Dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) gồm 9 chương, 125 đang được Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội tiếp tục lấy ý kiến của các chuyên gia, cán bộ y, bác sĩ trước khi trình lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét trong Phiên họp lần thứ 43. Một trong những điều đáng chú ý, thu hút sự quan tâm của các chuyên gia, cán bộ y, bác sĩ là các bệnh viên có thể thanh toán dịch vụ y tế theo nhóm chẩn đoán trường hợp bệnh (DRG) thay vì hình thức thanh toán thông thường là theo phí dịch vụ.
Bệnh viện nào đủ điều kiện có thể triển khai trước thanh toán dịch vụ y tế theo DRG trước
Ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, nêu quan điểm: Trong Luật Bảo hiểm y tế đã nêu rõ phương thức thanh toán dịch vụ y tế có áp dụng theo DRG nhưng chưa được đưa vào Luật Khám bệnh, chữa bệnh. Vì thế, trong dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) cần có thêm phần thanh toán dịch vụ y tế theo DRG.
Ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng: Dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) cần có thêm phần thanh toán dịch vụ y tế theo DRG.
ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng, để triển khai trên thực tế, bệnh viện nào đủ điều kiện về đội ngũ y bác sĩ, cơ sở vật chất thì nên áp dụng thanh toán dịch vụ y tế theo DRG trước. Bệnh viện nào chưa đủ điều kiện thì vẫn triển khai thanh toán dịch vụ y tế theo phí dịch vụ cho đến một thời điểm nào đó thích hợp sẽ thực hiện theo DRG sau.
Còn ông Dương Huy Liệu - Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế Y tế Việt Nam bày tỏ ý kiến: Ở nhiều nước trên thế giới có đông đảo người dân tham gia Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm xã hội thì việc thanh toán dịch vụ y tế theo DRG góp phần kiểm soát giá dịch vụ, chi tiêu của người dân rất hiệu quả. Đây cũng là giải pháp góp phần phân bổ nguồn lực để chi trả cho từng bệnh trong 1 năm, không làm tăng giá dịch vụ y tế một cách bất thường. Đồng thời đảm bảo nguồn thu bảo hiểm y tế cũng phù hợp với giá dịch vụ mà bệnh viện thu thông qua DRG.
Hiện nay, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam đã cùng một số bệnh viện xây dựng thực hiện thanh toán dịch vụ theo DRG. Đến lúc chúng ta phải có giải pháp rõ ràng để triển khai vì trong Luật Bảo hiểm Y tế đã ghi rõ những cách thức thu viện phí là theo phí dịch vụ và theo DRG. Trong 10 năm trở lại đây, việc thanh toán dịch vụ y tế theo DRG vẫn chưa được thực hiện nên cần được nghiên cứu kỹ lưỡng thêm trong Luật Bảo hiểm y tế và cần được đưa vào trong Dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) để đến năm 2023 có thể thực hiện thanh toán theo hình thức này trên phạm vi toàn quốc. Bởi vì các cơ sở y tế đã có những điều kiện cần thiết để thực hiện thanh toán dịch vụ y tế theo hình thức DRG.
Việc thanh toán dịch vụ y tế theo nhóm chẩn đoán trường hợp bệnh sẽ góp phần kiểm soát thu phí dịch vụ y tế và chăm sóc bệnh nhân được tốt hơn (ảnh minh họa).
Ngoài ra, ông Dương Huy Liệu cho rằng: Việc thanh toán dịch vụ y tế theo DRG cũng phải gắn với kiểm soát phí dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu. Tuy nhiên, thời gian qua, việc quản lý, kiểm soát giá dịch vụ khám chữa bệnh chưa thực hiện sát sao khiến trong dư luận có nhiếu ý kiến. Vì thế, trong Dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) cần quy định rõ khung giá để các bệnh viện thực hiện khám chữa bệnh theo yêu cầu, chứ không phải tăng lên mức nào cũng được.
Mặt khác, thu phí dịch vụ hiện nay cũng phải gắn với việc chăm sóc, khám chữa bệnh theo tuyến. Ở tuyến xã (tuyến 1) thu phí dịch vụ khám chữa bệnh khác với ở tuyến huyện (tuyến 2) trở lên. Tuy nhiên, ở một số nơi, bệnh viện tỉnh cũng chỉ là tuyến huyện nên rất khó nhận được sự đồng thuận của người dân khi thu phí dịch vụ ở một mức nào đó.
