ĐIỂM MỚI CỦA LUẬT ĐẤT ĐAI: CỤ THỂ HÓA NGUYÊN TẮC “CÓ CHỖ Ở, ĐẢM BẢO THU NHẬP VÀ ĐIỀU KIỆN SỐNG BẰNG HOẶC TỐT HƠN NƠI Ở CŨ”
Luật Đất đai đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, với nhiều điểm mới đáng chú ý
Tăng cường công khai, minh bạch và sự tham gia của người dân trong công tác lập quy hoạch sử dụng đất
Theo Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân, Luật Đất đai được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5 đã hoàn thiện quy trình, nội dung, phương pháp lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; đổi mới về phân cấp thẩm quyền phê quyệt kế hoạch sử dụng đất quốc gia tại Chương V về Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất (gồm 18 điều, từ Điều 60 đến Điều 77).
Trong đó, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được lâp ở cấp quốc gia, cấp tỉnh và cấp huyện. Luật có các quy định nhằm tăng cường công khai, minh bạch, sự tham gia của người dân trong công tác lập quy hoạch sử dụng đất; bổ sung các quy định về việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất trong các khu vực quy hoạch.
Phân cấp cho Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, lồng ghép nội dung kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh vào nội dung quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh; giao cho các địa phương trong việc xác định các chỉ tiêu sử dụng đất trong quy hoạch sử dụng đất của địa phương mình. Chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất quốc gia chỉ kiểm soát đối với đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên, đất quốc phòng, đất an ninh…
Luật Đất đai đã bổ sung các quy định nhằm tăng cường công khai, minh bạch và sự tham gia của người dân trong công tác lập quy hoạch sử dụng đất
Luật Đất đai đã phân cấp thẩm quyền phê duyệt kế hoạch sử dụng đất quốc gia cho Chính phủ, thẩm quyền quyết định kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh; kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh sẽ được quy định lồng ghép trong nội dung quy hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh. Thành phố trực thuộc trung ương đã có quy hoạch đô thị thì không lập quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, mà căn cứ vào quy hoạch đô thị để lập kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh.
Luật Đất đai tiếp tục quy định về lập kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện, tuy nhiên các nội dung kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện đơn giản hơn, không yêu cầu phải đưa vào kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất gắn liền với thửa đất ở của hộ gia đình, cá nhân. Luật cũng quy định cụ thể một số trường hợp không phải bổ sung vào kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện.
Quy định cụ thể nguyên tắc điều tra, đánh giá và bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất đai
Theo Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân, Luật Đất đai cũng sửa đổi, bổ sung một số quy định về địa giới hành chính, điều tra cơ bản về đất đai. Trong đó, bổ sung trách nhiệm của Bộ Nội vụ và Ủy ban nhân dân các cấp trong việc xác định địa giới hành chính trên thực địa, lập hồ sơ địa giới hành chính và việc sử dụng hồ sơ địa chính cho công tác quản lý đất đai; trách nhiệm của Chính phủ trong việc hướng dẫn việc giải quyết trường hợp chưa thống nhất về địa giới đơn vị hành chính; tổ chức giải quyết việc chưa thống nhất về địa giới đơn vị hành chính.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân
Luật Đất đai cũng quy định cụ thể nguyên tắc điều tra, đánh giá và bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất đai; các hoạt động, nội dung điều tra, đánh giá đất; bảo vệ cải tạo, phục hồi đất đai; tổ chức thực hiện điều tra đánh giá đất đai; bổ sung trách nhiệm, thời hạn phê duyệt kết quả điều tra, đánh giá và bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất đai.
Quy định nguyên tắc thực hiện thống kê, kiểm kê đất đai; phạm vi, đối tượng thống kê, kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất; trách nhiệm tổ chức thực hiện thống kê, kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất.
Hệ thống thông tin đất đai kết nối liên thông trên phạm vi cả nước
Một trong những điểm mới trong Luật Đất đai góp phần tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai là bổ sung quy định về Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai được thiết kế tổng thể và xây dựng thành một hệ thống tập trung, thống nhất, đồng bộ, đa mục tiêu và kết nối liên thông trên phạm vi cả nước; quy định các thành phần cơ bản của Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai.
Luật Đất đai bổ sung quy định về Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ, đa mục tiêu và kết nối liên thông trên phạm vi cả nước (Ảnh minh họa)
Quy định về hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin và phần mềm của Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai; các thành phần của cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai. Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai được xây dựng đồng bộ, thống nhất theo tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia trong phạm vi cả nước.
Luật cũng có các quy định về quản lý, vận hành, khai thác và kết nối liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai; dịch vụ công trực tuyến và giao dịch điện tử về đất đai; bảo đảm an toàn và chế độ bảo mật thông tin, dữ liệu đất đai và trách nhiệm xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai.