TỔNG THUẬT NGÀY 25/5: QUỐC HỘI THẢO LUẬN VỀ MỘT SỐ NỘI DUNG CÒN Ý KIẾN KHÁC NHAU VỀ DỰ ÁN LUẬT ĐIỆN ẢNH (SỬA ĐỔI)

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung phiên họp

16h45: Giải trình xác đáng, tiếp thu tối đa, hoàn thiện dự thảo Luật với chất lượng tốt nhất

Phát biểu tiếp thu, giải trình, nêu rõ, các đại biểu đã góp ý tâm huyết, trách nhiệm về nhiều nội dung trong đó tập trung vào 4 nhóm vấn đề lớn gồm bố cục dự thảo Luật và kỹ thuật lập pháp; chính sách hỗ trợ cho phát triển điện ảnh; phân loại cấp phép và phổ biến điện ảnh trên không gian mạng và sự bình đẳng trong các vấn đề về chính sách; Quỹ Hỗ trợ phát triển điện ảnh, Bộ trưởng Bộ Văn hóa -Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, Ban soạn thảo sẽ tiếp tục phối hợp với cơ quan thẩm tra tiếp thu tối đa để hoàn thiện dự thảo Luật.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa -Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng

Đối với vấn đề Quỹ Hỗ trợ phát triển điện ảnh, trước nhiều băn khoăn của đại biểu Quốc hội về việc đã có quy định về Quỹ này từ năm 2006 nhưng từ đó đến nay vẫn không thực hiện và vẫn tiếp tục đề nghị duy trì. Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, thời gian qua Quỹ gặp khó khăn về nguồn thu để thành lập Quỹ do chưa được quy định trong Nghị định. Ngoài ra, cơ chế quản lý Quỹ cũng chưa xác định rõ ràng là do đơn vị sự nghiệp thực hiện hay các các doanh nghiệp, tổ chức tài chính khác triển khai.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa -Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng khẳng định, đầu tư cho điện ảnh là đầu tư cho văn hóa và đầu tư cho sự phát triển lâu dài, bền vững. Chính vì vậy, nếu không được quan tâm đầu tư thì sẽ rất khó thực hiện. Việc hỗ trợ ban đầu của Nhà nước là rất cần thiết.

Liên quan đến các nội dung về chính sách hỗ trợ cho phát triển điện ảnh và phân loại cấp phép và phổ biến điện ảnh trên không gian mạng, việc kiểm soát phim ảnh, Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, Bộ sẽ cũng Ủy ban Văn hóa, Giáo dục rà soát, tổng hợp để sẽ có giải trình cụ thể trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp này.

Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh

Giải trình làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết, hiện nay, với các phim phổ biến trong không gian mạng, các chủ thể phổ biến phim đều bình đẳng. Đối với quy định về liên hoan phim, giải thưởng phim, cuộc thi phim, chương trình phim và tuần phim tại Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho biết, tất cả các liên hoan phim, các cuộc thi phim đều được tổ chức theo hướng mở để tất cả các tổ chức đều có thể tham gia. Tuy nhiên, Liên hoan phim Việt Nam và Liên hoan phim quốc tế Hà Nội là hai liên hoan phim có truyền thống, gắn với định hướng nghệ thuật, liên quan đến việc tôn vinh, thi đua khen thưởng của các văn nghệ sỹ, nên đối với các ý kiến kiến nghị xã hội hóa, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đề nghị giữ nguyên như quy định trong dự thảo Luật.

Đối với các vấn đề khác, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho biết, Ủy ban sẽ tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu để hoàn thiện dự thảo Luật đạt chất lượng cao.

Giải trình làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết, hiện nay, với các phim phổ biến trong không gian mạng, các chủ thể phổ biến phim đều bình đẳng. Đối với quy định về liên hoan phim, giải thưởng phim, cuộc thi phim, chương trình phim và tuần phim tại Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho biết, tất cả các liên hoan phim, các cuộc thi phim đều được tổ chức theo hướng mở để tất cả các tổ chức đều có thể tham gia. Tuy nhiên, Liên hoan phim Việt Nam và Liên hoan phim quốc tế Hà Nội là hai liên hoan phim có truyền thống, gắn với định hướng nghệ thuật, liên quan đến việc tôn vinh, thi đua khen thưởng của các văn nghệ sỹ, nên đối với các ý kiến kiến nghị xã hội hóa, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đề nghị giữ nguyên như quy định trong dự thảo Luật.

Đối với các vấn đề khác, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho biết, Ủy ban sẽ tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu để hoàn thiện dự thảo Luật đạt chất lượng cao.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu kết luận 

Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, sau một buổi làm việc tích cực, dân chủ, nghiêm túc, khẩn trương đã có 19 ý kiến phát biểu và 2 ý kiến tranh luận; đồng thời ghi nhận các ý kiến phát biểu rất sâu sắc, trách nhiệm trên tinh thần xây dựng, có những vấn đề chung và nhiều góp ý cụ thể xuất phát từ thực tiễn của cơ quan, đơn vị, tổ chức, địa phương.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị cơ quan trình, cơ quan thẩm tra tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, kịp thời có báo cáo giải trình tiếp thu để trình Quốc hội cho ý kiến, có thể thông qua tại Kỳ họp thứ 3.

16h38: Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang: Quy định chặt chẽ để ngăn chặn các bộ phim phản cảm

Góp ý đến nội dung liên quan đến quy định hình thức phổ biến phim trên không gian mạng, đại biểu Đỗ Thị Việt Hà cho rằng, với sự phát triển của các nền tảng trực tuyến, khối lượng phim trên không gian mạng rất lớn, nhu cầu sử dụng ứng dụng xem phim trên không gian mạng chiếm phần lớn lưu lượng truy cập trên internet, khiến thị trường phim trên không gian mạng phát triển ngày càng sôi động.

Tuy nhiên, bên cạnh các bộ phim hay cũng còn những bộ phim thiếu lành mạnh, lạm dụng hình ảnh bạo lực, phản cảm. Do vậy, cần có những quy định chặt chẽ để ngăn chặn tình trạng này. Từ quan điểm đó, đại biểu để nghị cần quy định mở về hình thức để các cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu chủ thể phổ biến phim phải gỡ bỏ phim theo hướng khái quát. Đồng thời, bổ sung quy định về thời hạn gỡ phim; cơ chế phối hợp giữa các cơ quan trong công tác thanh tra, kiểm tra đối với phim phát hành, phổ biến trên không gian mạng. 

16h32: Đại biểu Phạm Trọng Nhân- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương: Thận trọng trước những ảnh hưởng của các nền tảng xuyên biên giới và phổ biến phim trên không gian mạng

Cho rằng việc quản lý chưa hiệu quả các nền tảng không gian mạng đã gây nên tổn thương không nhỏ đến đời sống tinh thần của xã hội, đại biểu Phạm Trọng Nhân nêu quan điểm: Cần nghiên cứu kỹ lưỡng việc quy định cơ chế hậu kiểm đối với quản lý phim trên không gian mạng, để giảm thiểu các tình trạng xuyên tạc sự thật lịch sử, đưa các thông tin xấu, độc.

Theo đại biểu, việc gỡ bỏ các nội dung vi phạm không mang nhiều ý nghĩa khi nội dung đó đã tiếp cận được nhiều khán giả, có thể được tải xuống và đăng trên các nền tảng khác. Trong khi đó, việc sử dụng các công cụ mạng xã hội là rất phổ biến, thông tin trên các nền tảng mạng xã hội lan tỏa mọi lúc, mọi nơi. Đại biểu cho rằng cần có giải pháp để cha mẹ, người giám hộ của trẻ có thể tự kiểm soát, quản lý, đảm bảo trẻ em xem phim trên không gian mạng đúng độ tuổi theo quy định tại điểm c Khoản 2 Điều 21.

Đại biểu đề nghị cần đánh giá thận trọng những nguy hiểm khôn lường của các nền tảng xuyên biên giới, việc phổ biến phim trên không gian mạng cần áp dụng quy trình quản lý chặt chẽ để được cấp phép, cần đảm bảo sự công bằng cho các cá nhân, tổ chức tham gia vào nền công nghiệp điện ảnh, tránh tình trạng “nhờn thuốc” với hình thức hậu kiểm. 

Từ các phân tích trên, đại biểu Phạm Trọng Nhân đề nghị cần tiếp tục rà soát các quy định tại điểm a, Khoản 2 Điều 18; điểm b Khoản 2 Điều 41 và Khoản 1 Điều 27 dự thảo Luật về hậu kiểm đối với việc phổ biến phim trên không gian mạng; đảm bảo khi các quy định của luật có hiệu lực thì các nền tảng xuyên biên giới không có được được bất kỳ cơ hội nào xâm lấn bờ cõi tư tưởng văn hóa của người xem.

16h30: Đại biểu Trương Trọng Nghĩa – Đoàn đại biểu Quốc hội Tp.Hồ Chí Minh: Bình đẳng trong quản lý giữa nhà cung cấp phim trong nước và nước ngoài

Phát biểu tranh luận, đại biểu Trương Trọng Nghĩa đặt vấn đề: Vì sao lại cho rằng tiền kiểm đối với các nền tảng OTT là bất khả thi, còn đối với  điện ảnh trong nước lại tiền kiểm?

Đại biểu phân tích thêm, ngành điện ảnh Việt Nam có thể ngưng lúc nào cũng được, thậm chí có thể xử lý hình sự nêu vi phạm pháp luật hình sự. Nếu quy định như vậy thì nền điện ảnh Việt Nam bị ràng buộc, trói buộc, cản trở rất nhiều và mất đi sức cạnh tranh đối với OTT. Các nhà sản xuất điện ảnh Việt Nam vừa phải phim hay, vừa bán được phim, vừa phải cạnh tranh với OTT nước ngoài. Trong khi đó, các nền tảng OTT không có nghĩa vụ bảo vệ chủ quyền Việt Nam, không có nghĩa vụ bảo toàn bản sắc Việt Nam. Do đó, đại biểu cho rằng, nên bỏ các nguyên tắc tiền kiểm đối với điện ảnh Việt Nam để tạo ra sự bình đẳng đối với OTT nước ngoài, và nếu sai phạm ở Việt Nam sẽ có khả năng xử lý, ngăn chặn.

Đại biểu tin rằng, các nhà sản xuất điện ảnh, các diễn viên, đạo diễn và nền công nghiệp điện ảnh Việt Nam luôn luôn có trách nhiệm, cố gắng tuân tuân thủ đến mức cao nhất và đồng thời cũng cố gắng sản xuất những cái tác phẩm hay nhất để cạnh tranh, giành lấy khán giả trên thị trường trong nước.

