Hoan nghênh chuyến thăm đầu tiên của Tổng Giám đốc ILO tới Việt Nam kể từ khi Việt Nam gia nhập tổ chức này vào năm 1992, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, Việt Nam coi trọng vai trò của ILO trong các hoạt động hỗ trợ người lao động trên phạm vi toàn cầu, trong đó có thúc đẩy mục tiêu công bằng xã hội và bảo vệ các quyền của người lao động cũng như giải quyết các vấn đề như bất bình đẳng xã hội và thất nghiệp trên toàn cầu hiện nay do tác động của đại dịch COVID- 19. Ngoài ra, trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai các Hiệp định thương mại tự do như CPTPP và EVFTA, với vai trò là cơ quan của Liên hợp quốc về lao động, tiếng nói của ILO về vấn đề lao động của Việt Nam rất quan trọng.
Việt Nam đánh giá cao ILO trong việc hỗ trợ Việt Nam nghiên cứu, phê chuẩn, thúc đẩy thực hiện các tiêu chuẩn lao động, đặc biệt là các Công ước mới phê chuẩn gần đây như: Công ước số 98 về Quyền tổ chức và thương lượng tập thể, Công ước số 105 về Xóa bỏ lao động cưỡng bức và hiện tại là Công ước 87 về Tự do hiệp hội và Bảo vệ quyền tổ chức đang trong quá trình nghiên cứu tiến tới phê chuẩn. Đặc biệt, trong quá trình xây dựng Bộ luật Lao động, Việt Nam cũng nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật rất tốt và hiệu quả từ ILO: từ Bộ luật Lao động năm 1994, tới những lần sửa đổi năm 2012 và năm 2019. Bộ luật Lao động năm 2019 đã được sửa đổi theo hướng tiệm cận sát nhất với các tiêu chuẩn lao động quốc tế.
Chủ tịch Quốc hội khẳng định Việt Nam chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, linh hoạt, hiệu quả, vì lợi ích quốc gia - dân tộc, bảo đảm độc lập, tự chủ, chủ quyền quốc gia. Trong lĩnh vực lao động, Việt Nam sẽ tiếp tục đổi mới, sửa đổi pháp luật về lao động và các luật, chính sách có liên quan để đáp ứng được với những thách thức của tương lai việc làm như cải cách chính sách tiền lương, cải cách bảo hiểm xã hội; tiếp tục nỗ lực nghiên cứu và hướng tới phê chuẩn các công ước cơ bản và công ước kỹ thuật chủ chốt của ILO, cũng như việc triển khai hiệu quả các Công ước này sau khi phê chuẩn.
Chủ tịch Quốc hội cũng ghi nhận vai trò của Văn phòng đại diện của ILO tại Việt Nam qua các thời kì đã đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam nhất là các vấn đề về lao động, việc làm.
Chủ tịch Quốc hội chia sẻ hiện nay Quốc hội Việt Nam tiếp tục quan tâm đến việc hoàn thiện các quy định về lao động, việc làm và cụ thể hóa ở các văn bản dưới luật. Mong muốn phía ILO tiếp tục hỗ trợ Việt Nam hoàn thiện hệ thống luật pháp lao động, hỗ trợ Việt Nam trong việc cải cách sâu rộng về hệ thống bảo hiểm xã hội và chính sách tiền lương; nghiên cứu, phê chuẩn các Công ước của ILO cũng như thực hiện hiệu quả các Công ước này trên thực tế; ủng hộ các sáng kiến của ILO và Liên hợp quốc như Liên minh toàn cầu về Công bằng xã hội và Khuôn khổ Thúc đẩy Việc làm và An sinh xã hội cho chuyển đổi công bằng, đề nghị ILO tiếp tục hỗ trợ Việt Nam nghiên cứu, tham gia các sáng kiến này.
