TOÀN CẢNH CHUYẾN THĂM CHÍNH THỨC CỘNG HÒA CUBA CỦA CHỦ TỊCH QUỐC HỘI VƯƠNG ĐÌNH HUỆ
Chuyến thăm chính thức Cuba của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn Đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam diễn ra từ ngày 18-23/4 trong thời điểm có ý nghĩa quan trọng với cả hai nước. Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là chuyến thăm cấp cao nhất của lãnh đạo Việt Nam tới Cuba trong năm 2023. Đây là chuyến thăm có thời gian thăm dài nhất và số lượng hoạt động chính thức nhiều nhất từ trước đến nay, bao gồm hơn 40 hoạt động chính thức bao trùm tất cả các lĩnh vực, từ chính trị, ngoại giao đến kinh tế, thương mại, đầu tư và nhiều lĩnh vực khác.
Từng có 6 năm học tập tại Cuba và nhiều năm giảng dạy, nghiên cứu về Cuba và Mỹ Latin, PGS. TS Nguyễn Viết Thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba, nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng, những hoạt động của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam tại Cuba đã khẳng định mối quan hệ giữa hai nước ngày càng được củng cố, phát triển, tăng thêm chiều sâu, tính thiết thực, hiệu quả trên tất cả các bình diện. Đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là vị khách nước ngoài đầu tiên phát biểu tại phiên họp đặc biệt của Quốc hội khóa mới đã cho thấy Quốc hội Cuba dành cho Chủ tịch Quốc hội Việt Nam sự tôn trọng. Đây cũng là cơ hội để thể hiện thông điệp: Việt Nam quyết tâm nâng tầm mối quan hệ hai nước lên tầm cao mới, phù hợp với mục tiêu, nhiệm vụ của mỗi bên, phù hợp với bối cảnh của mỗi nước cũng như bối cảnh quốc tế nói chung.
Phóng viên: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn Đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam vừa kết thúc chuyến thăm chính thức Cuba, ông đánh giá như thế nào về kết quả chuyến thăm này?
PGS. TS Nguyễn Viết Thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba: Tôi cho rằng, đây là chuyến thăm rất đặc biệt và quan trọng. Đặc biệt là vì chuyến thăm diễn ra ngay sau khi nước bạn tổ chức thành công đợt bầu cử Quốc hội, bầu ra Quốc hội nhiệm kỳ mới (2023-2028). Đặc biệt là vì năm nay Nhân dân hai nước cùng với Đảng, Nhà nước, Quốc hội của hai nước kỷ niệm 50 năm chuyến thăm lịch sử của lãnh tụ Fidel Castro đến Quảng Trị - vùng giải phóng miền Nam Việt Nam (khi chiến tranh chống đế quốc Mỹ chưa kết thúc). Chuyến thăm đúng vào năm hai nước kỷ niệm 60 năm ngày Cuba thành lập Ủy ban Đoàn kết với Việt Nam, sau này trở thành Hội Hữu nghị Cuba - Việt Nam. Trong thời kỳ kháng chiến chống đế quốc và thực dân ở nước ta, Ủy ban Đoàn kết với Việt Nam của Cuba có vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức các hoạt động đoàn kết, ủng hộ, giúp đỡ Việt Nam, không chỉ ở Cuba mà đã mở rộng ra các nước Mỹ Latinh và trên toàn thế giới.
PGS. TS. Nguyễn Viết Thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Hội hữu nghị Việt Nam - Cuba.
Tầm quan trọng của chuyến thăm này còn thể hiện nhất quán tầm quan trọng chiến lược của mối quan hệ Việt Nam - Cuba, mối quan hệ hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện, mối quan hệ thủy chung trong sáng giữa hai Đảng, hai Nhà nước, hai Quốc hội và Nhân dân hai nước.
