Tham dự tọa đàm có Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam Ousmane Dione, cùng các Phó Chủ nhiệm và Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội, các chuyên gia của Ngân hàng Thế giới, đại diện lãnh đạo các Bộ, ngành hữu quan.
Tọa đàm Củng cố nguồn thu nội địa – Một số lựa chọn cho Việt Nam
Phát biểu khai mạc tọa đàm, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, hệ thống chính sách thuế ban hành thời gian qua đã cơ bản đạt được mục tiêu, yêu cầu khi ban hành. Tuy nhiên, các chính sách vẫn cần tiếp tục được sửa đổi bổ sung nhằm hoàn thiện và đáp ứng với bối cảnh hiện nay. Khi mà, dự báo, bên cạnh những yếu tố thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội năm 2018 và các năm tiếp theo sẽ còn nhiều khó khăn, thách thức. Trong bối cảnh thu từ dầu thô giảm, thu từ thương mại giảm do thực hiện các cam kết cắt giảm thuế quan mà Việt Nam đã ký kết tại các Hiệp định thương mại sẽ tác động đáng kể đến cơ cấu thu ngân sách nhà nước, trong khi áp lực chi ngân sách vẫn có xu hướng tăng.
Ngày 18/11/2016, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 07-NQ/TW về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách nhà nước bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững. Đồng thời đưa ra một trong các giải pháp thực hiện mục tiêu nêu trên là tập trung cơ cấu lại nguồn thu; hoàn thiện chính sách thu gắn với cơ cấu lại thu ngân sách nhà nước theo hướng bao quát toàn bộ các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, nhất là các nguồn thu mới, phù hợp với thông lệ quốc tế; tăng tỷ trọng thu nội địa, bảo đảm tỷ trọng hợp lý giữa thuế gián thu và thuế trực thu, khai thác tốt thuế thu từ tài sản, tài nguyên, bảo vệ môi trường. Đồng thời, hạn chế tối đa việc lồng ghép chính sách xã hội trong các sắc thuế và chính sách miễn, giảm, giãn thuế, đảm bảo tính trung lập của thuế, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, công bằng, khuyến khích đầu tư, điều tiết thu nhập hợp lý.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải phát biểu khai mạc
Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 25/2016/QH14 về kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016 - 2020 đã đưa ra mục tiêu từng bước cơ cấu lại thu ngân sách nhà nước và giải pháp điều chỉnh chính sách thu theo hướng mở rộng cơ sở thuế, điều chỉnh phạm vi, đối tượng; rà soát, thu hẹp diện miễn, giảm thuế.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách cũng cho biết, Chính phủ hiện nay cũng đã có kế hoạch trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sửa đổi một số chính sách thuế nhằm cơ cấu lại thu ngân sách nhà nước, tăng cường hiệu quả trong quản lý thu thuế.
Trên cơ sở đó, Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội với vai trò là cơ quan thẩm tra các dự án luật, pháp lệnh về chính sách thuế cùng với Ngân hàng Thế giới tổ chức tọa đàm để cùng chia sẻ, trao đổi để rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu phục vụ cho hoạt động thẩm tra, kiến nghị với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội để hoàn thiện hơn nữa hệ thống pháp luật về thu ngân sách, hoàn thiện các chính sách về thuế, đảm bảo công khai minh bạch, trong quản lý và nộp thuế.
Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới Ousmane Dione phát biểu tại buổi tọa đàm
Theo Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam Ousmane Dione, cải cách thuế là một nội dung hết sức quan trọng đối với Việt Nam để đảm bảo tăng trưởng bền vững và ổn định kinh tế vĩ mô.
Các nguồn thu của Việt Nam hiện nay đang ở mức cao nhưng trong bối cảnh hội nhập với các cam kết cắt giảm thuế quan nhập khẩu, đề xuất cắt giảm thuế thu nhập doanh nghiệp thì môi trường thuế trở nên cạnh tranh hơn. So với GDP thì hiện nay Việt Nam đang thu thiếu khoảng 4,6% về thuế và chênh lệch này được bù đắp bằng nợ công. Vì vậy việc giảm bội chi ngân sách đòi hỏi phải kết hợp tổng hợp các chính sách như nâng cao hiệu suất chi tiêu, tăng nguồn thu ngân sách, tăng cường kiểm soát và tiết kiệm chi tiêu.
Mặt khác, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng nếu như muốn tiếp tục duy trì lộ trình tăng trưởng đã đặt ra cũng như đầu tư vào con người trên các mặt y tế, giáo dục, phúc lợi xã hội.
Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam Ousmane Dione nhấn mạnh, điều quan trọng phải thực hiện cải cách thuế nhằm đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP mà QUốc hội Việt Nam đề ra cũng như đảm bảo đầu tư bền vững và tăng trưởng trong tương lai. Nếu không cải cách thì nợ công tiếp tục tăng lên và các nội dung đầu tư cơ sở hạ tầng, dịch vụ xã hội sẽ bị ảnh hưởng.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách Nguyễn Đức Hải và Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới Ousmane Dione trao đổi bên lề
Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam Ousmane Dione đánh giá, trong 10 năm qua, Việt Nam đã có nhiều tiến triển về chính sách thuế và cải cách quản lý thuế như tăng nguồn thu nội địa, áp dụng dịch vụ điện tử trong kê khai và thu thuế, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Song Việt Nam vẫn cần tiếp tục cải cách để tiếp tục xử lý các vấn đề cơ cấu và các vấn đề mới phát sinh trong nền kinh tế kỷ nguyên số. Trong nỗ lực đó, Ngân hàng Thế giới cam kết sẽ hỗ trợ lâu dài, tích cực Việt Nam trong việc cải cách huy động nguồn vốn cho các mục tiêu phát triển.
Tại tọa đàm, các đại biểu đã nghe các chuyên gia trình bày tham luận và thảo luận về Cải cách thuế tại VN – định hướng chiến lược và các lựa chọn chính sách; bảo vệ cơ sở thuế - đánh giá chi tiêu thuế và rà soát ưu đãi thuế; tăng cường năng lực quản lý thuế - hướng tới mô hình quản lý thuế dựa trên rủi ro tổng thế; quản lý hiệu quả nguồn thu lớn nhất - Quản lý thuế doanh nghiệp lớn và chương trình hành động chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển lợi nhuận.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Vân Chi phát biểu ý kiến
Theo đó, Ngân hàng Thế giới khuyến nghị cải cách thuế ở Việt Nam theo hướng đẩy mạnh huy động thu nội địa; mở rộng cơ sở thu thuế giá trị gia tăng, tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt, bổ sung đối tượng thuế bảo vệ môi trường.
Cùng với đó, các chuyên gia còn khuyến nghị Việt Nam mở rộng cơ sở thu thuế thu nhập doanh nghiệp và rà soát các hình thức ưu đãi thuế. Việc rà soát và điều chỉnh hợp lý các quy định ưu đãi thuế là cần thiết nhằm phát huy đúng hiệu quả của các chính sách ưu đãi, tránh ưu đãi không phù hợp, dàn trải, gây lãng phí nguồn lực, đồng thời đảm bảo công khai, minh bạch và tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng hơn giữa các doanh nghiệp mà không làm ảnh hưởng môi trường kinh doanh chung của Việt Nam.
Việc đánh giá một cách có hệ thống về tác động của các chính sách ưu đãi thuế đối với việc thu hút đầu tư và mở rộng cơ sở thuế cũng sẽ hỗ trợ cho các quyết định chính sách tài chính của Quốc hội và Chính phủ trong thời gian tới./.