TỔNG THUẬT SÁNG 27/9: HỘI NGHỊ TRIỂN KHAI CHƯƠNG TRÌNH GIÁM SÁT CỦA QUỐC HỘI NĂM 2023

Uỷ viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì Hội nghị triển khai Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023

Hội nghị nhằm triển khai Nghị quyết số 47/2022/QH15 ngày 06/6/2022 về Chương trình giám sát năm 2023 của Quốc hội và Nghị quyết số 23/2022/UBTVQH15 ngày 04/8/2022 về Chương trình giám sát năm 2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Thượng tướng Trần Quang Phương - Phó Chủ tịch Quốc hội điều hành Hội nghị. Tham dự Hội nghị có đại diện Thường trực Chính phủ, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại diện Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đại diện lãnh đạo Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Toà án nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, các bộ, ngành Trung ương, các đại biểu Quốc hội chuyên trách Trung ương, đại diện Thường trực Tỉnh ủy, Thành ủy, Thường trực Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận  cấp tỉnh, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, Thành ủy, Thanh tra cấp tỉnh,… 

10h51: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu kết luận Hội nghị 

Phát biểu bế mạc hội nghị, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận và đánh giá cao các cơ quan của Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan hữu quan đã phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo để Hội nghị diễn ra thành công tốt đẹp. Chủ tịch Quốc hội cùng gửi lời cảm ơn sự tham dự trách nhiệm, tâm huyết, tích cực của các đồng chí thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các Bộ, ngành, đoàn thể; các vị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở trung ương; đại diện Thành ủy, Tỉnh ủy, Đoàn đại biểu Quốc hội, Thường trực Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ quán triệt các quan điểm, đường lối của Đảng, quy định của Hiến pháp, pháp luật, đặc biệt là thực hiện định hướng của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XV: “Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, nhất là giám sát chuyên đề, hoạt động chất vấn, phát huy dân chủ, tăng tính tranh luận, phân tích sâu, làm rõ những thành tích, ưu điểm, cũng như những tồn tại, khuyết điểm, tìm ra nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp xác đáng, khả thi. Chú trọng giám sát việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau giám sát”, từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến nay, đặc biệt là năm 2022 đã đánh dấu sự tiếp tục đổi mới mạnh mẽ cả về tư duy và cách làm nhằm nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội. Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội đã triển khai đồng bộ các hoạt động giám sát theo quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Hội nghị này là dịp để cùng nhìn lại, đánh giá việc triển khai và kết quả thực hiện các nhiệm vụ giám sát năm 2022; rút ra những bài học kinh nghiệm, những cách làm hay, các cải tiến được đánh giá hiệu quả, sáng tạo; đồng thời, cùng trao đổi để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, cùng nhau rút kinh nghiệm, thống nhất nhận thức và hành động để thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ đề ra trong Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023.

Qua các báo cáo và ý kiến tham luận, Chủ tịch Quốc hội đã nhấn mạnh một số nội dung trong công tác giám sát tại kỳ họp Quốc hội, phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc xem xét báo cáo của các cơ quan, hoạt động chất vấn, hoạt động giám sát chuyên đề, hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri, việc giám sát, hướng dẫn hoạt động của Hội đồng nhân dân, công tác chỉ đạo, điều hòa phối hợp hoạt động giám sát…

Nhấn mạnh, năm 2023 là năm giữa nhiệm kỳ, năm bản lề triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Chương trình hành động của Đảng đoàn Quốc hội, chương trình, kế hoạch nhiệm kỳ của Quốc hội; là năm tập trung cho triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Căn cứ đặc điểm tình hình năm 2023 và đề xuất của các cơ quan, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 47 ngày 06/6/2022 về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023; Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 23 về Chương trình giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023 và Kế hoạch số 248 ngày 04/8/2022 nhằm triển khai thực hiện đồng bộ, thống nhất.

Để triển khai có hiệu quả Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và từng đại biểu Quốc hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan quan tâm thực hiện tốt các giải pháp đã nêu trong báo cáo. Đồng thời, nhấn mạnh tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng, đặc biệt là yêu cầu tại văn kiện Đại hội lần thứ XIII về “đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, phát huy dân chủ, pháp quyền, tăng tính chuyên nghiệp trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội”; xác định việc nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát là một nội dung quan trọng, khâu then chốt trong quá trình đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội Việt Nam.

Tiếp tục nghiên cứu xác định rõ hơn phạm vi, đối tượng, phương pháp, hình thức giám sát của Quốc hội, UBTVQH; nâng cao chất lượng xây dựng chương trình giám sát; tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong triển khai hoạt động giám sát; tăng cường giám sát của Quốc hội trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa Quốc hội với các tổ chức đảng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội trong hoạt động giám sát để phát huy vai trò giám sát của mỗi cơ quan, cùng tạo sức cộng hưởng thúc đẩy, nâng cao chất lượng, hiệu quả kiểm soát quyền lực.

Triển khai Kết luận số 843 của Đảng đoàn Quốc hội về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, sớm rà soát, tổng kết, đánh giá và nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định của pháp luật về hoạt động giám sát, đặc biệt là Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân để phù hợp với yêu cầu kiểm soát quyền lực trong tình hình mới.

Tuyên bố bế mạc hội nghị, Chủ tịch Quốc hội một lần nữa nhấn mạnh, đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội là vấn đề đã và đang được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thực hiện và thể hiện thông qua những thay đổi trong tư duy và cách làm nhằm góp phần nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả của bộ máy nhà nước và tổ chức thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Giám sát phải trên tinh thần hết sức xây dựng; giữa “xây” và “chống” thì xây vẫn là căn bản, lâu dài; chống là quyết liệt, triệt để, cấp bách; phải phát huy được những mô hình tốt, những cách làm hay, gương người tốt, việc tốt; đánh giá cân bằng, khách quan để tiếp tục hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật, tiếp tục nâng cao hiệu quả khâu tổ chức thực hiện để mọi việc tốt hơn, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng đất nước. Quốc hội luôn tự đổi mới chính bản thân mình, do vậy, mỗi cơ quan của Quốc hội phải thực hiện tốt tự giám sát, mỗi đại biểu Quốc hội phải tự mình kiểm soát hoạt động của chính mình trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm trước cử tri để thực sự “mở ra một giai đoạn mới đầy triển vọng tốt đẹp trong hoạt động Quốc hội” như kỳ vọng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XV.

10h50: Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu điều hành hội nghị.

Thượng tướng Trần Quang Phương - Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, trong buổi sáng ngày 27/9, Hội nghị đã nghe các tham luận của đại diện cơ quan của Quốc hội, Đoàn ĐBQH, Hội đồng Nhân dân, UBND, đại diện cơ quan phối hợp, còn 8 tham luận đăng ký tại Hội nghị, đề nghị gửi nội dung cho Ban tổ chức để tổng hợp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng gửi 4 tập kế hoạch và đề cương chi tiết xin ý kiến các đại biểu bằng văn bản về 4 chuyên đề giám sát (trong đó có 2 chuyên đề giám sát của Quốc hội và 2 chuyên đề giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội 2023).

Tiếp đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu kết luận Hội nghị.

