THƯỜNG TRỰC ỦY BAN KINH TẾ THẨM TRA DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG ĐƯỜNG CAO TỐC BẮC – NAM PHÍA TÂY ĐOẠN GIA NGHĨA (TỈNH ĐẮK NÔNG) – CHƠN THÀNH (TỈNH BÌNH PHƯỚC)
Chiều 03/4 tại Nhà Quốc hội, Thường trực Ủy ban Kinh tế họp phiên mở rộng, thẩm tra sơ bộ, thẩm tra Tờ trình của Chính phủ về Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc – Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông – Chơn Thành, tỉnh Bình Phước. Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh chủ trì phiên họp.
Tham dự phiên họp có Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Anh Tuấn; đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; đại diện lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Nông, UBND tỉnh Bình Phước; đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính, Kiểm toán Nhà nước…
Thường trực Ủy ban Kinh tế họp phiên mở rộng, thẩm tra dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc – Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) – Chơn Thành (Bình Phước).
Phân chia Dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành thành 5 dự án thành phần
Báo cáo tại phiên họp, đại diện Bộ Giao thông vận tải cho biết, cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành có điểm đầu giao với đường Hồ Chí Minh (quốc lộ 14) tại km1.915 + 900, thuộc địa phận huyện Đắk R'Lấp, tỉnh Đắk Nông; điểm cuối kết nối với đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa, thuộc địa phận thị xã Chơn Thành, tỉnh Bình Phước.
Theo quy hoạch, cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành có quy mô 6 làn xe với tổng chiều dài tuyến khoảng 128,8km. Trong đó: chiều dài đường cao tốc khoảng 126,8km; chiều dài đoạn tuyến kết nối từ nút giao với cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Chơn Thành đến đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa khoảng 2km. Dự án có 27,8km qua địa phận tỉnh Đắk Nông, còn lại 101km đi qua tỉnh Bình Phước. Đầu tư phân kỳ giai đoạn 1, Dự án sẽ có quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh; giải phóng mặt bằng thực hiện một lần theo quy mô quy hoạch 6 làn xe.
Sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 25.540 tỉ đồng bao gồm 12.770 tỉ đồng vốn Nhà nước và 12.770 tỉ đồng vốn do nhà đầu tư huy động.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh chủ trì phiên họp.
Trên cơ sở các quy định của pháp luật về đầu tư, pháp luật về xây dựng và thực tiễn triển khai một số dự án cao tốc quan trọng quốc gia đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư trong thời gian qua, Chính phủ đề xuất phân chia Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) thành 5 dự án thành phần (gồm 1 dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP và 4 dự án thành phần đầu tư công).
Cụ thể, Dự án thành phần 1: Đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) (bao gồm cả đoạn tuyến kết nối với đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa) theo phương thức PPP, UBND tỉnh Bình Phước là cơ quan có thẩm quyền triển khai thực hiện.
Dự án thành phần 2: Đầu tư xây dựng đường gom, cầu vượt ngang đường cao tốc địa phận tỉnh Đắk Nông theo hình thức đầu tư công, UBND tỉnh Đắk Nông là cơ quan chủ quản triển khai thực hiện.
Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Anh Tuấn báo cáo tại phiên họp.
Dự án thành phần 3: Đầu tư xây dựng đường gom, cầu vượt ngang đường cao tốc địa phận tỉnh Bình Phước theo hình thức đầu tư công, UBND tỉnh Bình Phước là cơ quan chủ quản triển khai thực hiện.
Dự án thành phần 4: Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (bao gồm đường cao tốc, đường gom, cầu vượt ngang và các công trình có liên quan) thuộc địa phận tỉnh Đắk Nông theo hình thức đầu tư công, UBND tỉnh Đắk Nông là cơ quan chủ quản triển khai thực hiện.
Dự án thành phần 5: Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (bao gồm đường cao tốc, đường gom, cầu vượt ngang và các công trình có liên quan) thuộc địa phận tỉnh Bình Phước theo hình thức đầu tư công, UBND tỉnh Bình Phước là cơ quan chủ quản triển khai thực hiện.
Về tiến độ dự kiến, theo lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải, Dự án sẽ tiến hành chuẩn bị đầu tư từ năm 2023, thực hiện Dự án từ năm 2024, phấn đấu hoàn thành Dự án năm 2026. Cụ thể: chuẩn bị dự án năm 2023 - 2024; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư năm 2024 - 2025; thi công xây dựng từ năm 2025, phấn đấu hoàn thành năm 2026.
Bản đồ tổng thể dự kiến hướng tuyến cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành.
Đại diện đơn vị tư vấn thiết kế báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.
Góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội vùng
Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu cơ bản thống nhất với sự cần thiết đầu tư Dự án. Việc đầu tư Dự án phù hợp với chủ trưởng, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đã được Đảng và Quốc hội thông qua; phù hợp với quy hoạch phát triển giao thông vận tải nói chung và quy hoạch phát triển mạng đường bộ cao tốc nói riêng.
Các đại biểu cũng thống nhất cho rằng, sau khi hoàn thành cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành sẽ hình thành trục kết nối quan trọng, tạo không gian mới thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh khu vực vùng Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Minh Sơn nêu một số nội dung thảo luận.
Dự án sẽ kết nối vùng Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ, kết nối TP. Hồ Chí Minh với các tỉnh Bình Phước, Đắk Nông, Đắk Lắk, Gia Lai và các địa phương khác trong vùng, tạo không gian phát triển mới và giải quyết các vấn đề tồn tại của vùng Tây Nguyên và vùng Đông Nam Bộ; khai thác tiềm năng sử dụng đất, phát triển du lịch, công nghiệp chế biến, công nghiệp khai thác khoáng sản…, từng bước cơ cấu lại kinh tế vùng Tây Nguyên; góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội vùng Tây Nguyên, vùng Đông Nam Bộ và cả nước.
Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Hữu Toàn, quy mô của Dự án là 6 làn xe cao tốc, đầu tư phân kỳ giai đoạn 1 có quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh. Đây là cách làm phù hợp với quy hoạch và số vốn của dự án.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Hữu Toàn.
Bên cạnh đó, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Hữu Toàn đề nghị Bộ Giao thông vận tải, UBND tỉnh Bình Phước và Đắk Nông làm rõ đánh giá tác động của Dự án đối với người dân địa phương, phương thức lựa chọn nhà đầu tư. Đồng thời nhấn mạnh đây là Dự án quan trọng Quốc gia, do đó Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Hữu Toàn đề nghị cần có cơ chế ưu tiên nguồn vốn của Trung ương và địa phương để đảm bảo tiến độ Dự án.
Cho ý kiến về tiến độ hoàn thành Dự án (phấn đấu hoàn thành Dự án năm 2026), Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Phan Đức Hiếu bày tỏ băn khoăn về vấn đề này.
“Đại biểu Quốc hội sợ nhất là điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án, vừa tốn thời gian, vừa ảnh hưởng tới uy tín, công sức của các bên có liên quan”, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Phan Đức Hiếu chia sẻ. Đại biểu đề nghị Chính phủ cần có đánh giá kỹ lưỡng, có những luận cứ rõ ràng để đặt ra mục tiêu hoàn thành dự án.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Phan Đức Hiếu.
Các đại biểu cũng đề nghị, Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải bổ sung báo cáo làm rõ về tính hợp lý của việc đầu tư phân kỳ giai đoạn 1 theo quy mô đường cao tốc 4 làn xe, nhưng đoạn tuyến kết nối từ nút giao với cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Chơn Thành đến đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa (dài 2 km) chỉ dừng ở quy mô đường cấp ba; chú ý triển khai xây dựng các trạm dừng nghỉ ngay từ khi bắt đầu thi công đường cao tốc này; đánh giá tính hợp lý của việc tách hệ thống đường gom, cầu vượt ngang đường cao tốc thành các dự án thành phần độc lập, giao UBND cấp tỉnh làm cơ quan chủ quản...
Phát biểu kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, đường cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành thuộc tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Tây là tuyến cao tốc có vai trò quan trọng, góp phần triển khai thực hiện các nghị quyết, kết luận của Đảng, Quốc hội, cũng như thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.
“Đường cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành không chỉ đáp ứng nhu cầu vận tải cho hai tỉnh Bình Phước, Đắk Nông mà còn đáp ứng cho toàn bộ khu vực Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, đang phụ thuộc lớn vào vận tải đường bộ. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng cần rà soát để bảo đảm sự phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, cũng như các quy hoạch có liên quan khác”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh kết luận phiên họp.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc đầu tư dự án theo phương thức PPP sẽ giúp tận dụng lợi thế về công nghệ, kinh nghiệm, năng lực quản lý và nguồn vốn của nhà đầu tư tư nhân, cũng như đáp ứng đòi hỏi của thực tế hiện nay, vì nhu cầu đầu tư công của chúng ta trong những năm tới là rất lớn. Mặt khác, kinh nghiệm từ thực hiện cao tốc Hải Phòng – Hà Nội, cũng như một số đoạn cao tốc trên dự án đường cao tốc khác cho thấy, khi có sự kết nối lưu thông giữa các tuyến cao tốc trong một khu vực thì lưu lượng lưu thông sẽ tăng nhanh, bảo đảm phương án tài chính của chủ đầu tư. Dù vậy, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị, Bộ Giao thông vận tải cần bổ sung thêm các luận cứ, số liệu… để giúp các đại biểu Quốc hội có thể yên tâm bấm nút thông qua.
Nhấn mạnh tiến độ hoàn thành dự án được Chính phủ xác định khá ngắn, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế lưu ý, Bộ Giao thông Vận tải cần vào cuộc sớm, bám sát tập huấn, đào tạo cho các ban quản lý dự án của địa phương, để nâng cao năng lực quản trị, năng lực thực hiện với các dự án quan trọng Quốc gia; chú ý triển khai công tác giải phóng mặt bằng; bố trí nguồn nguyên vật liệu cho thi công; các địa phương hỗ trợ lẫn nhau để bảo đảm tiến độ thực hiện; xác định giải pháp xử lý khi tác động đến hai dự án BOT song hành… Đồng thời, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng nhấn mạnh, Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải sớm hoàn thiện bộ hồ sơ, các tài liệu liên quan để Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp thứ 32 tới đây./.
Một số hình ảnh tại Phiên họp:
Thường trực Ủy ban Kinh tế họp phiên mở rộng, thẩm tra dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc – Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) – Chơn Thành (Bình Phước).
Thường trực Ủy ban Kinh tế và đại diện Thường trực các Ủy ban dự phiên họp.
Lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải, Lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Nông, UBND tỉnh Bình Phước và đại diện các Bộ, ngành dự phiên họp.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh chủ trì phiên họp.
Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Anh Tuấn báo cáo tại phiên họp.
Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu cơ bản thống nhất với sự cần thiết đầu tư Dự án.
Bên cạnh đó, các đại cũng đề nghị làm rõ đánh giá tác động của Dự án đối với người dân địa phương, phương thức lựa chọn nhà đầu tư, tiến độ hoàn thành dự án.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước Huỳnh Anh Minh phát biểu, giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu quan tâm.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh kết luận phiên họp.