QUỐC HỘI THẢO LUẬN MỘT SỐ NỘI DUNG CÒN Ý KIẾN KHÁC NHAU CỦA DỰ ÁN LUẬT PHÒNG THỦ DÂN SỰ
Thảo luận tại Hội trường về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình năm 2023, đại biểu Nguyễn Quang Huân – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương khẳng định công tác xây dựng luật pháp của Quốc hội rất là quan trọng. Đóng góp ý kiến cụ thể vào Dự án Luật Chuyển đổi giới tính của đại biểu Nguyễn Anh Trí, đại biểu phân tích, sau một thời gian, chúng ta đứng giữa ngã 2 đường, một đằng là giữa truyền thống văn hóa rất nề nếp của xã hội Việt Nam và một đằng chúng ta phải thực hiện những quy định trong Chương II Hiến pháp về quyền con người. Có thể nói Dự án Luật Chuyển đổi giới tính của đại biểu Nguyễn Anh Trí xây dựng lần này là một bước tiến rất dũng cảm và rất văn minh.
Đại biểu Nguyễn Quang Huân – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương
Sau khi đọc báo cáo đánh giá tác động số 32 ngày 24/4/2023 của đại biểu, đại biểu hoàn toàn nhất trí rằng chúng ta có đầy đủ các cơ sở pháp lý để xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính này. Tuy nhiên, khi đọc Tờ trình số 35 của đại biểu Quốc hội ngày 25/4/2023, có thu gọn phạm vi điều chỉnh. Nếu khi thu gọn phạm vi điều chỉnh này, chỉ tập trung vào 2 đối tượng là nam và nữ và chỉ tập trung vào vấn đề chuyển đổi giới tính, tôi thấy một số đối tượng trong cộng đồng LGBT chưa được quan tâm, ví dụ như là song giới, đồng giới.
Đại biểu cho biết, qua các phương tiện truyền thông đại chúng, qua các phản ánh xã hội thì thấy rằng cộng đồng LGBT của Việt Nam chưa thực sự được quan tâm đúng mức như là với các cộng đồng LGBT của các nước trong khu vực và trên thế giới và việc này không phải chỉ có vấn đề là chúng ta chưa thực hiện triệt để về các quy định trong Hiến pháp về quyền con người mà có thể nó sẽ gây thêm các hệ lụy khác. Ví dụ, những người đồng giới, song giới, những người trong cộng đồng LGBT vẫn còn bị kỳ thị. Nghĩa là người ta vẫn chưa có thể phát huy hết khả năng, trí tuệ của người ta trong công việc, trong cuộc sống hằng ngày của họ và đấy là một hình thức kìm hãm sự phát triển của xã hội.
Quang cảnh phiên họp
Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Quang Huân cho biết, khi nghiên cứu cụ thể về vấn đề bạo lực học đường, đa số chúng ta nhìn thấy ở lứa tuổi từ cấp 2 đến cấp 3, khi giới bắt đầu hình thành và không biết có bao nhiêu nghiên cứu có thể xem xét rằng các việc bạo lực học đường liên quan đến vấn đề giới tính và trong đó có đồng giới. Đại biểu nhận thấy nếu chúng ta nghiên cứu kỹ vấn đề này và đưa vào luật, đưa vào trong các giáo trình học phổ thông thì có lẽ khi các em lớn lên các em đã biết ý thức rất rõ về giới tính của mình và không bị bỡ ngỡ. Có nhiều trường hợp rất đáng thương, các em thậm chí không phải chỉ đánh nhau trong học đường mà còn tự tử vì không nhận thức được vấn đề về giới. Đại biểu kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét mở rộng phạm vi điều chỉnh của luật chung cho cộng đồng LGBT.
Tham gia thảo luận về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, đại biểu Thái Thị An Chung – Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An bày tỏ đồng tình với đề xuất của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa vào chương trình dự án Luật Chuyển đổi giới tính. Điều 37 Bộ luật Dân sự năm 2015 đã có quy định việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật, tuy nhiên, từ khi Bộ luật Dân sự có hiệu lực đến nay vẫn chưa có văn bản nào quy định về việc chuyển đổi giới tính. Qua nghiên cứu các tài liệu liên quan đến đề nghị xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính do đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí chuẩn bị, Báo cáo thẩm tra đề nghị xây dựng luật của Ủy ban Pháp luật, đại biểu bày tỏ đồng tình với sự cần thiết phải nhanh chóng xây dựng luật này để khẳng định tôn trọng và đảm bảo quyền con người, quyền công dân của người chuyển đổi giới tính.
Hồ sơ đề xuất xây dựng luật đã được chuẩn bị rất công phu, kỹ lưỡng và Chính phủ đã có cam kết sẽ phối hợp chặt chẽ, giao cho các Bộ có liên quan hỗ trợ đại biểu Quốc hội trong việc xây dựng, hoàn thiện trình dự án luật, do đó đại biểu đề nghị Quốc hội nên đưa dự án Luật Chuyển đổi giới tính vào xem xét tại kỳ họp thứ 7 và thông qua tại kỳ họp thứ 8 như đề xuất của đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí.
Đại biểu Thái Thị An Chung - Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An
Về việc triển khai thi hành các luật, pháp lệnh đã được Quốc hội ban hành, đại biểu cho rằng, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, quy trình xây dựng luật, pháp lệnh đã được triển khai một cách bài bản, công phu, từ khâu lập chương trình đến soạn thảo, thẩm tra xem xét, cho ý kiến, thảo luận, tiếp thu, chỉnh lý và thông qua. Các luật, pháp lệnh của Quốc hội ban hành dần dần đã khắc phục được tình trạng luật khung, luật ống. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khách quan vẫn còn nhiều điều khoản của luật giao cho Chính phủ hoặc các cơ quan chức năng khác như Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, các bộ, ngành quy định chi tiết hoặc hướng dẫn thi hành.
Do đó, đại biểu đề nghị các cơ quan được giao trách nhiệm cần phải đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh. Mặt khác, trong quá trình triển khai thi hành luật, pháp lệnh vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc do chưa có sự thống nhất trong nhận thức và áp dụng pháp luật. Vì vậy, đại biểu đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tăng cường công tác giải thích luật để tạo thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện và đảm bảo tính thống nhất trong áp dụng pháp luật.