PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA CÁC HIỆP HỘI NGÀNH NGHỀ DỊCH VỤ TÀI CHÍNH VÀ ĐỀ CAO ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP

18/03/2024

Chiều 18/3, phát biểu kết luận phiên chất vấn tại Phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tài chính, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định ghi nhận nhiều kết quả khá toàn diện và quan trọng của ngành tài chính; đồng thời chỉ rõ một số hạn chế trong thị trường bảo hiểm, dịch vụ tài chính, kinh doanh xổ số, hải quan, quản lý Nhà nước về giá. Do đó, đề nghị ngành tài chính cần thực hiện đồng bộ quyết liệt các giải pháp về hoàn thiện thể chế, pháp luật, tổ chức quản lý Nhà nước, đề cao nguyên tắc phối hợp trong tổ chức thực hiện và phát huy vai trò của các hiệp hội ngành nghề, đề cao đạo đức nghề nghiệp.

TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP CHIỀU 18/3: PHIÊN CHẤT VẤN VÀ TRẢ LỜI CHẤT VẤN NHÓM VẤN ĐỀ THUỘC LĨNH VỰC NGOẠI GIAO

TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP SÁNG 18/3: PHIÊN CHẤT VẤN VÀ TRẢ LỜI CHẤT VẤN NHÓM VẤN ĐỀ THUỘC LĨNH VỰC TÀI CHÍNH

Toàn cảnh phiên chất vấn tại điểm cầu Nhà Quốc hội

Ghi nhận nhiều kết quả khá toàn diện và quan trọng của ngành tài chính

Phát biểu bế mạc phiên chất vấn, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, sau một ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, dân chủ và trách nhiệm cao, phiên chất vấn đối với lĩnh vực tài chính và lĩnh vực ngoại giao đã kết thúc tốt đẹp.

Các nhóm vấn đề được lựa chọn chất vấn tại phiên họp này đều là lĩnh vực rất quan trọng, thu hút sự quan tâm, chú ý rộng rãi của cử tri, Nhân dân cả nước. Các vị đại biểu Quốc hội từ kinh nghiệm hoạt động của mình đã chuẩn bị kỹ các câu hỏi, phản ánh sát thực tế và đời sống, nguyện vọng của cử tri; thực hiện đầy đủ các quy định về chất vấn, đảm bảo đúng thời gian quy định.

Các Bộ trưởng với tinh thần trách nhiệm cao, hiểu biết, nắm chắc thực trạng ngành, lĩnh vực phụ trách, đã trả lời rõ ràng, rành mạch, thắng vào các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm chất vấn và đã làm rõ thực trạng cũng như đề xuất nhiều giải pháp đối với các vấn đề chất vấn. Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các đại biểu Quốc hội đánh giá cao phần trả lời chất vấn, tán thành và ghi nhận các giải pháp, cam kết của các Bộ trưởng tại phiên chất vấn này.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu kết luận phiên chất vấn

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, khái quát một số nội dung chất vấn đối với nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tài chính, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, thời gian qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự quyết tâm, nỗ lực trách nhiệm, ngành tài chính đã đạt được nhiều kết quả khá toàn diện và quan trọng.

Theo đó, thị trường bảo hiểm phát triển nhanh, các doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động an toàn, hiệu quả, tính chuyên nghiệp, năng lực cạnh tranh ngày càng được cải thiện. Các sản phẩm và chất lượng dịch vụ được nâng cao, từng bước đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tham gia bảo hiểm.  

Công tác thẩm định, cấp phép hoạt động của các công ty làm dịch vụ liên quan đến tài chính được triển khai thực hiện, cơ bản bảo đảm đúng quy trình, thời hạn theo quy định của pháp luật. Công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm được tăng cường.

Cơ sở pháp lý đối với hoạt động kinh doanh xổ số, đặt cược, casino và trò chơi điện tử có thưởng đã tương đối đầy đủ và đang được nghiên cứu, tiếp tục hoàn thiện.

Thủ tục hải quan đã được đơn giản, hài hòa hóa, phù hợp với chuẩn mực và thông lệ quốc tế. Việc triển khai thủ tục hải quan điện tử đã tạo ra bước cải cách đột phá, tạo thuận lợi lớn cho hoạt động xuất nhập khẩu, giảm thiểu chứng từ, giấy tờ, hạn chế các tiêu cực, phiền hà, sách nhiễu, giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.