Từ những phân tích trên, đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho rằng quy định các nguyên tắc hậu kiểm đối với điện ảnh Việt Nam là trái với nguyên tắc thị trường, do đó bỏ áp dụng các nguyên tắc hậu kiểm đối với điện ảnh Việt Nam là hoàn toàn cần thiết.

16h26: Đại biểu Nguyễn Thị Sửu - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thừa Thiên - Huế: Bổ sung quy định về hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh

Góp ý đối với quy định về cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho tổ chức, cá nhân nước ngoài, đại biểu Nguyễn Thị Sửu cho rằng cần quy định yêu cầu kịch bản tóm tắt phim và kịch bản chi tiết nội dung quay phim sử dụng bối cảnh tại Việt Nam bằng tiếng Việt, nhằm thu hút đầu tư nước ngoài, các đoàn sản xuất phim nước ngoài và mở rộng quy mô hợp tác phát triển công nghiệp điện ảnh nước nhà.

Về những nội dung và hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh, đại biểu đề nghị bổ sung nội dung nghiêm cấm thực hiện các hành vi phân biệt đối xử, kỳ thị người khuyết tật theo quy định của Luật Người khuyết tật và Công ước về quyền của người khuyết tật mà Việt Nam là thành viên.

16h22: Đại biểu Tô Thị Bích Châu - Đoàn Đại biểu Quốc hội Tp.Hồ Chí Minh: Cần có chương riêng về hợp tác quốc tế trong lĩnh vực điện ảnh

Đại biểu Tô Thị Bích Châu nêu quan điểm: Điện ảnh đã được nhiều nước trên thế giới coi là ngành công nghiệp văn hóa, đa dạng, phong phú và ngày càng thu hút nhiều nguồn lực. Vì vậy, Việt Nam cũng nên coi điện ảnh là ngành công nghiệp văn hóa. Để thực hiện được nhiệm vụ này, đại biểu cho rằng dự thảo Luật nên có chương riêng về hợp tác quốc tế nhằm tạo động lực chặt chẽ hơn cho công nghiệp điện ảnh của Việt Nam phát triển. Ngoài ra, trong dự án Luật nên có thêm quy định, các nhà sản xuất phim phải có trách nhiệm mua bảo hiểm cho diễn viên đóng thế và nhân viên đoàn làm phim để đảm bảo an toàn cho họ.

Về quy định chính sách của Nhà nước trong phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh tại Điều 5 dự thảo Luật, đại biểu Tô Thị Bích Châu cho rằng việc sản xuất phim không chỉ phục vụ cho nhiệm vụ chính trị mà còn phục vụ cho việc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, nói về truyền thống lịch sử cách mạng, các dân tộc thiểu số, trẻ em. Mặt khác, cũng cần có những bộ phim nói về các vị lãnh tụ, anh hùng dân tộc, doanh nhân… Ngoài ra, Nhà nước nên có chính sách khuyến khích, đầu tư cho phát triển nghệ thuật đương đại, hỗ trợ tối đa cho phim về đề tài lịch sử, phim dành cho trẻ em.

16h17: Đại biểu Vũ Thị Liên Hương – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi: Xác định chủ thể của phim xuất khẩu

Đại biểu Vũ Thị Liên Hương đề nghị rà soát quy định đầy đủ nội dung, tên gọi giấy phép cung cấp dịch vụ quay phim sử dụng bối cảnh tại Việt Nam trong Điều 13 dự thảo Luật và đảm bảo tính thống nhất, phân biệt với các loại giấy phép khác quy định tại dự thảo Luật.

Đề cập đến trách nhiệm quản lý Nhà nước về điện ảnh của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đại biểu Vũ Thị Liên Hương đồng tình với quan điểm của đại biểu Trần Văn Tiến là tách thành nội dung riêng hoặc đưa vào Điều 46, trong đó có trách nhiệm quản lý Nhà nước về điện ảnh của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, của Bộ và các cơ quan ngang Bộ.

Về phát hành phim, đại biểu đề nghị xem xét, sửa đổi theo hướng phải xác định chủ thể của phim xuất khẩu là ai để hoàn thiện dự thảo quy định, chủ thể của phim xuất khẩu phải có giấy phép phân loại phim hoặc quyết định phát sóng.

16h10: Đại biểu Trần Văn Khải - Đoàn đại biểu Quốc hội  tỉnh Hà Nam: Cần tạo cơ chế xã hội hóa, thu hút tư nhân đầu tư xây dựng trường quay hiện đại

Ghi nhận dự thảo Luật lần này được các cơ quan hữu quan phối hợp chuẩn bị công phu, chu đáo, đại biểu Trần Văn Khải cho rằng, các nội dung của dự thảo Luật lần này đã bao quát, bám sát các chủ trương “văn hóa phải được đặt ngang tầm với kinh tế, chính trị” của Đảng; tiếp cận đầy đủ, song song cả hai mặt của điện ảnh: một là điện ảnh là một ngành nghệ thuật; hai là điện ảnh là một ngành công nghiệp văn hóa.

Quan tâm đến nội dung về chính sách phát triển điện ảnh quy định tại Điểm i Khoản 2 Điều 5 của dự thảo Luật quy định Nhà nước đầu tư, hỗ trợ xây dựng trường quay hiện đại cung cấp dịch vụ sản xuất phim gắn với hoạt động du lịch, giải trí, đại biểu tỉnh Hà Nam cho rằng, quy định này của dự thảo Luật vẫn là nhà nước đầu tư là chính. Từ kinh nghiệm các quốc gia khác trên thế giới, theo đại biểu Trần Văn Khải, Luật cần tạo cơ chế xã hội hóa, thu hút vốn đầu tư tư nhân để đầu tư trường quay hiện đại này sẽ mang lại hiệu quả cao hơn.

16h06: Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương: Xây dựng trường quay hiện đại cung cấp dịch vụ sản xuất phim

Bày tỏ nhất trí với báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng dự thảo Luật lần này đã tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, đưa ra những quy định hợp lý hơn, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, tháo gỡ những nút thắt để ngành điện ảnh phát triển bền vững.

Về chính sách phát triển nền công nghiệp điện ảnh, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nhấn mạnh, việc xây dựng trường quay hiện đại cung cấp dịch vụ sản xuất phim là rất quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay khi chưa thu hút được nhiều nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân để xây dựng nhiều trường quay. Đại biểu đề nghị cần có cơ chế gắn kết các trường quay với hoạt động du lịch, giải trí, đồng thời cần có quy định cụ thể việc sử dụng trường quay hiện đại được đầu tư bằng ngân sách nhà nước sao cho đúng với mục tiêu phát triển nền công nghiệp điện ảnh.

Quan tâm đến Điều 11 về quyền và nghĩa vụ của nhà sản xuất phim, biên kịch, đạo diễn, quay phim, diễn viên và thành viên khác trong đoàn làm phim, đại biểu đề nghị cần bổ sung thêm quyền được liên kết đào tạo điện ảnh khi đáp ứng năng lực, nhu cầu của nhà sản xuất phim, biên kịch, đạo diễn, quay phim, diễn viên và các thành viên khác trong đoàn làm phim. Quy định như vậy sẽ đảm bảo nội dung điều luật được chặt chẽ, logic, thống nhất với nội dung quy định tại Điều 6 của luật này.

Đối với quy định về phổ biến phim tại địa điểm chiếu phim công cộng, đại biểu chỉ rõ, tại khoản 2, Điều 22 có quy định: “Tổ chức phổ biến phim tại địa điểm công cộng phải thông báo bằng văn bản về nội dung, chương trình chiếu phim cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của Chính phủ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày cơ quan nhà nước có thẩm quyền tại địa phương nhận được thông báo, nếu không có ý kiến trả lời thì tổ chức phổ biến phim được phổ biến phim tại địa điểm chiếu phim công cộng. Trong trường hợp cơ quan có thẩm quyền tại địa phương không đồng ý, phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do”. Theo đại biểu, quy định như vậy sẽ thiếu chặt chẽ, đề nghị soạn thảo theo hướng cơ quan nhà nước có thẩm quyền tại địa phương phải trả lời bằng văn bản đối với hoạt động của tổ chức phổ biến phim, kể cả trường hợp đồng ý hay không đồng ý.

16h04: Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình: Quy định chặt chẽ về hậu kiểm vẫn bảo đảm được hiệu quả quản lý

Phát biểu tranh luận, bày tỏ thống nhất với quy định tại Điều 21 dự thảo Luật được tiếp thu, chỉnh lý theo hướng: Giao chủ thể phổ biến phim trên không gian mạng không phân biệt OTT trong nước hay OTT xuyên biên giới tự phân loại tự loại, chịu trách nhiệm tự phân loại, cơ quan nhà nước thực hiện hậu kiểm, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường cho biết, đây là phương án đã được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội; Chính phủ đánh giá cân nhắc kỹ lưỡng.

Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường cho biết thêm, dịch vụ OTT là dịch vụ có nhiểu ưu điểm. Đây cũng là xu hướng toàn cầu trong nhiều bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0. Dịch vụ OTT rất khác với phim chiếu rạp, số lượng phim rất lớn liên tục cập nhật. Do đó, đối với dịch vụ này nếu áp dụng tiền kiểm khó khả thi và đảm bảo tính kịp thời. Ngoài ra, tiền kiểm sẽ gây hạn chế cho doanh nghiệp OTT, người dân mất cơ hội tiếp cận nhiều phim, tiếp cận sớm đối phim; đồng thời làm tăng chi phí kiểm duyệt, chi phí tuân thủ và không phù hợp với thông lệ quốc tế.

Đại biểu cho rằng, nếu tiến hành hậu kiểm quy định chặt chẽ như dự thảo vẫn bảo đảm được hiệu quả quản lý. Theo đó, quy định rõ chủ thể được phổ biến phim trên không gian mạng, trách nhiệm phân loại, quy định điều cấm và xử lý khi vi phạm điều cấm; quy định cơ chế khiếu lại tố cáo; cơ chế báo cáo xử lý người dùng báo cáo và cơ quan có thẩm quyền xử lý yêu cầu gỡ bỏ; quy định về nhân lực, phương tiện kỹ thuật để kiểm soát kiểm tra xử lý vi phạm. Với quy định hậu kiểm như vậy sẽ đem lại lợi ích về giảm chi phí quản lý, mang lại nhiều lợi ích cho người dân, cho doanh nghiệp, phù hợp với thông lệ quốc tế trong bối cảnh hội nhập, đại biểu nhấn mạnh.

