ĐẦY ĐỦ CĂN CỨ CHÍNH TRỊ, PHÁP LÝ VÀ THỰC TIỄN ĐỂ SỬA ĐỔI MỘT SỐ ĐIỀU CỦA LUẬT CÔNG AN NHÂN DÂN

22/06/2023

Chiều 22/6, tại Nhà Quốc hội, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội nghe Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày Báo cáo Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành nội dung phiên họp.

THÔNG QUA NGHỊ QUYẾT THÀNH LẬP ĐOÀN GIÁM SÁT CHUYÊN ĐỀ VỀ THỊ TRƯỜNG BẤT ĐỘNG SẢN VÀ PHÁT TRIỂN NHÀ Ở XÃ HỘI

Toàn cảnh phiên họp

Trình bày Báo cáo Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân (CAND), Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, về sự cần thiết ban hành luật, Bộ Công an đã cơ bản hoàn thành về việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo tinh thần các Nghị quyết của Đảng; còn Bộ Quốc phòng đang tiến hành tổng kết Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam. Trên cơ sở kết quả tổng kết sẽ xem xét, đề xuất việc sửa đổi, bổ sung Luật Sĩ quan QĐND Việt Nam cho phù hợp.

Đối với việc bảo đảm tương quan giữa CAND và QĐND, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, hai lực lượng này có nhiều chính sách tương đồng, nhưng cũng có nhiều điểm khác nhau về tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, tính chất hoạt động, địa bàn, lĩnh vực cụ thể. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Ủy ban Quốc phòng và An ninh nghiên cứu kỹ lưỡng các ý kiến này, trao đổi, thống nhất với Bộ Quốc phòng để chỉnh lý các quy định về chế độ, chính sách, hạn tuổi phục vụ, cấp bậc hàm cao nhất cho phù hợp.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày báo cáo

Từ các lý do trên, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật CAND trong thời điểm hiện nay là rất cần thiết, đã bảo đảm đầy đủ các cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn.

Về đề nghị giao Chính phủ quy định tiêu chí, tiêu chuẩn thăng cấp bậc hàm cấp tướng vượt bậc, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, việc thăng cấp bậc hàm vượt bậc đã được quy định trong Luật CAND các năm 2005, 2014 và 2018; thực tiễn chưa có trường hợp nào “đang công tác” được thăng cấp bậc hàm cấp tướng vượt bậc. Việc quy định thăng cấp bậc hàm cấp tướng vượt bậc tại khoản 3 Điều 23 của Luật CAND hiện hành là để dự phòng, nhằm giải quyết đối với trường hợp đặc biệt khi có sự chỉ đạo của cấp có thẩm quyền. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ nguyên như dự thảo Luật.

Về cấp bậc hàm cao nhất đối với một số chức vụ, chức danh của sĩ quan Công an nhân dân (khoản 3 Điều 1), Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết, đối với trường hợp sĩ quan CAND biệt phái được bầu giữ chức vụ Phó Chủ tịch Quốc hội thì sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định cấp bậc hàm cao nhất theo quy định tại khoản 3 Điều 25 Luật hiện hành. Các vị trí sĩ quan biệt phái được phê chuẩn giữ các chức vụ Ủy viên Thường trực, nếu có trong thực tiễn bố trí thì việc phong, thăng cấp bậc hàm được thực hiện theo quy định tại khoản 1, khoản 3 Điều 25 và khoản 2 Điều 29 Luật hiện hành. Đối với sĩ quan biệt phái được phê chuẩn Ủy viên chuyên trách không quy định chức danh này có cấp bậc hàm cấp tướng.

Làm rõ căn cứ đề nghị bổ sung 05 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết: Việc bổ sung 05 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng đã được Chính phủ báo cáo làm rõ sự cần thiết, lý do, đánh giá tác động; đồng thời, xác định Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội và Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an là 02 đơn vị có nhiệm vụ quan trọng trong điều kiện xây dựng Chính phủ số, xã hội số và mở rộng quan hệ quốc tế. Vì vậy, việc bổ sung quy định 02 đơn vị này, mỗi đơn vị có 01 Phó Cục trưởng có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng là cần thiết.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới

Về cấp bậc hàm cấp tướng đối với đơn vị thành lập mới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, việc thăng cấp bậc hàm cấp tướng căn cứ vào các tiêu chuẩn, điều kiện như: Thời gian giữ cấp bậc hàm 4 năm, thời gian công tác còn lại và các điều kiện, tiêu chuẩn khác theo quy định của Đảng và pháp luật, nhiều sĩ quan thuộc vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp tướng, nhưng chưa đủ điều kiện thăng cấp bậc hàm cấp tướng; thực tiễn chưa bao giờ đủ số lượng vị trí cấp tướng theo quyết định của cấp có thẩm quyền. Vì vậy, vẫn còn dư về số lượng để cân đối các đơn vị mới thành lập. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, để bảo đảm tính chặt chẽ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho bổ sung nội dung “nhưng không vượt quá số lượng tối đa vị trí cấp tướng theo quyết định của cấp có thẩm quyền”.

Về bổ sung các vị trí cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá, tiếp thu ý kiến của ĐBQH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý việc bổ sung Trưởng Công an thành phố thuộc Công an thành phố Hà Nội, Công an Thành phố Hồ Chí Minh có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá.

Đối với các vị trí Trưởng công an các thành phố là đô thị loại I thuộc tỉnh, Trưởng Công an huyện thuộc Công an thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, Trưởng công an cấp huyện công tác từ 05 năm trở lên ở các huyện biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, nếu bổ sung các vị trí này có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá sẽ có số lượng nhiều, khó bảo đảm tương quan với các vị trí khác trong CAND và QĐND. Do đó, UBTVQH đề nghị Quốc hội chưa bổ sung thêm vị trí trên mà thực hiện theo quy định của Luật hiện hành.

Ngoài ra, qua hoạt động nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho bổ sung 02 vị trí là Trưởng phòng Tổ chức cán bộ, Trưởng phòng Công tác đảng và công tác chính trị thuộc Công an thành phố Hà Nội, Công an Thành phố Hồ Chí Minh có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá để tương xứng với vị trí, chức năng, nhiệm vụ, phù hợp với hệ thống cấp bậc hàm của Công an 02 thành phố này (Giám đốc - Trung tướng, Phó Giám đốc - Thiếu tướng, Trưởng phòng quan trọng - Đại tá).

Về hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an (khoản 4 Điều 1), Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh cho biết, quy định về hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an trong dự thảo Luật đã được nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng trên cơ sở thể chế hóa các quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu, cải cách chính sách bảo hiểm xã hội; kế thừa quy định của Luật CAND năm 2018 về hạn tuổi phục vụ cao nhất; phù hợp quy định của Bộ luật Lao động về tuổi nghỉ hưu của người lao động, đồng thời bảo đảm phù hợp điều kiện thực tiễn công tác, chiến đấu của từng vị trí cấp bậc hàm trong CAND.

Trên cơ sở quy định hạn tuổi phục vụ cao nhất đối với mỗi cấp bậc hàm, Bộ trưởng Bộ Công an sẽ quy định hạn tuổi phục vụ đối với các chức vụ, chức danh cho phù hợp tính chất đặc thù của từng lực lượng, đơn vị và vị trí, địa bàn, lĩnh vực công tác đặc thù của mỗi cá nhân.

Minh Hùng - Phạm Thắng - Nghĩa Đức