Công tác phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới được tăng cường, không phát sinh điểm nóng về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Công tác quản lý, điều hành giá đã góp phần giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát dưới mục tiêu đề ra, tạo động lực hỗ trợ phục hồi kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng.

Các đại biểu tham dự phiên chất vấn tại điểm cầu Nhà Quốc hội

Thị trường bảo hiểm phát sinh một số vấn đề chưa lành mạnh

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành tài chính vẫn còn những hạn chế, nổi lên như: Thị trường bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ đã phát sinh một số vấn đề chưa lành mạnh, về chất lượng hoạt động tư vấn, dịch vụ chăm sóc và giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng; thủ tục giải quyết về bảo hiểm còn gặp nhiều khó khăn, rườm rà. Kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng còn bất cập, còn tình trạng nhân viên tổ chức tín dụng ép buộc người vay mua bảo hiểm hoặc tư vấn không đúng về sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư. Còn xảy ra hiện tượng phần lớn khách hàng mua bảo hiểm qua ngân hàng đã hủy hợp đồng ngay sau khi ký, chấp nhận mất số phí bảo hiểm đã đóng.

Còn tình trạng các công ty làm dịch vụ liên quan đến tài chính vi phạm các quy định của pháp luật dẫn đến bị xử lý, đình chỉ hành nghề, đình chỉ kinh doanh và thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh. Một số sai phạm của cá nhân phải xử lý hình sự. Một số doanh nghiệp thẩm định giá từ chối thẩm định giá đấu thầu, mua sắm trang thiết bị cho hoạt động thường xuyên của cơ quan nhà nước.

Nhiều doanh nghiệp kinh doanh xổ số, đặt cược, casino và trò chơi điện tử có thưởng không hiệu quả. Sản phẩm xổ số thủ công vẫn chiếm tỷ trọng lớn và phát triển không đồng đều giữa các khu vực; chi phí dành cho hoạt động và phát hành còn cao. Một số địa điểm kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài bị lợi dụng để đánh bạc, phải xử lý hình sự.  

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn tại Phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Các văn bản quy phạm pháp luật về thủ tục hải quan, kiểm tra giám sát hải quan chưa bảo đảm phù hợp với các hoạt động thương mại mới phát sinh. Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan chưa phù hợp với yêu cầu về xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số.

Công tác quản lý Nhà nước về giá còn những tồn tại, hạn chế cả về quản lý chuyên ngành và quản lý tổng hợp. Một số bộ, ngành chưa chủ động và quyết liệt trong việc đề xuất phương án giá hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá. Ngoài ra, một số đại biểu qua phát biểu cũng đề cập đến các vấn đề liên quan đến thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng, thuế bảo vệ môi trường.

Không được ép buộc các tổ chức, cá nhân mua bảo hiểm dưới mọi hình thức

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính, các Bộ trưởng có liên quan tiếp thu tối đa ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội, chỉ đạo quyết liệt, thực hiện các giải pháp đề ra, tập trung vào một số vấn đề.

Một là, về hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Tìm giải pháp phát triển toàn diện thị trường bảo hiểm đáp ứng nhu cầu đa dạng của các cá nhân, tổ chức trong nền kinh tế. Đa dạng và chuyên nghiệp hóa kênh phân phối bảo hiểm nhằm tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân, đặc biệt là đối tượng thu nhập thấp được tham gia bảo hiểm; công khai, minh bạch thông tin về sản phẩm và doanh nghiệp bảo hiểm.

Thực hiện nghiêm quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm, đặc biệt là việc không được ép buộc các tổ chức, cá nhân mua bảo hiểm dưới mọi hình thức, nhất là việc bán bảo hiểm kèm với những sản phẩm của ngân hàng. Tiếp tục tăng cường thanh tra, giám sát hoạt động của các doanh nghiệp bảo hiểm và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.  

Hai là, về việc thẩm định, cấp phép hoạt động các công ty làm dịch vụ liên quan đến tài chính. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về kế toán, kiểm toán, thẩm định giá, dịch vụ xếp hạng tín nhiệm và chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện theo hướng tiếp cận với thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện của Việt Nam. Rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Kiểm toán độc lập; sửa đổi về điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán trong Luật Kế toán và Luật Quản lý thuế.

