Phó Vụ trưởng Vụ Địa bàn I, Ủy ban Kiểm tra Trung ương Phạm Xuân Đảng cho biết, để có chủ trương, chính sách, quyết định đúng, giải pháp thực hiện tối ưu, kịp thời phát hiện sai sót, phát huy những mặt tích cực và hạn chế tiêu cực thì công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng ngày càng quan trọng. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát đã chỉ ra những nội dung mới, cần lưu ý như sau:
Thứ nhất, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định tạo sự chuyển biến mạnh mẽ không chỉ về nhận thức mà còn đề cập đến trách nhiệm: “Tiếp tục tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm và quyết tâm chính trị của toàn Đảng đối với công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng”.
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh việc tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, không chỉ là nhận thức mà còn là trách nhiệm và quyết tâm chính trị của toàn Đảng. Phạm vi cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm không chỉ là của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên mà là của toàn Đảng. Mỗi cấp ủy, tổ chức đảng cần nhận thức rõ: Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng cũng có nghĩa là nâng cao chất lượng lãnh đạo của cấp ủy. Trước hết, người đứng đầu cấp ủy cần có quyết tâm chính trị cao, dám đổi mới mạnh mẽ tư duy, khắc phục những nhận thức không đúng, những định kiến sai lầm đối với công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Từng bước xây dựng phong cách kiểm tra, giám sát phù hợp với hoàn cảnh thực tế hiện nay của Đảng thực sự mang tính khoa học, hiện đại, chủ động. Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng phải góp phần khuyến khích và có cơ chế bảo vệ cán bộ “6 dám” là: Dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung.
Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng phải trở thành công việc thường xuyên, hàng ngày của các cấp ủy; người đứng đầu cấp ủy phải trực tiếp tổ chức, chỉ đạo việc kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng chứ không “khoán trắng” cho Ủy ban Kiểm tra và các cơ quan tham mưu, giúp việc. Xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát thật cụ thể, nắm vững những việc chủ yếu, giải quyết dứt điểm từng vụ, việc.
Thứ hai, tiếp tục khẳng định việc xây dựng và hoàn thiện các quy định nhằm “siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng”.
Nhiệm kỳ vừa qua, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành nhiều chủ trương, nghị quyết để lãnh đạo toàn diện, đồng bộ các mặt của công tác xây dựng Đảng và tổ chức thực hiện nhất quán từ Trung ương đến cơ sở. Tuy nhiên, trong các quy định, hướng dẫn thi hành Điều lệ Đảng có nội dung chưa bao quát hết những vấn đề mới phát sinh, khi áp dụng còn lúng túng, vướng mắc, khó thực hiện. Việc thi hành Điều lệ Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng của một số cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp chưa nghiêm, hiệu quả còn hạn chế. Trong một số trường hợp, Ủy ban Kiểm tra cấp trên trực tiếp kiểm tra tổ chức đảng, đảng viên thuộc thẩm quyền cấp ủy cấp dưới quản lý thì việc thi hành kỷ luật còn gặp khó khăn, vướng mắc và phát sinh thêm thủ tục, thời gian kéo dài.
Chính vì vậy, cùng với việc xây dựng các quy định mới cần rà soát, hoàn thiện các quy định, quy chế, quy trình về kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng nhằm siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Kịp thời ban hành những quy định còn thiếu hoặc trong thực hiện còn vướng mắc, chồng chéo và chưa thống nhất giữa các quy định của Đảng và quy định của Nhà nước.
Thực tiễn cho thấy, chất lượng của các quy định, quy chế ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Quy định đúng tạo cơ sở cho công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng đi đúng hướng, tiến hành thuận lợi; quy định sai hoặc thiếu đồng bộ khiến cho công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng vốn phức tạp càng phức tạp hơn, không phát huy được vai trò, hiệu quả. Các quy định, quy chế, quy trình trong công tác kiểm tra ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.
.jpg)
Phó Vụ trưởng Vụ Địa bàn I, Ủy ban Kiểm tra Trung ương Phạm Xuân Đảng
Thứ ba, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đề cập rất rõ ràng, cụ thể về phương pháp, kỹ năng, quy trình cũng như chỉ ra trọng tâm, trọng điểm khi tiến hành công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.
