quan thành lập Ban soạn thảo, tổ chức nghiên cứu và lấy ý kiến góp ý vào Đề án thực hiện thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng Hội đồng nhân dân và Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Về tên gọi của cơ quan chung, Văn phòng Quốc hội đề xuất tên gọi là: “Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân” để đảm bảo thể hiện đầy đủ vị trí, vai trò, chức năng của các chủ thể.
Về vị trí, chức năng của Văn phòng, Đề án xác định, Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân là cơ quan cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, có chức năng tham mưu tổng hợp, phục vụ hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tại địa phương. Văn phòng là cơ quan tương đương cấp Sở tại địa phương, trực thuộc Ủy ban nhân dân nhưng không phải là cơ quan chuyên môn.
Văn phòng chung thực hiện toàn diện nhiệm vụ, quyền hạn của Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng Hội đồng nhân dân, Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trước khi hợp nhất theo quy định của pháp luật; bảo đảm thực hiện có hiệu quả, không chồng chéo chức năng, nhiệm vụ.
Về cơ cấu tổ chức, biên chế của Văn phòng, để tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương trong quá trình hoạt động, đề án đề xuất địa phương được chủ động lựa chọn 1 trong 2 phương án: Phương án 1, thành lập không quá 11 phòng và đơn vị theo đối tượng phục vụ, trong đó có 10 phòng có quy định cụ thể và 01 phòng đặc thù do cấp có thẩm quyền thành lập xem xét, quyết định theo yêu cầu đặc thù của địa phương. Phương án 2, thành lập 7 phòng và đơn vị theo nội dung, tính chất công việc.
Đề án đề xuất Văn phòng chung làm việc theo chế độ thủ trưởng kết hợp với chế độ chuyên viên. Chánh Văn phòng điều hành toàn bộ công việc của Văn phòng và chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Trưởng Đoàn, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội; Thường trực Hội đồng nhân dân; Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân theo lĩnh vực được giao. Văn phòng chung tương đối độc lập trong công tác tham mưu phục vụ hoạt động của từng chủ thể: Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân để tránh tình trạng vừa tham mưu triển khai thực hiện vừa tham mưu giám sát việc triển khai thực hiện cùng một nội dung.
Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc trình bày Tờ trình về Đề án thực hiện thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH, Văn phòng HĐND và Văn phòng UBND cấp tỉnh
Tại phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, ban hành Nghị quyết và chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện về các nội dung: Một là, việc ban hành văn bản tạo cơ sở pháp lý thực hiện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết thí điểm hợp nhất 3 Văn phòng thành Văn phòng giúp việc chung. Hai là, số lượng các địa phương thực thiện thí điểm và tiêu chí lựa chọn các địa phương thí điểm. Theo đó, số lượng dự kiến đưa vào thực hiện thí điểm khoảng 10 tỉnh, thành phố, bao gồm: Bắc Kạn, Đà Nẵng, Hà Giang, Hà Tĩnh, Lâm Đồng, Quảng Ninh, Thái Bình, thành phố Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Tiền Giang. Ba là, về thời gian thực hiện thí điểm dự kiến từ ngày 01/ 01/ 2019 đến hết ngày 31/ 12/ 2019 (thực hiện theo năm ngân sách). Bốn là, trách nhiệm của Đảng đoàn Quốc hội, Ban cán sự Đảng Chính phủ, Ban Thường vụ tỉnh ủy, thành ủy trong việc chỉ đạo triển khai thực hiện thí điểm hợp nhất 3 Văn phòng, tổng kết sửa đổi các văn bản pháp luật về tổ chức bộ máy.
Trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc thí điểm hợp nhất ba Văn phòng
Trình bày báo cáo thẩm tra Đề án, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Pháp luật tán thành với sự cần thiết ban hành Đề án nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng và thực hiện nghị quyết của Quốc hội. Đề án đã được chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng.
Ủy ban Pháp luật tán thành việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng Hội đồng nhân dân và Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nhằm tạo cơ sở pháp lý để việc thí điểm sớm được triển khai.
