SỬA ĐỔI LUẬT PHÒNG, CHỐNG BẠO LƯC GIA ĐÌNH: CẦN QUY ĐỊNH VỀ TRÁCH NHIỆM BÁO TIN CỦA CÁC THÀNH VIÊN GIA ĐÌNH
Không áp dụng hòa giải trong phòng ngừa bạo lực gia đình đối với trẻ em
Thảo luận về dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương cơ bản nhất trí với các nội dung tiếp thu, chỉnh sửa của dự thảo luật trình Quốc hội lần này. Dự thảo Luật đã cơ bản đáp ứng được mục tiêu đặt ra, bảo đảm thể chế hóa kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng để “phát triển gia đình hạnh phúc, bền vững và thực hiện phòng, chống bạo lực gia đình toàn diện, khả thi, có hiệu quả”, tiếp tục hoàn thiện thể chế về công tác phòng, chống bạo lực gia đình theo hướng tăng cường các biện pháp bảo vệ các quyền con người theo Hiến pháp năm 2013, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của các thiết chế nhà nước, xã hội cũng như vai trò của gia đình trong phòng, chống bạo lực gia đình, góp phần gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của gia đình, dân tộc, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới.
Đại biểu đánh giá cao và đồng thuận với một số nội dung lớn trong dự thảo Luật như đối tượng áp dụng, các hành vi bạo lực gia đình đã được nghiên cứu, rà soát và hoàn thiện, dự thảo luật còn bổ sung thêm một số nội dung về bạo lực gia đình đối với trẻ em trên nguyên tắc bảo vệ quyền và lợi ích tốt nhất của trẻ em.
.jpg)
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương
Góp ý về Điều 17 quy định về Hòa giải để phòng ngừa bạo lực gia đình, đại biểu cho biết, khoản 1 điều này quy định: “Hòa giải để phòng ngừa bạo lực gia đình là việc người tiến hành hòa giải hướng dẫn các bên tự nguyện giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp giữa các thành viên gia đình để không làm phát sinh, tái diễn bạo lực gia đình. Hòa giải để phòng ngừa bạo lực gia đình không thay thế biện pháp xử lý người có hành vi bạo lực gia đình.”
Theo đại biểu, cần bổ sung rằng, hòa giải trong phòng ngừa bạo lực gia đình không áp dụng trong trường hợp người bị bạo lực gia đình là trẻ em. Lý do là bởi trẻ em là đối tượng yếu thế, dễ bị bạo lực gia đình và thực tế đã chứng minh có rất nhiều vụ bạo lực gia đình với trẻ em gây hậu quả rất thương tâm đã xảy ra. Với những đặc điểm thể chất còn non nớt, đặc điểm tâm lý phát triển chưa hoàn thiện thì khi bị bạo lực trẻ em rất hoảng loạn. Tổ chức hòa giải để hướng dẫn các bên tự nguyện giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp là biện pháp không thể áp dụng với trẻ em. Các vụ bạo lực gia đình mà nạn nhân là trẻ em đều không có mâu thuẫn, tranh chấp từ phía trẻ em nên không cần thiết áp dụng biện pháp này và trẻ em cũng không thể xem xét, cân nhắc để giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp với người gây bạo lực cho mình.
Còn bất cập trong Quy định về thực hiện công việc phục vụ cộng đồng
Đối với việc áp dụng biện pháp ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình và bảo vệ, hỗ trợ người bị bạo lực gia đình, khoản 1 Điều 22 của dự thảo luật quy định, biện pháp ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình và bảo vệ, hỗ trợ người bị bạo lực gia đình bao gồm: Buộc chấm dứt ngay hành vi bạo lực gia đình; Yêu cầu người có hành vi bạo lực gia đình đến trụ sở Công an cấp xã nơi xảy ra vụ việc bạo lực gia đình; Cấm tiếp xúc; Hỗ trợ nhu cầu thiết yếu; Chăm sóc người bị bạo lực gia đình; Tư vấn tâm lý, trợ giúp pháp lý và kỹ năng để ứng phó với bạo lực gia đình; Giáo dục, hỗ trợ chuyển đổi hành vi bạo lực gia đình; Góp ý, phê bình trong cộng đồng dân cư đối với người có hành vi bạo lực gia đình; Thực hiện công việc phục vụ cộng đồng.
Như vậy, việc thực hiện công việc phục vụ cộng đồng là một trong 8 biện pháp ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình. Theo đó, tại khoản 1 Điều 33 dự thảo luật quy định "công việc phục vụ cộng đồng là công việc có quy mô nhỏ, trực tiếp phục vụ lợi ích của cộng đồng, nơi người có hành vi bạo lực gia đình sinh sống". Thực tế cho thấy trong rất nhiều trường hợp, người gây bạo lực và người bị bạo lực không cùng chung sống tại một địa bàn, nhất là những trường hợp đã ly hôn, người chung sống với nhau như vợ chồng, người là cha, mẹ, con riêng, anh chị em của người chung sống với nhau như vợ chồng, người đã từng có quan hệ cha, mẹ nuôi và con nuôi, như quy định tại khoản 2 Điều 3 của dự thảo luật.
Đồng thời, hành vi bạo lực của các đối tượng này lại thường xảy ra tại nơi người bị bạo lực cư trú chứ không phải là nơi người gây bạo lực cư trú. Theo đó, quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi xảy ra vụ việc bạo lực gia đình quyết định tổ chức việc người có hành vi bạo lực gia đình tự nguyện thực hiện công việc phục vụ cộng đồng tại nơi người đó sinh sống như quy định tại khoản 3 Điều 33 trong dự thảo luật là chưa phù hợp.
Mặt khác, đại biểu cho rằng, việc thực hiện hành vi bạo lực ở một nơi nhưng thực hiện công việc phục vụ cộng đồng ở một nơi khác, trong trường hợp này sẽ không đủ sức răn đe, giáo dục, phòng ngừa bạo lực gia đình như trong báo cáo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Ngoài ra, đại biểu nêu rõ, bạo lực gia đình đối với trẻ em trên thực tế vẫn đang diễn ra hết sức phức tạp và nhiều vụ việc đau xót, thương tâm đã được báo chí phản ánh, gây bất bình trong dư luận, vì vậy phải có biện pháp đủ mạnh và quy định của pháp luật để phòng ngừa. Đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc, rà soát và bổ sung các quy định vừa nêu vào Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi).