Khai mạc Phiên họp thứ 44 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội
Toàn cảnh Phiên họp
96,1% kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 8 được giải quyết, trả lời
Trước khi tiến hành thảo luận, các đại biểu nghe Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình trình bày tóm tắt Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Theo đó, thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, 2.033 kiến nghị được tổng hợp chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết, có 1.953 kiến nghị đã được giải quyết, trả lời, đạt 96,1%.
Cụ thể, về phía Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đã trả lời 38/38 kiến nghị. Tiếp thu kiến nghị của cử tri, hoạt động của Quốc hội đã có nhiều cải tiến, đổi mới, đặc biệt là tiếp tục tháo gỡ ngay những khó khăn, vướng mắc về thể chế, xem xét, quyết định nhiều vấn đề cấp bách phục vụ cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, đáp ứng yêu cầu của đất nước để bước vào kỷ nguyên mới...
Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình trình bày báo cáo
Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương đã tích cực, tập trung chỉ đạo giải quyết, trả lời một khối lượng lớn kiến nghị của cử tri. Các Bộ, ngành đã nghiêm túc tiếp thu, nghiên cứu kỹ lưỡng và đưa ra giải pháp thiết thực nhằm xử lý dứt điểm, trả lời thỏa đáng những vấn đề cử tri quan tâm. Việc giải quyết kịp thời đã góp phần tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc tại cơ sở, ổn định tình hình và cải thiện đời sống Nhân dân. Một số kiến nghị cụ thể của cử tri đã được Bộ, ngành đưa ra các giải pháp thiết thực để giải quyết hoặc giải đáp đầy đủ, đáp ứng được nguyện vọng của cử tri như trả lời của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Nội vụ, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công an, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Y tế…
Về một số hạn chế trong việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình nêu rõ, một số chính sách ưu đãi của Nhà nước, mặc dù đã được ban hành nhưng chưa thể triển khai trong thực tiễn do Bộ, ngành chậm trình ban hành văn bản hướng dẫn thi hành, làm giảm hiệu lực, hiệu quả của chính sách.
Trong đó, cử tri đề nghị ban hành Danh mục các ngành, nghề chuyên môn đặc thù đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh. Qua giám sát cho thấy, tại điểm c khoản 2 Điều 62 Luật Giáo dục nghề nghiệp năm 2014 quy định: miễn học phí đối với người học các ngành, nghề chuyên môn đặc thù đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh theo quy định của Chính phủ. Tuy nhiên, sau gần một thập kỷ thực hiện Luật, chính sách miễn học phí này vẫn chưa được triển khai. Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp. Kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo khẩn trương tham mưu xây dựng và trình Chính phủ ban hành Danh mục nêu trên.
Quyền lợi hợp pháp của người dân bị ảnh hưởng do văn bản hướng dẫn thi hành chưa đầy đủ
Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình cũng cho biết, từ Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV đến nay, cử tri nhiều địa phương liên tục đề nghị xem xét giải quyết cho những người đang hưởng trợ cấp thương binh đồng thời đủ điều kiện hưởng chế độ mất sức lao động được nhận hai chế độ trợ cấp.
Qua giám sát cho thấy, tại khoản 3 Điều 6 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng quy định: Người có công với cách mạng thuộc nhiều đối tượng thì được hưởng trợ cấp, phụ cấp của nhiều đối tượng. Bên cạnh đó, khoản 3 Điều 45 Nghị định số 131 cũng nêu rõ: Đối với trường hợp thương binh đồng thời là bệnh binh hoặc người hưởng chế độ mất sức lao động thì hưởng thêm một chế độ trợ cấp hằng tháng. Vấn đề vướng mắc là Nghị định số 131 mới chỉ quy định hồ sơ, thủ tục giải quyết trợ cấp thương binh đối với người đang hưởng chế độ mất sức lao động, mà chưa đề cập đến quy trình giải quyết đối với trường hợp trước đây chọn thôi hưởng trợ cấp mất sức lao động để chuyển sang nhận trợ cấp thương binh, nay có nguyện vọng được khôi phục quyền lợi về chế độ mất sức, điều này đã gây ra lúng túng trong tổ chức thực hiện tại nhiều địa phương.