Bày tỏ vui mừng, vinh dự khi đến thăm và làm việc tại Việt Nam lần này, được Chủ tịch Quốc hội dành thời gian đón tiếp, Tổng Giám đốc ILO Gilbert F. Houngbo khẳng định suốt thời gian qua, ILO và Việt Nam đã luôn duy trì quan hệ hợp tác tốt đẹp, lâu dài và hiệu quả.
Tổng Giám đốc ILO cho biết thế giới vừa trải qua đại dịch COVID-19 mang đến nhiều thách thức và khó khăn cả về sức khoẻ, y tế, tác động xã hội và kinh tế. Đến nay các quốc gia vẫn trong giai đoạn phục hồi sau đại dịch, cùng với đó là những khủng hoảng do bất ổn địa chính trị. Bối cảnh đó thúc đẩy ILO kết nối và hợp tác sâu rộng hơn với các nước thành viên
Tổng Giám đốc ILO ghi nhận trong và sau đại dịch COVID-19, Việt Nam đã có sự phục hồi tốt. Việt Nam cũng là một trong những nước thành công trong triển khai các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại cuộc tiếp
Tại cuộc tiếp, Chủ tịch Quốc hội đã có trao đổi và phân tích về những vấn đề Tổng Giám đốc ILO quan tâm liên quan đến việc bảo đảm cân bằng lợi ích kinh tế và xã hội, thu hẹp các bất bình đẳng ngày càng sâu rộng do ảnh hưởng của đại dịch; quan điểm về sáng kiến thành lập liên minh toàn cầu vì công bằng xã hội và khuôn khổ toàn cầu về việc làm và an sinh xã hội vì chuyển đổi công bằng; về tiến độ triển khai các dự án hợp tác phát triển bảo đảm hiệu quả, tránh lãng phí.
Chủ tịch Quốc hội chia sẻ, Việt Nam là quốc gia tiên phong thực hiện mục tiêu thiên niên kỉ Liên hợp quốc. Quốc hội Việt Nam tại Đại hội đồng Liên minh nghị viện thế giới (IPU) lần thứ 132 đã có sáng kiến để lần đầu tiên đưa ra Tuyên bố Hà Nội về phát triển bền vững. Đồng thời là một trong những quốc gia đầu tiên cập nhật các mục tiêu phát triển bền vững vào chương trình kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.
Chủ tịch Quốc hội một lần nữa khẳng định, phát triển bền vững trên tất cả các trụ cột kinh tế, xã hội, môi trường luôn là chủ trương nhất quán của Việt Nam. Việt Nam chủ trương xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ. Nhà nước đóng vai trò là tác nhân, điều phối giữa người sử dụng lao động và người lao động; giữa đại diện cho người sử dụng lao động là Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và đại diện cho người lao động là Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
Việt Nam cũng đang trong quá trình cơ cấu mạnh mẽ mô hình tăng trưởng với 3 đột phá chiến lược về thể chế, cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực. Quốc hội Việt Nam cũng có các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Tổng Giám đốc Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) Gilbert F. Houngbo
Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng thực tế trong đại dịch COVID-19 vừa qua, vai trò của Quốc hội, Chính phủ Việt Nam đã thể hiện rất rõ trong việc hỗ trợ cho người lao động và người sử dụng lao động. Quốc hội đã ban hành nghị quyết để cho phép áp dụng các biện pháp đặc thù, đặc cách, đặc biệt để đối phó với đại dịch và tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động và người sử dụng lao động. Việt Nam là quốc gia duy nhất trên thế giới ban hành nghị quyết có tính chất như này.
Bên cạnh đó, Quốc hội Việt Nam đã đưa ra gói chính sách tài khóa, tiền tệ kích thích kinh tế với quy mô lên đến 8,4% GDP nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, người lao động. Những quyết sách này đã giúp cho Việt Nam đạt được tăng trưởng dương khi các nước trên thế giới tăng trưởng âm. Năm 2022 tăng trưởng của Việt Nam đạt 8%, lạm phát thấp. Năm 2023 dự báo tình hình có nhiều khó khăn hơn nhưng Việt Nam vẫn phấn đấu tăng trưởng 6.5% và kiểm soát lạm phát 4%.