16h01: Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng: Huy động nguồn lực xã hội để phát triển công nghiệp điện ảnh

Về phát triển nguồn nhân lực điện ảnh, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh cho rằng việc quy định như trong dự thảo Luật là chưa phù hợp trong bối cảnh hội nhập thế giới. Đặc biệt, để phát triển nền công nghiệp điện ảnh cần phải huy động được nguồn lực ở tất cả các thành phần kinh tế, đầu tư đào tạo, phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng chuyên môn cao và đặc biệt. Mặt khác, theo quy định tại khoản 3, Điều 7 của dự thảo Luật, tổ chức chính trị xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội nghề nghiệp về điện ảnh cũng được xác định có nhiệm vụ đào tạo nguồn lực điện ảnh. Đặt vấn đề liệu quy định này có mâu thuẫn với quy định tại Điều 6 hay không, đại biểu đề nghị cần có sự thống nhất, đồng bộ giữa những điều, khoản trong dự thảo Luật.

Về quyền và nghĩa vụ của cơ sở sản xuất phim, đại biểu cho rằng không nên quy định ràng buộc quyền và nghĩa vụ của các cơ sở điện ảnh từ nguồn ngân sách nhà nước trong dự thảo Luật.

Về cung cấp dịch vụ phim cho tổ chức, cá nhân nước ngoài, đại biểu bày tỏ đồng tình với phương án quy định yêu cầu nộp kịch bản phim bằng tiếng Việt. Đại biểu cho rằng quy định này là cần thiết để đảm bảo các nội dung yêu cầu về chính trị và an ninh quốc phòng.

15h56: Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định: Đa dạng các giá trị văn hóa trong liên hoan phim

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh đề nghị nội dung quy định tại Điều 43 của dự thảo Luật về mục đích của Quỹ hỗ trợ điện ảnh cần bổ sung thêm một khoản có nội dung hỗ trợ các hoạt động tiếp cận các công trình kiến trúc, điêu khắc, tác phẩm hội họa, âm nhạc, văn học, sân khấu, nhiếp ảnh cho các nhà làm phim. Theo đại biểu, quy định này sẽ giúp giảm chi phí tiếp cận các loại hình nghệ thuật trong nước, đưa các công trình, các loại hình nghệ thuật, văn hóa truyền thống vào phim, tạo ra nhiều phim liên quan đến đề tài cách mạng, lịch sử, văn hóa truyền thống.

Về phổ biến phim trên không gian mạng, đại biểu đề nghị dự thảo Luật bổ sung nội dung hướng dẫn các bậc cha mẹ kiểm soát, quản lý con em mình, bảo đảm trẻ tiếp cận với các bộ phim phù hợp với độ tuổi theo quy định.

Về liên hoan phim, tuần lễ phim, đại biểu đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có thêm kế hoạch lồng ghép, đưa thêm các loại hình nghệ thuật khác như điêu khắc, hội họa, văn học, nhiếp ảnh, âm nhạc vào các chương trình liên hoan phim để công chúng có cơ hội tiếp cận đa dạng các giá trị văn hóa trong sự kiện. Hạn chế việc các liên hoan phim chỉ là nơi gặp gỡ của các nhà chuyên môn, mà cần coi đây là cơ hội đưa các tác phẩm có giá trị đến tiếp cận với đông đảo công chúng.

15h51: Đại biểu Trần Thị Thu Hằng - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông: Cần có quy định cụ thể về thời lượng quảng cáo khi chiếu phim trên truyền hình

Cho ý kiến về chính sách của Nhà nước về phát triển điện ảnh, đại biểu Trần Thị Thu Hằng cho biết, Ban soạn thảo mới chỉ đề cập đến các vùng ưu tiên được đầu tư, hỗ trợ như miền núi, biên giới, hải đảo, đồng bào dân tộc thiểu số và nông thôn. Tuy nhiên, từ năm 2006, Quyết định số 172 ngày 07/7/2006 của Ủy ban Dân tộc về việc công nhận các xã, huyện, tỉnh ở vùng cao, miền núi nên cần xem xét chính sách đầu tư, ưu tiên để phát triển điện ảnh. Để thực hiện nhiệm vụ này, các Bộ ngành, cơ quan cần xem xét khu vực vùng cao được áp dụng chính sách ưu tiên để đầu tư cho phát triển điện ảnh. Cùng với đó, khoản 3 Điều 5 dự thảo Luật quy định Nhà nước có chính sách ưu đãi về tín dụng, thuế và đất đai đối với các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động điện ảnh theo quy định của pháp luật. Vì vậy, cơ quan soạn thảo dự án Luật cần xem xét, đối chiếu với nội dung của Luật Đầu tư công 2020.

Về quảng cáo, dịch vụ trong phim, đại biểu Trần Thị Thu Hằng cho biết, thực tế cho thấy, một số bộ phim hay có quảng cáo quá nhiều và nguồn thu thuộc về các đài truyền hình. Việc quảng cáo quá nhiều sẽ gây ức chế đối với người xem nên cần có quy định cụ thể về thời lượng quảng cáo ở trong Luật và giao cho Chính phủ quy định.

15h21: Đại biểu Trương Trọng Nghĩa - Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hồ Chí Minh: Mở cửa đối với sản phẩm dịch vụ văn hóa không thể dễ dãi hơn so với sản phẩm dịch vụ hàng hóa vật chất

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho biết, Luật Điện ảnh của nước ta được ban hành từ năm 2006, trong khi đó, hiện nay công nghiệp điện ảnh thế giới và khu vực đã phát triển hết sức mạnh mẽ, thay thay đổi rất nhiều so với 15 năm trước.