Về các nội dung cụ thể, Ủy ban Pháp luật tán thành với tên gọi của văn phòng chung; nhiệm vụ, quyền hạn của văn phòng chung; địa vị pháp lý của Chánh Văn phòng…Bên cạnh đó, Ủy ban Pháp luật cho rằng, dự thảo Nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội không cần thiết phải quy định quá cụ thể về cơ cấu tổ chức của Văn phòng chung mà chỉ nên quy định số lượng tối đa của các đơn vị trực thuộc có thể là 10 -11 phòng và giao cho các địa phương chủ động quyết định căn cứ vào tình hình, điều kiện thực tế của địa phương với yêu cầu là phải thực hiện đầy đủ, toàn diện, có hiệu quả tất cả các nhiệm vụ mà 3 Văn phòng đang đảm nhiệm hiện nay; không quy định nội dung 03 Phó Chánh Văn phòng đồng thời là 03 Thư ký như dự thảo.
Về thời gian thực hiện thí điểm, đa số ý kiến trong Uỷ ban Pháp luật đề nghị quy định thời gian thí điểm bắt đầu từ ngày 01/01/2019 cho tới khi các luật sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương có hiệu lực thi hành để bảo đảm quá trình thí điểm không bị ảnh hưởng bởi tiến độ sửa đổi các luật có liên quan.
Nhất trí với danh sách 10 tỉnh, thành phố dự kiến tiến hành thí điểm như Đề án, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho rằng việc lựa chọn các địa phương này bảo đảm được tính đại diện về vùng miền cũng như các đặc điểm về nông thôn, đô thị. Tuy nhiên, Ủy ban Pháp luật đề nghị bổ sung vào dự thảo Nghị quyết quy định để tạo điều kiện cho các tỉnh, thành phố còn lại chủ động tham gia thực hiện thí điểm.
Sẽ tổng kết thực hiện thí điểm hợp nhất để làm cơ sở sửa luật
Cho ý kiến về Đề án và dự thảo Nghị quyết tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với sự cần thiết xây dựng và triển khai đề án để thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW2017 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng; Kế hoạch số 07-KH/TW; Kết luận số 34-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 56/2017/QH14 của Quốc hội.
Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ kết luận nội dung thảo luận
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Văn phòng Quốc hội đã chủ động tích cực chuẩn bị đề án, nội dung đề án được chuẩn bị kỹ lưỡng có sự đánh giá khách quan những thuận lợi, hạn chế, khó khăn, tài liệu hồ sơ đầy đủ theo đúng quy định.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành với đề xuất trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng Hội đồng nhân dân và Văn phòng Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh nhằm tạo cơ sở pháp lý để việc thí điểm sớm được triển khai.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng thống nhất với việc lựa chọn các địa phương thực hiện thí điểm, về tiêu chí lựa chọn cũng như số lượng các địa phương như đề án, đồng thời đề nghị tiếp thu ý kiến của Uỷ ban Pháp luật đề xuất tạo điều kiện để các địa phương nếu thấy đủ điều kiện được chủ động thực hiện thí điểm hợp nhất theo Nghị quyết; cũng như tránh ép địa phương thực hiện khi chưa sẵn sàng.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với việc sau thí điểm phải tổ chức tổng kết đánh giá để làm cơ sở để sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Ngoài ra, tại phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho ý kiến vào các nội dung cụ thể của Đề án và dự thảo Nghị quyết như đề nghị làm rõ phương thức hoạt động của Văn phòng chung, địa vị pháp lý của Chánh Văn phòng, lựa chọn người đứng đầu Văn phòng chung; không nên quy định thêm chức danh Thư ký; vấn đề bàn giao biên chế, cơ sở vật chất.
Bên cạnh đó còn có một số ý kiến khác nhau như về thời gian thực hiện thí điểm, chức năng của Văn phòng chung, cơ cấu tổ chức của Văn phòng chung…Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Văn phòng Quốc hội tiếp thu các ý kiến phát biểu tại phiên họp đồng thời tổ chức xin ý kiến bằng văn bản về những vấn đề còn ý kiến khác nhau này để tiếp tục hoàn thiện Đề án, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét ban hành.