Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ
Sau khi Tổng Kiểm toán nhà nước Trần Sỹ Thanh báo cáo công tác năm 2021 và kế hoạch kiểm toán năm 2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ về nội dung này.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường, trong bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương, ảnh hưởng lớn đến việc triển khai thực hiện nhiệm vụ năm 2021 của kiểm toán nhà nước (KTNN), Ban cán sự Đảng, Đảng ủy, Lãnh đạo KTNN đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức hiệu quả các nhiệm vụ thuộc thẩm quyền và đạt được những kết quả tích cực. Cụ thể: Năm 2021 KTNN tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt và tổ chức thực hiện có hiệu quả các nghị quyết của Đảng, của Quốc hội, trong đó đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao chất lượng kiểm toán, siết chặt kỷ luật, kỷ cương. Hoạt động kiểm toán tiếp tục được đổi mới. Công tác xây dựng kế hoạch kiểm toán cơ bản bám sát Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030, bảo đảm tuân thủ pháp luật, chặt chẽ, công khai, minh bạch. Công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán tiếp tục được chú trọng, việc kiểm soát chất lượng kiểm toán tại các đơn vị từng bước đi vào nề nếp và ngày càng chất lượng, phản ánh đúng thực chất.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được của KTBB, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường cũng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế mà KTNN cần khắc phục. Cụ thể: Về riển khai thực hiện các nghị quyết, chủ trương của Đảng, nghị quyết của Quốc hội, chính sách, pháp luật của nhà nước, đề nghị KTNN cần lưu ý xây dựng và ban hành Kế hoạch này đúng thời gian theo quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng, làm căn cứ triển khai nhiệm vụ của KTNN ngay từ những tháng đầu năm. Việc ban hành các văn bản đạt tỷ lệ khá khiêm tốn so với kế hoạch đề ra, KTNN cần báo cáo rõ lý do việc chậm ban hành các văn bản theo kế hoạch, trong đó lưu ý báo cáo rõ việc rà soát, sửa đổi hệ thống các văn bản hướng dẫn thi hành Luật sửa đổi một số điều của Luật KTNN năm 2019.
Bên cạnh đó, về tổ chức hoạt động kiểm toán, số lượng các cuộc kiểm toán thực hiện trong năm có thay đổi, điều chỉnh khá nhiều. Điều này thể hiện chất lượng công tác dự báo, khảo sát, xác định mục tiêu, định hướng,… xây dựng kế hoạch kiểm toán chưa sát thực tiễn, yêu cầu. KTNN cần tăng cường công tác dự báo, đánh giá phạm vi, nội dung kiểm toán, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị để thống nhất các nội dung cần kiểm toán ngay từ khâu xây dựng kế hoạch hàng năm, hạn chế tối đa việc điều chỉnh kế hoạch. Theo Báo cáo của KTNN, chất lượng kiểm soát chất lượng kiểm toán còn chưa toàn diện, chưa tập trung kiểm soát có trọng tâm, trọng điểm nên chất lượng chưa sâu, chưa đáp ứng yêu cầu quản lý. KTNN cần bổ sung chi tiết kết quả công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán và làm nổi bật hơn các kết quả đạt được, làm rõ nguyên nhân còn những tồn tại, hạn chế trong kiểm soát chất lượng kiểm toán.
Đối với phương hướng, nhiệm vụ năm 2022, cơ bản nhất trí với báo cáo của KTNN, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách đề nghị KTNN cần khẩn trương xây dựng, ban hành ngay từ đầu năm các giải pháp, phân công, xác định lộ trình cụ thể để thực hiện thành công các phương hướng, nhiệm vụ này trong năm 2022. Trong đó, lưu ý bổ sung dự báo tình hình năm 2022, đặc biệt là các yếu tố tác động như dịch bệnh Covid-19, xây dựng các kịch bản tổ chức thực hiện kế hoạch KTNN năm 2022. Xây dựng kế hoạch kiểm toán cụ thể, đặc biệt lưu ý các kiểm toán chuyên đề, kiểm toán hoạt động để phục vụ chuyên đề giám sát của Quốc hội về: “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021” và “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật quy hoạch được ban hành”, bảo đảm chất lượng và thời gian các chuyên đề giám sát. Tổ chức thực hiện tốt và đầy đủ Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030, trong đó hoàn thành các nhiệm vụ năm 2022 đã được cụ thể hóa tại Kế hoạch thực hiện Chiến lược này…
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga phát biểu
Tại Phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về công tác của KTNN năm 2021 theo chức năng nhiệm vụ được giao, kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân; việc ban hành các văn bản hướng dẫn và văn bản điều chỉnh hướng dẫn pháp luật; mục tiêu nhiệm vụ, các lĩnh vực cụ thể của kế hoạch KTNN năm 2022; đơn vị lựa chọn kiểm toán, cách thức tiến hành kiểm toán; một số giải pháp để làm tốt việc KTNN trong tình hình diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19.
Đánh giá cao KTNN đã chuẩn bị báo báo đầy đủ, bao quát, toàn diện; Ủy ban Tài chính, Ngân sách đã có quan điểm và các nội dung đề xuất rõ ràng, báo cáo thẩm tra chi tiết, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng nội dung này đủ điều kiện để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 2 tới đây.