Trong tổ chức thực hiện cần: “Tập trung kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, người đứng đầu, cán bộ chủ chốt ở những lĩnh vực, địa bàn, vị trí công tác dễ xảy ra tiêu cực, nơi người dân có nhiều bức xúc, dư luận xã hội quan tâm; xử lý kịp thời, kiên quyết, nghiêm minh các tổ chức đảng, đảng viên vi phạm”. Thực hiện đúng nội dung này cũng chính là thực hiện tốt phương châm “giám sát phải mở rộng, kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm”. Khi tiến hành cần “Kết hợp kiểm tra, giám sát thường xuyên với kiểm tra, giám sát theo chuyên đề, kiểm tra đột xuất và kiểm tra kho có dấu hiệu vi phạm; coi trọng tự kiểm tra, giám sát của các cấp ủy, tổ chức đảng. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan tham mưu, giúp việc cấp ủy trong việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng”. Thực hiện nội dung này yêu cầu cấp ủy, Ủy ban kiểm tra các cấp cần chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng bảo đảm khách quan, dân chủ, đồng bộ, thống nhất, chặt chẽ, khả thi. Chú trọng kiểm tra, giám sát việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị theo chức trách, nhiệm vụ của cán bộ, đảng viên.
Thứ tư, lần đầu tiên Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng nêu ra vấn đề cần: “Nâng cao khả năng dự báo về những hành vi vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên trong điều kiện kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế ngày càng sây rộng và sự phát triển nhanh chóng của khoa học, công nghệ để đề ra các chủ trương, biện pháp phát hiện, phòng ngừa, ngăn chặn khuyết điểm, vi phạm từ xa, từ sớm”.
Kết quả của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng thời gian qua đã có tác dụng phòng ngừa, răn đe nhất định đối với cán bộ, đảng viên. Tuy nhiên, cần nhận thức rõ rằng, những hành vi vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên trong thời gian tới được dự báo vẫn sẽ còn xảy ra và tinh vi, phức tạp. Chính vì vậy, hoạt động dự báo trong công tác kiểm tra rất cần được chú trọng. Từ việc nâng cao khả năng dự báo về những hành vi vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên trong điều kiện kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và sự phát triển nhanh chóng của khoa học đến hiện thực hóa quyết tâm của Đảng với quan điểm: Bất cứ trường hợp nào mà vi phạm kỷ luật, chúng ta phải xử lý nghiêm, làm nghiêm từ trên xuống dưới để giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng, để củng cố lòng tin và sự quý trọng của nhân dân.
Thứ năm, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã tách riêng giám sát thành một nội dung riêng trong phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp.
Giám sát là tất yếu khách quan đối với mọi tổ chức do con người lập ra, tổ chức càng cao, càng chặt chẽ, kỷ luật càng nghiêm minh càng phải giám sát nghiêm túc. Rà soát, sửa đổi, bổ sung, xây dựng và hoàn thiện các quy dịnh về công tác giám sát của Đảng, bảo đảm thống nhất, đồng bộ với các quy định của Nhà nước, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn công tác xây dựng Đảng.
Tăng cường hoạt động giám sát của cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp đối với cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp để kịp thời phát hiện, ngăn chặn từ xa, từ đầu, giải quyết từ sớm, không để vi phạm nhỏ tích tục thành sai phạm lớn, kéo dài và lan rộng. Đẩy mạnh giám sát của tổ chức đảng cấp trên đối với tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên.
Tập trung giám sát người đứng đầu tổ chức của Đảng, Nhà nước, Mặt trần Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội; giám sát những nội dung mà các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên thực hiện chưa nề nếp. Rà soát, tham mưu hoặc chủ động sàng lọc, miễn nhiệm, thay thế, cho thôi chức đối với cán bộ, đảng viên làm việc thiếu hiệu quả, không hoàn thành nhiệm vụ, yếu về năng lực, kém về phẩm chất đạo đức, tín nhiệm thấp, không quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát.
Chú trọng giám sát theo chuyên đề, quán triệt phương châm “giám sát phải mở rộng”, phát huy dân chủ, tăng cường giám sát cả về đối tượng, số lượng và phạm vi nhằm thực hiện có hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp.
Thứ sáu, Nghị quyết xác định cần chủ động nắm chắc tình hình hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý và người đứng đầu các cấp, các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị để ngăn chặn từ xa, từ đầu, giải quyết từ sớm, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn nhằm ngăn ngừa sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của người được trao quyền – một trong những nguy cơ, đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ.
