Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên họp
Trình bày tờ trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, kế hoạch vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2012-2015 và 2014-2016 đến nay đã cơ bản được thông báo hết trong kế hoạch hàng năm 2012, 2013, 2014, 2015 và 2016 cho các bộ, địa phương để thực hiện; một số ít vốn được thông báo kế hoạch năm 2017 theo Nghị quyết số 27/2016/QH14 của Quốc hội về dự toán NSNN năm 2017. Các bộ, ngành trung ương và địa phương đề xuất điều chỉnh giảm kế hoạch vốn TPCP giai đoạn 2012-2015 và 2014-2016 gồm: (1) vốn còn lại chưa giao kế hoạch các năm; (2) vốn đã giao kế hoạch các năm nhưng đến hết thời gian quy định chưa giải ngân. Về điều chỉnh giảm vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2012-2015 và 2014-2016 còn lại chưa giao kế hoạch các năm, gồm: (1) vốn Ủy ban thường vụ Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ đã quyết định điều chỉnh giảm nhưng chưa bổ sung cho dự án khác; (2) vốn dự kiến trình Ủy ban thường vụ Quốc hội giảm giai đoạn 2014-2016.
Tờ trình cho biết, tổng vốn điều chỉnh giảm giai đoạn 2012-2015 và 2014-2016 là 5.074,568 tỷ đồng, gồm: 3.776,867 tỷ đồng trình Thủ tướng Chính phủ và Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm; 448 tỷ đồng vốn trái phiếu Chính phủ dự phòng giai đoạn 2012-2015 Ủy ban thường vụ Quốc hội đã cắt giảm của dự án Di dân tái định cư thủy điện Sơn La và 849,701 tỷ đồng Thủ tướng Chính phủ đã quyết định điều chỉnh giảm giai đoạn 2012-2015 nhưng chưa bổ sung cho dự án khác.
Về việc kéo dài thời gian giải ngân dự án của tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, tờ trình nêu rõ Tại Nghị quyết số 939/NQ-UBTVQH13 ngày 18/5/2015, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã quyết nghị phân bổ từ nguồn tăng thu và tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2014 để thực hiện một số dự án cấp bách trong đó có Dự án đường 991B, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Tuy nhiên, do quy mô và tính chất của dự án, đến ngày 28/10/2016 Dự án đường 991B từ Quốc lộ 51 đến hạ lưu cảng Cái Mép mới được Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phê duyệt tại Quyết định số 2969/QĐ-UBND với tổng mức đầu tư 3.951,412 tỷ đồng, chiều dài toàn tuyến là 9,73km. Do đó, tỉnh không kịp triển khai thực hiện số vốn kế hoạch đã được giao năm 2015.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết, Nghị quyết Số 65/2013/QH13 ngày 28/11/2013 của Quốc hội, Nghị quyết số 726/NQ-UBTVQH13 ngày 20/01/2014 và Nghị quyết số 736/NQ-UBTVQH13 đã tập trung bố trí vốn để hoàn thành dứt điểm các dự án sử dụng nguồn vốn TPCP trong giai đoạn trước. Tuy nhiên, đến nay, theo Tờ trình số 535/TTr-CP ngày 13/11/2017 của Chính phủ, sau rà soát cho thấy, một số dự án chưa giao hết kế hoạch vốn nhưng không còn nhu cầu sử dụng; một số dự án đã được giao kế hoạch và quá thời hạn nhưng không giải ngân hết vì không còn nhu cầu sử dụng vốn…Bên cạnh đó, một số dự án chưa được bố trí đủ vốn, một số dự án ứng trước từ năm 2010 nhưng chưa bố trí được nguồn để hoàn ứng, một số công trình nợ đọng xây dựng cơ bản chưa bố trí nguồn vốn để thanh toán, nhiều địa phương không thực hiện đúng cam kết về bố trí vốn thuộc phần trách nhiệm của địa phương dẫn đến nợ đọng xây dựng cơ bản kéo dài… Ủy ban Tài chính ngân sách cho rằng, việc tổ chức thực hiện phân bổ vốn chưa đúng, quyết định tăng quy mô, chưa thu hồi vốn ứng trước, chưa thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản là chưa tuân thủ các Nghị quyết của Quốc hội và Uỷ ban thường vụ Quốc hội, là những tồn tại, thiếu sót kéo dài trong quản lý vốn đầu tư công thời gian qua. Đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc rút kinh nghiệm về vấn đề này.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách trình bày báo cáo thẩm tra