Những hoạt động của Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam tại Cuba cũng cho thấy mối quan hệ này đã được củng cố, phát triển, tăng thêm chiều sâu, tăng thêm tính thiết thực, hiệu quả trên tất cả các bình diện (chính trị, ngoại giao, an ninh quốc phòng, kinh tế, thương mại, văn hóa, khoa học, giáo dục đào tạo...)
Tôi cũng muốn nhấn mạnh thêm ý nghĩa quốc tế của chuyến thăm này đó là các nước Mỹ Latinh nói chung, đặc biệt là các lực lượng cộng sản cánh tả dân chủ, cách mạng ở khu vực Mỹ Latinh, cũng như trên thế giới luôn luôn quan tâm đến tình hình Cuba và rất tôn trọng, khâm phục mối quan hệ anh em thủy chung mẫu mực Việt Nam - Cuba, Cuba - Việt Nam. Vì vậy, mỗi lần lãnh đạo Đảng, Nhà nước ta tới thăm Cuba được các cơ quan thông tin đại chúng quan tâm thông tin, tuyên truyền, phân tích, bình luận.
Phóng viên: Trong chuyến thăm này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là vị khách nước ngoài đầu tiên phát biểu trước Quốc hội Cuba, ngay sau khi Quốc hội khóa X bầu ra ban lãnh đạo mới của Nhà nước Cuba nhiệm kỳ 2023-2028. Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt, chưa có tiền lệ. Qua sự kiện này, ông đánh giá như thế nào về tình cảm, sự quan tâm, coi trọng của Cuba dành cho Việt Nam?
PGS. TS Nguyễn Viết Thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình huệ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam sang Cuba ngay sau khi các bạn tiến hành thắng lợi cuộc bầu cử Quốc hội là sự cổ vũ, động viên rất to lớn, quý báu, kịp thời của Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Nhân dân Việt Nam với các bạn Cuba cũng như các lực lượng cách mạng khu vực Mỹ La tinh và trên thế giới.
Trong chuyến thăm này, Quốc hội Cuba mời Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu ngay tại phiên họp đặc biệt, phiên họp thứ nhất của Quốc hội khóa mới của Cuba (phiên họp chỉ để bầu ra các chức danh lãnh đạo cao nhất của Nhà nước, Chính phủ Cuba). Tôi cho rằng, Quốc hội Cuba đã dành cho Chủ tịch Quốc hội Việt Nam sự tôn trọng, cơ hội quý báu để hai bên cùng nhau thể hiện thông điệp gửi tới lãnh đạo Nhà nước, Quốc hội và Chính phủ Cuba khoá mới: Việt Nam quyết tâm nâng tầm mối quan hệ hai nước lên tầm cao mới, phù hợp với mục tiêu, nhiệm vụ của mỗi bên, phù hợp với bối cảnh của mỗi nước cũng như bối cảnh quốc tế nói chung.
Phóng viên: Ông đánh giá như thế nào về mối quan hệ giữa Việt Nam và Cuba trong thời gian qua, tiềm năng hợp tác trong thời gian tới giữa hai nước?
PGS. TS Nguyễn Viết Thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba: Tôi cho rằng, trong thời gian tới quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước, cũng như Nhân dân hai nước có đầy đủ điều kiện, tiền đề tiếp tục phát triển, nâng lên tầm cao mới và tính thiết thực, hiệu quả ngày càng cao hơn. Chúng ta có truyền thống hữu nghị, lâu đời, mối quan hệ này đã được lãnh tụ Hose Marti khai mở từ năm 1886, được lãnh tụ Hồ Chí Minh, lãnh tụ Fidel Castro và các thế hệ lãnh đạo tiền bối của cả hai bên, quân và dân hai nước dày công vun đắp trong hơn 60 năm qua và đã được thử thách, tôi luyện trong khói lửa chiến tranh chống thực dân đế quốc, vì độc lập dân tộc, vì chủ nghĩa xã hội.