Theo đại biểu, điện ảnh vừa là một ngành hoạt động văn hóa, vừa là ngành kinh tế sáng tạo, tạo ra sản phẩm kép về văn hóa tinh thần, hiện nay, điện ảnh sử dụng công nghệ cao trong sản xuất, lưu hành và phố biến sản phẩm. Điện ảnh có thể tạo ra giá trị vật chất rất lớn và trở thành ngành kinh tế lớn của một quốc gia. Điện ảnh đáp ứng nhu cầu thưởng thức văn hóa nghệ thuật, nhu cầu giải trí của người dân, nhất là những người trẻ. Một số quốc gia còn tài trợ và hỗ trợ ngành điện ảnh của họ trong công cuộc xâm chiếm thị trường điện ảnh quốc tế. Có trường hợp còn được sử dụng vì mục đích chính trị và tranh chấp chủ quyền lãnh thổ.

Đại biểu cũng chỉ rõ, bên cạnh việc khẳng định những yếu tố tích cực, việc nhập khẩu văn hóa phẩm nói chung và điện ảnh nói riêng cũng có những mặt tiêu cực và tác hại trước mặt, lâu dài, nhu cầu đối của một bộ phận xã hội với sản phẩm văn hóa nước ngoài mạnh mẽ hơn đối với sản phẩm văn hóa trong nước. Các nhà sản xuất phim nước ngoài rất biết khai thác, khuyếch trương nhu cầu này để thu lợi trên đất nước ta, đẩy lùi nhu cầu văn hóa Việt Nam trên chính sân nhà của chúng ta.

Trước thực tế đó, đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho rằng, việc mở cửa hàng hóa dịch vụ cần có lộ trình và cần có những điều khoản bảo lưu. Tuy nhiên lĩnh vực văn hóa đang thiếu biện pháp này. Do đó, đại biểu lưu ý việc mở cửa đối với sản phẩm dịch vụ văn hóa phải khác, không thể dễ dãi hơn so với mở cửa cho sản phẩm dịch vụ hàng hóa vật chất. 

15h15: Đại biểu Tô Ái Vang - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sóc Trăng: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bộ Thông tin và Truyền thông cần phối hợp kiểm tra phổ biến phim trên không gian mạng.

Quan tâm đến nội dung cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Điều 13 dự thảo Luật, đại biểu Tô Ái Vang bày tỏ quan điểm ủng hộ phương án quy định yêu cầu kịch bản phim bằng tiếng Việt (đầy đủ). Theo đại biểu, kịch bản phim là cơ sở quan trọng để các cơ quan chức năng thẩm định phim của các tổ chức, cá nhân nước ngoài sử dụng bối cảnh tại Việt Nam.

Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị bổ sung vào dự thảo Luật quy định về việc đánh giá chất lượng, hiệu quả đối với cơ quan được giao đặt hàng và phổ biến phim để đánh giá tính hiệu quả mang lại đối với những dự án phim sử dụng ngân sách nhà nước, tránh trường hợp sử dụng ngân sách nhà nước nhưng không mang lại hiệu quả cao.

Liên quan đến quy định phổ biến phim trên không gian mạng, nữ đại biểu cho rằng quy định này rất phù hợp với điều kiện nước ta hiện nay. Tuy nhiên để đảm bảo chặt chẽ, đại biểu đề nghị chỉnh lý khoản 5 Điều 21 theo hướng: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức nhân lực, phương tiện kỹ thuật để thực hiện kiểm tra nội dung phim, việc phân loại hiển thị kết quả phân loại phim phổ biến trên không gian mạng; phối hợp với các cơ quan nhà nước có liên quan thực hiện các biện pháp ngăn chặn các hành vi vi phạm quy định pháp luật.

15h10: Đại biểu Trần Khánh Thu – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình: Rạp chiếu phim cũng phải chịu trách nhiệm bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ

Đánh giá cao Ban soạn thảo đã nghiêm túc tiếp thu những ý kiến đóng góp tại Kỳ họp thứ 2, đại biểu Trần Khánh Thu  cho rằng dự thảo Luật trình lần này đã bổ sung nhiều nội dung mới, đáp ứng được các mục tiêu đã đề ra, thể hiện đầy đủ các chủ trương của nhà nước về văn hóa, phát triển ngành điện ảnh trên cơ sở xác định điện ảnh vừa là ngành nghệ thuật sáng tạo, vừa là ngành kinh tế, đóng góp vào sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Đại biểu Trần Khánh Thu đề nghị Ban soạn thảo bổ sung một số nội dung về chính sách cụ thể nhằm huy động nguồn lực của nhà nước, của toàn xã hội tham gia xây dựng nền công nghiệp điện ảnh; có ưu tiên phổ biến phim phục vụ nhiệm vụ chính trị, tăng cường hậu kiểm với các phim phát hành trên không gian mạng, tăng cường trách nhiệm của cả người xem, các tổ chức phát hành phim, nhà quản lý trong lĩnh vực điện ảnh, huy động đa dạng nguồn tài chính sản xuất phim.

