Tổng thuật sáng 11/11: Phiên chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực ngân hàng
Toàn cảnh phiên chất vấn đối với lĩnh vực ngân hàng
Không cấm các tổ chức tín dụng cho vay trong lĩnh vực bất động sản
Qua nghiên cứu, đại Đỗ Huy Khánh – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai cho biết, so với thị trường bất động sản Trung Quốc, dư nợ tín dụng bất động sản Việt Nam mới chiếm tỷ lệ là 20%, Trung Quốc có thời điểm cao hơn 30%. Như vậy, vẫn còn dư địa cho vay bất động sản ở Việt Nam hiện nay, vậy quan điểm của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về vấn đề này?
Đại biểu Huỳnh Thị Phúc – Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Cũng liên quan đến phát triển bền vững thị trường bất động sản, đại biểu Huỳnh Thị Phúc – Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết các chính sách tăng cường kích cầu, giải pháp kiểm soát giữa sự gia tăng rủi ro trong hệ thống từ các biện pháp kích thích tăng trưởng kinh tế ngắn hạn và giải pháp xử lý các vấn đề về nguy cơ bong bóng trong các lĩnh vực bất động sản và thị trường tài chính.
Đại biểu Hồ Thị Minh – Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị đặt câu hỏi Ngân hàng Nhà nước sẽ xử lý ra sao trước tình trạng chạy sô tăng trưởng ở lĩnh vực tín dụng; Đồng thời, hạn chế rủi ro tín dụng đối với các lĩnh vực như bất động sản, đây là vấn đề nóng ảnh hưởng đến sự bền vững của hệ thống ngân hàng.
Trả lời chất vấn đại biểu nêu, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, dư nợ tín dụng đối với bất động sản của Việt Nam hiện nay chiếm tỷ lệ khoảng 20% tổng dư nợ của nền kinh tế (ở Trung Quốc tỷ lệ này khoảng 30%).
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng
Về việc có còn dư địa tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản hay không, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, các tổ chức tín dụng cấp tín dụng vào các lĩnh vực nào và tỷ lệ bao nhiêu hoàn toàn phụ thuộc vào sự quyết định của tổ chức tín dụng, phụ thuộc vào nguồn vốn huy động. Đối với mỗi ngân hàng, việc huy động vốn với các kỳ hạn khác nhau, có ngân hàng huy động được nhiều vốn dài hạn, nhưng cũng có những tổ chức tín dụng huy động được vốn ngắn hạn. Trong khi đó, việc cấp tín dụng đối với bất động sản là trung và dài hạn, nên các tổ chức này cũng cần cân đối khi cho vay.
“Trong toàn hệ thống của Việt Nam, tiền gửi huy động chủ yếu là ngắn hạn (chiếm 80%) nên khả năng cho vay tiếp tục của thị trường bất động sản sẽ phải đảm bảo an toàn để khi người dân rút tiền, tổ chức tín dụng sẵn sàng có khả năng chi trả. Ngân hàng Nhà nước không có quy định cấm không cho vay bất động sản”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết.
Về tình trạng một số tổ chức tín dụng chạy sô tăng trưởng tín dụng, tiềm ẩn rủi ro đối với lĩnh vực bất động sản cũng sẽ tiềm ẩn rủi ro đối với hệ thống ngân hàng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thực hiện 2 chức năng: điều hành chính sách tiền tệ để góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và ổn định thị trường tiền tệ ngoại hối; Quản lý nhà nước đối với hoạt động tiền tệ và ngân hàng. Mục tiêu điều hành của Ngân hàng Nhà nước vừa phải góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, nhưng phải đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng, trong đó an toàn hoạt động hệ thống ngân hàng cần phải đặt lên trên hết và trước hết, bởi nếu các tổ chức tín dụng tiềm ẩn rủi ro, có hệ lụy rất lớn đối với nền kinh tế bởi tác động lan truyền của nó.
Nhắc lại quan điểm Ngân hàng Nhà nước không cấm các tổ chức tín dụng cho vay đối với lĩnh vực bất động sản, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, các tổ chức tín dụng cũng không phải đánh giá khả năng trả nợ của doanh nghiệp bất động sản, bởi có thể doanh nghiệp bất động sản vẫn có khả năng trả nợ nhưng tổ chức tín dụng không cho vay, vì tổ chức tín dụng huy động nguồn vốn ngắn hạn, trong khi dự án vay với giá trị lớn và kỳ hạn dài, nên khó cho vay.