10h 42:  Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Mai Hoa: Vừa kế thừa, vừa điều chỉnh phù hợp với thực tiễn

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Mai Hoa bày tỏ sự nhất trí cao với các kết quả nổi bật, bài học kinh nghiệm và phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động giám sát của Quốc hội năm 2023 được Tổng thư ký Quốc hội trình bày tại Hội nghị. Năm 2023, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục được phân công là cơ quan thường trực, giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai thực hiện giám sát chuyên đề về “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Mai Hoa cho biết, Kế hoạch chi tiết triển khai thực hiện Giám sát việc thực hiện Nghị quyết số 88 và Nghị quyết số 51 được xây dựng dựa trên việc quán triệt sâu sắc các quy định của Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân 2015, Nghị quyết số 594 ngày 12/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV về hướng dẫn hoạt động giám sát và đặc biệt là tinh thần chỉ đạo của đồng chí Chủ tịch Quốc hội về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội. Giám sát phải dựa trên tinh thần xây dựng, xây là căn bản lâu dài, chống là quyết liệt, triệt để. Hoạt động giám sát phải xác định “đúng và trúng” nội dung, phạm vi, đối tượng giám sát; đánh giá công bằng, khách quan; chỉ rõ địa điểm, trách nhiệm giải trình của các tổ chức, cá nhân; kiến nghị, đề nghị sửa đổi chính sách pháp luật, đồng thời phải phát huy được những mô hình tốt, cách làm hay, gương người tốt, việc tốt để nhân rộng; thúc đẩy khâu tổ chức thực hiện để hoàn thành tốt các nhiệm vụ, yêu cầu đặt ra, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng đất nước. Phạm vi, nội dung, đề cương giám sát của Đoàn được xác định rõ, bám sát Nghị quyết 88 và Nghị quyết 51 của Quốc hội.

Để nâng cao chất lượng hoạt động giám sát, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Mai Hoa cho biết, phương thức giám sát của Đoàn được nghiên cứu, kế thừa kinh nghiệm của các đoàn giám sát trước đây, vừa bảo đảm đúng quy định của pháp luật, vừa được điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tiễn. Trong đó, kế hoạch và các đề cương chi tiết được trao đổi, thảo luận kỹ lưỡng giữa cơ quan thường trực, các thành viên Đoàn Giám sát với các đối tượng chịu sự giám sát, đặc biệt là Bộ Giáo dục và Đào tạo. Để đạt hiệu quả giám sát cao nhất, Đoàn Giám sát đặc biệt coi trọng công tác phối hợp, nhất là với các cơ quan của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan ở Trung ương; Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố; các cơ quan thanh tra, kiểm tra. 

Tại phiên họp chuyên đề cho ý kiến về công tác chuẩn bị các đoàn giám sát trong năm 2023, lãnh đạo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhiều lần nhấn mạnh về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của các chuyên đề giám sát trong năm 2023, trong đó có chuyên đề về giám sát thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Nhấn mạnh đây là vấn đề khó, nhiều nội dung có tính chất quan trọng, phức tạp và nhạy cảm, tác động lớn tới cử tri và nhân dân cả nước, để thực hiện thành công các mục tiêu, yêu cầu đề ra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Mai Hoa đề nghị các Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, các bộ, cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc đối tượng giám sát sẽ phối hợp chặt chẽ, cung cấp thông tin, tài liệu đầy đủ, toàn diện, sâu sắc, đúng thời hạn theo yêu cầu của Đoàn giám sát; đề nghị các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ban Tuyên giáo Trung ương, Kiểm toán Nhà nước, Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng Nhân dân các tỉnh, thành phố, các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán tiếp tục phối hợp chặt chẽ, thực hiện tốt các nội dung đã thống nhất trong Kế hoạch và các nhiệm vụ phát sinh theo yêu cầu của lãnh đạo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; hỗ trợ Đoàn Giám sát hoàn thành tốt nhiệm vụ đề ra; đề nghị các đồng chí thành viên Đoàn giám sát nêu cao tinh thần trách nhiệm, trí tuệ, kinh nghiệm thực tiễn, rút kinh nghiệm từ các đoàn giám sát trước thực hiện đúng quy định của pháp luật; thực hiện nghiêm túc các nhiệm vụ được phân theo kế hoạch.

10h32 Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh: Công tác phối hợp giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với Quốc hội khóa XV có nhiều đổi mới, tham gia từ sớm, từ xa

Trình bày tham luận về trách nhiệm phối hợp của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong các hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh nêu rõ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam luôn xác định phối hợp giám sát với Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội là nhiệm vụ quan trọng, là một trong 4 hình thức giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Vì vậy, năm 2022, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tích cực phối hợp triển khai các hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Theo đó, có chủ động đề xuất nội dung giám sát, phối hợp thực hiện 04 hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tích cực tham gia các cuộc giám sát tại địa phương, tham gia các cuộc họp cho ý kiến vào dự thảo báo cáo chuyên đề; báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân cả nước gửi tới kỳ họp Quốc hội; tiếp tục quan tâm phối hợp theo dõi, đôn đốc cơ quan có thẩm quyền xem xét, tiếp thu, giải quyết, trả lời các ý kiến, kiến nghị của cử tri; phối hợp giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến Quốc hội.

Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh khẳng định, công tác phối hợp giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với Quốc hội khóa XV có nhiều đổi mới, tham gia từ sớm, từ xa; kết hợp giữa giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và giám sát của Nhân dân với hoạt động giám sát của Quốc hội, tạo hiệu quả tích cực trong hoàn thiện chính sách, pháp luật, nâng cao trách nhiệm của các cấp trong thực hiện ngay trong quá trình tổ chức giám sát và sau giám sát.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng chỉ ra công tác phối hợp triển khai các hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhất là hoạt động giám sát chuyên đề và tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri còn một số hạn chế nhất định.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả chương trình giám sát những tháng cuối năm 2022 và triển khai chương trình giám sát năm 2023, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đề xuất các giải pháp như tiếp tục phối hợp chặt chẽ tham gia các hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; tiếp tục đổi mới phương pháp, cách thức tham gia giám sát với Quốc hội năm 2023 và đổi mới, tăng cường sự phối hợp thường xuyên trong việc xây dựng Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi các kỳ họp Quốc hội; giám sát, đôn đốc các cơ quan, tổ chức giải quyết kịp thời các kiến nghị của cử tri và Nhân dân; hoàn thiện các quy định và thực hiện các biện pháp đổi mới việc tiếp xúc cử tri.

10h23: Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Dũng: Cần có tiêu chí rõ ràng, trách nhiệm thực hiện cụ thể của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan

Đánh giá kết quả triển khai Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022, Thường trực Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh nhận thấy hoạt động giám sát của Quốc hội tiếp tục có sự đổi mới, ngày càng nâng cao hiệu lực, hiệu quả, đạt được nhiều kết quả quan trọng, được cử tri và Nhân dân đánh giá cao. Nội dung giám sát được Quốc hội lựa chọn sát với tình hình thực tiễn phát triển của đất nước, nhằm rà soát việc triển khai thực hiện các chính sách, pháp luật của Quốc hội đã ban hành gắn với sự phát triển của từng địa phương, tập trung vào những vấn đề lớn, quan trọng hoặc bức xúc của cuộc sống, bao quát hầu hết các lĩnh vực. Việc xem xét báo cáo của các cơ quan được thực hiện khá hiệu quả, thảo luận kỹ lưỡng, có sự giám sát của cử tri, góp phần bảo đảm tổ chức và thực hiện Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội đúng quy định. Giám sát chuyên đề tiếp tục đi vào chiều sâu, hiệu quả rõ nét, lựa chọn “trúng” và “đúng” vấn đề.

Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Dũng nêu rõ, thông qua hoạt động giám sát của Quốc hội đã khẳng định tính đúng đắn của chính sách, pháp luật, tiếp tục phát huy những kết quả tích cực, kịp thời phát hiện hạn chế, bất cập và đưa ra kiến nghị bổ sung, hoàn thiện chính sách, pháp luật, làm cơ sở cho việc quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương, từ đó, các cơ quan hữu quan nhận thức đầy đủ trách nhiệm và thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của mình.

Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Dũng cũng cho biết, hoạt động giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục có nhiều cải tiến, đổi mới, phù hợp với chương trình giám sát của Quốc hội nhất là về nội dung, phương thức giám sát tiếp tục được đẩy mạnh, có nhiều đổi mới rõ rệt.

Nét mới trong công tác giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022 so với trước đây đó là trong các đơn vị được giám sát có Thường trực Hội đồng nhân dân Thành phố, trước đây Thường trực Hội đồng nhân dân Thành phố là thành phần được mời tham gia dự các hoạt động giám sát của các đoàn giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại các cơ quan, tổ chức trên địa bàn Thành phố. Qua đó, Thường trực Hội đồng nhân dân Thành phố phải tự rà soát, đánh giá theo chức năng nhiệm vụ, quyền hạn của mình trong việc triển khai thực hiện chính sách, pháp luật trên địa bàn Thành phố và chuẩn bị báo cáo cụ thể cho từng chuyên đề giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Để chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục thực hiện có hiệu quả những tháng cuối năm 2022 và triển khai chương trình giám sát năm 2023, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng phải xác định tiếp tục đổi mới và đẩy mạnh công tác giám sát là khâu trọng tâm, “mũi nhọn” để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội. Xây dựng chương trình giám sát bám sát tình hình thực tiễn, bảo đảm cân đối giữa các hoạt động giám sát. Trong Báo cáo kết quả giám sát, nghị quyết về giám sát cần có các tiêu chí định lượng rõ ràng, mốc thời gian, trách nhiệm thực hiện cụ thể của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Đồng thời chú trọng giám sát việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn; tăng cường xem xét các kiến nghị giám sát chưa được thực hiện; nghiên cứu có quy định định kỳ xem xét việc giải quyết kiến nghị giám sát tại các kỳ họp Quốc hội, phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quy định về việc tiếp nhận, tổng hợp các kiến nghị giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội…

10h14: Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Phạm Thúy Chinh: Thực hiện đồng bộ các giải pháp để nâng cao hiệu quả giám sát chuyên đề

Để phát huy những kết quả đạt được, hạn chế những tồn tại hạn chế trong hoạt động giám sát, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính, Ngân sách đề nghị Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn các lĩnh vực quan trọng, có ảnh hưởng trọng yếu đến hoạt động quản lý điều hành phát triển kinh tế xã hội; lĩnh vực có nhiều điểm nghẽn, vướng mắc; lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro trong tổ chức quản lý điều hành và đòi hỏi cần phải có trách nhiệm giải trình của cơ quan, đơn vị thuộc đối tượng giám sát để tập trung giám sát mới có thể nâng cao chất lượng, hiệu quả, hiệu lực giám sát. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách cũng đề nghị nghiên cứu cải thiện phương thức dự báo, lập kế hoạch giám sát trong hoạt động tổng thể của Quốc hội, theo đó cân đối thời gian giám sát hợp lý để Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội đủ thời gian, nhân lực thực hiện các kế hoạch chuyên môn được phân công.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách, cần nghiên cứu phân công các Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, thành phố cùng tham gia giám sát chuyên đề của Quốc hội và Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nhằm khai thác lợi thế nắm bắt thực tiễn tình hình và kinh nghiệm giải quyết các vấn đề bức xúc tại địa phương; đồng thời tăng cường trách nhiệm trong tái giám sát việc tổ chức thực hiện các Nghị quyết giám sát của các cơ quan này trên địa bàn phụ trách.

Từ thực tiễn tổ chức thực hiện một số cuộc giám sát năm 2022, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách đề nghị quan tâm triển khai các giải pháp khai thác tối đa thông tin kết quả công tác của các cơ quan như Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán nhà nước, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương…; thông tin quản lý từ các Bộ quản lý ngành, lĩnh vực và đề xuất huy động nhân sự của các cơ quan chuyên môn này tham gia quá trình giám sát nhằm hỗ trợ nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát của Quốc hội.

Bên cạnh đó, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách đề nghị khai thác tối đa kết quả các cuộc giám sát, các báo cáo thẩm tra của Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội nếu có nội dung liên quan đến chuyên đề giám sát để góp phần hạn chế hoạt động giám sát trực tiếp không cần thiết. Xây dựng chương trình giám sát tổng thể thật khoa học, đồng bộ để giải quyết triệt để những trùng lắp, chồng chéo trong hoạt động giám sát của Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội. Khi tiến hành triển khai Đoàn giám sát, cần khoanh lại các nội dung giám sát bảo đảm trọng tâm, trọng điểm, thiết thực và qua giám sát phải làm rõ các trách nhiệm giải trình và đề xuất các giải pháp phù hợp để hoàn thiện cơ chế, chính sách và chấn chỉnh kỷ cương, kỷ luật trong thời gian tới.

Ngoài ra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Phạm Thúy Chinh cho rằng, Đoàn giám sát nên giao cho Đoàn đại biểu Quốc hội chủ trì, phối hợp với Thường trực Hội đồng nhân dân để thực hiện việc giám sát và có báo cáo chung, song khuyến khích Thường trực Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố tổ chức giám sát riêng, nhưng không không bắt buộc, tùy thuộc vào tình hình thực tiễn và điều kiện của mỗi địa phương. Việc tổ chức Đoàn giám sát làm việc trực tiếp với các bộ, ngành cơ quan trung ương nên chủ yếu tại trụ sở của Quốc hội; mỗi bộ, ngành, địa phương có đề cương chi tiết yêu cầu những việc cần báo cáo, những nội dung cần phải làm rõ; có thể giám sát theo từng bộ hoặc làm theo nhóm bộ. Việc tổ chức làm việc tại địa phương cần bảo đảm tính đại diện, có các địa phương thực hiện tốt, địa phương có những vấn đề nổi cộm, đồng thời phải đảm bảo điều phối chung của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, theo kiến nghị của Tổng Thư ký để tránh trùng lắp với các Đoàn giám sát của Quốc hội tại địa phương.

10h04: Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Nguyễn Tuấn Anh: Phát huy vai trò Kiểm toán Nhà nước trong giám sát về tài chính công, tài sản công

Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Nguyễn Tuấn Anh cho biết, năm 2022, triển khai các Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, theo chức năng, nhiệm vụ được phân công, Kiểm toán Nhà nước đã tích cực tham gia và đóng góp các ý kiến có chất lượng vào kế hoạch, nội dung đề cương giám sát của các Đoàn giám sát. Điển hình như đối với các chuyên đề giám sát của Quốc hội, UBTVQH năm 2022, Kiểm toán Nhà nước đã tham gia đóng góp ý kiến ngay từ khâu xây dựng kế hoạch thực hiện và đề cương chi tiết của cuộc giám sát theo yêu cầu của một số Đoàn giám sát, trong đó có đề nghị Đoàn giám sát nghiên cứu, điều chỉnh một số nội dung trong Đề cương báo cáo để phù hợp với hoạt động kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước. Đồng thời căn cứ Kế hoạch chương trình giám sát, Đề cương giám sát của các Đoàn giám sát, Tổng Kiểm toán Nhà nước đã chỉ đạo toàn Ngành chủ động tổng hợp kết quả kiểm toán theo từng giai đoạn phù hợp với phạm vi, nội dung, yêu cầu của từng chuyên đề giám sát và sẵn sàng tham gia phục vụ các Đoàn giám sát tại các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khi có yêu cầu.

