Tiếp thu ý kiến của đại biểu quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát lại dự thảo Luật, bổ sung nhiều quy định so với Dự thảo Luật trình Quốc hội để quản lý các quỹ chặt chẽ hơn.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, các quỹ hiện nay chủ yếu được thành lập theo quy định tại nhiều luật và nghị định có tính chất chuyên ngành nên với phạm vi điều chỉnh đặc thù, dự thảo Luật trình Quốc hội chỉ quy định nguồn thu nào thuộc phạm vi ngân sách thì phải nộp ngân sách nhà nước và điều kiện để ngân sách nhà nước hỗ trợ vốn điều lệ cho các quỹ nhằm hạn chế việc thành lập mới các quỹ ngoài ngân sách.
Trên cơ sở các điều kiện luật định, giao Chính phủ sửa đổi cơ chế quản lý hoạt động của các quỹ ngoài ngân sách và khi đó phạm vi hoạt động của các quỹ sẽ thu hẹp hơn, bảo đảm ngân sách nhà nước là thống nhất. Dự thảo Luật cũng đã bổ sung nhiều quy định để việc quản lý các quỹ chặt chẽ hơn.
Đại biểu Đỗ Thị Hoàng phát biểu tại Hội trường Ảnh: Đình Nam
Qua thảo luận, có nhiều ý kiến của các đại biểu đồng ý có quỹ ngoài ngân sách, song cần thu hẹp các quỹ, quản lý chặt chẽ hơn, bảo đảm sự tập trung của ngân sách nhà nước, tránh sự chồng chéo trong quản lý và cần phải báo cáo Quốc hội về tình hình thu, chi của các quỹ. Có ý kiến đề nghị quy định về các quỹ theo Luật khoa học công nghệ và một số luật chuyên ngành.
Theo đại biểu Đỗ Thị Hoàng-Quảng Ninh, hiện nay Quảng Ninh có 18 loại quỹ được lập theo đúng pháp luật, nhưng trừ quỹ bảo vệ môi trường, nhìn chung các loại quỹ này đều có quy mô nhỏ, nhất là quỹ hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội được coi là công cụ đòn bẩy tài chính tham gia vào các thành phần then chốt, tạo động lực phát triển kinh tế. Các cơ quan quản lý cũng đa dạng, dẫn đến tình trạng thiếu tập trung, đối tượng bị tác động chồng chéo, không hiệu quả. Do đó, đại biểu đề nghị cần thiết phải bổ sung những chế tài kiểm soát về số lượng quỹ, cơ chế thanh tra, kiểm tra, quyết toán các loại quỹ, cơ quan chủ trì báo cáo và theo dõi.
Đại biểu Khúc Thị Duyền-Thái Bình
Đại biểu Khúc Thị Duyền-Thái Bình đề nghị, nên quy định cụ thể về nguồn thu của các đơn vị sự nghiệp công lập. Đại biểu cho rằng nên thu toàn bộ vào trong ngân sách của nhà nước, sau đó làm dự toán chi, nếu không sẽ dễ bỏ qua, vì đây cũng là một trong những nguồn thu ngân sách của nhà nước.
Ngoài ra, hàng năm, các quỹ này phải được quản lý và chịu sự giám sát của các cơ quan có thẩm quyền. Đại biểu cũng đề nghị các đơn vị có nguồn thu quỹ rất cao, với nguồn thu lớn ở diện rộng, hàng năm phải báo cáo với Quốc hội, Hội đồng về nguồn thu quỹ này, tránh tình trạng nhiều quỹ hiện nay được thành lập và thậm chí có cả quỹ huy động của nhân dân để thực hiện hoạt động chung ngân sách nhà nước, nhưng công tác công khai còn hạn chế.