Dự thảo luật Tín ngưỡng, tôn giáo gồm 11 chương, 11 mục và 68 điều. Trong đó vấn đề quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo được quy định tại chương X (từ Điều 58 đến Điều 65). Nhiều đại biểu còn băn khoăn về việc cơ quan nào sẽ đứng ra đảm nhiệm vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về tôn giáo.
Đại biểu Thích Thanh Quyết- Quảng Ninh phát biểu về dự án Luật tín ngưỡng, tôn giáo Ảnh: Đình Nam
Thảo luận tại hội trường, đại biểu Thích Thanh Quyết- Quảng Ninh nhấn mạnh, nước ta có 95% dân số có tín ngưỡng, 27% dân số có tôn giáo, đây là con số rất lớn với hình thức và quy mô hoạt động đa dạng, phức tạp, rộng khắp cả trong nước lẫn quốc tế. Cho nên cần phải có một cơ quan quản lý nhà nước về tôn giáo cho xứng tầm, có quyền năng lớn, nhanh, nhạy để thuận tiện cho việc quản lý và giúp đỡ các tổ chức tôn giáo, tín ngưỡng phát triển.
Đại biểu Trần Minh Diệu- Quảng Bình lại cho rằng, dự thảo Luật chưa giao cho Bộ chủ quản nào làm đầu mối tham mưu cho Chính phủ quản lý nhà nước về hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo. Như vậy, chưa rõ ràng về trách nhiệm sẽ tiếp tục dẫn đến sự chồng chéo trong quá trình quản lý chỉ đạo. Trong thực tế hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo là những hoạt động nhằm đáp ứng nhu cầu tâm linh và các giá trị tinh thần của một bộ phận lớn nhân dân, phải khẳng định rằng tín ngưỡng, tôn giáo là một trong những loại hình văn hóa rất đặc trưng nếu không nói văn hóa đặc biệt đang luôn tồn tại trong đời sống xã hội. Vì vậy, đại biểu đề nghị giao chức năng quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là phù hợp.
Đại biểu Trần Minh Diệu- Quảng Bình phát biểu về dự án Luật tín ngưỡng, tôn giáo
Đồng quan điểm với đại biểu Trần Minh Diệu, đại biểu Lê Đắc Lâm- Bình Thuận nhất trí với dự thảo Luật, quy định theo hướng chuyển từ cơ chế hành chính ra lệnh, sang cơ chế thuyết phục phải làm rõ hơn trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước tạo điều kiện giúp đỡ cho mọi hoạt động tôn giáo diễn ra bình thường như các hoạt động xã hội khác.
Đại biểu cũng chỉ ra rằng, hiện nay chức năng quản lý nhà nước về tôn giáo được giao cho Bộ Nội vụ. Nếu xét cho cùng chưa thực sự phù hợp vì bộ này gánh vác nhiều lĩnh vực trong khi lĩnh vực hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo rất đa dạng, phong phú nếu chỉ quản lý về mặt tổ chức không chú trọng việc bảo đảm hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo như hoạt động văn hóa tinh thần trong phạm vi quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo được pháp luật bảo hộ. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu giao chức năng này về cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ phù hợp hơn.
Đại biểu Thích Bảo Nghiêm- TP Hà Nội phát biểu về dự án Luật tín ngưỡng, tôn giáo
Cho ý kiến về vấn đề này, đại biểu Đặng Minh Châu (Thích Bảo Nghiêm)- TP Hà Nội đề nghị, nên để Ban tôn giáo Chính phủ là cơ quan độc lập như trước đây. Bởi vì, làm công tác quản lý nhà nước ngoài nắm vững pháp luật, chính sách còn phải nắm vững đối tượng quản lý. Ban tôn giáo Chính phủ lúc trực thuộc ngành này, lúc trực thuộc bộ khác, nên lãnh đạo cũng như cán bộ của ban thường xuyên thay đổi là điều không tránh khỏi. Hơn nữa, cán bộ không chuyên, ít hiểu về tôn giáo, có lúc giải quyết dễ theo chủ quan.
Vì vậy, thế mạnh và giá trị riêng của mỗi tôn giáo chưa được khơi dậy và phát huy triệt để. Do đó, nếu quan tâm thật sự tới tôn giáo cần có một cơ quan pháp lý đúng tầm, có cán bộ chuyên sâu, hiểu sâu về tôn giáo để tham mưu đúng và giúp cho từng tôn giáo phát huy tính tích cực cao nhất có thể. Đại biểu cũng đề nghị, bên cạnh tăng cường thẩm quyền quản lý cho cơ quan quản lý nhà nước về tôn giáo cấp trung ương, cần phân công quản lý nhà nước về tín ngưỡng tôn giáo cho chính quyền địa phương một cách hợp lý.