Để nâng cao hiệu quả, chất lượng hoạt động giám sát, cũng như phát huy được vai trò của Kiểm toán Nhà nước trong các hoạt động giám sát liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, đặc biệt hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước đề nghị Quốc hội, UBTVQH, các cơ quan của Quốc hội xem xét có kế hoạch giám sát trung hạn (2-3 năm) hoặc định hướng sớm hơn về các chuyên đề dự kiến giám sát hằng năm (tối thiểu trước 01 năm). Bên cạnh đó, các cơ quan của Quốc hội nghiên cứu thêm một trong hướng tiếp cận khi lựa chọn chủ đề giám sát liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công trên cơ sở khai thác, sử dụng kết quả kiểm toán đã thực hiện.

Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước xây dựng Kế hoạch kiểm toán trung hạn và Kế hoạch kiểm toán hằng năm để kiểm toán các chủ đề lớn gắn với việc quản lý, điều hành Ngân sách nhà nước, những vấn đề dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, những vấn đề quan trọng của đất nước, phục vụ tích cực cho các hoạt động của Quốc hội về lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Để đảm bảo bám sát với yêu cầu giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quóc hội, dự kiến Kế hoạch kiểm toán hằng năm cần được xây dựng trên cơ sở tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quóc hội, các đại biểu Quốc hội, Tổng Kiểm toán Nhà nước quyết định Kế hoạch kiểm toán năm và báo cáo Quốc hội trước khi thực hiện.

9h55: Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang Nguyễn Thanh Nhàn: Giám sát tối cao của Quốc hội tạo chuyển biến mạnh mẽ trong việc thực hiện chính sách, pháp luật ở địa phương.

Trình bày tham luận tại Hội nghị, ông Nguyễn Thanh Nhàn, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang cho biết, năm 2022, UBND tỉnh Kiên Giang đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thực hiện giám sát 2 chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016 – 2021”; “Việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo từ ngày 01/7/2016 đến ngày 01/7/2021". Ngoài ra một số Ủy ban của Quốc hội tổ chức Đoàn công tác làm việc về chống khai thác IUU, biển đảo.

Ông Nguyễn Thanh Nhàn, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang khẳng định, kết quả bước đầu hoạt động giám sát chuyên đề tối cao của Quốc hội đã có tác động, ảnh hưởng, chuyển biến mạnh mẽ tới công tác thực hiện chính sách, pháp luật của địa phương. Một số giải pháp, phân công trách nhiệm đã được kịp thời ban hành để khắc phục ngay các tồn tại, hạn chế đã được Đoàn công tác chỉ ra.

Tuy nhiên, sau quá trình chấp hành việc thực hiện giám sát của Đoàn Giám sát, tỉnh Kiên Giang nhận thấy: Giai đoạn thực hiện giám sát khá dài, đề cương báo cáo một số chuyên đề tập trung tất cả các lĩnh vực đều có liên quan nhất là chuyên đề “thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”; kỳ báo báo chuyển giao giữa hai giai đoạn (2016-2020, 2021) chưa đồng bộ với các giai đoạn lập kế hoạch phát triển KTXH; kế hoạch đầu tư công trung hạn; kế hoạch thu chi ngân sách,.. đã hưởng đến tiến độ, chất lượng cũng như nội dung báo cáo của tỉnh, dẫn đến báo cáo phải chỉnh sửa nhiều lần và phải liên tục cập nhật bổ sung, chứng minh tài liệu liên quan.

Ông Nguyễn Thanh Nhàn, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang kiến nghị Quốc hội tiếp tục mở rộng các chuyên đề giám sát trong các lĩnh vực cụ thể, Nghị quyết về giám sát, chất vấn cần gọn, rõ, có các tiêu chí định lượng, mốc thời gian, trách nhiệm cụ thể của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan và giao nhiệm vụ cho các cơ quan theo chức năng, nhiệm vụ theo dõi, giám sát việc thực hiện các nghị quyết, kiến nghị sau giám sát.

Tỉnh Kiên Giang đánh giá cao mô hình Tổ công tác của đoàn có tổ chức làm việc trước một bước. Tuy nhiên, đề nghị cơ cấu Tổ công tác nên đầy đủ các thành phần có liên quan để đối tượng được giám sát có buổi giải trình, làm rõ hoặc cần thiết đối thoại/trao đổi trực tiếp để làm rõ một số vấn đề còn có quan điểm khác nhau trước khi Đoàn giám sát làm việc/kết luận. Bên cạnh đó, kịp thời đề xuất sửa đổi, bổ sung nhằm hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là các văn bản ban hành sau, văn bản dưới Luật phải kịp thời, tránh chồng chéo, thiếu khả thi và nhiều văn bản hướng dẫn thi hành luật còn chung chung.

9h 37: HỘI NGHỊ NGHỈ GIẢI LAO

09h28: Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội: Các nội dung được lựa chọn giám sát đều là điều kiện để các cấp chính quyền địa phương kịp thời khắc phục những hạn chế, bất cập trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội

Phát biểu tham luận tại Hội nghị, đại diện Đoàn ĐBQH Thành phố Hà Nội, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, Đoàn ĐBQH Thành phố Hà Nội bày tỏ sự thống nhất cao đối với những đánh giá tình hình thực hiện Chương trình giám sát năm 2022 của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; thống nhất cao với các nội dung triển khai Chương trình giám sát năm 2023. Đồng thời nhấn mạnh, năm 2022, trong bối cảnh tình hình cả nước thực hiện mục kép vừa phòng, chống dịch hiệu quả vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai Chương trình giám sát năm 2022 với rất nhiều đổi mới. Nổi bật trong đó là hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội trong thời gian qua đổi mới cả về phương thức, nội dung và quy trình tổ chức thực hiện. Giám sát chuyên đề của Quốc hội tiếp tục đi vào chiều sâu, hiệu quả, rõ nét với những chuyên đề liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của Nhân dân. Nội dung giám sát có trọng tâm, trọng điểm, bao quát được các lĩnh vực, đạt được nhiều kết quả quan trọng, được cử tri và Nhân dân đánh giá cao.

Các nội dung được lựa chọn giám sát đều là những vấn đề lớn, quan trọng, là điều kiện để các cấp chính quyền địa phương đánh giá một cách nghiêm túc tình hình tổ chức thực hiện, kịp thời khắc phục những hạn chế, bất cập trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, triển khai cơ chế, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước tại địa phương.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, công tác giám sát theo Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội được Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội được tổ chức một cách chủ động, nghiêm. Phối hợp chặt chẽ với Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, Thường trực HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố, đảm bảo thực hiện đúng kế hoạch, đúng tiến độ giám sát và chất lượng báo cáo kết quả giám sát theo quy định.

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Đoàn ĐBQH Thành phố, Thường trực HĐND, UBND, UBMTTQ Việt Nam Thành phố đã phối hợp triển khai 04 Đoàn giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội, 05 đoàn giám sát của các Ủy ban của Quốc hội, trong đó có nhiều nội dung lớn, phức tạp, quan trọng. Bên cạnh đó, Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội chủ động tổ chức 01 đoàn khảo sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về dân chủ ở cơ sở giai đoạn 2016-2021” (theo Quyết định số 07/QĐ-ĐĐBQH ngày 21/7/2022 của Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội).

