Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ
Báo cáo làm rõ một số vấn đề các vị đại biểu Quốc hội quan tâm, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, các vị đại biểu Quốc hội có nhiều ý kiến xác đáng, trí tuệ, tâm huyết với tinh thần xây dựng và trách nhiệm cao, các ý kiến vừa có giá trị lý luận, vừa có tính thực tiễn rất cao để tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ
Theo Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng, Luật sửa bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ là Luật khó, phức tạp, có tính chuyên môn sâu và liên quan đến nhiều điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên trong các lĩnh vực về quyền tác giả, quyền liên quan từ các lĩnh vực về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, giống cây trồng,… Cho nên việc nội luật hóa để phù hợp với thực tiễn của Việt Nam, không trái với các cam kết quốc tế, tận dụng được các cơ hội mà các hiệp định tự do đem lại để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội cũng như thúc đẩy sự phát triển khoa học công nghệ của đất nước là một điều phức tạp. Quá trình nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý, cơ quan soạn thảo cùng cơ quan thẩm tra đã phối hợp khảo sát thực tiễn, tổ chức rất nhiều hội thảo, hội nghị để xin ý kiến của chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn cũng như các cơ quan, tổ chức là đối tượng chịu sự tác động của dự thảo luật.
Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng làm rõ một số vấn đề các vị đại biểu Quốc hội quan tâm
Việc sửa đổi luật để thể chế hóa kịp thời Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, trong đó đề ra nhiệm vụ phải tiếp tục hoàn thiện pháp luật, đặc biệt pháp luật về sở hữu trí tuệ, khắc phục những bất cập, hạn chế hiện nay để có thể tranh thủ được cơ hội, thúc đẩy đổi mới sáng tạo cũng như là chủ động, tích cực ứng dụng những thành tựu của cuộc cách mạng 4.0, tăng cường khai thác, thực thi quyền sở hữu trí tuệ giúp các hoạt động này nó ngày càng tiệm cận với thực tiễn và thông lệ tốt của thế giới.
Sau khi tiếp thu, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung 104 điều trên tổng số là 222 điều của Luật hiện hành, trong đó tăng hơn 11 điều so với dự thảo luật mà Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ hai. Qua ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, các ý kiến đánh giá cao công tác tiếp thu, chỉnh lý của Ủy ban thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo từ Kỳ họp thứ 2, cũng như những nội dung đã được tiếp thu, chỉnh lý tại dự thảo Luật, đặc biệt là đối với các vấn đề lớn như cơ chế về giao quyền đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế, bố trí giống cây trồng là kết quả của nhiệm vụ khoa học, công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước, cơ chế phân chia hợp lý, lợi ích giữa Nhà nước, tác giả và tổ chức chủ trì để kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng.
Đồng thời các đại biểu cũng tán thành vấn đề kiểm soát việc sử dụng kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ có sử dụng ngân sách nhà nước để phục vụ cho lợi ích quốc gia, dân tốc, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân được hưởng thụ những thành tựu trì phát triển khoa học công nghệ. Qua đó, đối với những thành tựu mà có hàm lượng trí tuệ cao chỉ có thể thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam để ứng dụng những cái kết quả nghiên cứu đó. Các vị đại biểu cũng nhất trí cao việc không thu hẹp đối tượng xử phạt hành chính trong lĩnh vực công nghiệp và giữ như luật hiện hành. Các vị đại biểu Quốc hội cũng thống nhất cao với việc bổ sung vào dự thảo Luật vấn đề liên quan đến tổ chức, cá nhân thực thi quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca; không được ngăn chặn, cản trở việc sử dụng phổ biến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca. Quy định này tạo cơ sở pháp lý chặt chẽ để xử lý kịp thời.
Làm rõ cụ thể một số ý kiến các vị đại biểu Quốc hội quan tâm, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, có ý kiến đề nghị làm rõ thế nào là tài sản trí tuệ, tuy nhiên rất khó để có định nghĩa chung về tài sản trí tuệ bởi đây là một lĩnh vực rộng bao gồm tất cả sản phẩm trí tuệ con người tạo ra và mỗi loại sản phẩm trí tuệ có đặc thù và đặc trưng riêng, khác biệt các loại khác. Mặt khác, tài sản trí tuệ được điều chỉnh bởi nhiều pháp luật trong các lĩnh vực khác nhau và pháp luật về sở hữu trí tuệ là một lĩnh vực pháp luật điều chỉnh liên quan đến tài sản trí tuệ. Việc bảo hộ, bảo vệ theo pháp luật sở hữu trí tuệ chỉ có thể thực hiện đối với một số loại sản phẩm trí tuệ nhất định gồm 3 nhóm: Quyền tác giả, quyền liên quan, quyền sở hữu công nghiệp đối với giống cây trồng. Do vậy việc bổ sung khái niệm "tài sản trí tuệ” rất khó để bảo đảm tính bao quát và cũng chưa đủ cơ sở để đánh giá tác động trong mối quan hệ với các luật có liên quan khác như Bộ luật Dân sự, Luật Giao dịch điện tử, Luật An ninh mạng, Luật An toàn thông tin mạng…Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu thêm vấn đề này.
Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng làm rõ một số vấn đề các vị đại biểu Quốc hội quan tâm
Trước ý kiến đề nghị làm rõ nội hàm dụng ý xấu, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết nội dung này được đề cập trong các điều ước quốc tế như Công ước Paris hay Hiệp định TRIPS. Tại các điều ước quốc tế này cũng không có giải thích cụ thể mà trao quyền cho pháp luật quốc gia thành viên quy định trong luật quốc gia. Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành đang sử dụng thuật ngữ “không trung thực” tuy nhiên chưa phản ảnh đầy đủ “dụng ý xấu”. Mặt khác nếu giải thích rõ nội hàm “dụng ý xấu” theo hướng liệt kê đầy đủ các dấu hiệu trong luật sẽ khó bảo đảm khái quát, đầy đủ. Do đó, dự thảo Luật quy định theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.
Ngoài ra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cũng giải trình nội dung về quyền nhân dân, bảo vệ quyền nhân thân, quyền sở hữu công nghiệp. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ sẽ tổng hợp, tiếp thu đầy đủ ý kiến đại biểu Quốc hội, có giải trình thấu đáo các nội dung để chỉnh lý hoàn thiện dự thảo luật một cách tốt nhất trước khi để trình Quốc hội thông qua theo chương trình Kỳ họp./.