CỤ THỂ HÓA TRÁCH NHIỆM ĐẦU MỐI CỦA TP.HÀ NỘI TRONG DỰ ÁN ĐƯỜNG VÀNH ĐAI 4 VÙNG THỦ ĐÔ HÀ NỘI

10/06/2022

Thẩm tra Dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội tại Kỳ họp thứ 3, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị cần cụ thể hóa trách nhiệm “đầu mối” của Thành phố Hà Nội tại Nghị quyết của Dự án khi quy định pháp luật hiện hành chưa có quy định về khái niệm cũng như trách nhiệm, quyền hạn cụ thể về vai trò này.

Thẩm tra Dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, Dự án đường Vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội là dự án có vai trò quan trọng đối với việc tháo gỡ nút thắt về hạ tầng giao thông đối với thành phố Hà Nội và các tỉnh trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, việc sớm hoàn thành Dự án sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả Vùng, do đó, việc cho phép áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc biệt cho Dự án là cần thiết.

Về đề xuất cho phép phần vốn nhà nước tham gia tối đa 66% tổng mức đầu tư Dự án, Ủy ban Kinh tế cho rằng, Dự án có sơ bộ tổng mức đầu tư rất lớn, do đó nếu áp dụng theo khoản 2 Điều 69 của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư sẽ không khả thi về phương án tài chính và khó thu hút được các nhà đầu tư tham gia đầu tư Dự án. Vì vậy, đa số ý kiến tán thành với đề xuất của Chính phủ.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh

Về kiến nghị cho phép sử dụng nguồn vốn ngân sách trung ương đầu tư các dự án thành phần theo cơ cấu nguồn vốn đã được phân bổ tại Báo cáo Nghiên cứu tiền khả thi Dự án, Ủy ban Kinh tế nhận thấy dự án thành phần đường bộ cao tốc (Đường Vành đai 4) thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách trung ương, đường song hành thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách địa phương, theo đó ngân sách trung ương đã bố trí đủ cho Đường Vành đai 4. Tuy nhiên, do ngân sách địa phương hiện nay còn hạn chế, để bảo đảm tính đồng bộ cho toàn Dự án thì đề xuất nêu trên là có cơ sở.

 Đối với kiến nghị cho phép tăng tổng mức vốn trung hạn trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 từ các nguồn vốn dự kiến tăng thu của các địa phương, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nêu rõ, theo quy định tại khoản 2 Điều 59 Luật Ngân sách nhà nước, Hội đồng nhân dân các địa phương có thẩm quyền quyết định sử dụng số tăng thu và tiết kiệm chi ngân sách của cấp mình; khoản 6 Điều 7 của Nghị quyết số 29/2021/QH14 quy định “các địa phương được giao kế hoạch đầu tư công hằng năm nguồn vốn trong cân đối ngân sách địa phương trên cơ sở khả năng thu thực tế, bảo đảm không tăng mức bội chi của NSĐP hằng năm”. Theo đó, căn cứ khả năng thu thực tế, địa phương có thể giao kế hoạch hằng năm từ nguồn tăng thu, tăng mức vốn đầu tư công trung hạn của địa phương. Do vậy, Ủy ban Kinh tế nhất trí với đề xuất nêu trên của Chính phủ.

Toàn cảnh phiên họp

Chính phủ đề xuất phân chia Dự án thành 07 dự án thành phần và do các địa phương quyết định đầu tư, tổ chức thực hiện; Trình tự, thủ tục thực hiện các dự án thành phần tương tự dự án nhóm A theo quy định pháp luật về đầu tư công. Giao Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố Hà Nội chịu trách nhiệm là cơ quan đầu mối tổ chức thực hiện Dự án bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ toàn Dự án Riêng dự án thành phần 3: đầu tư hệ thống đường cao tốc toàn tuyến và tuyến nối 9,7km đi trùng đường cao tốc Nội Bài - Hạ Long, thực hiện theo phương thức PPP (loại hợp đồng BOT) do UBND Thành phố Hà Nội làm cơ quan có thẩm quyền được áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước để lựa chọn nhà đầu tư, không tính chi phí giải phóng mặt bằng trong tổng mức đầu tư dự án thành phần 3.

Về các nội dung này, Ủy ban Kinh tế cơ bản nhất trí các đề xuất, đồng thời đề nghị cần cụ thể hóa trách nhiệm “đầu mối” của Thành phố Hà Nội tại Nghị quyết của Dự án khi quy định pháp luật hiện hành chưa có quy định về khái niệm cũng như trách nhiệm, quyền hạn cụ thể về vai trò này. Bên cạnh đó, do Dự án được phân thành nhiều dự án thành phần và giao cho các địa phương tổ chức thực hiện nên có thể dẫn đến mỗi cơ quan tổ chức một cách khác nhau, không bảo đảm được tính đồng bộ, thống nhất và có thể dẫn đến tăng tổng mức đầu tư của Dự án, vì vậy đề nghị giao cho một cơ quan có năng lực, kinh nghiệm thực hiện công tác thẩm định cho các dự án thành phần của Dự án.

Về việc áp dụng trình tự, thủ tục thực hiện các dự án thành phần tương tự dự án nhóm A theo quy định của pháp luật về đầu tư công và áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước để lựa chọn nhà đầu tư đối với dự án thành phần 3 đã được áp dụng cho các dự án thành phần của Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án. Do đó, Ủy ban Kinh tế tán thành với đề xuất của Chính phủ.

Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050, đường Vành đai 4 không bao gồm 9,7km tuyến nối đi trùng đường cao tốc Nội Bài - Hạ Long. Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế nhận thấy để bảo đảm hiệu quả khai thác tuyến đường này thì việc đầu tư 9,7km này nhằm nối thông toàn tuyến là phù hợp, do đó tán thành với đề xuất của Chính phủ.

Ngoài ra, về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án trong thời gian Quốc hội không họp thì Quốc hội giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu rõ, theo khoản 2 Điều 18 Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư quy định cấp quyết định chủ trương đầu tư dự án thì có thẩm quyền quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án đó. Có ý kiến đề nghị cần phải báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án, tuy nhiên, đa số ý kiến cho rằng để bảo đảm tiến độ cho Dự án thì đề xuất của Chính phủ là có cơ sở trong trường hợp không làm tăng sơ bộ tổng mức đầu tư đã được Quốc hội quyết nghị, tương tự như các dự án đường bộ cao tốc đã được Quốc hội quyết định thời gian vừa qua. 

Minh Hùng