Tiếp tục thực hiện các biện pháp chủ động phát hiện sớm để ngăn chặn, phòng ngừa vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên nhất là những vấn đề nhạy cảm, dư luận xã hội quan tâm trong xử lý kỷ luật Đảng; xây dựng cơ chế phối hợp, trao đổi thông tin và tuyên truyền, phổ biến giữa công tác kiểm tra, giám sát với các cơ quan thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án.
Có cơ chế, biện pháp chủ động phát hiện sớm để phòng ngừa, ngăn chặn khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên ngay từ khi mới manh nha để có biện pháp ngăn chặn ngay từ đầu; có chế tài để phòng ngừa, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm kỷ luật đảng theo đúng phương châm: “công minh, chính xác, kịp thời”.
Tập trung kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, người đứng đầu, cán bộ chủ chốt ở những lĩnh vực, địa bàn, vị trí công tác dễ xảy ra tiêu cực, nơi người dân có nhiều bức xúc, dư luận xã hội quan tâm; xử lý kịp thời, kiên quyết, nghiêm minh các tổ chức đảng, đảng viên vi phạm. Xử lý kịp thời, nghiêm minh những tổ chức đảng, đảng viên vi phạm Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quết, chỉ thị, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những hành vi dung túng, bao che cho khuyết diểm, vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên, giải quyết từ sớm, công khai kết quả xử lý sẽ tạo ra được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Tính chủ động đòi hỏi mỗi cấp ủy, ủy ban kiểm tra phải có chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát ngay từ khi chuẩn bị ra quyết định, quá trình thực hiện và đến khi kết thúc; chủ động kiểm tra, giám sát từ đầu, giải quyết từ sớm sẽ không để xảy ra tình trạng kiểm tra đi cùng với xử lý như kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm hiện nay….
Thứ bảy, nhấn mạnh hoạt động phối hợp trong công tác kiểm tra, giám sát với các cơ quan liên quan, mà trước hết là với thanh tra, kiểm toán nhà nước và điều tra, truy tố, xét xử của các cơ quan bảo vệ pháp luật.
Kết hợp chặt chẽ giữa kiểm tra, giám sát của Đảng với thanh tra, kiểm toán nhà nước và điều tra, truy tố, xét xử của các cơ quan bảo vệ pháp luật để tăng cường sức mạnh tổng hợp và nâng cao hiệu lực, hiệu quả kiểm tra, giám sát, tránh chồng chéo, trùng lặp, lãng phí nguồn lực, không hiệu quả. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan tham mưu, giúp việc cấp ủy trong việc cụ thể hóa và thực hiện Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng. Khi các vụ việc vi phạm được phát hiện phải xử lý kịp thời, nghiêm chỉnh, không có vùng cấm, không “xử lý nội bộ”. Vi phạm đến mức phải xử lý hình sự thì kiên quyết chuyển sang cơ quan điều tra, truy tố, xét xử theo đúng quy định của pháp luật.
Tăng cường sự phối hợp giám sát của Đảng với giám sát của Nhà nước và của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội chính là thực hiện tư tưởng “lấy dân làm gốc”, nhằm tổ chức, động viên Nhân dân tham gia góp ý, phê bình cán bộ đảng viên góp phần đưa công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng đi vào chiều sâu và thực chất.
Thứ tám, nhấn mạnh vai trò của lực lượng chủ công trong công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng là Ủy ban Kiểm tra và xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp. Đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy Ủy ban Kiểm tra các cấp theo hướng “thà ít mà tốt”, xứng đáng là cơ quan chuyên trách của cấp ủy; vừa có trách nhiệm nghiên cứu, tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, vừa có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo Điều lệ Đảng quy định.
Hoàn thiện tổ chức bộ máy kiểm tra các cấp của Đảng từ Trung ương đến cơ sở, coi trọng chất lượng, bảo đảm đủ số lượng. Sớm kết luận việc thí điểm hợp nhất cơ quan thanh tra với kiểm tra của Đảng trên phạm vi toàn quốc. Đổi mới, hiện đại hóa cơ sở vật chất, các trang thiết bị phục vụ công tác kiểm tra, giám sát…
Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ kiểm tra các cấp. Có chế độ, chính sách hợp lý đối với cán bộ kiểm tra để họ yên tâm công tác, yêu nghề và sống được bằng nghề./.