CẦN ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG KỸ LƯỠNG VÀ QUY ĐỊNH RÕ VỀ PHÒNG CHÁY ĐỐI VỚI LOẠI HÌNH NHÀ Ở KẾT HỢP KINH DOANH

04/07/2024

Bàn về vấn đề phòng cháy đối với nhà ở trong dự án Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, dự thảo Luật hiện chưa có các quy định cụ thể cũng như các điều kiện bảo đảm phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở, đặc biệt là nhà ở kết hợp với sản xuất, kinh doanh. Các ý kiến đề nghị cần đánh giá tác động cụ thể, kỹ lưỡng, nhất là đối với loại hình nhà ở kết hợp kinh doanh để quy định một cách chặt chẽ, đảm bảo khả thi trong quá trình thực hiện Luật.

RÀ SOÁT, SỬA ĐỔI, BỔ SUNG CÁC TIÊU CHUẨN, QUY CHUẨN KỸ THUẬT VỀ PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY ĐỂ ĐẢM BẢO TÍNH THỐNG NHẤT KHI THỰC HIỆN

PHÓ CHỦ TỊCH QUỐC HỘI TRẦN QUANG PHƯƠNG: CẦN CÓ Ý THỨC, HÀNH ĐỘNG, QUYẾT TÂM VÀ CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO ĐẢM CHO HOẠT ĐỘNG PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY

PHÓ CHỦ TỊCH QUỐC HỘI TRẦN QUANG PHƯƠNG: CẦN QUY HOẠCH BÀI BẢN, ĐẢM BẢO ĐỒNG BỘ VỀ HẠ TẦNG VÀ AN TOÀN PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY

Góp ý hoàn thiện dự án Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, nhiều đại biểu Quốc hội bàn về vấn đề phòng cháy đối với nhà ở, nhà ở kết hợp với sản xuất, kinh doanh được quy định tại Điều 17 của dự án Luật. Các ý kiến đề nghị cần đánh giá tác động một cách cụ thể, kỹ lưỡng, nhất là đối với loại hình nhà ở kết hợp kinh doanh để quy định một cách chặt chẽ, đảm bảo khả thi trong quá trình thực hiện Luật.

Cần quy định rõ phòng cháy đối với loại hình nhà ở kết hợp kinh doanh

Đề cập về dự án Luật này, đại biểu Dương Khắc Mai - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông nhận thấy, cháy đã trở thành một từ khóa không mấy khó tìm trên các trang thông tin và mạng xã hội, cháy với rất nhiều nguyên nhân và lý do khác nhau. Nhưng “điều đáng nói là trong một số trường hợp, cháy không biết chạy đi đâu và cũng không thể chạy được, bởi bao quanh là khung sắt hay còn gọi là chuồng cọp như thông tin gần đây đã đưa. Và cháy mà không chạy được thì đồng nghĩa với chết”. Đại biểu cho rằng, đây là một thực trạng rất đau lòng trong thời gian vừa qua xảy ra cháy ở rất nhiều nơi, với rất nhiều cấp độ khác nhau và xảy ra ngay tại thủ đô Hà Nội.

Đại biểu Dương Khắc Mai - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông

Trước những thách thức của biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt và tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa phát sinh hàng loạt những tiềm ẩn rủi ro xảy ra cháy nổ, đại biểu Dương Khắc Mai tán thành cao việc ban hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ là hết sức cần thiết.

Quan tâm đến quy định về phòng cháy đối với nhà ở tại Điều 17 của dự thảo Luật, đại biểu Dương Khắc Mai cho rằng, đây là vấn đề được nhiều cử tri và người dân quan tâm, nhất là đối với loại hình nhà ở trong thành phố như ngõ, hẻm, chung cư… mà thời gian vừa qua xảy ra các vụ cháy, nổ gây hậu quả hết sức nghiêm trọng. Tuy nhiên, dự thảo Luật hiện chưa có các quy định cụ thể, cùng với đó là các quy định về điều kiện bảo đảm phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở, đặc biệt nhà ở kết hợp với sản xuất, kinh doanh. Đồng thời tại khoản 1 và khoản 2 Điều 17, khi đưa ra các quy định cụ thể cần phải có tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật riêng đối với nhà ở thành thị và nhà ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa để đảm bảo thi hành trong thực tiễn.

