Toàn cảnh cuộc làm việc
Tham dự buổi làm việc còn có Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Sỹ Cương; Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp Đỗ Đức Hồng Hà.
Báo cáo một số nhiệm vụ trọng tâm triển khai thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ năm 2020, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, năm 2020 là năm cuối nhiệm kỳ, năm kết thúc công tác giám sát của Quốc hội khóa XIV, năm diễn ra nhiều sự kiện chính trị quan trọng của đất nước như việc Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN, chủ tịch AIPA và đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội XIII của Đảng. Xuất phát từ bối cảnh đó, hoạt động giám sát của Quốc hội trong năm 2020 đã được cân nhắc, tính toán hợp lý, phù hợp với tình hình thực tế nhưng đồng thời vẫn phái bảo đảm hiệu quả, chất lượng, đáp ứng yêu cầu của nhân dân và cử tri.
Về một số nhiệm vụ trọng tâm thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội năm 2020, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nêu rõ, năm 2020 có 02 giám sát chuyên đề được giám sát. Quốc hội tiến hành giám sát chuyên đề "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em" tại kỳ họp thứ 9 và Ủy ban Thường vụ Quốc hội giảm sát chuyên để "Việc thực hiện các Hiệp định thương mại tư do (FTA) mà Việt Nam là thành viên" tại phiên họp tháng 9/2020. Hiện nay, 02 Đoàn giám sát chuyên đề nêu trên đã và đang triển khai các hoạt động theo kế hoạch, bảo đảm mục tiêu đề ra. Trong thời gian tới, Đoàn giám sát sẽ tiếp tục thực hiện các nội dung, chương trình giám sát theo đúng kế hoạch. Văn phòng Quốc hội sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan trong việc tham mưu, tổ chức phục vụ hoạt động giám sát của Đoàn giám sát trên tinh thần tiếp tục đổi mới, cải tiến, tạo sự chủ động và thống nhất thực hiện.
Về chất vấn và trả lời chất vấn, theo kế hoạch, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội sẽ tổ chức họat động chất vấn, thời gian chất vấn dự kiến 03 ngày. Hoạt động chất vấn sẽ tiếp tục được áp dụng những cải tiến, đổi mới nhất là về ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao hơn nữa chất lượng của phiên chất vấn. Tổng Thư ký Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan tham mưu chủ động trong việc xây dựng kế hoạch, chuẩn bị nội dung, lựa chọn nhóm vấn đề, xây dựng Nghị quyết bảo đảm toàn diện, khách quan, trọng tâm.
Tổng Thư ký - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc báo cáo một số nội dung
Về giám sát việc thực hiện các Nghị quyết, kết luận của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với các giám sát chuyên đề và chất vấn (giám sát lại), tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội sẽ tiến hành giám sát lại việc thực hiện các Nghị quyết về giám sát chuyên đề, Nghị quyết chất vấn của Quốc hội, Nghị quyết chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội từ đầu nhiệm kỳ đến năm 2019. Đây là một trong những nội dung trọng tâm, đặc biệt được chú trọng trong hoạt động giám sát của năm 2020 nói riêng và cả nhiệm kỳ nói chung, có tính chất giám sát lại, vừa thể hiện vai trò, trách nhiệm đi đến cùng việc giám sát các vấn đề đã dược Quốc hội yêu cầu thực hiện, đồng thời cũng mang tính tổng kết, đánh giá những nhiệm vụ đã hoàn thành, nhiệm vụ chưa hoàn thành cần tiếp tục thực hiện trong nhiệm kỳ khóa XIV.
Về giám sát ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nêu rõ: Đây là một trong những hoạt động giám sát quan trọng của Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội, cần được thực hiện thừơng xuyên, liên tục. Hiện nay, việc giám sát văn bản chủ yếu được tiến hành kết hợp trong quá trình giám sát các chuyên đề và mới tập trung vào đánh giá tiến độ ban hành, số lượng văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn chi tiết mà chưa đi sâu vào nội dung cụ thể của từng văn bản.
Về xem xét kiến nghị giám sát việc theo dõi, đôn đốc thực hiện kiến nghị sau giám sát, cần xác định đây là quá trình tiếp tục của hoạt động giám sát, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục trong hoạt động giám sát của Quốc hội, được Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân quy định rất cụ thể. Trong năm 2020, Tổng Thư ký Quốc hội sẽ tiến hành tập hợp các kiến nghị giám sát đế gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội định kỳ vào tháng 5 và tháng 10 (trước các kỳ họp), đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo Hội đồng dân tộc, các Ủy ban, các Đoàn đại biểu Quốc hội theo chúc năng, nhiệm vụ của mình tiếp tục theo dõi, đôn đốc và có các giải pháp phù hợp, đúng quy định đối với việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát của các cơ quan chịu sư giám sát. Về hoạt động giải trình, trong năm 2020, đề nghị Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tăng cường triển khai các phiên giải trình về những vấn để nổi cộm, bức xúc thuộc lĩnh vực phụ trách nhằm góp phần tăng cường hiệu quả, hiệu lực giám sát của Quốc hội, coi đây là hoạt đông thường xuyên của Hội đồng, Ủy ban, qua đó làm rõ thông tin, góp phần giải quyết kịp thời các vụ việc "nóng" nổi lên, giảm áp lực cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội, đồng thời cũng là cơ hội để các bộ, ngành chia sẻ, làm rõ thêm vai trò, trách nhiệm trong công tác điều hành, quản lý.
Về xây dựng báo cáo tổng hợp việc thực hiện chương trình giám sát của năm 2019 và chương trình giám sát năm 2021, hiện nay Tổng Thư ký Quốc hội đang chỉ đạo các cơ quan xây dựng báo cáo và sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong tháng 3. Trên cơ sở tổng hợp từ các cơ quan, đơn vị, Báo cáo sẽ đánh giá tổng quan kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế và đề xuất các giải pháp, kiến nghị cho công tác giám sát của Quốc hội thời gian tới. Đối với chương trình giám sát năm 2021, Tổng Thư ký Quốc hội đã gửi văn bán đề nghị các cơ quan đề xuất nội dung giám sát cho năm 2021. Trên cơ sở đề xuất của các cơ quan, đơn vị, Tổng Thư ký Quốc hội sẽ tổng hợp, bảo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến để trình ra Quốc hội bảo đảm phù hợp với tình hình thực tế, đặc thù của năm 2021.
Về điều hòa, phối hợp hoạt động giám sát, các cơ quan của Quốc hội, các Ban của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xây dựng kế hoạch cho cả năm và gửi về Văn phòng Quốc hội để tổng hợp chương trình, kế hoạch, điều hòa các hoạt động tại cơ quan, địa phương đảm bảo tiêu chí đặt ra và đã thông báo đến các cơ quan, địa phương làm cơ sở thực hiện. Tuy nhiên, việc triển khai các Đoàn giám sát theo chương trình của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội thuờng diễn ra vào khoảng thời gian giữa 2 kỳ họp, thường tập trung trong thời gian ngắn, do vậy, có phần gây áp lực cho các địa phương, nhất là địa phưrơng lớn. Ngoài ra, các cơ quan của Quốc hội khi hoạt động khảo sát tại các địa phương cũng cần bám sát kế hoạch điều hòa giám sát của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban để đi xuống các địa phương cho phù hợp.
Đưa ra đề xuất, kiến nghị tại buổi làm việc, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nêu rõ, với bối cảnh đặc thù của năm 2020 như trên, để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động giám sát, đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục quan tâm, chỉ đạo thực hiện hiệu quả Kế hoạch triển khai chương trình giám sát năm 2020, tăng cường công tác điều hòa, phối hợp hoạt động giám sát. Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các Ban của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Đoàn giám sát của Quốc hội và UBTVQH triển khai đầy đủ, thống nhất nội dung đã được xác định trong chương trình, kế hoạch bảo đảm hiệu quả, chất lượng, đúng tiến dộ, tránh việc thay đổi các hoạt động theo Kế hoạch. Đồng thời, đối với giám sát chuyên đề, đề nghị các Đoàn công tác của Đoàn giám sát làm việc với cơ quan, đơn vị phải đúng cơ cấu, thành phần, đúng kế hoạch, nội dung, chương trình giám sát đã ban hành.
.jpg)
Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp Đỗ Đức Hồng Hà cho ý kiến tại cuộc làm việc
Cũng cho ý kiến tại Phiên họp, đại diện Thường trực một số Ủy ban cũng đề nghị Chính phủ, các cơ quan xây dựng báo cáo cần bám sát đề cương, báo cáo đầy đủ nội dung theo yêu cầu của từng Nghị quyết, gửi tới Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đúng thời gian yêu cầu, đúng thể thức văn bản để phục vụ hoạt động thẩm tra và xem xét các báo cáo. Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội khi thẩm tra phải bám sát yêu cầu, mục tiêu, chỉ tiêu và thời hạn thực hiện tại các Nghị quyết; nêu rõ những việc đã hoàn thành tốt, những việc đã hoàn thành, những việc chưa hoàn thành, những việc không đạt yêu cầu đối với người bị chất vấn, cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát, có số liệu, thông tin minh họa cụ thể.
Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ ghi nhận, biểu dương những kết quả đạt được trong công tác giám sát thời gian vừa qua; đồng thời hoan nghênh Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội đã xây dựng dự kiến chương trình giám sát chặt chẽ, đầy đủ. Khẳng định năm 2020 là năm có nhiều sự kiện chính trị quan trọng, Phó Chủ tịch Quốc hội tán thành với những nhóm nội dung trọng tâm và các kiến nghị, đề xuất tại buổi làm việc; đề nghị tiếp tục kế thừa, phát huy và đổi mới trong hoạt động giám sát; tăng cường nhận thức của các cơ quan, đơn vị trong quá trình triển khai giám sát; tập trung hoàn thành tốt 02 chuyên đề giám sát lớn cuối nhiệm kỳ; tập trung cao độ để công tác giám sát được hoàn thành với chất lượng cao nhất./.