“Cho nên, về mặt quy định của pháp luật thì chúng tôi có chỉ tiêu sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung, dài hạn và hiện nay quy định không được vượt quá 30%. Còn trong giám sát hằng ngày thì Ngân hàng Nhà nước có những cảnh báo đối với các tổ chức tín dụng có tiềm ẩn rủi ro để đảm bảo an toàn hệ thống”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết thêm.
Cho vay mua nhà ở xã hội: Sẽ chưa tăng giải ngân trong ngắn hạn
Quan tâm đến các giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, đại biểu Nguyễn Quốc Hận – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết các giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân của chương trình tín dụng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư theo Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.
Đại biểu Nguyễn Quốc Hận – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau
Đánh giá cao thị trường bất động sản đã có những bước phát triển nhất định, trong đó đóng góp cho nền kinh tế và góp phần cải thiện nhu cầu về nhà ở của người dân. Tuy nhiên, đại biểu Trần Thị Vân – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh cho rằng, thị trường này cũng còn tồn tại nhiều bất cập, như mất cân đối cung, cầu; giá bất động sản còn cao so với thu nhập của người dân. Rất nhiều đô thị ở khu đô thị cũng như là các dự án vướng mắc, chậm triển khai.
Đại biểu Trần Thị Vân – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh
Hiện nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng có nhiều giải pháp, chỉ đạo tháo gỡ vấn đề này, trong đó có giải pháp về vốn tín dụng. Đại biểu đề nghị tư lệnh ngành Ngân hàng cho biết các giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản đang trầm lắng như hiện nay, đặc biệt là các giải pháp tạo điều kiện cho người có thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp có cơ hội giải quyết nhu cầu về nhà ở, trong khi gói vay 120.000 tỷ đang giải ngân rất chậm.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đồng tình với nhận định đại biểu nêu về thị trường bất động sản đang mất cân đối cung - cầu trên các phân khúc của thị trường; phân khúc thị trường bất động sản đối với người có thu nhập thấp chưa phát triển mạnh mẽ. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quyết liệt chỉ đạo và ban hành Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng
Để thực hiện nhiệm vụ được nêu trong Nghị quyết, thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã tích cực rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp khi doanh nghiệp gặp khó khăn, không trả được nợ. Ngân hàng Nhà nước đã ban hành thông tư cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ. Bằng cách này các khoản nợ của doanh nghiệp kinh doanh trên thị trường bất động cũng đã được cơ cấu lại và có thể tiếp cận nguồn vốn vay mới.
Ngân hàng Nhà nước cũng chỉ đạo các tổ chức tín dụng giảm, miễn lãi đối với các dự án, trong đó có các dự án bất động sản. Đối với một số thông tư quy định về việc tổ chức tín dụng mua trái phiếu doanh nghiệp, Ngân hàng Nhà nước cũng sửa đổi theo hướng đảm bảo thuận lợi hơn đối với lĩnh vực thị trường bất động sản.
Để thực hiện mục tiêu 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, đây là chủ trương lớn, cần phải huy động từ rất nhiều nguồn vốn, đặc biệt là nguồn vốn từ ngân sách nhà nước. Hưởng ứng chương trình này, Ngân hàng Nhà nước cũng báo cáo Chính phủ đưa vào Nghị quyết số 33, theo đó, các ngân hàng thương mại tự nguyện đưa ra gói 120.000 tỷ đồng, đến nay đã tăng lên 145.000 tỷ đồng. Theo chương trình này, vốn do các ngân hàng huy động từ người dân, lãi suất giảm khoảng từ 1,5 đến 2% so với mức lãi suất thông thường. Tuy nhiên, giải ngân nguồn vốn này hiện thấp và phụ thuộc vào các địa phương công bố các dự án đủ điều kiện tham gia chương trình này theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng.
“Việc này là cho vay thông thường, cho nên khách hàng vay vốn vẫn phải đảm bảo đủ điều kiện vay vốn, trong bối cảnh COVID-19 tác động vẫn còn hệ lụy, người bình thường đã rất khó khăn rồi huống chi là người có thu nhập thấp và công nhân thì lại càng khó khăn để đi vay để sở hữu một căn nhà. Đây là giai đoạn đầu triển khai thì chưa tăng giải ngân được, nhưng theo thời gian, khi kinh tế khó bớt khó khăn thì có thể sẽ tăng giải ngân”, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nói.