Điều quan trọng đặt ra có lẽ cũng là đặc thù trong quan hệ Việt Nam - Cuba rất cần được quan tâm giải quyết, đó là hiện nay đang tồn tại sự khác biệt giữa cơ chế kinh tế thương mại giữa Việt Nam và Cuba nên có một số vướng mắc khiến tiềm năng hợp tác giữa hai nước phát triển chưa tương xứng. Tôi tin rằng, với sự chỉ đạo kịp thời và thường xuyên của lãnh đạo cấp cao hai nước, vấn đề này sớm được giải quyết.
Ảnh: PGS. TS. Nguyễn Viết Thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Hội hữu nghị Việt Nam - Cuba trao quà lưu niệm cho ông Ruvislei González Saez, Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Cuba - Việt Nam.
Có thể khẳng định, Cuba và Việt Nam có rất nhiều thế mạnh riêng, có thể bổ sung hợp tác với nhau trong quan hệ kinh tế, thương mại, văn hóa, giáo dục, khoa học… Từ Cuba, Việt Nam có thể mở rộng sang thị trường Mỹ Latinh - thị trường đầy thiện cảm với Việt Nam và cũng có nhiều nhu cầu hàng hóa sản xuất ở Việt Nam. Tôi cho rằng, nếu có sự chỉ đạo chính trị kịp thời để xử lý những khác biệt trong cơ chế kinh tế của mỗi bên, sẽ thúc đẩy quan hệ giữa hai nước trên các lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật… ngang tầm với quan hệ chính trị.
Phóng viên: Cùng với ngoại giao của Đảng, Nhà nước, ngoại giao Nhân dân đóng vai trò hết sức quan trọng, Hội hữu nghị Việt Nam - Cuba có những hoạt động nào góp phần làm tăng cường tình đoàn kết truyền thống tốt đẹp Việt Nam-Cuba nói riêng và các nước trong khu vực Mỹ La-tinh nói chung?
PGS. TS Nguyễn Viết Thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba: Trong tổng thể mối quan hệ Việt Nam – Cuba, bên cạnh quan hệ đối ngoại của Đảng; mối quan hệ giữa hai Nhà nước, hai Chính phủ, hai Quốc hội, quan hệ đối ngoại Nhân dân giữa Việt Nam – Cuba, Cuba - Việt Nam vô cùng phong phú, sinh động, có tầm quan trọng rất lớn. Đối ngoại Nhân dân thể hiện rõ đây là một trong những trụ cột của nền ngoại giao toàn diện, hiện đại của Việt Nam trong thời kỳ đổi mới.
Hội hữu nghị Việt Nam - Cuba là nơi tập hợp những người có nhiều hiểu biết về Cuba, từng học tập, công tác nhiều năm tại Cuba, trong đó nhiều đồng chí dành cả cuộc nghiên cứu, triển khai các nhiệm vụ công tác có liên quan trực tiếp đến Cuba. Thời gian qua, Hội có nhiều hoạt động để huy động các tầng lớp Nhân dân tham gia vào những hoạt động đoàn kết, hữu nghị, cùng ủng hộ, giúp đỡ Cuba, nhất là thời điểm nhân dân Cuba gặp khó khăn do thiên tai, rủi ro, bất trắc.
Tôi cho rằng, trong toàn bộ hệ thống đối ngoại Nhân dân, mối quan hệ Việt Nam - Cuba là một trong những mối quan hệ đặc sắc nhất, với nhiều hoạt động sinh động nhất và được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị Việt Nam rất quan tâm, chỉ đạo trực tiếp, thường xuyên và hiệu quả trong thời gian qua. Tôi cũng tin rằng, trong thời gian tới, đối ngoại Nhân dân Việt Nam - Cuba chắc chắn phát triển ngang tầm với đối ngoại của Đảng, ngoại giao Nhà nước, góp phần tăng cường hơn nữa quan hệ giữa hai nước Việt Nam và Cuba.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!