CHỦ NHIỆM ỦY BAN VĂN HÓA, GIÁO DỤC NGUYỄN ĐẮC VINH CHỦ TRÌ HỘI NGHỊ THAM VẤN CHUYÊN GIA VỀ THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH, SÁCH GIÁO KHOA GIÁO DỤC PHỔ THÔNG
Toàn cảnh Tọa đàm
Phát biểu khai mạc tọa đàm, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Tạ Văn Hạ nhấn mạnh, giải quyết việc làm cho người lao động nói chung, thanh niên nói riêng là một trong những mục tiêu chính trong phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia; vừa là vấn đề kinh tế, bảo đảm nguồn lực đầu vào cho phát triển, vừa là vấn đề xã hội hướng tới mục tiêu công bằng, tiến bộ. Từ năm 2020 đến nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và suy thoái kinh tế, tình hình sản xuất, kinh doanh của nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm trong thanh niên ở mức cao, có thời điểm cao hơn gấp 3 lần thất nghiệp chung của cả nước; đồng thời đã xuất hiện làn sóng sa thải người lao động ở một số ngành; tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần, làm thủ tục hưởng trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp tăng cao nhất từ trước đến nay, ảnh hưởng đến an sinh xã hội và đời sống của người lao động sau này.
Dự báo thời gian tới, hoạt động của doanh nghiệp tiếp tục gặp khó khăn, số thanh niên bị thất nghiệp, thiếu việc làm vẫn ở mức cao. Để kịp thời nắm bắt thực trạng này, Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đã thực hiện khảo sát chuyên đề về việc làm đối với thanh niên giai đoạn từ năm 2020 (sau dịch Covid-19) đến tháng 5/2023. Đoàn khảo sát của Ủy ban đã nghiên cứu 14 báo cáo của các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, bộ, ngành, tổ chức quốc tế và 20 tỉnh, thành phố; 31 tham luận của Diễn đàn chính sách về việc làm đối với thanh niên năm 2023; làm việc trực tiếp tại 3 tỉnh, thành phố; thu thập, tổng hợp, phân tích thông tin báo chí, tài liệu có liên quan, dự thảo Báo cáo kết quả khảo sát. Sau khi có dự thảo Báo cáo kết quả khảo sát, đã gửi xin ý kiến các cơ quan tham mưu của gần 20 bộ, ngành, địa phương...
Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Đỗ Chí Nghĩa phát biểu
Qua thảo luận, các đại biểu đã tập trung đánh giá thực trạng việc làm của thanh niên hiện nay; kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về việc làm cho thanh niên và việc thực hiện trách nhiệm của các cơ quan liên quan từ năm 2020 đến nay; đề xuất, kiến nghị nội dung, giải pháp giải quyết việc làm đối với thanh niên; hoàn thiện chính sách, pháp luật về việc làm đối với thanh niên; đồng thời, góp ý kiến trực tiếp cho các nội dung dự thảo Báo cáo kết quả khảo sát về việc làm đối với thanh niên.
Các đại biểu cho rằng, việc làm cho thanh niên là vấn đề nóng bỏng hiện nay; đồng thời đánh giá dự thảo Báo cáo khảo sát đã được chuẩn bị chu đáo, có nhiều số liệu. Tuy nhiên, nên có phân tích, so sánh để đưa ra những nhận định sắc đáng hơn.
Nhấn mạnh, việc làm hiện nay rất khác so với trước đây, do tác động của trí tuệ nhân tạo dẫn đến sự sa thải hàng loạt lao động, lao động sẽ bị thay thế bởi robot, trí tuệ nhân tạo, nhiều ý kiến cho rằng, chúng ta cần chuẩn bị cho lực lượng lao động thanh niên, đào tạo nguồn lao động trẻ để đón bắt xu thế này.
Bên cạnh đó, các đại biểu đề xuất sửa đổi Luật Việc làm về nguồn vốn cho vay tạo việc làm cho thanh niên; bổ sung nhiều nguồn quỹ, nguồn ủy thác khác... cho khởi nghiệp. Xem xét mở rộng đối tượng cho vay đối với những người không có bảo hiểm xã hội... Đồng thời, kiến nghị nên tập trung hỗ trợ doanh nghiệp hơn là hỗ trợ cá nhân người lao động. Bởi chỉ có hỗ trợ doanh nghiệp thì mới tạo việc làm bền vững cho người lao động. Bên cạnh đó, cần có giải pháp trong ngắn hạn/trung hạn/dài hạn cho doanh nghiệp, đặc biệt tháo gỡ các thủ tục hành chính, giảm hoạt động thanh tra/kiểm tra...
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Tạ Văn Hạ phát biểu
Phát biểu kết thúc nội dung thảo luận, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Tạ Văn Hạ ghi nhận những ý kiến tâm huyết và kinh nghiệm thực tiễn của các đại biểu tại tọa đàm; cho biết các kiến nghị, đề xuất sẽ được gửi đến các cơ quan chức năng và Ủy ban sẽ tiến hành giám sát những nội dung này thời gian tới. Trước mắt, Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục sẽ hoàn thiện Báo cáo kết quả khảo sát để gửi tới các đại biểu Quốc hội và các cơ quan liên quan./.