Các vị đại biểu Quốc hội Thành phố đã rất trách nhiệm, tham gia đầy đủ và đóng góp nhiều ý kiến tại các cuộc giám sát. Những nội dung giám sát chuyên đề được thực hiện đồng bộ trên nhiều lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, các vấn đề an sinh được cử tri quan tâm. Bên cạnh những kết quả đạt được, Đoàn ĐQQH thành phố Hà Nội còn có những hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện như: - Nội dung giám sát rộng, đối tượng chịu sự giám sát lớn, nên báo cáo giám sát còn dàn trải; có báo cáo của đơn vị bám sát đề cương, chưa thật sự đánh giá khách quan về những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan và trách nhiệm của cơ quan, đơn vị và người đứng đầu theo yêu cầu của Đoàn giám sát dẫn đến phải bổ sung nội dung báo cáo.

Vẫn còn những tồn tại, hạn chế trong các văn bản quy phạm pháp luật; công tác lập pháp, thẩm định, phê duyệt các quy định còn bất cập, thiếu đồng bộ, tiến độ thực hiện chậm (nội dung này thể hiện rõ khi đoàn giám sát của Quốc hội về giám sát tại thành phố Hà Nội về Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành trên địa bàn thành phố Hà Nội).

Từ những bất cập hạn chế nêu trên, Đoàn ĐBQH Thành phố Hà Nội đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến nội dung Nghị quyết số 334/2017/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội từng bước cụ thể hóa địa vị pháp lý của Đoàn giám sát, khảo sát trong thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả của Đoàn giám sát. Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo điều hòa các hoạt động giám sát, khảo sát của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội đảm bảo hài hòa, thống nhất về thời gian đối với các cơ quan của thành phố Hà Nội. Đồng thời đề nghị tiếp tục tăng cường các hoạt động giám sát, nội dung tập trung vào một số lĩnh vực: công tác quy hoạch, công tác quản lý đất đai; các chính sách khuyến khích thu hút đầu tư; các chính sách an sinh xã hội, đặc biệt là các đối tượng bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì dịch bệnh Covid-19; công tác giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân và việc thực hiện các kết luận giám sát nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quả giám sát của Quốc hội và HĐND các cấp.

9h19: Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy: Tiếp tục phát huy kinh nghiệm, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong hoạt động giám sát

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy nhấn mạnh, năm 2022 là năm bản lề trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết đại hội XIII của Đảng và Chương trình hành động của Đảng đoàn Quốc hội, trong đó, đã xác định rõ việc đổi mới và đẩy mạnh công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội. Mặc dù phải triển khai một khối lượng công việc rất lớn về xây dựng pháp luật, nhưng với ý chí quyết tâm cao và sự chủ động, tích cực, sáng tạo trong việc đổi mới phương thức làm việc, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy cho biết, Thường trực Ủy ban Pháp luật đã tham gia đầy đủ, có trách nhiệm vào hoạt động của các Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và tổ chức triển khai thực hiện các hoạt động giám sát khác theo Chương trình giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022, triển khai các hoạt động giám sát của Ủy ban Pháp luật bảo đảm tiến độ, được Lãnh đạo Quốc hội và các cơ quan đánh giá là hiệu quả, chất lượng và thực chất.

Qua thực tiễn tham mưu, phục vụ triển khai Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và tổ chức thực hiện Chương trình giám sát của Ủy ban Pháp luật năm 2022, Ủy ban Pháp luật nhận thấy tuy đã có nhiều cố gắng và có chuyển biến tích cực nhưng trong hoạt động của Ủy ban, Thường trực Ủy ban Pháp luật vẫn chưa khắc phục được sự thiếu cân đối giữa các hoạt động phục vụ công tác xây dựng pháp luật với hoạt động giám sát; việc phân công trách nhiệm, cơ chế phối hợp trong việc tham mưu, phục vụ các Đoàn giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong một số trường hợp còn chưa thật rõ ràng.

Ngoài ra, việc mời chuyên gia tham gia các tổ giúp việc còn có khó khăn, do số lượng chuyên gia ít trong khi nhiều tổ lại hoạt động trong cùng thời điểm; bên cạnh đó, chế độ đãi ngộ đối với chuyên gia thấp nên khó thu hút được các chuyên gia giỏi. Bên cạnh đó, còn tình trạng cơ quan chịu sự giám sát chưa bảo đảm tiến độ, chất lượng báo cáo theo yêu cầu, chưa nghiêm túc thực hiện một số kiến nghị giám sát, yêu cầu tại các kết luận, nghị quyết về giám sát chuyên đề của các cơ quan của Quốc hội; việc theo dõi, đôn đốc thực hiện kiến nghị giám sát cũng chưa thực sự quyết liệt, thường xuyên... Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên là do khối lượng công việc thường xuyên được giao phụ trách của Ủy ban Pháp luật về xây dựng pháp luật, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng theo quy định của pháp luật, các nhiệm vụ, đề án, văn bản theo phân công của Đảng đoàn Quốc hội, Lãnh đạo Quốc hội tương đối nhiều. Thường trực Ủy ban Pháp luật và Vụ Pháp luật có nhiều lúc ở trong tình trạng “quá tải”, đặc biệt khi có nhiều công việc phát sinh đột xuất (ngoài chương trình, kế hoạch)...

Để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình giám sát những tháng cuối năm 2022 và Chương trình giám sát năm 2023, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy kiến nghị tiếp tục phát huy những kinh nghiệm, cách làm sáng tạo, hiệu quả đã được kiểm nghiệm qua thực tiễn tổ chức các hoạt động giám sát chuyên đề và hoạt động giám sát khác của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội năm 2022; quán triệt và thực hiện nghiêm quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát ban hành kèm theo Nghị quyết số 334/2017/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đồng thời, thực hiện các giải pháp đổi mới được đề xuất tại Đề án tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát đã được Đảng đoàn Quốc hội phê duyệt và ban hành Kết luận số 843-KL/ĐĐQH15 ngày 03/8/2022 để thực hiện; đề cao trách nhiệm của cơ quan chủ trì tiến hành giám sát trong việc xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai các hoạt động, linh hoạt điều chỉnh theo yêu cầu thực tiễn, bảo đảm chất lượng các kết luận và báo cáo kết quả giám sát. Kết luận, kiến nghị giám sát phải tập trung vào các nội dung trọng tâm, sâu sắc, có tính thuyết phục và thực tiễn; chỉ rõ mặt được, chưa được và nguyên nhân, trách nhiệm đối với với các vấn đề tồn tại, hạn chế; xác định rõ nhiệm vụ, giải pháp cần thực hiện để khắc phục các bất cập, hạn chế gắn với trách nhiệm thực hiện và tiến độ hoàn thành cụ thể để có cơ sở kiểm tra, giám sát. Đồng thời, cần quan tâm hơn nữa đến công tác theo dõi, giám sát việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát. Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cách thức tổ chức và hoạt động của các đoàn công tác, tổ khảo sát bảo đảm gọn nhẹ, khoa học và hiệu quả, tránh gấy phiền hà, ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các cơ quan, đơn vị là đối tượng chịu sự giám sát...

