Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương chủ trì làm việc với Bộ Công an về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí
Rà soát và góp ý hoàn thiện các Báo cáo của Bộ Công an về giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021”, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp, Tổ trưởng Tổ công tác, Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Công Long nêu rõ, Bộ Công an đã thực hiện nghiêm túc thực hiện các quy định về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí gồm: các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ; chương trình tổng thể của Chính phủ về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2020 và các văn bản có liên quan.
Tổ công tác ghi nhận Bộ đã thành lập Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong lực lượng Công an nhân dân; chỉ đạo, quán triệt nhiệm vụ thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong công tác điều hành, quản lý tài chính, ngân sách gắn với nhiệm vụ công tác của từng cơ quan, đơn vị trong toàn lực lượng; xây dựng và ban hành Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2020, giai đoạn 2021-2025 và Chương trình hằng năm; ban hành các văn bản theo thẩm quyền quy định về tiêu chuẩn, định mức đảm bảo vật chất, hậu cần, trang bị trong công an nhân dân.
Tổ trưởng Tổ công tác Đoàn giám sát Nguyễn Công Long
Đặc biệt, trong công tác quản lý, khai thác, sử dụng biển số xe ô tô giai đoạn 2016-2021, Tổ công tác đánh giá, Bộ Công an đã đạt được một số kết quả nổi bật, đáng ghi nhận. Cụ thể, về hoàn thiện thể chế: Bộ đã ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Giao thông đường bộ, tạo hành lang pháp lý với quy trình chặt chẽ, tinh gọn, giảm bớt các khâu thủ tục rườm rà, rút ngắn thời gian làm thủ tục, giảm thiểu chi phí cho tổ chức, cá nhân trong việc đăng ký biển số xe ô tô. Công tác quản lý, cấp biển số đã bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; đáp ứng tốt nhu cầu đăng ký, lưu hành phương tiện của tổ chức, cá nhân. Giai đoạn 2016 – 2021 toàn quốc đăng ký mới 2,29 triệu ô tô; 20,16 triệu xe mô tô, xe máy; số lệ phí cấp biển số nộp ngân sách nhà nước hằng năm ở mức khá cao.
Bên cạnh đó, Bộ Công an đã triển khai hiệu quả áp dụng công nghệ thông tin trong việc đăng ký biển số và quản lý phương tiện; góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và phát hiện các trường hợp lợi dụng, sử dụng phương tiện giao thông để tội phạm, vi phạm luật. Qua công tác quản lý, Bộ đã phát hiện, xử lý hiệu quả các trường hợp vi phạm liên quan đến đăng ký, sử dụng các phương tiện giao thông đường bộ.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác này vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, vướng mắc. Trong đó, về cấp biển số phương tiện, vướng mắc nhất hiện nay là pháp luật chưa có quy định đồng bộ về quản lý, khai thác kho số phục vụ quản lý nhà nước. Luật Giao thông đường bộ 2008 và các văn bản hướng dẫn chưa coi biển số xe là một loại tài sản, mà chỉ coi biển số xe là “tài liệu của cơ quan nhà nước". Tuy nhiên, theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, thì “kho số quản lý phương tiện giao thông vận tải” là một loại tài sản công.
Do các văn bản pháp luật hiện hành chưa đồng bộ (Bộ luật Dân sự, Luật Bán đấu giá tài sản, Luật Giao thông đường bộ, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công...) nên chưa có cơ sở pháp lý để thực hiện việc cấp biển số xe qua bán đấu giá, biển số phương tiện vẫn chỉ được cấp theo thủ tục thông thường. Thực tế cho thấy, nhiều cá nhân, tổ chức tư nhân có nhu cầu và mong muốn được đăng ký biển số ô tô, mô tô có các ký tự đặc biệt (như: dãy số cuối có các số trùng nhau toàn bộ, dãy số cuối có các số trùng nhau lặp lại, dãy số cuối có các số thứ tự liên tiếp tăng dần...). Để có được biển số đăng ký theo sở thích, các cá nhân tư nhân, tổ chức phải bỏ ra số tiền lớn để mua lại xe ô tô, mô tô đã đăng ký hoặc bằng các cách thức khác để đăng ký được biển số “đẹp”. Điều này làm lãng phí rất lớn đến việc khai thác kho phương tiện giao thông, không đáp ứng được yêu cầu của người dân, vừa dễ làm phát sinh tiêu cực và gây hồ nghi trong dư luận nhân dân.
Toàn cảnh cuộc làm việc của Đoàn giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021” với Bộ Công an
Cùng với đó, trong công tác đăng ký, quản lý phương tiện giao thông còn một số hạn chế khác như: chưa có chế tài xử lý trách nhiệm đối với chủ phương tiện (không làm thủ tục sang tên, chuyển quyền sở hữu theo quy định...) gây thất thoát đến nguồn thu thuế của ngân sách nhà nước và khó khăn cho công tác quản lý; Cơ chế chính sách, sự phối hợp giữa các Bộ, ngành giải quyết các thủ tục nhập khẩu, trước bạ, đăng ký, kiểm định chưa đồng bộ; chính sách xuất, nhập khẩu phương tiện, thuế, lệ phí, phí... thường xuyên thay đổi đã tác động không nhỏ đến công tác đăng ký phương tiện giao thông; Chưa quy định về cơ chế trích lại nguồn lệ phí cấp biển số xe để lực lượng cảnh sát giao thông đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ công tác.
Tổ Công tác cơ bản tán thành nội dung đánh giá thực trạng, kết quả đạt được, hạn chế, vướng mắc và phân tích nguyên nhân hạn chế trong công tác đăng ký, quản lý phương tiện ô tô. Đồng thời, Tổ Công tác cho rằng, việc chậm hoàn thiện thể chế nhằm triển khai thi hành đầy đủ Luật Quản lý, sử dụng tài sản công là một trong những nguyên nhân gây ra sự lãng phí các nguồn lực công, gây thất thoát cho ngân sách, đây là vấn đề cần được đánh giá đầy đủ. Vấn đề hiện nay là cần thống nhất nhận thức, quan điểm về sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nguồn tài nguyên “kho số quản lý phương tiện giao thông vận tải”. Theo đó, kho biển số ô tô là nguồn tài nguyên số cần được điều chỉnh bằng hệ thống pháp luật nhằm khai thác hiệu quả, tránh lãng phí nguồn ngân sách nhà nước, hạn chế tiêu cực, đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Do đó, Tổ công tác đề nghị Bộ Công an phối hợp với các bộ, ngành liên quan khẩn trương nghiên cứu, hoàn thiện đề án và hồ sơ về dự án Nghị quyết quy định về cơ chế thí điểm cấp biển số ô tô qua bán đấu giá; đồng thời đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định của các luật liên quan, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.