Nhận lời mời của Chủ tịch Liên minh Nghị viện thế giới (IPU) Tulia Ackson và Tổng Thư ký Liên minh Nghị viện thế giới Martin Chungong, Chủ tịch Thượng viện Quốc hội Uzbekistan Tanzila Narbaeva, Chủ tịch Quốc hội Armenia Alen Simonyan; Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam và Phu nhân Nguyễn Thị Thanh Nga cùng Đoàn đại biểu cấp cao nước ta sẽ rời thủ đô Hà Nội vào chiều 1/4, bắt đầu chuyến công tác tham dự Đại hội đồng lần thứ 150 của Liên minh Nghị viện thế giới (IPU-150) tại Tashkent, thăm chính thức Cộng hòa Uzbekistan và Cộng hòa Armenia từ ngày 2-8/4.
Đây là hoạt động đối ngoại quan trọng của lãnh đạo cấp cao trong năm 2025, là chuyến thăm đầu tiên của lãnh đạo cấp cao Việt Nam đến Armenia và Uzbekistan. Chuyến thăm có ý nghĩa và tầm quan trọng trên cả bình diện đa phương và song phương.
Chủ tịch Quốc hội và Phu nhân sẽ tham dự IPU-150 tại Tashkent, thăm chính thức Cộng hòa Uzbekistan và Cộng hòa Armenia
(Ảnh: một chuyến công du nước ngoài của Chủ tịch Quốc hội và Phu nhân năm 2024)
Việt Nam luôn là thành viên tích cực, trách nhiệm tại Liên minh Nghị viện thế giới
Kể từ khi gia nhập IPU vào năm 1979, trong hơn 45 năm qua, Quốc hội Việt Nam luôn thể hiện sự tham gia, đóng góp tích cực, có trách nhiệm, cùng nghị viện các nước chia sẻ kinh nghiệm trong xây dựng chính sách, luật pháp; không chỉ chú trọng tăng trưởng kinh tế, mà còn đảm bảo phát triển bền vững, công bằng xã hội, bảo vệ môi trường, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, luôn lấy người dân làm trung tâm của quá trình xây dựng chính sách.
Chuyến công tác của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn một lần nữa khẳng định Việt Nam nhất quán ủng hộ mạnh mẽ chủ nghĩa đa phương, coi trọng vai trò của IPU, cũng như tiếp tục khẳng định Quốc hội Việt Nam là thành viên chủ động, tích cực, có trách nhiệm của IPU. Đây cũng là hoạt động đối ngoại đa phương đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội trong năm 2025 nhằm tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng.
Năm nay, Đại hội đồng IPU-150 có chủ đề “Hành động của nghị viện vì phát triển và công bằng xã hội”, tương đồng với nội dung đang được thảo luận tại Liên hợp quốc, hướng tới Hội nghị Thượng đỉnh về phát triển xã hội dự kiến diễn ra vào tháng 11/2025 tại Qatar.
Dự kiến, trong khuôn khổ tham dự Đại hội đồng IPU-150, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ có bài phát biểu quan trọng tại Phiên thảo luận chung về chủ đề “Hành động của Nghị viện vì sự phát triển và công bằng xã hội”, tiếp xúc song phương với Lãnh đạo Ban thư ký IPU, Lãnh đạo nghị viện các nước và các tổ chức quốc tế nhằm trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy hơn nữa hợp tác với IPU, làm sâu sắc hơn quan hệ với các nước và các đối tác, qua đó tiếp tục tăng cường sự tham gia, đóng góp của Việt Nam trong IPU cũng như tại các diễn đàn đa phương.
Theo Đại sứ Việt Nam tại Liên Bang Nga Đặng Minh Khôi (kiêm nhiệm Armenia và Uzbekistan), chuyến thăm và tham dự IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhằm đề cao những thành tựu của Việt Nam về phát triển kinh tế - xã hội, chính sách luôn lấy người dân làm trung tâm, đồng thời nhấn mạnh vai trò của Quốc hội Việt Nam trong xây dựng và giám sát thực thi chính sách pháp luật để thúc đẩy sự phát triển bền vững, bảo đảm công bằng xã hội, hướng tới đạt được mục tiêu chiến lược của đất nước. Đại sứ Đặng Minh Khôi nêu rõ, đây không chỉ là chuyến thăm đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội nước ta mà còn là chuyến thăm đầu tiên của Lãnh đạo cấp cao Việt Nam đến Armenia và Uzbekistan. Vì thế, “chuyến thăm có ý nghĩa và tầm quan trọng trên cả bình diện đa phương và song phương”, Đại sứ Đặng Minh Khôi khẳng định.
Chia sẻ về chuyến công tác của Chủ tịch Quốc hội, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh, Việt Nam tham dự IPU-150 với vị thế của một đất nước đầy khí thế bước vào kỷ nguyên mới, với nhiều thành tựu phát triển kinh tế - xã hội nổi bật, trong đó người dân luôn được đặt ở vị trí trung tâm, là mục tiêu, động lực của mọi chính sách phát triển. Với nội lực và khí thế đó, tại diễn đàn IPU-150, Quốc hội Việt Nam sẽ cùng nghị viện các nước trao đổi, chia sẻ các kinh nghiệm phát triển, thúc đẩy hợp tác song phương, đa phương trên các lĩnh vực cùng quan tâm, tranh thủ sự ủng hộ và nguồn lực bên ngoài để phát triển đất nước.
“Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới lần thứ 150 là một dấu ấn đặc biệt, cho thấy khí thế mới và sự cam kết rất cao của Việt Nam tại diễn đàn nghị viện đa phương quan trọng này, trong bối cảnh tình hình thế giới hiện nay đòi hỏi mỗi quốc gia phải chung tay cùng thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, đề ra các sáng kiến để giải quyết những thách thức chung”, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định.
Nhiều dư địa hợp tác giữa Việt Nam và Uzbekistan, Armenia cần khai phá
Chuyến thăm chính thức Cộng hòa Armenia và Cộng hòa Uzbekistan của Chủ tịch Quốc hội là chuyến thăm đầu tiên của người đứng đầu cơ quan lập pháp Việt Nam tới hai nước, cũng là chuyến thăm cấp cao nhất của Lãnh đạo Việt Nam đến hai nước kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1992.
Chuyến thăm khẳng định chủ trương nhất quán của Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn củng cố quan hệ với các nước bạn bè truyền thống, trong đó có Uzbekistan, Armenia; khẳng định quyết tâm cùng hai nước thúc đẩy hợp tác về nhiều mặt, trong bối cảnh khu vực Trung Á và khu vực Kavkaz có vai trò ngày càng quan trọng trong hợp tác quốc tế; củng cố, tăng cường hiểu biết lẫn nhau, thúc đẩy đối thoại chính trị ở cấp cao nhất trên kênh Quốc hội, trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam với Quốc hội hai nước; tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy hợp tác song phương cùng có lợi với mỗi nước, nhất là trong lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, đào tạo, văn hoá, thể thao, du lịch, hợp tác địa phương…
Armenia và Uzbekistan đều là những nước bạn bè truyền thống củaViệt Nam, mặc dù xa cách về địa lý, nhưng nhân dân Việt Nam và nhân dân hai nước luôn dành cho nhau những tình cảm gắn bó, thân thiết. Những năm qua, quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và hai nước ngày càng phát triển chặt chẽ, hiệu quả và đạt nhiều kết quả tích cực.
Cụ thể, tin cậy chính trị không ngừng được củng cố. Việt Nam và Armenia, Uzbekistan thường xuyên duy trì các chuyến thăm và tiếp xúc các cấp, gồm cả cấp cao, gần đây nhất là chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Ngoại giao Uzbekistan Bakhtiyor Saidov vào tháng 3/2024; cuộc gặp của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính với Tổng thống Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev bên lề Hội nghị các nhà lãnh đạo BRICS mở rộng tại Nga vào tháng 10/2024; cuộc gặp của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm với Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan bên lề Hội nghị cấp cao Pháp ngữ lần thứ 19 tại Pháp; chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Quốc hội Armenia Alen Simonyan vào tháng 11/2024…
Tại cuộc hội đàm vào tháng 11/2024, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Chủ tịch Quốc hội Armenia đã nhất trí xem xét hướng tới ký kết Thỏa thuận hợp tác giữa hai Quốc hội nhằm tạo khung pháp lý để thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác nghị viện
Tại các diễn đàn đa phương, Việt Nam và hai nước duy trì sự phối hợp chặt chẽ và thường xuyên ủng hộ lẫn nhau, chia sẻ cách tiếp cận tương đồng về nhiều vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.