Trao đổi về các sáng kiến mang tính toàn cầu như sáng kiến khuôn khổ toàn cầu về việc làm và an sinh xã hội vì chuyển đổi công bằng, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Việt Nam chú trọng phát triển nhanh, bền vững và bao trùm. Mục tiêu lớn nhất ghi trong cương lĩnh của Đảng và Hiến pháp là dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh
Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm hiện Việt Nam tập trung cho hai mục tiêu 100 năm. Đó là, đến năm 2030 khi kỉ niệm 100 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, Việt Nam sẽ là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Phấn đấu đến năm 2045 kỉ niệm 100 năm thành lập nước, trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Đây cũng là cơ sở chính trị, cơ sở kinh tế cho Việt Nam đưa ra cam kết đưa mức phát thải ròng bằng “0”, Net Zero vào năm 2050 tại COP 26. Việt Nam khó có thể hoàn thành sớm các mục tiêu này nếu như thiếu đi sự hỗ trợ, giúp đỡ của những người bạn quốc tế, trong đó có ILO, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Các đại biểu cùng dự cuộc tiếp
Do đó bất cứ mục tiêu, sáng kiến toàn cầu nào có sự tương đồng như vậy Việt Nam đều hết sức hoan nghênh và ủng hộ. Thực tế Quốc hội Việt Nam đang tập trung mọi nỗ lực xây dựng thể chế kiến tạo phát triển, trong đó có phục vụ cho công cuộc chuyển đổi năng lượng công bằng và chuyển đổi số. Chủ tịch Quốc hội mong muốn trong quá trình này, ILO tiếp tục hỗ trợ Việt Nam nghiên cứu, đánh giá và tham gia các sáng kiến này.
Liên quan đến việc triển khai các dự án hợp tác phát triển, Chủ tịch Quốc hội chia sẻ việc chậm trễ giải ngân vốn đầu tư, trong đó có các dự án sử dụng vốn nước ngoài do nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan, có phần ảnh hưởng của đại dịch. Mới đây, một số thành viên Chính phủ đã trả lời chất vấn trước Quốc hội về vấn đề này.
Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội đang tăng cường giám sát về vấn đề này và đã đưa vào chương trình giám sát tối cao của năm 2024 về triển khai các dự án đầu tư công với tinh thần là siết chặt kỉ luật, kỉ cương tài chính, ngân sách.
Chủ tịch Quốc hội mong muốn các đối tác phát triển của Việt Nam, trong đó có ILO chung tay nỗ lực cùng Chính phủ Việt Nam trong quá trình triển khai các dự án vừa tuân thủ các hiệp định vay, các thỏa thuận, cam kết giữa hai bên vừa hài hòa với pháp luật Việt Nam; có bất kì vướng mắc nào thì báo cáo Quốc hội để có biện pháp giải quyết.
Chủ tịch Quốc hội khẳng định Việt Nam luôn sẵn sàng hợp tác, hỗ trợ và tạo mọi điều kiện để ILO tại Việt Nam hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Cảm ơn về chia sẻ sâu sắc của Chủ tịch Quốc hội, Tổng Giám đốc ILO cho biết sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Việt Nam, cùng với các tổ chức của Liên hợp quốc cùng thúc đẩy để đẩy nhanh tiến độ và triển khai hiệu quả các dự án hợp tác phát triển.
Một số hình ảnh tại cuộc tiếp:
Toàn cảnh cuộc tiếp
Các đại biểu phía Việt Nam cùng dự cuộc tiếp
Các đại biểu của Tổ chức Lao động Quốc tế cùng dự cuộc tiếp
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cùng Đoàn đại biểu của Tổ chức Lao động Quốc tế