Thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ trình bày Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2019, tình hình triển khai thực hiện dự toán NSNN năm 2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, năm 2019 nước ta đã hoàn thành toàn diện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và NSNN. Trong đó, tổng thu NSNN đạt 1.551,1 nghìn tỷ đồng, vượt 139,77 nghìn tỷ đồng (+9,9%) so dự toán, tăng 93,77 nghìn tỷ đồng so báo cáo Quốc hội; tỷ lệ huy động vào NSNN đạt 25,7%GDP, riêng từ thuế và phí đạt 21,1%GDP.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày báo cáo
Về tổng chi NSNN đạt gần 1.748 nghìn tỷ đồng, vượt 114,7 nghìn tỷ đồng (+7%) so với dự toán, tăng 81,2 nghìn tỷ đồng so báo cáo Quốc hội. Kết thúc năm 2019, chi đầu tư phát triển (bao gồm cả số được phép chuyển nguồn sang năm 2020) đạt 438,4 nghìn tỷ đồng, vượt 9,1 nghìn tỷ đồng (+2,1%) so dự toán; chi thường xuyên đạt 1.004,6 nghìn tỷ đồng, vượt 5,2 nghìn tỷ đồng (+0,5%) so dự toán; chi dự trữ quốc gia đạt 1.646 tỷ đồng, vượt 546 tỷ đồng (49,6%) so dự toán; chi trả nợ lãi đạt xấp xỉ 108 nghìn tỷ đồng, đảm bảo thanh toán đầy đủ, kịp thời các nghĩa vụ nợ đến hạn theo cam kết, giảm 16,9 nghìn tỷ đồng so dự toán. Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cũng cho biết, tồn tại lớn trong điều hành năm 2019 là tiến độ giải ngân vốn đầu tư công nguồn NSNN vẫn chậm, cả năm đạt khoảng 70,8% dự toán, còn khoảng 128,96 nghìn tỷ đồng vốn chưa giải ngân phải chuyển nguồn sang năm 2020.
Bội chi NSNN ở mức 202,97 nghìn tỷ đồng, bằng 3,36% GDP thực hiện, giảm 19 nghìn tỷ đồng so dự toán; trong đó bội chi NSTW giảm 6,5 nghìn tỷ đồng, bội chi NSĐP giảm 12,5 nghìn tỷ đồng.
Đến hết ngày 31/12/2019, dư nợ công ước bằng 54,7%GDP, dư nợ Chính phủ bằng 47,7%GDP và dư nợ nước ngoài của quốc gia bằng 47%GDP (mục tiêu giai đoạn 2016-2020, tương ứng là 65%, 54% và 50%GDP).
Về tình hình thu, chi 4 tháng đầu năm 2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, tổng thu NSNN đạt 491,38 nghìn tỷ đồng, bằng 32,5% dự toán, giảm 5,9% so cùng kỳ năm 2019 (cùng kỳ năm 2019 đạt 37% dự toán, tăng 14,9%), trong đó: thu nội địa đạt 32,3% dự toán, giảm 3,7%; thu về dầu thô đạt 52,1% dự toán, tăng 0,9% so cùng kỳ (giá dầu thanh toán bình quân 4 tháng đạt khoảng 58 USD/thùng, thấp hơn 2 USD/thùng so giá tính dự toán); thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 30,8% dự toán, giảm 19% so cùng kỳ 2019. Trước tác động của đại dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp đã phải thu hẹp hoạt động sản xuất - kinh doanh do gặp khó khăn về thị trường, gián đoạn nguồn cung nguyên, vật liệu đầu vào, cầu hàng hóa, dịch vụ sụt giảm mạnh,... tạo sức ép ngày càng lớn đến thu NSNN.
Tổng chi NSNN đạt 472,1 nghìn tỷ đồng, bằng 27% dự toán, tăng 9,8% so cùng kỳ năm 2019, trong đó: chi đầu tư phát triển đạt 19% dự toán, tăng 30,3%, cao hơn cùng kỳ năm trước cả về tiến độ và mức tăng trưởng; chi trả nợ lãi đạt 34,9% dự toán, tăng 4%; chi thường xuyên đạt 32,1% dự toán, tăng 6,1% so cùng kỳ năm 2019.
Các nhiệm vụ chi NSNN trong 4 tháng đầu năm được đảm bảo theo đúng dự toán và tiến độ triển khai thực hiện của các đơn vị sử dụng ngân sách; đồng thời bảo đảm tăng chi cho các hoạt động y tế, bảo đảm vệ sinh môi trường và các hoạt động hỗ trợ kiểm soát, phòng, chống Covid-19, thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện ngân sách nhà nước năm 2019 và tình hình triển khai thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2020
Dự báo tình hình và nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu về thu, chi NSNN trong những tháng cuối năm 2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng nêu rõ trong các tháng tới đây, nền kinh tế tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, đáng chú ý là rủi ro diễn biến dịch bệnh Covid-19, tác động của suy giảm tăng trưởng kinh tế, thương mại, đầu tư toàn cầu, giá dầu thô sụt giảm. Trong bối cảnh đó, việc đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,8% là thách thức rất lớn. Theo các đánh giá của các tổ chức tài chính quốc tế đưa ra đầu tháng 4, thì mức độ thiệt hại của nền kinh tế Việt Nam tùy thuộc vào thời điểm kết thúc dịch bệnh, trong đó: WB dự báo tăng trưởng năm 2020 của Việt Nam ở mức 4,9%, ADB dự báo là 4,8% và IMF dự báo là 2,7%.
Điều này sẽ tác động mạnh đến cân đối thu, chi NSNN các quý tiếp theo và cả năm 2020. Trong thời gian còn lại của năm 2020, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tập trung triển khai các giải pháp, nhiệm vụ chủ yếu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán NSNN năm 2020 theo Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ; đồng thời, thực hiện tốt công tác hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, tăng cường công tác quản lý thu NSNN; đẩy mạnh chống thất thu, chuyển giá, gian lận thương mại; xử lý, thu hồi nợ đọng thuế.
Trong đó: Tập trung triển khai các giải pháp về tài khóa - tiền tệ để hỗ trợ, giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân kinh doanh ứng phó với dịch Covid-19. Đảm bảo cân đối ngân sách các cấp, điều hành sử dụng dự phòng NSNN triệt để tiết kiệm. Các địa phương thực hiện đúng nguyên tắc “trường hợp giảm thu phải giảm chi tương ứng”; chủ động sử dụng dự phòng, dự trữ và nguồn lực tại chỗ để chi phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, thực hiện các chính sách đảm bảo an sinh xã hội, an toàn trật tự trên địa bàn và các nhiệm vụ chi cấp thiết phát sinh theo chế độ.
Sau khi nghe báo cáo của Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe báo cáo thẩm tra sơ bộ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện ngân sách nhà nước năm 2019, tình hình triển khai thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2020 của Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội./.