Để giảm thiểu bất cập trên, theo ông Dương Huy Liệu, chúng ta cần ban hành một Nghị định quy định thu phí dịch vụ ở các tuyến một cách rõ ràng, bệnh viện như thế nào là thuộc tuyến 1, 2, 3... ?
Cân nhắc Dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), tránh chồng chéo với các Luật
Đóng góp ý kiến về thanh toán dịch vụ y tế theo DRG, Tiến sĩ Đàm Viết Cương - nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược chính sách y tế, đề xuất: Về định hướng đổi mới tài chính y tế như chuyển sang thanh toán dịch vụ y tế theo DRG cũng cần phải có một luật quy định lộ trình cụ thể để các cơ sở khám chữa bệnh áp dụng.
Tiến sĩ Đàm Viết Cương - nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược chính sách Y tế (ngoài cùng bên phải) băn khoăn về sự chồng chéo khi sửa đổi Luật Khám bệnh, chữa bệnh với các Luật khác.
Khi nhắc đến thanh toán dịch vụ theo DRG vào trong Dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) phải xem xét kỹ Luật này có sự chồng chéo với những Luật nào, cách thức để tháo gỡ sự vướng mắc giữa các Luật. Nếu thực hiện chi trả y tế theo tuyến mà còn vướng vào Luật Ngân sách thì bệnh viện sẽ chi trả hay thực hiện như thế nào cũng rất cần được lấy ý kiến rộng rãi để trình lên Quốc hội.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Lê Tuấn - nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, bày tỏ băn khoăn: Luật Bảo hiểm y tế đã quy định rõ thu viện phí theo dịch vụ, định suất và DRG. Để các bệnh viện thanh toán viện phí theo DRG thì rất cần sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành Y tế và phía cơ quan Bảo hiểm y tế. Khi đưa nội dung thanh toán dịch vụ theo DRG vào trong Dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) phải xem xét kỹ có những xáo trộn đối với cuộc sống, người dân như thế nào để có những giải pháp điều chỉnh kịp thời.
Ngoài ra, ở một tuyến phải có những bệnh viện khác nhau về chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh. Trong một tỉnh, có bệnh viện đã đạt được hạng chăm sóc bệnh nhân theo xếp hạng đặc biệt, giống như một bệnh viện Trung ương thu nhỏ. Mặt khác, trong dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) cần quan tâm hơn đến tuyến y tế cơ sở (cấp xã) về nguồn lực, trang thiết bị.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Lê Tuấn - Nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế nêu ý kiến: Phải xem xét việc thanh toán viện phí theo DRG tác động đến người dân như thế nào để có giải pháp điều chỉnh kịp thời.
Nghiên cứu về vấn đề tài chính y tế tại Việt Nam, bà Caryn Bredenkamp - đại diện ngân hàng Thế giới tại Việt Nam phân tích: Thanh toán dịch vụ y tế theo DRG sẽ khuyến khích các bệnh viện cấp dịch vụ phù hợp lâm sàng theo hướng dẫn chẩn đoán và điều trị hiệu suất hơn.
Mặt khác, hình thức thanh toán dịch vụ y tế theo DRG cũng góp phần giảm mâu thuẫn giữa bảo hiểm xã hội và cơ sở cung cấp dịch vụ y tế khi đánh giá tính hợp lý của dịch vụ y tế. DRG cũng có thể áp dụng để tính dự toán quỹ khám chữa bệnh phân bổ từ hiểm xã hội sang các bệnh viện một cách công bằng và minh bạch.
Bà Caryn Bredenkamp - đại diện ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (thứ 3 từ phải sang) phân tích về lợi ích của việc thanh toán dịch vụ y tế theo DRG.
DRG còn giới hạn rủi ro tài chính của hiểm xã hội bằng cách xác định mức trần thanh toán có thể sử dụng thanh toán theo nhóm chẩn đoán DRG. Phân loại người bệnh theo nhóm chẩn đoán cũng có thể được sử dụng để so sánh kết quả hoạt động giữa các bệnh viện. Sau một thời gian, DRG cũng có thể đóng góp vào việc giảm quá tải bệnh viện tại tuyến Trung ương và tuyến tỉnh./.