Thảo luận về một số nội dung cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh chỉ ra rằng, đối với các văn bản được KTNN kiến nghị xử lý, sửa đổi, đề nghị cần công bố công khai với Quốc hội danh mục văn bản quy phạm pháp luật này và các cá nhân, tổ chức ban hành các văn bản không đúng thẩm quyền, sai quy định…để khắc phục tồn tại hạn chế, đảm bảo các kiến nghị kiểm toán sẽ được thực hiện nghiêm hơn; Đồng thời đề nghị KTNN cần bố trí tập trung ưu tiên các cuộc kiểm toán phục vụ cho hoạt động giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong thời gian tới.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho ý kiến
Biểu dương KTNN, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp nhưng KTNN đã nỗ lực, cố gắng lớn, có nhiều giải pháp linh hoạt, cơ bản hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. Chủ tịch Quốc hội lưu ý, kiểm toán cần toàn diện, trọng tâm trọng điểm, sắc sảo, mạnh dạn chấn chỉnh các vấn đề khi phát hiện, bám sát các quy định của pháp luật; công khai, minh bạch các hoạt động kiểm toán. Đây là vũ khí quan trọng để siết chặt kỷ luật kỷ cương về tài chính, ngân sách; đồng thời giúp người dân và xã hội giám sát lại hoạt động kiểm toán.
Về kế hoạch kiểm toán năm 2022, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, trong mục tiêu chung của KTNN 2022 phải đặt tăng cường củng cố nền tảng kinh tế vĩ mô lên hàng đầu; đảm bảo kỷ luật kỷ cương về tài chính ngân sách; thực hiện chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ; làm rõ cơ cấu và tổng mức của tín dụng; làm rõ việc phát hành trái phiếu Chính phủ cho đầu tư xây dựng cơ bản; việc sử dụng tồn ngân kho bạc nhà nước để thực hiện hoạt động cho vay; phát hành trái phiếu doanh nghiệp... Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội đề nghị chú trọng thêm kiểm toán việc huy động, phân bổ và sử dụng các nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch Covid-19, đảm bảo chống dịch hiệu quả nhưng phải tiết kiệm; tập trung nguồn nhân lực, tài lực cho công tác phòng, chống dịch là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của ngành kiểm toán trong năm nay.
Kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận nỗ lực của KTNN trong hoàn cảnh khó khăn do dịch bệnh Covid-19 nhưng đã cơ bản hoàn thành nhiệm vụ được giao. Đánh giá cao kết quả đạt được trên nhiều lĩnh vực của KTNN, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, các kiến nghị xử lý của KTNN đã đóng góp nhiều vào công tác liên quan đến xây dựng chính sách, pháp luật, nâng cao kỷ luật tài chính trong lĩnh vực đầu tư công, tài chính công, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Đồng thời báo cáo của KTNN tiếp tục cung cấp nhiều thông tin cho các đại biểu Quốc hội đánh giá tình hình tài chính công, tài sản công, KTNN đã hoàn thành xuất sắc vai trò Chủ tịch ASOSAI 14 và thực hiện kiểm toán chung các vấn đề về môi trường với một số nước.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng thống nhất với một số tồn tại, hạn chế trong công tác của KTNN; tin tưởng KTNN tiếp tục thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, hoàn thiện điều kiện hoạt động, tổ chức hoạt động kiểm toán cho phù hợp với tình hình mới hiện nay; thực hiện thành công mục tiêu của chiến lược KTNN 2021-2030. Đồng thời đề nghị KTNN tiếp thu các ý kiến của thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội và tinh thần chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, cần kiểm toán toàn diện, trọng tâm trọng điểm, nêu rõ trách nhiệm tập thể và cá nhận, công khai, minh bạch.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận Phiên họp
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với mục tiêu định hướng và lĩnh vực KTNN năm 2022, đồng thời lưu ý KTNN cần tập trung kiểm toán các chuyên đề, kiểm toán phục vụ công tác phê chuẩn ngân sách nhà nước, kiểm toán phục vụ cho hoạt động giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội và tăng cường kiểm toán việc thực hiện các chính sách kinh tế vĩ mô, tài chính tiền tệ về những vấn đề liên quan đến an toàn nợ công, bội chi ngân sách, tín dụng ngân hàng, quản lý các dự án BOT...
Đối với kiểm toán phục vụ 02 chuyên đề giám sát tối cao của Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị KTNN cần bám sát kế hoạch, đề cương giám sát đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê duyệt để xác định nhiệm vụ và kịp thời tổ chức kiểm toán, tổng hợp kết quả kiểm toán đảm bảo thời gian để Quốc hội hoàn thành nhiệm vụ giám sát. Đồng thời có phương thức kiểm toán phù hợp khi tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, đẩy mạnh công nghệ thông tin, cân đối thời gian và lực lượng phù hợp để phục vụ hiệu quả nhất cho việc phê chuẩn quyết toán của HĐND các tỉnh, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước, bố trí hợp lý các đoàn kiểm toán tại các địa phương, phối hợp tốt với các cơ quan thanh tra, kiểm tra để xử lý chồng chéo.
Trên cơ sở các kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị KTNN và Ủy ban Tài chính, Ngân sách hoàn chỉnh các báo cáo để chuẩn bị cho việc trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 2 tới đây./.