Nâng cao chất lượng thẩm định, cấp phép hoạt động của các công ty làm dịch vụ liên quan đến tài chính; tăng cường số lượng và nâng cao chất lượng đội ngũ kế toán viên, kiểm toán viên trong bối cảnh hội nhập quốc tế; nâng cao chất lượng đào tạo, cấp chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, kiểm toán…

Tiếp tục thực hiện điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình thị trường

Ba là, về hoạt động kinh doanh xổ số, trò chơi có thưởng. Hoàn thiện khung pháp lý đối với lĩnh vực xổ số, đặt cược, casino và trò chơi có thưởng. Đến năm 2025, hoàn thành việc sửa đổi Nghị định số 06/2017/NĐ-CP. Từng bước tái cơ cấu thị trường theo hướng hiện đại, công khai, minh bạch, phù hợp với thông lệ quốc tế; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý kinh doanh xổ số; sử dụng nguồn thu từ xổ số và trò chơi có thưởng để đầu tư phát triển, y tế, giáo dục, an sinh xã hội và các chương trình, dự án trọng điểm liên vùng, dự án quốc gia phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Tăng cường quản lý, kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm trong hoạt động này, bảo đảm an ninh, trật tự xã hội.

Bốn là, về công tác hải quan. Tiếp tục xây dựng Hải quan Việt Nam chính quy, hiện đại, ngang tầm hải quan các nước trong khu vực và thế giới. Đến năm 2025, cơ bản hoàn thành Hải quan số; nâng cấp, hoàn thiện hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan; 100% các thủ tục hành chính trong lĩnh vực cấp phép, kiểm tra chuyên ngành cho hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh được thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia; 100% thủ tục hành chính có nhu cầu sử dụng cao được cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình cho người dân, doanh nghiệp và được tích hợp với Hệ thống một cửa quốc gia. Tiếp tục xây dựng, phát triển đội ngũ công chức hải quan các cấp có chất lượng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới.

Năm là, về công tác quản lý giá. Ban hành đầy đủ, kịp thời các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Giá, nhất là quy định về Chuẩn mực thẩm định giá Việt Nam, bảo đảm có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024. Tăng cường vai trò công tác quản lý giá, góp phần sử dụng hiệu quả nguồn ngân sách nhà nước và các nguồn lực tài chính hợp pháp khác. Chủ động công tác tổng hợp, phân tích, dự báo giá cả thị trường để xây dựng và cập nhật kịch bản lạm phát nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu của Quốc hội đề ra. Tiếp tục thực hiện điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình thị trường; các mặt hàng do Nhà nước quản lý theo nguyên tắc thị trường trên cơ sở đánh giá, tính toán kỹ tác động để tránh gây xáo trộn lớn về mặt bằng giá cả. Đến năm 2025, hoàn chỉnh hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về giá, bảo đảm khả năng kết nối dữ liệu đến các bộ, ngành, địa phương.

Chủ động dự báo, có phương án bảo đảm cân đối cung cầu đối với các mặt hàng thiết yếu như xăng dầu, vật liệu xây dựng, lương thực, thịt lợn và các mặt hàng thực phẩm tươi sống khác, vật tư nông nghiệp, dịch vụ vận tải..., không để xảy ra tình trạng thiếu hàng, gián đoạn nguồn hàng gây tăng giá đột biến. Tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về giá.

Phát huy vai trò của các hiệp hội ngành nghề, đề cao đạo đức nghề nghiệp của người hành nghề dịch vụ tài chính

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đặc biệt nhấn mạnh trong lĩnh vực tài chính thời gian tới cần lưu ý thực hiện đồng bộ, đồng thời nhiều giải pháp:

Một là, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp luật và tổ chức thực hiện đồng bộ tất cả các lĩnh vực.

Hai là, hoàn thiện biện pháp tổ chức quản lý Nhà nước, xác định rõ trách nhiệm của Chính phủ, của từng bộ, ngành, địa phương, cả Bộ quản lý chuyên ngành và Bộ Quản lý tổng hợp. Đồng thời, đề cao nguyên tắc phối hợp trong tổ chức thực hiện.

Ba là, phát huy vai trò của các hiệp hội ngành nghề dịch vụ tài chính, đề cao đạo đức nghề nghiệp của người hành nghề dịch vụ, của tổ chức và cá nhân cũng như trách nhiệm của các thành viên hội viên trong việc chấp hành nghiêm pháp luật của Nhà nước./.

Bảo Yến - Nghĩa Đức - Phạm Thắng