9h05: Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Minh: Tăng cường hoạt động giám sát các lĩnh vực cử tri, nhân dân quan tâm

Báo cáo việc thực hiện các Nghị quyết về hoạt động giám sát của Quốc hội, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Minh cho biết, Thanh tra Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương và các cục, vụ, đơn vị các báo cáo theo Đề cương hướng dẫn của Đoàn Giám sát gửi về Thanh tra Chính phủ để tổng hợp hợp, xây dựng các báo cáo đúng thời gian và yêu cầu một cách chất lượng nhất. Về báo cáo gửi Đoàn Giám sát của Quốc hội về thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021, Thanh tra Chính phủ tập trung đánh giá thực trạng của việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của cơ quan Thanh tra Chính phủ. Thông qua công tác thanh tra đã đánh giá, nêu ra những sai phạm phổ biến trên một số lĩnh vực như: quản lý đầu tư, xây dựng; quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản; quản lý tài chính, ngân sách; quản lý, sử dụng vốn và tài sản tại doanh nghiệp, thuế, bảo hiểm; đồng thời, nêu rõ hạn chế, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thanh tra thực hiện pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Về báo cáo gửi Đoàn Giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo từ ngày 01/7/2016 đến ngày 01/7/2021, các báo cáo của Thanh tra Chính phủ đã tập trung đánh giá tình hình khiếu nại, tố cáo, có so sánh với cùng kỳ; sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thanh tra Chính phủ và kết quả đạt được trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; đồng thời chỉ ra những hạn chế, nguyên nhân và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, cũng như hoàn thiện chính sách, pháp luật về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo.

Theo Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Minh, khi có yêu cầu của Đoàn Giám sát, Thanh tra Chính phủ chủ động, tích cực phối hợp với thành viên Đoàn giám sát và Tổ công tác của Đoàn Giám sát để cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu liên quan đến nội dung giám sát; cử cán bộ lãnh đạo Thanh tra Chính phủ và lãnh đạo cấp vụ thuộc Thanh tra Chính phủ tham gia các Đoàn giám sát/Tổ công tác của Đoàn Giám sát khi làm việc/giám sát trực tiếp tại các bộ, ngành, địa phương theo kế hoạch, phân công của Đoàn giám sát.

Thanh tra Chính phủ nhận thấy, hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội năm 2022 đã có những đổi mới mạnh mẽ, thể hiện sự quan tâm, quyết liệt trong thực hiện trách nhiệm giám sát. Nội dung giám sát được lựa chọn đúng và trúng các chuyên đề đang được dư luận xã hội và cử tri, Nhân dân cả nước quan tâm; Chủ tịch Quốc hội và Ủy ban thường vụ Quốc hội luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao, có ý kiến cụ thể ngay từ bước chuẩn bị ban đầu và trong cả quá trình giám sát. Hoạt động giám sát chuyên đề tối cao của Quốc hội đã có tác động, ảnh hưởng, chuyển biến cả về nhận thức và trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Qua kết quả giám sát, Đoàn giám sát đã có nhiều kiến nghị rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật; chấn chỉnh, siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, công vụ; đưa ra các giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác xây dựng và tổ chức thực hiện pháp luật thuộc nội dung giám sát và liên quan trong thời gian tới.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Minh nhấn mạnh, hoạt động giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022 đã góp phần tạo sự chuyển biến tích cực trong việc chấp hành và thực hiện pháp luật của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, nhất là trên các lĩnh vực được giám sát, được dư luận và cử tri cả nước đồng tình, ủng hộ và đánh giá cao.

8h45: Hội nghị xem trình chiếu video minh họa kết quả thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022

Sau khi nghe Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường báo cáo tóm tắt, các đại biểu xem video minh họa về kết quả thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022 và triển khai Chương trình giám sát năm 2023. Phim tài liệu do Truyền hình Quốc hội Việt Nam thực hiện.

Video minh họa về kết quả thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022 và triển khai Chương trình giám sát năm 2023. Phim tài liệu do Truyền hình Quốc hội Việt Nam thực hiện.

Phim tài liệu đã điểm lại kết quả hoạt động giám sát năm 2022. Theo đó, trong 1 năm qua, tinh thần đổi mới đã được Quốc hội, Chính phủ, các Ban, Bộ, ngành, địa phương quán triệt nghiêm túc để triển khai hết sức quyết liệt. Các hoạt động giám sát đã được Quốc hội chủ động triển khai thực hiện có hiệu quả, đầy đủ trên các phương diện: Xem xét các báo cáo của các cơ quan; Chất vấn và trả lời chất vấn, phiên giải trình; Về hoạt động giám sát chuyên đề; Hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật; Giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị cử tri Trong số các giám sát thường niên, không chỉ 4 chuyên đề được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giám sát có sự thay đổi rõ rệt, mà các nhiệm vụ khác, các lĩnh vực khác đều có sự nhìn nhận, đánh giá hết sức khách quan, sâu sát, tăng tính trách nhiệm, tránh tính hình thức.Sự thay đổi ấy đã thổi làn gió đổi mới vào cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, thông qua hoạt động giám sát, đã kịp thời phát hiện và có các kiến nghị nhằm điều chỉnh, bổ sung, phát huy tính tích cực, giảm thiểu những hệ luỵ nảy sinh từ chính sách; chấn chỉnh kịp thời các sai sót, khuyết điểm trong quá trình triển khai, góp phần thúc đẩy thực hiện tốt chính sách, pháp luật, các nhiệm vụ kinh tế - xã hội và hoàn thiện chính sách, pháp luật có liên quan.

Trong năm đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV các hoạt động giám sát của các cơ quan của Quốc hội và các đại biểu Quốc hội đã góp phần giải quyết kịp thời những vấn đề “nóng”, mang tính thời sự, giải tỏa bức xúc trong xã hội, đáp ứng nguyện vọng của cử tri và Nhân dân; đồng thời giúp giảm tải áp lực đối với hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội... như tinh thần Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ quán triệt: “Tinh thần giám sát là phải có trọng tâm trọng điểm, quy được trách nhiệm cụ thể, cá thể hoá được trách nhiệm tập thể, cá nhân. Chỗ nào tốt biểu dương khen thưởng, chỗ nào làm chưa đến nơi đến chốn, làm sai xem xét trách nhiệm, phải kiến nghị được để xử lý những tồn đọng hiện nay, kiến nghị được liên quan sửa đổi hệ thống pháp luật, chấn chỉnh lại trong cách thức tổ chức thực hiện”.

Việc cụ thể hóa những đổi mới trong hoạt động giám sát khi ban hành một số văn bản mới như kết luận của Đảng Đoàn Quốc hội về đổi mới hoạt động giám sát của Quốc hội; Quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát văn bản quy phạm pháp luật; Hướng dẫn giám sát của Hội đồng nhân dân các cấp đã cho thấy hoạt động giám sát của QH khóa XV ngày càng sâu sát, chặt chẽ, thể hiện rõ tinh thần đổi mới, sáng tạo, hành động vì lợi ích của Nhân dân, của đất nước....

Nội dung Vidieo xem tại đây:

Báo cáo kết quả thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022 và triển khai Chương trình giám sát năm 2023.

8h19: Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường báo cáo đánh giá kết quả thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022 và triển khai Chương trình giám sát năm 2023

Báo cáo tóm tắt đánh giá kết quả thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, năm 2022 là năm thứ hai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Đại dịch COVID-19 và xung đột chính trị giữa các nước đã tác động mạnh đến phát triển kinh tế - xã hội của nước ta và ảnh hưởng đến hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trong bối cảnh đó, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiên trì thực hiện mục tiêu “đổi mới và đẩy mạnh công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội”, trong đó đã chú trọng công tác hoàn thiện thể chế; đổi mới, cải tiến cách thức tổ chức thực hiện trong hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đã đạt được một số kết quả nổi bật.

