Nhà báo livestream ở phiên tòa sẽ bị xử phạt nặng hơn ghi âm, ghi hình mà không được sự đồng ý của Chủ tọa phiên tòa
Sáng ngày 29/8, tại Phủ Chủ tịch, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng. Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà chủ trì cuộc họp. Tham dự cuộc họp báo còn có Phó Chánh án Thường trực Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Trí Tuệ; Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Thị Thúy Ngần cùng đại biểu đại diện cho các cơ quan và đông đảo phóng viên báo chí.
Toàn cảnh cuộc họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng.
Phó Chánh án Thường trực Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Trí Tuệ cho biết, Pháp lệnh gồm 4 chương, 48 điều quy định về hành vi cản trở hoạt động tố tụng bị xử phạt vi phạm hành chính. Pháp lệnh có hiệu lực thi hành từ ngày 01/9/2022. Pháp lệnh này không quy định các hành vi mới, mà chỉ quy định cụ thể hơn việc xử phạt, các hình thức xử phạt, thẩm quyền, trình tự, thủ tục xử phạt đối với những hành vi không được phép thực hiện, hành vi bị coi là cản trở hoạt động tố tụng đã được quy định trong các đạo luật tố tụng. Pháp lệnh quy định cụ thể 3 nhóm hành vi cản trở hoạt động tố tụng, hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục:
Thứ nhất là nhóm các hành vi cản trở hoạt động tố tụng hình sự, gồm: Hành vi tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật; hành vi tiết lộ bí mật điều tra; hành vi vi phạm quy định về sự có mặt theo giấy triệu tập; hành vi cản trở đại diện của cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân tham gia tố tụng; hành vi cản trở hoạt động xác minh, thu thập chứng cứ...
Thứ hai là nhóm các hành vi cản trở hoạt động tố tụng dân sự, tố tụng hành chính, việc xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án Nhân, đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Gồm: Hành vi can thiệp vào việc giải quyết vụ án, vụ việc; hành vi xúc phạm, xâm hại đến sự tôn nghiêm, uy tín của tòa án; hành vi đưa tin sai sự thật...
Phó Chánh án Thường trực Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Trí Tuệ trả lời câu hỏi của các phóng viên báo chí.
Thứ ba là hành vi vi phạm nội quy phiên tòa, phiên họp; hành vi khác cản trở hoạt động tố tụng; hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả, gồm: Hành vi vi phạm nội quy phiên tòa, phiên họp và hành vi khác cản trở hoạt động tố tụng.
Theo Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng, các hành vi cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, người có thẩm quyền; lôi kéo, xúi giục, lừa dối, mua chuộc, đe dọa hoặc sử dụng vũ lực buộc người khác tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật sẽ bị phạt tiền 5-15 triệu đồng. Cùng hành vi này, luật sư sẽ bị xử phạt từ 15-30 triệu đồng. Bên cạnh đó, Pháp lệnh quy định người tham gia tố tụng tiết lộ bí mật điều tra mặc dù đã được điều tra viên, cán bộ điều tra, kiểm sát viên hoặc kiểm tra viên yêu cầu phải giữ bí mật sẽ bị phạt tiền 4-8 triệu đồng. Cùng với hành vi này, luật sư sẽ bị phạt từ 8-15 triệu đồng.
Một quy định khác của Pháp lệnh là người tham gia tố tụng xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng sẽ bị phạt 3-7 triệu đồng. Trong khi đó, nếu chủ thể vi phạm là luật sư, mức xử phạt sẽ là 15-30 triệu đồng.
Phóng viên báo chí đặt câu hỏi tại cuộc họp báo.
Trả lời câu hỏi của các phóng viên báo chí về lý giải luật sư có cùng hành vi vi phạm với chủ thể khác lại bị quy định mức phạt tiền cao hơn các chủ thể khác, Phó Chánh án Thường trực Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Trí Tuệ cho biết: Quy định như vậy vì luật sư là người am hiểu pháp luật, tham gia tố tụng để đại diện hoặc bảo vệ quyền và lợi ích của người dân. Do vậy, phải yêu cầu khắt khe hơn về việc tuân thủ và tôn trọng pháp luật trong hoạt động nghề nghiệp đặc thù của mình tại phiên tòa, phiên họp. Còn khi luật sư tham dự phiên tòa không với một trong các tư cách nêu trên thì sẽ chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính như các chủ thể khác.
Theo Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng, một số trường hợp luật sư có hành vi vi phạm cản trở hoạt động tố tụng sẽ bị tước chứng chỉ, giấy phép hành nghề. Việc này áp dụng theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp.
Trước đó, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành xem xét, thông qua dự án Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng./.