CHỦ TỊCH QUỐC HỘI VƯƠNG ĐÌNH HUỆ: NỖ LỰC CAO HƠN NỮA, QUYẾT TÂM LỚN HƠN NỮA, TRÁCH NHIỆM HƠN NỮA, PHỐI HỢP CHẶT CHẼ VÀ HIỆU QUẢ HƠN NỮA NHẰM SỚM ĐƯA CÁC QUYẾT SÁCH CỦA QUỐC HỘI VÀO CUỘC SỐNG
KHAI MẠC HỘI NGHỊ TOÀN QUỐC LẦN THỨ HAI TRIỂN KHAI CÁC LUẬT, NGHỊ QUYẾT CỦA QUỐC HỘI KHÓA XV: TẠO SỰ ĐỒNG BỘ, THỐNG NHẤT GIỮA CÁC CƠ QUAN, ĐƠN VỊ, ĐỊA PHƯƠNG TRONG VIỆC ĐƯA CÁC LUẬT, NGHỊ QUYẾT CỦA QUỐC HỘI VÀO THỰC TIỄN CUỘC SỐNG
Hội nghị toàn quốc lần thứ hai triển khai luật, nghị quyết của Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV
Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025. Luật có nhiều nội dung mới, quan trọng về cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực nhà ở, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, giảm chi phí tuân thủ pháp luật; bổ sung nhiều cơ chế ưu đãi cụ thể, đơn giản hóa trình tự, thủ tục đầu tư dự án phát triển nhà ở nhằm huy động nguồn lực xã hội, khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở, trọng tâm là các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người có thu nhập thấp; bổ sung, hoàn thiện nhiều quy định nhằm khắc phục các nguyên nhân dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện về nhà ở, nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý, sử dụng nhà chung cư...
Cụ thể, Luật đã sửa đổi, bổ sung nhiều quy định nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực nhà ở để tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương quyết định và chịu trách nhiệm, hạn chế sự can thiệp vào quan hệ thị trường bằng công cụ quản lý hành chính, giảm chi phí tuân thủ của người dân, doanh nghiệp;
Hoàn thiện các quy định chung về phát triển và quản lý, sử dụng nhà ở; tăng cường phát triển nhà ở theo dự án nhằm bảo đảm chất lượng quy hoạch, kiểm soát chặt chẽ hoạt động phân lô bán nền để hài hòa giữa yêu cầu quản lý và mục tiêu phát triển;
Tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi)
Tăng cường quản lý chặt chẽ loại hình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân (chung cư mini) để vừa đáp ứng nhu cầu phát triển nhà ở, vừa bảo đảm an sinh xã hội, an toàn tính mạng, tài sản của người dân;
Cải tiến, đơn giản hóa trình tự, thủ tục đầu tư dự án phát triển nhà ở; bổ sung nhiều cơ chế ưu đãi với các nội dung cụ thể, minh bạch, dễ thực hiện nhằm khuyến khích doanh nghiệp tham gia thực hiện các dự án phát triển nhà ở, trong đó trọng tâm là dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, dự án xây dựng nhà ở xã hội...;
Bổ sung, hoàn thiện nhiều quy định nhằm khắc phục các tranh chấp, khiếu kiện, nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý, sử dụng nhà chung cư; giao thẩm quyền giải quyết tranh chấp về kinh phí quản lý vận hành nhà chung cư, quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì cho Ủy ban nhân dân cấp huyện...
Tại Hội nghị, trình bày Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm, yêu cầu và nhiệm vụ chủ yếu triển khai luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đã nêu rõ yêu cầu, nhiệm vụ chủ yếu triển khai các luật, nghị quyết đối với khối Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội. Theo đó, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức thực hiện các nội dung quy định trong luật, nghị quyết theo thẩm quyền; đồng thời, căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh (nếu có) trong quá trình thi hành luật, nghị quyết trong trường hợp cần thiết theo đề nghị của Chính phủ, các cơ quan, tổ chức, đại biểu Quốc hội để đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu những điểm mới, nội dung trọng tâm, yêu cầu và nhiệm vụ chủ yếu triển khai luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV
Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành văn bản hoặc cho ý kiến đối với văn bản của Chính phủ quy định nội dung luật, nghị quyết giao trong trường hợp luật, nghị quyết quy định phải xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi ban hành; phân công cơ quan của Quốc hội, theo phạm vi, lĩnh vực phụ trách, tổ chức xem xét, cho ý kiến, thẩm tra kỹ lưỡng đối với các báo cáo của Chính phủ, các cơ quan về việc thực hiện yêu cầu trong luật, nghị quyết của Quốc hội, trường hợp cần thiết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp và trình Quốc hội thảo luận.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục chỉ đạo các cơ quan của Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội chủ động rà soát các yêu cầu, nhiệm vụ luật, nghị quyết của Quốc hội giao để đôn đốc, giám sát các cơ quan thực hiện.