Cụ thể, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nêu rõ, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế về giám sát được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo; Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội, phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục có nhiều đổi mới, để lại dấu ấn trong hoạt động giám sát; Hoạt động giám sát chuyên đề tiếp tục được chú trọng với nhiều đổi mới trong công tác tổ chức thực hiện; Việc xem xét báo cáo của các cơ quan được thực hiện có hiệu quả, có ý nghĩa quan trọng đối với việc kiểm soát quyền lực trong hoạt động của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm chỉ đạo; Giám sát, hướng dẫn hoạt động của Hội đồng nhân dân đã được UBTVQH quan tâm và đạt được nhiều kết quả; Công tác chỉ đạo, điều hòa phối hợp hoạt động giám sát được quan tâm.

Về nhiệm vụ, giải pháp thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho biết, năm 2023 là năm giữa nhiệm kỳ, năm bản lề triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Chương trình hành động của Đảng đoàn Quốc hội, chương trình, kế hoạch nhiệm kỳ của Quốc hội. Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn ĐBQH, ĐBQH và các cơ quan hữu quan trong thời gian tới cần quan tâm triển khai thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp ở nhiều khía cạnh: giám sát chuyên đề, xem xét báo cáo, thực hiện chất vấn, tiến hành lấy phiếu tín nhiệm, giám sát việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật, giám sát việc trả lời kiến nghị, giải quyết khiếu nại của các cơ quan…

Về hoạt động giám sát chuyên đề, năm 2023, Quốc hội giám sát 02 chuyên đề: “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng” tại kỳ họp thứ 5;“Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” tại kỳ họp thứ 6. Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát 02 chuyên đề về: “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông” tại phiên họp tháng 8/2023; “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021” tại phiên họp tháng 9/2023.

Để thực hiện tốt nhiệm vụ, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng, các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc UBTVQH, Đoàn ĐBQH, các vị ĐBQH cần quán triệt, thực hiện nghiêm quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, Quy chế Hoạt động giám sát của Quốc hội; đồng thời thực hiện các giải pháp đổi mới tại Đề án tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát đã được Đảng đoàn Quốc hội thông qua và ban hành Kết luận số 843-KL/ĐĐQH15 ngày 03/8/2022.

8h05: Thượng tướng Trần Quang Phương - Phó Chủ tịch Quốc hội phát biểu khai mạc và điều hành Hội nghị

Phát biểu khai mạc Hội nghị triển khai Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023, Thượng tướng Trần Quang Phương - Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, thực hiện quy định của pháp luật về hoạt động giám sát để triển khai hiệu quả các Nghị quyết của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Chương trình giám sát năm 2023, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai Chương trình giám sát tại Hội trường Diên Hồng, kết nối trực tuyến với 49 điểm cầu tại địa phương. 

Thượng tướng Trần Quang Phương - Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, tinh thần xuyên suốt từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến nay đó là tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của Quốc hội, trong đó việc đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt. Cùng với công tác là pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chú trọng chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để đổi mới, tăng cường thực hiện có hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội với chủ trương chuẩn bị kỹ lưỡng từ sớm, từ xa, huy động tối đa sự tham gia của đại biểu Quốc hội, các cơ quan là chủ thể giám sát và đối tượng chịu sự giám sát, cũng như các cơ quan phối hợp, các chuyên gia trong hoạt động giám sát. 

Toàn cảnh Hội nghị 

Để chuẩn bị cho hội nghị này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội, các Phó Chủ tịch Quốc hội đã thống nhất chủ trương chỉ đạo, làm tốt công tác chuẩn bị và trực tiếp làm việc với Tổng thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban, các cơ quan của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để trao đổi kỹ lưỡng, thống nhất trước một bước về công tác chuẩn bị nội dung, cũng như công tác bảo đảm phục vụ hội nghị. Vì vậy, có thể nói rằng, Hội nghị đã được chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng và sẽ là tiền đề quan trọng cho việc triển khai các nội dung giám sát năm 2023.

Thượng tướng Trần Quang Phương - Phó Chủ tịch Quốc hội khẳng định, yêu cầu đặt ra đối với công tác giám sát của Quốc hội là phải bảo đảm đúng quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp; đồng thời phải đáp ứng và gắn với yêu cầu đổi mới hoạt động giám sát theo các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, của Bộ Chính trị. Chủ động huy động tối đa sự vào cuộc một cách chủ động và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan trong triển khai để bảo đảm hiệu quả, tiết kiệm, tránh lãng phí. Chú trọng công tác tuyên truyền, định hướng hoạt động truyền thông và hoạt động phục vụ giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, để tạo sự thống nhất, đồng thuận trong xã hội về hoạt động và kết quả giám sát. Chính vì vậy, ngay từ đầu ầu kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghiên cứu, lựa chọn các nội dung giám sát chuyên đề, giám sát bảo đảm sát đúng, đáp ứng yêu cầu của giai đoạn mới.

Đặc biệt trong năm 2022, trên cơ sở kết quả nghiên cứu của Đề án tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, Đảng đoàn Quốc hội đã ban hành kết luận có ý nghĩa nền tảng cho việc tiếp tục đổi mới hoạt động giám sát. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã ban hành ba Nghị quyết quan trọng góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý về hoạt động giám sát. 

Thượng tướng Trần Quang Phương - Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh một số vấn đề cụ thể trong ba nghị quyết được Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành.

Một là, Kết luận số 843 của Đảng đoàn Quốc hội, ngày 3/8 về việc tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, trong đó quán triệt các cơ quan tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau:

Nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò tầm quan trọng của hoạt động giám sát của Quốc hội theo hướng xác định việc đổi mới và đẩy mạnh hoạt động giám sát là khâu trọng tâm, then chốt để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội. Hoạt động giám sát của Quốc hội cần bám sát các nhiệm vụ trọng tâm đặt ra trong Nghị quyết, Văn kiện Đại hội đại biểu đoàn toàn quốc lần thứ 13 của Đảng, các Nghị quyết, Chỉ thị của Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và bám sát tình hình thực tế của đất nước, những vấn đề thực tiễn đặt ra, đáp ứng kịp thời nhu cầu của xã hội, phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân và cử tri.

Tổ chức thực hiện có hiệu quả các quy định của pháp luật về hoạt động giám sát, tăng cường kỷ luật kỷ cương trong triển khai các hoạt động giám sát như: nâng cao chất lượng xây dựng các chương trình giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Phát huy có hiệu quả vai trò chỉ đạo, điều hòa, phối hợp hoạt động giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tăng cường tính tranh luận đi sâu làm rõ vấn đề trách nhiệm trong thảo luận, xem xét các báo cáo. Nâng cao chất lượng hoạt động giám sát chuyên đề theo hướng Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung giám sát đối với những chuyên đề mang tính tổng hợp, tăng cường sử dụng thông tin từ các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, các chuyên gia, các nhà nghiên cứu trong xây dựng báo cáo và nghị quyết giám sát. Tiếp tục đổi mới phương thức, cách thức tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn, tăng cường hoạt động chất vấn tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chú trọng giám sát việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề chất vấn, tăng cường xem xét các kiến nghị giám sát chưa được thực hiện. Thực hiện có hiệu quả hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật, tập trung chỉ đạo thực hiện tốt việc giám sát những vấn đề bức xúc, kéo dài, những vấn đề cử tri ở nhiều địa phương quan tâm và những vấn đề đã được kiến nghị nhiều lần qua nhiều Kỳ họp Quốc hội mà chưa được quan tâm giải quyết.

