TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP CHIỀU 24/5: QUỐC HỘI THẢO LUẬN MỘT SỐ NỘI DUNG CÒN Ý KIẾN KHÁC NHAU CỦA DỰ ÁN LUẬT PHÒNG THỦ DÂN SỰ
Theo Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Phòng thủ dân sự về nội dung liên quan đến Quỹ phòng thủ dân sự, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xây dựng 2 phương án. Cụ thể, Phương án 1 là giữ quy định về Quỹ phòng thủ dân sự như dự thảo Chính phủ trình và có chỉnh lý một số nội dung cho phù hợp như dự thảo Luật vì các lý do sau: Một là, hoạt động phòng thủ dân sự có phạm vi rất rộng, liên quan đến nhiều lĩnh vực đời sống xã hội, xử lý những vấn đề quan trọng tầm quốc gia liên quan đến phòng, chống, khắc phục hậu quả chiến tranh; phòng, chống, khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa, thiên tai, dịch bệnh; Hai là, Quỹ thực hiện trên nguyên tắc tự nguyện, không bắt buộc; được sử dụng trong điều kiện nguồn ngân sách nhà nước không đáp ứng kịp thời; Ba là, hiện nay có nhiều dạng sự cố, thảm họa hiện không có nguồn quỹ để sử dụng khi xảy ra; Bốn là, thực tiễn cho thấy nếu có Quỹ phòng thủ dân sự sẽ có ngay nguồn lực để thực hiện các hoạt động cứu trợ khẩn cấp làm giảm thiểu thiệt hại do sự cố, thảm họa gây ra. Phương án 2: Quy định: “Trong trường hợp cấp bách, Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập Quỹ Phòng thủ dân sự theo quy định của pháp luật để quản lý, sử dụng các nguồn tài trợ, hỗ trợ, đóng góp tự nguyện bằng tiền, tài sản của các tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước và các nguồn hợp pháp khác cho hoạt động phòng chống, khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa.” vì các lý do sau: Hằng năm ngân sách thường xuyên đã bố trí bao gồm cả nguồn dự toán ngân sách và nguồn dự phòng để thực hiện các nhiệm vụ chi như dự thảo Luật, trong khi Quỹ phòng thủ dân sự chưa làm rõ được khả năng tài chính độc lập.
Các đại biểu Quốc hội tại phiên họp
Trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý, cơ quan soạn thảo dự án Luật và cơ quan chủ trì thẩm tra tán thành với Phương án 1, đề nghị giữ như quy định của dự thảo Chính phủ trình và có chỉnh lý một số nội dung.
Phát biểu ý kiến về nội dung này tại Kỳ họp thứ 5, ĐBQH Chau Chắc - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang cho biết, qua nghiên cứu Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Phòng thủ dân sự của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu cơ bản nhất trí với nhiều nội dung.
Về nội dung liên quan đến quy định về Quỹ phòng thủ dân sự, ĐBQH Chau Chắc bày tỏ nhất trí với Phương án 1. Cụ thể, giữ quy định về Quỹ phòng thủ dân sự như dự thảo Chính phủ trình và có chỉnh lý một số nội dung cho phù hợp như dự thảo Luật. Đại biểu Chau Chắc cho rằng, trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý, cơ quan soạn thảo dự án Luật và cơ quan chủ trì thẩm tra cũng đã thống nhất tán thành với Phương án 1, đề nghị giữ như quy định của dự thảo Chính phủ trình và có chỉnh lý một số nội dung. Do vậy đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp này.
ĐBQH Chau Chắc - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang
Đại biểu cho rằng, hoạt động phòng thủ dân sự có phạm vi rất rộng, tác động đến nhiều lĩnh vực, nhiều đối tượng trong đời sống xã hội trong phòng, chống, khắc phục hậu quả chiến tranh phòng, chống, khắc phục hậu quả sự cố thiên tai, dịch bệnh, bảo vệ nhân dân, cơ quan, tổ chức và nền kinh tế quốc dân.
Những hoạt động phòng thủ dân sự như nêu trên diễn ra với không gian rất rộng, thời gian diễn ra rất nhanh, tính chất, mức độ, cấp độ khác nhau và rất phức tạp, liên quan đến tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của tổ chức, của Nhà nước và môi trường có đất nước. Đại biểu lấy ví dụ về khắc phục hậu quả chiến tranh, rà phá bom mìn, xử lý chất độc hóa học, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh như trong phòng, chống bão lũ, phòng, chống dịch bệnh COVID-19 thời gian vừa qua.
Bên cạnh đó, thực tiễn trong các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, trong phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, việc chuẩn bị lực lượng dự bị tốt, công tác hậu phương tốt luôn chủ động trong mọi tình huống, không bị động, bất ngờ sẽ giành thắng lợi cao và ngược lại. Do đó, đại biểu cho rằng việc thành lập Quỹ phòng thủ dân sự sẽ tạo ra nguồn lực lớn, góp phần giúp ngân sách nhà nước khi thiếu hoặc không kịp thời.
Theo đại biểu Chau Chắc để khắc phục thảm họa, sự cố, hạn chế thấp nhất thiệt hại về người, tài sản và môi trường của quốc gia, nếu chờ đến trường hợp cấp bách mới quyết định thành lập quỹ này, e rằng không đảm bảo kịp thời trong phòng, chống, khắc phục hậu quả. Nếu không được thành lập thì nguồn lực cho phòng thủ dân sự sẽ gặp khó khăn hơn.
Hơn nữa, Quỹ phòng thủ dân sự thực hiện theo nguyên tắc tự nguyện, không bắt buộc, không vì mục đích lợi nhuận, thực hiện theo khuôn khổ quy định pháp luật và những điều cấm trong dự thảo Luật cũng đã được quy định rất chặt chẽ, nghiêm ngặt, ai sai phạm sẽ xử lý theo quy định, đại biểu tỉnh An Giang nhấn mạnh thêm.
Song song đó, Chính phủ sẽ điều tiết từ các quỹ ngoài ngân sách có liên quan đến hoạt động phòng thủ dân sự để tránh chồng chéo với các quỹ khác. Đại biểu cho rằng, quỹ này có tính chất đặc thù rất cao và mong muốn Quỹ có nguồn lực lớn, góp phần giảm thiệt hại về người, tài sản, môi trường, tình huống xấu xảy ra, đồng thời tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước có lòng hảo tâm đóng góp vào Quỹ để giải quyết khó khăn khi sự cố, thảm họa xảy ra.
Đại biểu khẳng định, phòng thủ dân sự là một bộ phận quốc phòng thủ đất nước, nếu Quỹ này được Quốc hội thông qua sẽ góp phần giúp công tác phòng thủ dân sự của đất nước hoàn thành nhiệm vụ được của mình, đồng thời còn góp phần thể chế hóa Nghị quyết 22 ngày 30/08/2022 của Bộ Chính trị.
Đại biểu nhấn mạnh, phòng thủ dân sự cần chủ động chuẩn bị từ sớm, từ xa, từ trước khi xảy ra chiến tranh, sự cố thiên tai, dịch bệnh…Với ý nghĩa đó, đại biểu ủng hộ việc thành lập Quỹ phòng thủ dân sự và mong muốn Quốc hội quyết định thông qua nội dung này tại kỳ họp thứ 5./.