Ủy ban Tài chính ngân sách đề nghị việc điều chỉnh giảm, bổ sung tăng phải đảm bảo các nguyên tắc sau: Phù hợp Nghị quyết của Quốc hội và Uỷ ban thường vụ Quốc hội về phát hành, phân bổ vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2012-2015, 2014-2016 và các văn bản có liên quan; Đảm bảo tính công bằng trong điều chỉnh, bổ sung vốn giữa các bộ, ngành, địa phương; Điều chỉnh giảm đối với các dự án giao Kế hoạch vốn vượt tổng mức đầu tư của dự án, dự án đã hoàn thành, quyết toán, không còn nhu cầu sử dụng vốn; dự án đã được giao kế hoạch nhưng không giải ngân hết do không còn nhu cầu sử dụng vốn; Chỉ bổ sung vốn cho các dự án có trong danh mục dự án sử dụng vốn TPCP. Ưu tiên bố trí thu hồi dứt điểm các khoản ứng trước vốn TPCP, thanh toán nợ đọng vốn TPCP (không bố trí TPCP để thanh toán các khoản nợ đọng xây dựng cơ bản phát sinh sau ngày 31 tháng 12 năm 2014). Không bổ sung vốn cho các dự án không thuộc danh mục vốn TPCP, các dự án các bộ, ngành, địa phương đã cam kết bố trí vốn và dự án tăng tổng mức đầu tư do tăng quy mô dự án.
Báo cáo thẩm tra cũng đồng ý việc kéo dài thời gian giải ngân đối với Dự án 991B của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, số vốn 800 tỷ đồng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi NSTW năm 2014, thời gian kéo dài đến 31/12/ 2018; hết thời hạn này dự án chưa giải ngân hết thì thu hồi về NSTW.
Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đồng ý việc điều chỉnh vốn trái phiếu Chính phủ theo đề xuất của Chính phủ; đồng thời đề nghị Chính phủ rà soát lại việc bố trí vốn sao cho đáp ứng đầy đủ các tiêu chí, các điều kiện phân bổ, tập trung vào các công trình trọng điểm quốc gia, giao thông thủy lợi để đảm bảo hiệu quả. Đồng quan điểm trên, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng đề nghị cần tập trung vốn vào những công trình trọng điểm, cấp bách, công trình thủy lợi, đê điều giao thông quốc gia để đảm bảo phát triển kinh tế xã hội.
Thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định nhất trí nguyên tắc điều chỉnh vốn trái phiếu Chính phủ theo hướng có điều chỉnh bổ sung cho những dự án quan trọng của quốc gia, số còn lại trong việc điều chỉnh lần này nếu không phân bổ vào các dự án khác thì sẽ đưa vào nguồn vốn dự phòng.
Ngoài ra, các thành viên Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng đồng ý việc kéo dài thời gian giải ngân dự án Đường 991B của tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu nhằm phát triển và khai thác có hiệu quả hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải, được xác định là cảng trung chuyển quốc tế, kết nối, thúc đẩy phát triển các địa phương trong vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ, Ủy ban thường vụ Quốc hội đồng ý tổng vốn điều chỉnh giảm 5.074,568 tỷ đồng theo tờ trình của Chính phủ. Nhất trí phân giao số vốn cho một số dự án quan trọng, tuy nhiên chỉ phân giao đối với những dự án đáp ứng đủ tiêu chí, những công trình giao thông, thủy lợi cấp bách. Đối với dự án Đường 991B, là dự án cấp bách, thường vụ Quốc hội đồng ý cho phép kéo dài dự án, tuy nhiên đề nghị tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đảm bảo đến đúng 31/12/2018 phải hoàn thành việc giải ngân toàn bộ dự án theo đúng quy định của pháp luật.