Tại khoản 2 Điều 17, đại biểu cũng đề nghị cần làm rõ hơn về tính khả thi, giải pháp ngăn cháy giữa khu vực nhà để ở với khu vực kinh doanh. Đặc biệt, đại biểu Dương Khắc Mai đề nghị cần điều tra, khảo sát, đánh giá tác động một cách cụ thể, kỹ lưỡng, nhất là đối với loại hình nhà ở kết hợp kinh doanh để quy định một cách chặt chẽ, đảm bảo khả thi trong quá trình thực hiện Luật.

Đại biểu Vũ Thị Liên Hương - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi

Cùng quan điểm về quy định phòng cháy đối với nhà ở tại Điều 17, đại biểu Vũ Thị Liên Hương - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi cho rằng, đối với nhà ở kết hợp kinh doanh quy định tại khoản 2 Điều này, ngoài việc yêu cầu điều kiện bảo đảm an toàn phòng cháy đối với nhà ở theo quy định tại khoản 1 Điều này thì dự thảo Luật quy định “phải có giải pháp ngăn cháy giữa khu vực để ở với khu vực kinh doanh...”. Tuy nhiên, theo đại biểu Vũ Thị Liên Hương, cần bổ sung thêm một khoản quy định điều kiện phòng cháy cao hơn đối với các đô thị có mật độ dân cư cao để làm sao hạn chế thấp nhất thiệt hại, nhất là thiệt hại về người. “Thời gian qua đã xảy ra nhiều vụ cháy gây hậu quả thương tâm, hệ lụy là do quá trình đô thị hóa, nhu cầu nhà ở và kinh doanh đã bỏ qua các yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy”, đại biểu nhấn mạnh.

Liên quan đến nội dung này, đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp đề nghị tại Điều 17 của dự thảo Luật cần quy định thêm phòng cháy đối với nhà ở kết hợp kinh doanh và cho lưu trú để khắc phục bất cập hiện nay, vì loại hình này thường xuyên xảy ra cháy, nổ và tiềm ẩn nhiều nguy cơ.

Quy định cụ thể hơn về công tác phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở của người dân

Qua nghiên cứu dự án Luật, đại biểu Hoàng Đức Thắng - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị cho rằng, chưa bao giờ “giặc hỏa”, cháy xảy ra tàn khốc như thời gian gần đây. Nguy cơ cháy vô cùng lớn từ các khu nhà trọ, nhà ở, nhà ống, ngõ hẹp, sâu trong thành phố, từ vũ trường, nhà hàng, karaoke với nhiều kiểu cháy khó lường, nhưng các cơ quan chức năng dường như bất lực khi kiểm tra ở bất cứ ngõ phố nào, khu nhà trọ nào cũng thấy khoảng 90% không đảm bảo yêu cầu phòng cháy, chữa cháy.

“Lâu nay chúng ta ít quan tâm đầy đủ đến việc phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở của người dân, các quy định của pháp luật dường như chỉ dừng lại ở sự khuyến nghị, khuyến cáo, không thấy các quy phạm có tính bắt buộc. Vì vậy, người dân không sẵn sàng trong công tác phòng cháy và chữa cháy, thoát nạn, tư tưởng chủ quan, đơn giản vẫn là phổ biến trong nhân dân về phòng cháy, chữa cháy”, đại biểu chia sẻ.

Đại biểu Hoàng Đức Thắng - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị

Do đó, đại biểu Hoàng Đức Thắng đề nghị dự thảo Luật này cần tiếp cận, nghiên cứu kỹ, sâu, đầy đủ, cụ thể hơn về công tác phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở của người dân; xác lập các quy định trang bị cơ sở vật chất, nguyên tắc ứng xử, hành động của người dân về phòng cháy, chữa cháy và thoát nạn một cách cụ thể và có tính bắt buộc. “Đã đến lúc cần có một cuộc cách mạng, một phong trào quần chúng sâu rộng, liên tục, bền vững và hiệu quả, được tổ chức thực hiện bằng hành lang pháp lý quyết liệt hơn về phòng cháy, chữa cháy”, đại biểu nêu rõ