Trên cơ sở kết quả các Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5 của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết, trong đó xác định rõ tên văn bản, nội dung giao quy định chi tiết, cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan phối hợp và thời hạn trình, ban hành văn bản. Trong đó, đối với Luật Nhà ở, Chính phủ sẽ ban hành 03 nghị định, Thủ tướng Chính phủ ban hành 01 quyết định, Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành 01 thông tư, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành 01 thông tư, Bộ trưởng Bộ Công an ban hành 01 thông tư quy định chi tiết 70 nội dung.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang báo cáo việc tổ chức triển khai thi hành các luật, nghị quyết được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, các nội dung triển khai thi hành Luật mới chỉ là bước đầu. Khối lượng công việc cần tiếp tục thực hiện là rất lớn, bao gồm công tác xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành Luật và tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về nhà ở để nâng cao nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật của người dân, cơ quan, tổ chức và cộng đồng doanh nghiệp, bảo đảm để Luật phát huy đầy đủ hiệu lực, hiệu quả, nâng cao chất lượng công tác quản lý, sử dụng, phát triển nhà ở. Phối hợp, đồng hành cùng quá trình này, Ủy ban Pháp luật đã xây dựng kế hoạch giám sát năm 2024, trong đó tập trung theo dõi tiến độ xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Nhà ở, bao gồm: Tính kịp thời, đầy đủ của việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo quy định tại khoản 2 Điều 11 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và khoản 1 Điều 40 của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; Tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của văn bản trong hệ thống pháp luật và việc tuân thủ thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục ban hành văn bản; Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về nhà ở.
Bên cạnh đó, thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2024 và phân công của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực Ủy ban Pháp luật đang tham mưu giúp Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội về“Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”, trong đó tập trung vào nội dung về phát triển nhà ở xã hội. Đây là nội dung chính sách lớn, rất quan trọng để đưa Luật Nhà ở vào cuộc sống.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội, trọng tâm là các luật, nghị quyết mới được Quốc hội thông qua, Thường trực Ủy ban Pháp luật kiến nghị Chính phủ, Bộ Xây dựng, các Bộ, ngành hữu quan tập trung làm tốt một số nội dung để tiếp tục triển khai thi hành Luật Nhà ở đáp ứng yêu cầu đề ra.
Thứ nhất, Chính phủ chỉ đạo sớm ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Nhà ở bảo đảm tiến độ, chất lượng, đồng bộ với các luật có liên quan mới được Quốc hội thông qua như Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Các tổ chức tín dụng. Trong quá trình tổ chức thi hành Luật, đề nghị Chính phủ kịp thời hướng dẫn, chỉ đạo xử lý, giải quyết các vấn đề vướng mắc, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và đúng quy định của luật, nghị quyết của Quốc hội.
Thứ hai, theo đánh giá của một số tổ chức nghiên cứu, chi phí phát triển các dự án bất động sản, đặc biệt là nhà ở có thể tăng lên khi Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản có hiệu lực từ đầu năm 2025 do việc định giá đất sát với giá trị thị trường hơn. Vì vậy, đề nghị Chính phủ chủ động có các giải pháp hiệu quả để điều tiết giá nhà ở như tập trung phát triển mạnh nhà ở xã hội phù hợp với khả năng chi trả của người có thu nhập trung bình và thấp; đẩy nhanh tiến độ phê duyệt các dự án phát triển nhà ở để tăng nguồn cung, sẵn sàng can thiệp khi thị trường có dấu hiệu tăng “nóng”, “sốt ảo”; quan tâm xây dựng cơ sở dữ liệu, thông tin về bất động sản, nâng cao năng lực quản lý, điều tiết thị trường đất đai, bất động sản, hướng tới công khai, minh bạch và chuyên nghiệp hơn.
Thứ ba, khẩn trương nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt Đề án thí điểm cho phép thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất khác (không phải là đất ở); việc thí điểm nên được triển khai tại một số tỉnh, thành phố lớn... để tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc cho các dự án bất động sản, giải phóng nguồn lực về đất đai, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Thứ tư, tích cực đẩy mạnh triển khai các chính sách, quy định mới về nhà ở xã hội để tăng cường thu hút nguồn lực phát triển phân khúc này, góp phần giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn cung nhà ở vừa túi tiền, góp phần hoàn thành mục tiêu của Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021 - 2030".
Thứ năm, tăng cường tuyên truyền, phổ biến về Luật Nhà ở và pháp luật có liên quan mới được thông qua, đặc biệt là các nội dung mới, quan trọng, có tác động lớn đến đời sống kinh tế - xã hội cũng như các nội dung cần được hướng dẫn đầy đủ, chi tiết cho người dân, cộng đồng doanh nghiệp nhằm tăng cường nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật, nâng cao hiệu lực thực thi Luật trong thực tiễn./.