Trình bày Báo cáo việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ban Công tác đại biểu, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, tiếp thu ý kiến kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quy định về vị trí, chức năng của Ban Công tác đại biểu tại Điều 1 của dự thảo Nghị quyết đã được chỉnh lý theo hướng khái quát hơn, theo đó “Ban Công tác đại biểu là cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, do Ủy ban Thường vụ Quốc hội thành lập, có chức năng tham mưu, giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội về công tác đại biểu, công tác tổ chức, cán bộ và thực hiện các chức năng khác theo phân công của Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội”.
Về nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Công tác đại biểu (Điều 2), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, Thường trực Ủy ban Pháp luật đã phối hợp với Ban Công tác đại biểu rà soát, chỉnh lý các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Công tác đại biểu tại Điều 2 của dự thảo Nghị quyết theo hướng gắn với từng mảng chức năng chính của Ban, trong đó phân định rõ các nhiệm vụ do Ban chủ trì, làm đầu mối tham mưu, giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội; các nhiệm vụ do Ban tham gia phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan và các nhiệm vụ do Ban chủ động thực hiện theo quy định của pháp luật hoặc theo phân công của Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội để bảo đảm phù hợp, thống nhất với các quy định hiện hành, không chồng lấn với thẩm quyền của các cơ quan khác.
Đề cập vai trò của Ban Công tác đại biểu trong việc tham mưu cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội có ý kiến về việc bắt, giam, giữ, khởi tố đại biểu Quốc hội, khám xét nơi ở, nơi làm việc của đại biểu Quốc hội, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dự thảo Nghị quyết đã được chỉnh lý theo hướng phân định rõ vai trò, trách nhiệm của Ban Công tác đại biểu và Thường trực Ủy ban Tư pháp. Theo đó, Ban Công tác đại biểu là cơ quan chủ trì, tham mưu giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong vấn đề này; Thường trực Ủy ban Tư pháp có vai trò tham gia phối hợp và có ý kiến về các nội dung liên quan đến quy trình, thủ tục tố tụng trong việc bắt, giam, giữ, khởi tố đại biểu Quốc hội, khám xét nơi ở, nơi làm việc của đại biểu Quốc hội. Để phù hợp với phạm vi điều chỉnh của dự thảo Nghị quyết này, quy định về vai trò, trách nhiệm của Ban Công tác đại biểu được thể hiện tại điểm b khoản 2 Điều 2 của dự thảo Nghị quyết còn vai trò, trách nhiệm của Thường trực Ủy ban Tư pháp sẽ được quy định cụ thể trong Quy chế làm việc của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng báo cáo việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ban Công tác đại biểu.
Về công tác thi đua, khen thưởng, để bảo đảm thống nhất với quy định của Luật Thi đua, khen thưởng vừa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 3, dự thảo Nghị quyết đã được chỉnh lý theo hướng quy định Ban Công tác đại biểu có nhiệm vụ tham mưu, giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc: (1) xem xét, cho ý kiến về việc đại biểu Quốc hội, nguyên đại biểu Quốc hội, cán bộ và nguyên cán bộ thuộc thẩm quyền quản lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận hình thức khen thưởng của cá nhân, tổ chức nước ngoài và các cơ quan, tổ chức quốc tế; (2) quy định việc thi đua, khen thưởng đối với đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và cán bộ, công chức thuộc thẩm quyền quản lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Đồng thời, dự thảo Nghị quyết bổ sung quy định Ban Công tác đại biểu có nhiệm vụ chủ trì thực hiện việc đề nghị cấp có thẩm quyền xét tặng danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng đối với đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở trung ương, các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng.
Về tổ chức của Ban Công tác đại biểu và các điều kiện bảo đảm hoạt động của Ban Công tác đại biểu (Điều 3, Điều 4), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Ban Công tác đại biểu đã thống nhất chỉnh lý lại các điều 3, 4 và 5 của dự thảo Nghị quyết trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 8 theo hướng gộp thành 02 điều: một điều quy định về tổ chức của Ban Công tác đại biểu và nhiệm vụ, quyền hạn của Trưởng Ban, Phó Trưởng Ban (Điều 3); một điều quy định về các điều kiện bảo đảm hoạt động của Ban Công tác đại biểu (Điều 4). Các quy định về cơ cấu tổ chức, chế độ làm việc của Ban Công tác đại biểu và nhiệm vụ, quyền hạn của Trưởng Ban, Phó Trưởng Ban đã được chỉnh lý trên cơ sở tham khảo các quy định tương ứng trong Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ban Dân nguyện (ban hành năm 2016) để bảo đảm sự thống nhất. Các quy định về bộ máy tham mưu, giúp việc cho Ban Công tác đại biểu cũng được chỉnh lý trên cơ sở tiếp thu ý kiến thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, kế thừa quy định của Nghị quyết số 575/UBTVQH12 và bảo đảm tính thống nhất với quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Văn phòng Quốc hội.
Các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tham dự Phiên họp.
Về địa vị pháp lý của Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, theo văn bản số 214/BCTĐB-CTĐB ngày 14/4/2022 của Ban Công tác đại biểu, Ban Công tác đại biểu đã tổ chức làm việc với Ban Tổ chức Trung ương về một số nội dung liên quan đến địa vị pháp lý, nhiệm vụ, quyền hạn của Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu. Ngày 05/5/2022 vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 35-KL/TW về danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở, trong đó đã xác định rõ chức danh Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu thuộc Nhóm III - Khung chức danh, chức vụ thuộc diện cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo cơ quan, đơn vị quản lý (tương đương chức vụ Tổng Cục trưởng). Do đó, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Ban Công tác đại biểu thống nhất giữ quy định về địa vị pháp lý, nhiệm vụ, quyền hạn của Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu như dự thảo Nghị quyết trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp thứ 8.
Ngoài những nội dung đã tiếp thu, giải trình nêu trên, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Ban Công tác đại biểu đã phối hợp nghiên cứu, rà soát kỹ lưỡng để tiếp thu tối đa ý kiến của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chỉnh lý cả về nội dung, bố cục và kỹ thuật lập pháp trong dự thảo Nghị quyết. Trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Ban Công tác đại biểu cũng đã phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Quốc hội và các cơ quan hữu quan để rà soát, bảo đảm tính thống nhất giữa các quy định trong dự thảo Nghị quyết này với dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Văn phòng Quốc hội, dự thảo Quy chế làm việc của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và với các quy định khác của pháp luật có liên quan./.