Vì vậy, đại biểu Hoàng Đức Thắng cho rằng, tại Điều 17 của dự thảo Luật quy định về phòng cháy nhà ở và khoản 2 Điều 46 quy định về trang bị đối với cơ sở hộ gia đình, phương tiện giao thông cơ giới cần thiết kế xứng tầm hơn, cụ thể hơn theo hướng yêu cầu trang bị đầy đủ phương tiện, tất nhiên phải phù hợp với tình hình nguy cơ cháy, nổ. Các nguyên tắc này cùng với các nguyên tắc và quy tắc ứng xử của người dân về phòng cháy, chữa cháy, thoát nạn, đảm bảo sự chủ động, phòng ngừa tích cực, xử lý tình huống hiệu quả, an toàn hơn nữa, có như vậy thì nhận thức pháp luật, ý thức và hành động người dân mới có sự thay đổi theo hướng tích cực, hiệu quả hơn trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Đồng tình với các ý kiến nêu trên, đại biểu Trần Thị Thu Phước - Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum nhận thấy, một trong những vấn đề vướng mắc, bất cập thời gian qua là vẫn xảy ra tình trạng xây dựng các công trình nhà ở riêng lẻ có nhiều tầng, nhiều căn hộ không tuân thủ quy định của pháp luật, như xây dựng không theo quy hoạch, không phép, sai phép, không bảo đảm các quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy, chữa cháy, nhất là tự ý thiết kế nâng tầng, bố trí nhà ở thành nhiều căn hộ hoặc ngăn phòng nhằm mục đích kinh doanh... Điều này dẫn đến rất nhiều hệ lụy, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố, mất an toàn cho công trình.

Tuy nhiên, để khắc phục các tồn tại, hạn chế nêu trên, đại biểu Trần Thị Thu Phước cho rằng, việc bảo đảm cho người và tài sản trong quá trình khai thác, sử dụng không phải là vấn đề đơn giản, có trường hợp phải đập đi xây lại mới đáp ứng được tiêu chuẩn kỹ thuật. Một số quy chuẩn, tiêu chuẩn bắt buộc theo quy định hiện hành quá cao, chưa thực sự phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam.

Đại biểu Trần Thị Thu Phước - Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum

Trước tình hình trên, đại biểu nhận thấy, dự thảo Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đã bổ sung nhiều quy định để giải quyết các công trình hiện hữu chưa bảo đảm an toàn về phòng cháy, chữa cháy, giao các Bộ, ngành tham mưu Chính phủ có giải pháp cụ thể, giải pháp bổ sung, giải pháp thay thế cho các quy định hiện hành để tháo gỡ từng nhóm công trình theo hướng tiết kiệm nhất cho chủ cơ sở nhưng vẫn bảo đảm an toàn cho người và tài sản.

Dự thảo Luật lần này cũng đã bổ sung điều kiện cơ bản bảo đảm an toàn phòng cháy đối với nhà ở kết hợp kinh doanh như hệ thống điện, bếp đun nấu, nơi thờ cúng phải bảo đảm an toàn phòng cháy, chất dễ cháy, nổ phải để xa nguồn lửa, nguồn nhiệt... Tuy nhiên, thực tiễn thời gian qua cho thấy, đã có nhiều vụ cháy nhà dân gây những hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản, nguyên nhân chính xuất phát từ ý thức của người dân trong công tác phòng cháy và chữa cháy tại chính ngôi nhà của mình, trong đó có nhiều vụ cháy xảy ra trong đêm khi cả gia đình đang ngủ hoặc lúc không có người lớn ở nhà, nếu được cảnh báo kịp thời thì hậu quả có thể đã không xảy ra.

Do đó, đại biểu Trần Thị Thu Phước đề nghị dự thảo Luật cần quy định cụ thể hơn về trách nhiệm của người dân, phải lắp đặt các phương tiện thiết bị báo động chữa cháy trong nhà như thiết bị báo cháy, báo khói, khuyến khích lắp đặt hệ thống chữa cháy tự động hoặc có thể kích hoạt từ xa thông qua các thiết bị điều khiển thông minh... Đồng thời nghiên cứu xây dựng hệ thống dữ liệu, khuyến khích người dân chia sẻ dữ liệu từ các thiết bị báo cháy gia đình lên hệ thống cơ sở dữ liệu chung của cơ quan chức năng để làm tốt công tác cảnh báo kịp thời, chữa cháy hiệu quả, không để đám cháy lan rộng./.

Bích Ngọc