Tăng cường giám sát của Quốc hội song hành và phối hợp cùng với cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng tiêu cực trên phạm vi cả nước.

Rà soát, tổng kết đánh giá và nghiên cứu đề xuất sửa, đổi bổ sung một số quy định của pháp luật về hoạt động giám sát trên cơ sở kết quả nghiên cứu của đề án và căn cứ kế hoạch số 81 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV trình các cơ quan có thẩm quyền xem xét, đưa vào chương trình năm 2022, 2023 và những năm tiếp theo.

Hai là, Nghị quyết số 594 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV về hướng dẫn hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân, các ban của Hội đồng nhân dân, tổ đại biểu Hội đồng nhân dân và đại biểu Hội đồng nhân dân. Nghị quyết đã tập trung quy định một số vấn đề trọng tâm sau:

Chuẩn hóa việc xây dựng chương trình giám sát theo hướng xác định các tài liệu và yêu cầu trong hồ sơ trình, tránh trùng lắp với các hoạt động giám sát giữa các năm gần nhau. Trách nhiệm của các cơ quan tổ chức cá nhân để Hội đồng nhân dân thường trực hội đồng nhân dân có căn cứ xem xét thông qua làm cơ sở cho việc thực hiện chương trình giám sát của Hội đồng nhân dân và Thường trực Hội đồng nhân dân có hiệu quả, chất lượng.

Xác định rõ các mốc thời gian bảo đảm thực hiện thống nhất, đồng thời là căn cứ để xác định rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân nếu không thực hiện đúng theo mốc thời gian đã quy định.

Làm rõ vai trò, trách nhiệm của cơ quan tham mưu giúp việc, trong đó quy định rõ trách nhiệm của Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp huyện trong việc tham mưu phục vụ hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện. Đối với cấp xã, Nghị quyết đã có sự phân định từng loại hình phục vụ để xác định trách nhiệm của các cơ quan tham mưu, bảo đảm phù hợp với điều kiện số lượng đại biểu hội đồng nhân dân và thành viên Ban hội đồng nhân dân cấp xã.

Xác định tiêu chí trong việc lựa chọn các nội dung cho phù hợp với từng hoạt động giám sát, trong đó Ủy ban Thường vụ Quốc hội đặc biệt quan tâm đến công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tại địa phương; việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri.

Nâng cao hiệu lực hoạt động chất vấn tại phiên họp của Thường trực Hội đồng nhân dân thông qua kết luận về chất vấn.

Ban hành quy định về cách thức tổ chức hoạt động chất vấn tại Quy chế hoạt động hoặc Nội quy kỳ họp của Hội đồng nhân dân.

Hoạt động giám sát tại chính quyền đô thị, trong đó xác định rõ đối tượng tham dự và trả lời chất vấn, giải trình tại kỳ họp Hội đồng nhân dân, phiên họp của Thường trực Hội đồng nhân dân; qua đó, giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội có thêm cơ sở để đánh giá tổng thể, bao quát hơn về vai trò đại diện của Hội đồng nhân dân, về vấn đề kiểm soát quyền lực tại các địa phương đang thực hiện và thí điểm thực hiện mô hình chính quyền đô thị;

Nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nghị quyết, kết luận, kiến nghị giám sát theo hướng quy định về trình tự, thủ tục để thực hiện các quy định trong luật; trong đó lưu ý việc Hội đồng nhân dân có thẩm quyền ban hành nghị quyết, kết luận, Thường trực Hội đồng nhân dân ban hành kết luận về trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân không thực hiện hoặc thực hiện không đúng yêu cầu trong nghị quyết, kết luận, kiến nghị giám sát.

Ba là, Nghị quyết số 560/NQ-UBTVQH15 về hướng dẫn tổ chức thực hiện hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội với các quy định cụ thể về cách thức, trình tự, thủ tục tiến hành giám sát văn bản quy phạm pháp luật.

Thượng tướng Trần Quang Phương – Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, năm 2023 là năm giữa nhiệm kỳ, bên cạnh các hoạt động định kỳ như xem xét các báo cáo, giám sát chuyên đề, chất vấn và trả lời chất vấn, giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân…, Quốc hội sẽ tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn, xem xét việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn.

Thượng tướng Trần Quang Phương – Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, với đặc điểm năm giữa nhiệm kỳ, để nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát và trách nhiệm của các chủ thể giám sát, các cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát; đồng thời, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ, thông suốt trong triển khai thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023; tại Hội nghị này, Thượng tướng Trần Quang Phương – Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu thảo luận, đánh giá tình hình triển khai và những kết quả nổi bật cũng như phân tích, chỉ rõ những khó khăn, vướng mắc, những kinh nghiệm quý, bài học hay trong triển khai thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022; các giải pháp triển khai có hiệu quả Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023, trong đó tập trung vào các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện 4 chuyên đề giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và quan tâm cho ý kiến về các dự thảo kế hoạch, đề cương báo cáo của các Đoàn giám sát đã gửi đến các vị đại biểu tham dự Hội nghị, trọng tâm là:

Một là, các giải pháp tiếp tục đổi mới trong việc lựa chọn chủ đề xây dựng, phê duyệt kế hoạch, đề cương chi tiết, phương pháp tổ chức thực hiện, giải pháp nâng cao hiệu quả công tác điều hòa, phối hợp hoạt động tiến hành giám sát, nhất là đối với hoạt động giám sát chuyên đề, việc khảo sát của các Đoàn giám sát, của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban tại địa phương.

Hai là, các giải pháp đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động xem xét các báo cáo; công tác triển khai hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn năm 2023; việc tăng cường giám sát để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Ba là, các giải pháp tăng cường sự chỉ đạo và trách nhiệm giám sát, hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với hoạt động của Hội đồng Nhân dân.

Bốn là, đề xuất các giải pháp tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giải trình của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban; tăng cường hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật theo Nghị quyết số 560/NQ-UBTVQH15 ngày 22/7/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Năm là, các giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội.

Với tinh thần đổi mới, nhất là từ kinh nghiệm và các kết quả tích cực đã đạt được trong thời gian qua, Thượng tướng Trần Quang Phương – Phó Chủ tịch Quốc hội kỳ vọng Hội nghị sẽ phát huy cao nhất được trí tuệ tập thể của các đại biểu tham dự với trách nhiệm, năng lực, bản lĩnh và kinh nghiệm thực tiễn để đề xuất các giải pháp khả thi; các cơ quan, địa phương với chức năng, nhiệm vụ được giao phát huy tinh thần trách nhiệm, phát biểu tâm huyết, trí tuệ, cô đọng, súc tích với mục tiêu đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát trong năm 2023 và những năm tiếp theo.

8h01: Phó Tổng Thư ký Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Thị Thúy Ngần tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu

Phó Tổng Thư ký Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Thị Thúy Ngần nêu rõ, nhằm thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác giám sát, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023. Hội nghị được tổ chức nhằm tạo sự thống nhất trong ý chí, hành động, nâng cao sự chủ động của các cơ quan trong việc triển khai các Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chương trình giám sát năm 2023, làm cơ sở để các cơ quan, tổ chức thực hiện, góp phần tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội.

Phó Tổng Thư ký Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Thị Thúy Ngần cho biết, chủ trì Hội nghị có Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương.

Tham dự Hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng; Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy, Trưởng đoàn ĐBQH các tỉnh/thành phố; đại diện lãnh đạo Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, các đại biểu Quốc hội chuyên trách trung ương… cùng lãnh đạo thành ủy, tỉnh ủy tại các điểm cầu địa phương trên cả nước.