Để giải quyết kiến nghị chính đáng của cử tri, Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đã đề nghị Bộ Nội vụ - cơ quan hiện nay được giao trách nhiệm quản lý nhà nước đối với người có công - khẩn trương nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện quy định pháp luật để đảm bảo người đang hưởng trợ cấp thương binh đồng thời là người mất sức lao động được giải quyết quyền lợi một cách đầy đủ, thống nhất và công bằng. Tiếp thu ý kiến, Bộ Nội vụ đã đưa nội dung này vào dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 131 để trình Chính phủ xem xét, ban hành.
Đại biểu tham gia Phiên họp
Ngoài ra, một số vấn đề cử tri kiến nghị nhưng chưa được giải quyết kịp thời, gây khó khăn khi triển khai thực hiện. Cử tri kiến nghị Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước trong lĩnh vực công nghệ thông tin.
Qua giám sát cho thấy, tại Quyết định số 1265 ngày 18/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông được giao trách nhiệm ban hành theo thẩm quyền định mức kinh tế - kỹ thuật, tiêu chí, tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước. Mặc dù Bộ đã xây dựng kế hoạch ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật giai đoạn 2020 - 2022, trong đó bao gồm 09 nhóm dịch vụ công nghệ thông tin thuộc danh mục tại Quyết định số 1265, nhưng vẫn chưa ban hành được định mức cho 09 nhóm dịch vụ này. Đến nay, Quyết định số 1265 đã bị thay thế bằng Quyết định số 469. Kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan rút kinh nghiệm trong việc chậm thực hiện nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 1265.
Công tác phối hợp sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật còn chậm
Bên cạnh đó, một số kiến nghị của cử tri về sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật không còn phù hợp với thực tiễn, nhất là kiến nghị cần có sự phối hợp giữa các bộ còn chậm được giải quyết. Trong đó, cử tri tỉnh Hậu Giang kiến nghị ban hành thông tư thay thế Thông tư số 08 ngày 21/3/1988 của Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn về việc khen thưởng và thi hành kỷ luật học sinh các trường phổ thông để phù hợp với tình hình thực tế.
Qua giám sát cho thấy, Thông tư số 08 đã được áp dụng trên toàn quốc trong suốt 37 năm qua. Trong quá trình thực hiện, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã xác định văn bản này không còn phù hợp với thực tiễn nên đã chủ động xây dựng dự thảo thông tư thay thế. Dự thảo đã được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và của Chính phủ từ ngày 01/7/2020 để lấy ý kiến góp ý của Nhân dân. Tuy nhiên, đến nay đã gần 05 năm kể từ thời điểm lấy ý kiến, thông tư thay thế vẫn chưa được ban hành.
Từ Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV đến nay, cử tri tại nhiều địa phương đã liên tục kiến nghị ban hành thông tư thay thế Thông tư liên tịch số 200 ngày 30/12/2011 của Bộ Tài chính và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định chế độ chi tiêu tài chính đối với các giải thi đấu thể thao. Bộ Tài chính và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đều thống nhất cần thiết phải ban hành thông tư thay thế. Tuy nhiên, giữa hai cơ quan vẫn còn vướng mắc khi xác định đơn vị chủ trì ban hành văn bản.
Qua giám sát cho thấy, Thông tư liên tịch số 200 ra đời năm 2011 là căn cứ pháp lý quan trọng cho tổ chức các giải thể thao, nhưng nhiều nội dung đã lạc hậu, không còn phù hợp với thực tiễn. Mức chi quy định không theo kịp chi phí thực tế và lương cơ sở đã tăng gấp 2,82 lần so với thời điểm ban hành. Để tháo gỡ vướng mắc và giải quyết kiến nghị kéo dài của cử tri, Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đã kiến nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - với vai trò cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực thể thao - sớm có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ đề nghị phân công cơ quan chủ trì. Tiếp thu ý kiến của Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát, ngày 24/3/2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ, đề xuất giao nhiệm vụ xây dựng và ban hành văn bản thay thế Thông tư liên tịch số 200. Vì vậy, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, sớm phân công cơ quan chủ trì xây dựng, ban hành thông tư thay thế Thông tư liên tịch số 200.