Góp ý về Điều 19 dự thảo Luật quy định phổ biến phim trong hệ thống rạp chiếu phim, đại biểu đề nghị bổ sung quy định rạp chiếu phim phải chịu trách nhiệm bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ cho nhà sản xuất phim, điều chỉnh quy định về miễn giảm giá vé xem phim theo hướng khuyến khích, không nên áp đặt bắt buộc. Đồng thời quy định khung giờ vàng dành nhiều thời gian hơn cho phim Việt Nam phổ biến trên truyền hình; có cơ chế khuyến khích phổ biến phim Việt Nam, đặc biệt là sử dụng ngân sách nhà nước trên hệ thống truyền hình.

Về Điều 21 của dự thảo Luật quy định phổ biến phim trên không gian mạng, đại biểu đề nghị thực hiện hậu kiểm đối với phim trên không gian mạng; đồng thời quy định cụ thể hơn về trách nhiệm, biện pháp tăng cường quản lý, ngăn chặn xử lý vi phạm đối với các tổ chức, cá nhân phổ biến phim trên không gian mạng.

Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị nghiên cứu, xem xét, làm rõ quyền tác giả của thành viên khác trong đoàn làm phim, là các đối tượng đa dạng, chưa được quy định rõ ràng, cụ thể, đảm bảo thống nhất với Luật Sở hữu trí tuệ; rà soát các quy định về phân loại phim; cấp giấy phép phân loại phim; tiêu chí kiểm duyệt phim.

15h05: Đại biểu Lê Hoàng Anh  - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai: Quy định rõ về cơ sở điện ảnh của Việt Nam

Liên quan đến quy định về Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh trong dự thảo Luật, đại biểu Lê Hoàng Anh cho rằng báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật chưa thực sự giải trình làm rõ ý kiến của đại biểu Quốc hội. Trong đó có ý kiến cho rằng còn nhiều điểm bất cập trong quản lý các quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước chưa được giải quyết nay lại tiếp tục thành lập quỹ hoạt động phát triển điện ảnh mà chưa hoạt động hiệu quả thì sẽ làm giảm những uy tín.

Liên quan đến hợp tác đầu tư nước ngoài, đại biểu nêu rõ, tại khoản 1 Điều 8 dự thảo Luật quy định các tổ chức, cá nhân nước ngoài được quyền hợp tác đầu tư với cơ sở điện ảnh của Việt Nam để sản xuất phát hành phổ biến phim theo quy định về phát hành của đầu tư. Tuy nhiên, dự thảo Luật không quy định thế nào là cơ sở điện ảnh của Việt Nam, như vậy, khi triển khai trong thực tế sẽ khó khăn. Do đó, đại biểu đề nghị xử lý lại điều khoản này để đảm bảo triển khai trong thực tế. 

15h01: Đại biểu Trần Đình Gia – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh: Quy định cụ thể đối tượng, nội dung, phạm vi của chính sách ưu đãi phát triển điện ảnh

Đại biểu Trần Đình Gia đề nghị quan tâm thêm đến chính sách nhà nước về phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh tại khoản 3 Điều 5 quy định Nhà nước có chính sách ưu đãi về tín dụng, thuế, đất đai đối với các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động điện ảnh theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trong dự thảo chưa quy định cụ thể đối tượng, phạm vi, nội dung để hưởng chính sách. Vì vậy, cần xem xét bổ sung quy định hoặc do các cơ quan có thẩm quyền quy định cụ thể nội dung này.

Về việc thay đổi nội dung phim tại Điều 28 dự thảo Luật cho phép tổ chức, cá nhân thay đổi nội dung phim, đại biểu chỉ ra rằng tại Điểm c, khoản 2 Điều này lại quy định nghiêm cấm thay đổi làm sai lệch nội dung phim và kết quả phân loại phim được cấp phép, phân loại hoặc quyết định phát sóng. Do đó, để đảm bảo thống nhất, đại biểu đề nghị xem xét, chỉnh sửa quy định trên thành thay đổi làm sai lệch nội dung phim và kết quả phân loại phim được cấp phép phân loại phim hoặc quyết định phát sóng, trừ trường hợp quy định tại Điều 28 của dự thảo Luật.

Về Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh, đồng tình với ý kiến của đại biểu Trần Văn Tiến, đại biểu Trần Đình Gia nêu rõ, Luật 2006 bổ sung, sửa đổi 2009 và Nghị định 54 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Điện ảnh tuy nhiên đến nay Quỹ vẫn chưa được hình thành.

Dự thảo Luật lần này tiếp tục đề nghị thành lập Quỹ Hỗ trợ phát triển điện ảnh, vì vậy đại biểu đề nghị cần phải làm rõ lý do, nguyên nhân đến thời điểm hiện tại chưa thành lập quỹ. Đại biểu cũng đề nghị làm rõ cái giải pháp để việc hình thành Quỹ, việc quản lý, sử dụng Quỹ để cái điều luật này có tính khả thi. Chính vì vậy, cần phải có cái giải pháp cụ thể để có thể xây dựng, hình thành và phát huy giá trị của Quỹ phát triển điện ảnh.

14h57: Đại biểu Trần Văn Tiến - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Phúc: Bảo đảm bình đẳng phân loại phim khi phổ biến phim trên mạng

Cơ bản đồng tình với các quy định của dự thảo Luật, đại biểu Trần Văn Tiến nêu rõ, bố cục của dự thảo Luật còn chưa cân đối, đề nghị gộp một số chương để đảm bảo tính cân đối trong bố cục của dự thảo Luật. Về tính công khai, minh bạch của dự thảo Luật, còn nhiều điều, khoản giao cho Chính phủ quy định chi tiết hoặc giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hướng dẫn chi tiết. Đại biểu đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu nội dung nào luật hóa được thì quy định ngay trong luật.