Hợp tác kinh tế - thương mại Việt Nam - Armenia và Việt Nam - Uzbekistan đều có những bước tăng trưởng tích cực. Kim ngạch thương mại song phương năm 2024 của Việt Nam với Armenia đạt gần 500 triệu USD, tăng hơn 40% so với năm 2023; với Uzbekistan đạt 202 triệu USD, tăng 26,5% so với năm 2023.
“Tuy quy mô đầu tư chưa lớn, chưa tương xứng với thế mạnh và mong muốn của Việt Nam với hai nước nhưng đây cũng là một nội dung sẽ được Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Lãnh đạo hai nước thảo luận để thống nhất các biện pháp khai phá, thúc đẩy hơn nữa phạm vi, quy mô hợp tác trong thời gian tới”, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết.
Đồng thời, hiện Việt Nam đã thành lập cơ chế Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật với từng nước để điều phối, thúc đẩy xuất nhập khẩu, đầu tư, hợp tác trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, giao thông - vận tải, khoa học - công nghệ và nhiều lĩnh vực khác. Việt Nam đã ký Hiệp định Thương mại tự do với Liên minh Kinh tế Á - Âu mà Armenia là thành viên vào năm 2015. Cả Armenia, Uzbekistan và Việt Nam đang tích cực thúc đẩy kết nối giao thông để thúc đẩy trao đổi hàng hóa và du lịch cũng như các lĩnh vực hợp tác khác.
Cùng với đó, hợp tác trong các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, thể thao, du lịch, giao lưu nhân dân được lãnh đạo các bên quan tâm thúc đẩy, coi đây là một trong những lĩnh vực hợp tác quan trọng, đóng vai trò duy trì truyền thống hữu nghị tốt đẹp giữa nhân dân Việt Nam với hai nước, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Hợp tác du lịch cũng ngày càng được tăng cường, các điểm du lịch nổi tiếng của Việt Nam như Nha Trang, Phú Quốc ngày càng được khách du lịch quốc tế ưa thích. Nhờ có đường bay thẳng với 6 chuyến/tuần, số lượng khách du lịch Uzbekistan đến Việt Nam ngày càng tăng, đạt khoảng 20.000 lượt khách trong năm 2024. Ngày càng nhiều người Việt Nam cũng muốn tham quan, khám phá các danh lam, thắng cảnh của Armenia và Uzbekistan.
Dự kiến, trong khuôn khổ các chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ hội đàm chính thức với Chủ tịch Quốc hội Armenia, Chủ tịch Thượng viện, Chủ tịch Hạ viện Uzbekistan, chào Tổng thống và Thủ tướng của hai nước.
Bên cạnh việc trao đổi, tăng cường hợp tác liên nghị viện, chia sẻ kinh nghiệm, xây dựng thể chế pháp luật, tăng cường hợp tác giữa nhóm nghị sĩ hữu nghị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ tập trung trao đổi với lãnh đạo hai nước về những phương châm lớn, cũng như biện pháp cụ thể để mở rộng hơn nữa hợp tác trong tất cả các lĩnh vực, đặc biệt trong lĩnh vực chính trị, kinh tế, thương mại, văn hóa, giáo dục và đào tạo.
Trong khuôn khổ chuyến thăm lần này, Việt Nam và hai nước sẽ tổ chức diễn đàn doanh nghiệp, quy tụ rất nhiều doanh nghiệp cả nhà nước và tư nhân để trao đổi, thảo luận về những lĩnh vực hợp tác cụ thể.
Đối với Armenia, Việt Nam đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực sản xuất điện thoại, linh kiện điện tử, cũng như lĩnh vực dệt may, các mặt hàng nông nghiệp, thủy sản và các lĩnh vực hai bên có thế mạnh.
Đối với Uzbekistan, hai bên sẽ trao đổi tăng cường hợp tác trong lĩnh vực khai thác dầu khí, khoáng sản, lĩnh vực nông nghiệp và dệt may.
Đại sứ Việt Nam tại Liên Bang Nga Đặng Minh Khôi bày tỏ kỳ vọng, chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Phu nhân đến Armenia và Uzbekistan sẽ góp phần khai thông hợp tác, mở ra cơ hội phát triển mới cho quan hệ song phương, phù hợp với nhu cầu và lợi ích của mỗi nước, đáp ứng kỳ vọng của người dân của mỗi nước.