Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công
Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý một số vấn đề lớn và nội dung còn ý kiến khác nhau về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết, tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã thảo luận và cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Đầu tư công. Ngay sau kỳ họp, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách đã phối hợp với Cơ quan soạn thảo tổ chức hội thảo để lấy ý kiến trong quá trình chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo Luật; thống nhất định hướng giải trình, tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội đối với Dự án Luật này.
Theo đó, Ủy ban Tài chính – Ngân sách tiếp thu và giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội về các nội dung: Áp dụng Luật Đầu tư công; giải thích từ ngữ; đối tượng và phân loại dự án đầu tư công; trường hợp không phải quyết định chủ trương đầu tư; về quy trình xây dựng, phê duyệt và giao Kế hoạch đầu tư công trung hạn; về thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn; về việc trích quỹ dự phòng; về thời gian chuyển nguồn và thời hạn giải ngân vốn Kế hoạch đầu tư công trung hạn 05 năm và hằng năm; về tập trung quản lý vốn đầu tư công về một đầu mối cùng với ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, dự án Luật vẫn còn có các nội dung còn ý kiến khác nhau.
Về phạm vi sửa đổi và tên gọi của Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải nêu rõ, nhiều ý kiến đề nghị rà soát, đánh giá kỹ lưỡng, đầy đủ các vấn đề vướng mắc, sửa đổi Luật Đầu tư công toàn diện, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và thống nhất tên gọi của Luật là Luật Đầu tư công (sửa đổi). Một số ý kiến đề nghị nên tập trung vào sửa đổi một số điều cần thiết và lấy tên là “Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công”
Về việc tách riêng công tác đền bù, giải phóng mặt bằng là dự án độc lập, Cơ quan soạn thảo cho rằng, việc bồi thường, tái định cư, giải phóng mặt bằng là vấn đề phức tạp. Nếu tách việc bồi thường, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập tại thời điểm trước khi quyết định chủ trương đầu tư sẽ tạo thuận lợi để triển khai dự án ngay sau khi có quyết định đầu tư. Vì vậy, đề nghị quy định theo hướng tách giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập.
Qua thảo luận, nhiều ý kiến đề nghị bỏ quy định tại Khoản 6 Điều 5 dự thảo Luật vì không nên tách riêng công tác đền bù, giải phóng mặt bằng là dự án độc lập. Có ý kiến cho rằng quy định tại Khoản 2 Điều 6 chưa rõ ràng, chưa làm rõ được thế nào là quan trọng và quy mô thế nào thì được tách thành các dự án thành phần.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày báo cáo tại phiên họp
Về vấn đề này, Ủy ban Tài chính – Ngân sách cho rằng, việc quy định về dự án bồi thường, tái định cư, giải phóng mặt bằng để thực hiện các dự án đầu tư công là chưa hợp lý. Nếu tách riêng công tác này để bố trí vốn đầu tư công có thể sẽ dẫn đến việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng xong không đủ nguồn lực để thực hiện dự án vì không nhìn được tổng thể nhu cầu nguồn lực, hoặc dự án không được phê duyệt, dẫn đến tình trạng “dự án treo”, lãng phí nguồn lực và dễ gây bức xúc trong nhân dân. Do đó, đề nghị không quy định dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng là dự án đầu tư công độc lập.
Về nội dung trình Quốc hội xem xét, quyết định Kế hoạch đầu tư công trung hạn 05 năm và thẩm quyền của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ trong việc quyết định danh mục dự án cụ thể, Cơ quan soạn thảo cho rằng, việc trình Quốc hội xem xét, quyết định danh mục cụ thể từng dự án cho cả Kế hoạch đầu tư công trung hạn 05 năm là không khả thi và đề nghị quy định thẩm quyền quyết định danh mục dự án thuộc Kế hoạch đầu tư công trung hạn là của Thủ tướng Chính phủ. Về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Tài chính – Ngân sách chưa tán thành với quy định thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ quyết định danh mục dự án thuộc Kế hoạch đầu tư công trung hạn.
Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận về các nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật như về phạm vi sửa đổi và tên gọi của Luật; nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước; về phân tách riêng công tác đền bù, giải phóng mặt bàng là dự án độc lập; tiêu chí phân loại dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A,B,C; về thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư; quy trình quản lý nguồn vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài; Kế hoạch đầu tư công 03 năm cuốn chiếu; về nội dung trình Quốc hội xem xét, quyết định Kế hoạch đầu tư công trung hạn 05 năm và thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ trong việc quyết định danh mục dự án cụ thể; nhiệm vụ, quyền hạn của thường trực Hội đồng nhân dân.
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển kết luận nội dung thảo luận
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ, qua thảo luận Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với việc sửa đổi luật, xác định phạm vi tên gọi của Luật tùy thuộc vào quá trình rà soát các quy định, tháo gỡ những khó khăn, hạn chế tối đa sửa nhưng nội dung không cần thiết, phá vỡ sự thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Về các nội dung cụ thể, Ủy ban Thường vụ Quốc hội không tán thành với việc quy định tách riêng công tác đền bù, giải phóng mặt bằng là dự án độc lập; đồng ý với việc rà lại một cách hợp lý việc phân loại dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, B, C không chỉ về giá trị mà còn các yếu tố liên quan đến môi trường, xã hội…và không đặt ra dự án đặc thù, đặc biệt. Về quy định quản lý nguồn vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài phải lấy Luật Quản lý nợ công làm gốc và tuân thủ các quy định của luật về trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan hữu quan. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng không tán thành với việc quy định kế hoạch đầu tư công 03 năm cuốn chiếu.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh, thực hiện đúng quy định của Hiến pháp về thẩm quyền của Quốc hội trong việc quyết định Kế hoạch đầu tư công trung hạn. Theo đó, Quốc hội quyết định tổng mức đầu tư, tiêu chí và danh mục dự án thuộc Kế hoạch đầu tưu công trung hạn; đồng thời đề nghị Quốc hội quyết định tổng mức, tiêu chí tại kỳ họp thứ nhất của khóa và kỳ họp thứ 2 quyết định danh mục dự án./.