Bên cạnh đó, đại biểu cũng cho rằng việc quy định phân loại phim khi phổ biến phim trên mạng chưa đảm bảo sự bình đẳng, đồng thời đề nghị xem xét lại tính khả thi của việc phân loại phim theo độ tuổi trên truyền hình. Đối với việc thành lập Quỹ Hỗ trợ phát triển điện ảnh, đại biểu cho rằng cần cân nhắc kỹ để đảm bảo không làm tăng bộ máy, biên chế, bảo toàn vốn điều lệ, bảo đảm nguồn thu để chi trả cho các khoản chi, nguồn thu không trùng với các khoản thu phải nộp ngân sách nhà nước.

Với nội dung quy định quản lý nhà nước về điện ảnh, đại biểu Trần Văn Tiến đề nghị bổ sung điều khoản quy định các nội dung trách nhiệm quản lý nhà nước về điện ảnh của các bộ, cơ quan ngang bộ, trong đó quy định rõ trách nhiệm của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong việc định hướng phát triển cơ sở điện ảnh, trong quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa, thể thao. 

14h52: Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre: Chính sách hỗ trợ của Nhà nước không nên bao cấp

Cơ bản tán thành với các nội dung giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, song đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi cho rằng chính sách của Nhà nước về phát triển điện ảnh và phát triển nguồn nhân lực điện ảnh còn mang tính bao cấp rất cao, chưa khuyến khích lao động sáng tạo. Vì thế, để khuyến khích ngành điện ảnh phát triển cần có sản phẩm cụ thể thì Nhà nước mới đầu tư ngân sách, chứ không đầu tư dàn trải. Chính sách không nên bao cấp quá nhiều mà nên hướng tới đảm bảo chất lượng sản phẩm điện ảnh “đầu ra”, chứ không nên khuyến khích sản phẩm “đầu vào”, đại biểu nhấn mạnh.

Góp ý kiến vào việc cung cấp dịch vụ quay phim, sản xuất phim sử dụng bối cảnh tại Việt Nam, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi cho rằng, cần quy định kịch bản phim bằng tiếng Việt để kiểm soát được việc quay phim có phù hợp với lịch sử, văn hóa, chính trị, an ninh quốc phòng hay không. Ngoài ra, cần quy định Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh và đảm bảo nguồn thu cho Quỹ này. 

14h48: Đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long: Cần có chính sách ưu đãi để Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của nhiều đoàn làm phim quốc tế

Đánh giá cao Ban soạn thảo đã tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội, bổ sung nhiều nội dung mới so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 2, đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh cho biết, điện ảnh là một lĩnh vực nghệ thuật, thường gọi là nghệ thuật thứ 7, là hoạt động sự nghiệp đồng thời cũng là hoạt động sáng tạo có tính đặc thù cao. Dự thảo Luật lần này đã tạo được môi trường pháp lý thuận lợi để xây dựng, phát triển thị trường điện ảnh và công nghiệp điện ảnh, phù hợp với xu thế phát triển kinh tế thị trường và định hướng xã hội chủ nghĩa, phát huy tiềm năng và giá trị đặc sắc của văn hóa Việt Nam.

Cho ý kiến về quy định cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho tổ chức, cá nhân nước ngoài (Điều 13 dự thảo Luật), đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh thống nhất phương án 2 quy định yêu cầu kịch bản phim bằng tiếng Việt. Đại biểu lý giải việc thu hút các tổ chức nước ngoài đến Việt Nam quay phim hoặc hợp tác sản xuất phim là rất cần thiết, điều này sẽ tạo điều kiện cho giới chuyên môn được tiếp cận nhiều hơn với môi trường làm việc phim chuyên nghiệp để học tập kinh nghiệm, nhất là những sự tiến bộ và thay đổi không ngừng của điện ảnh. Qua đó, quảng bá hình ảnh, đất nước, con người Việt Nam, chuyển tải được những giá trị nhân văn cao đẹp, góp phần vào việc bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Tuy nhiên kịch bản tóm tắt chưa thể hiện hết nội dung phim. Việc thẩm định kịch bản phim với nội dung đầy đủ mới đảm bảo các yêu cầu chính trị, quốc phòng và an ninh. Đây cũng là kinh nghiệm của một số quốc gia trong thẩm định kịch bản phim.

Đại biểu cũng cho rằng, để thu hút các tổ chức nước ngoài sử dụng dịch vụ sản xuất phim Việt Nam, các chính sách về ưu đãi, thủ tục minh bạch, thuận lợi, nhanh chóng cũng là những yếu tố rất cần quan tâm để Việt Nam và điện ảnh Việt Nam là một trong những điểm đến hấp dẫn của nhiều đoàn làm phim quốc tế nhưng vẫn đảm bảo những vấn đề về an ninh, chính trị. Bên cạnh đó, đại biểu cũng cho ý kiến về việc thành lập Quỹ Hỗ trợ phát triển Điện ảnh (các Điều 42,43,44)

14h44: Đại biểu Huỳnh Thị Phúc - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu: Cần quy định kịch bản phim có sử dụng bối cảnh tại Việt Nam bằng tiếng Việt.