Tham dự hội thảo có: Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hộ Trần Thị Kim Nhung, Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước, Bộ Tài nguyên và Môi trường Châu Trần Vĩnh; đại diện các bộ, ngành, địa phương và các chuyên gia, nhà khoa học.
Phát biểu khai mạc hội thảo, TS. Nguyễn Văn Hiển cho biết, theo Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022, dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5 (5/2023) và xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 6 (10/2023).
Hội thảo nhằm trao đổi, thảo luận, góp ý các quy định của Dự thảo Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) để hoàn thiện hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất, bảo đảm minh bạch để có khả năng khai thác tối đa nguồn lực tài nguyên, phân bổ hợp lý và sử dụng có hiệu quả; bảo đảm an ninh nguồn nước quốc gia; chú trọng phòng ngừa, kiểm soát và phục hồi các nguồn nước bị suy thoái, cạn kiệt và ô nhiễm; phân định rõ trách nhiệm quản lý nguồn nước và trách nhiệm quản lý công trình khai thác nước cả trung ương và địa phương khắc phục các chồng chéo, xung đột pháp luật.
.jpg)
TS. Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp
Tại hội thảo các chuyên gia tập trung trao đổi, thảo luận những vấn đề trọng tâm liên quan đến quan điểm, nguyên tắc sửa đổi Luật Tài nguyên nước; định hướng và phạm vi sửa đổi Luật Tài nguyên nước; … Đồng thời, góp ý trực tiếp vào các điều, khoản quy định về điều tra cơ bản tài nguyên nước; chiến lược, quy hoạch về tài nguyên nước; về bảo đảm an ninh nguồn nước và an toàn đập, hồ chứa nước; về điều hòa, phân phối và khai thác, sử dụng tài nguyên nước; bảo đảm an ninh nguồn nước và an toàn đập, hồ chứa nước; về sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả; tuần hoàn tài nguyên nước;…
Qua thảo luận, tán thành với sự cần thiết xây dựng và ban hành Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, Dự thảo 5 Luật Tài nguyên nước với 10 Chương với 88 Điều đã tiếp thu các ý kiến đóng góp của các đơn vị, tổ chức góp ý và cơ bản bao trùm được các vấn đề quản lý nhà nước đối với Tài nguyên nước. Tuy nhiên, vẫn còn một số nội dung đòi hỏi cơ quan chủ trì soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát nhằm hoàn thiện Dự thảo luật đảm bảo chất lượng cao nhất trước khi trình Quốc hội cho ý kiến.
Góp ý vào Chương II của Dự thảo, TS. Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Thường trực Hội cấp thoát nước Việt Nam cho rằng, các nội dung thể hiện chưa tường minh, khó hiểu, nhiều nội dung chưa phù hợp; Báo cáo tổng kết thi hành Luật Tài nguyên nước (2012) chưa đánh giá được những hạn chế khi thực hiện làm cơ sở điều chỉnh, bổ sung vào Dự thảo Luật Tài nguyên nước.
TS.Trần Anh Tuấn nhấn mạnh, các nội dung đưa vào Dự thảo Luật (khi chưa có được nội dung cụ thể) cần quy định được những nguyên tắc, yêu cầu như: Quy định chung; Quy định các yêu cầu với từng loại quy hoạch, hồ sơ quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch; Quy định trách nhiệm lập thẩm định, phê duyệt; tổ chức thực hiện ; trách nhiệm các cơ quan, tổ chức,… đối với các loại quy hoạch tài nguyên nước đã được xác định; Quy định điều kiện tổ chức tư vấn lập quy hoạch; Các nội dung cụ thể có thể Nghị định quy định cụ thể.
Ngoài ra, TS.Trần Anh Tuấn cũng lưu ý, về tên các quy hoạch nên rà soát thực hiện theo quy định pháp luật về quy hoạch (Luật Quy hoạch -2017).
PGS.TS Nguyễn Thế Chinh, Nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách tài nguyên và môi trường
Liên quan đến quy định về sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, tuần hoàn tài nguyên nước, PGS.TS.Nguyễn Thế Chinh, Nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách tài nguyên và môi trường kiến nghị phải làm rõ 3 cụm từ “ sử dụng tiết kiệm tài nguyên nước”, “ Sử dụng hiệu quả tài nguyên nước” và “Sử dụng tuần hoàn tài nguyên nước”. Theo đó, khi đưa vào quy định trong luật pháp về “sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, tuần hoàn tài nguyên nước”, phải thể hiện rõ nội hàm của các khái niệm trên để đảm bảo tính đầy đủ và áp dụng thực tiễn sát thực.
Ngoài ra, khi thiết kế các điều khoản luật liên quan đến “sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, tuần hoàn tài nguyên nước” trong bối cảnh thể chế “kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa” về cơ bản do nhu cầu thị trường chi phối, hiệu quả tài nguyên nước là sự cân đối giữa cung và cầu về tài nguyên nước, tiết kiệm tài nguyên nước phụ thuộc vào công nghệ, còn tuần hoàn tài nguyên nước cũng phụ thuộc vào công nghệ và thị trường. Do vậy, khi thiết kế điều khoản về quy định trong luật tài nguyên nước cũng cần chú ý tới các yếu tố này.
Cũng tại hội thảo, một số ý kiến chuyên gia đề xuất: Để duy trì khai thác nước dưới đất cần có điều khoản để bảo vệ việc bổ sung tự nhiên nước dưới đất, thu nước mưa trên bề mặt, hạn chế bê tông hóa hoàn toàn bề mặt, dẫn đến việc nước mưa không thể tiếp cận ngấm xuống mặt đất; Hoàn thiện các quy định về trách nhiệm quản lý tài nguyên nước; Xem xét quy định về thành lập các ban quản lý lưu vực sông;...
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng đưa ra khuyến nghị, dự thảo nên có quy định cho từng đối tượng sử dụng nước cụ thể; quy định về khuyến khích và ưu đãi đối với sử dụng nước tuần hoàn, tuy nhiên cần phải đối chiếu với quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020 để tránh sự trùng chéo, có sự kế thừa và bổ sung hoàn thiện đầy đủ trong luật tài nguyên nước;…
Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Ngọc Sơn
Kết luận hội thảo, Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Ngọc Sơn cho biết, với vai trò là cơ quan chủ trì thẩm tra, trên tinh thần chuẩn bị “từ sớm từ xa” Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đã chủ động tiếp cận dự thảo Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) ngay từ đầu. Hiện nay, Dự thảo lần 5 là dự thảo chính thức sẽ được trình UBTVQH cho ý kiến tại Phiên họp thứ 21 (tháng 03/2023).
Nhấn mạnh đây là dự án luật mang tính chuyên ngành, thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, nhà khoa học, cử tri, Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường lưu ý, cơ quan soạn thảo bên cạnh việc tập trung vào 04 nhóm chính sách lớn đã được thông qua, cần tiếp tục rà soát, nghiên cứu các ý kiến góp ý liên quan đến: Phạm vi điều chỉnh; Áp dụng Luật Tài nguyên nước và các luật có liên quan; Quy hoạch tài nguyên nước; Quy định về hành lang bảo vệ nguồn nước;…
Ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các chuyên gia, nhà khoa học tại Hội thảo, Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Ngọc Sơn nhấn mạnh, đây sẽ là nguồn thông tin khoa học quý báu, giúp cho cơ quan soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra trong quá trình hoàn thiện Dự luật./.