Toàn cảnh phiên họp
Theo Tờ trình của Chính phủ, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội lần này cũng đã bổ sung một số biện pháp cưỡng chế mới. Trong đó có quy định ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước tại địa điểm vi phạm đối với cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vi phạm.
Đối với việc bổ sung biện pháp cưỡng chế ngừng cung cấp điện, nước, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật cho biết, ngoài quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính, Nghị định số 134/2013/NĐ-CP có quy định biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính ngừng cung cấp điện tại địa điểm vi phạm đối với cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vi phạm nhưng hồ sơ dự án Luật không có tài liệu tổng kết việc thi hành biện pháp này. Báo cáo tổng kết thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính cũng cho thấy, các cơ quan thực thi việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính không gặp khó khăn, vướng mắc do thiếu biện pháp cưỡng chế.
Bên cạnh đó, việc cung cấp điện, nước là giao dịch dân sự giữa nhà cung cấp và người sử dụng. Người sử dụng không vi phạm các điều khoản trong hợp đồng hoặc vi phạm pháp luật trong việc sử dụng điện, nước thì không nên buộc nhà cung cấp ngừng cung cấp điện, nước cho cá nhân, tổ chức. Quy định như dự thảo Luật là can thiệp quá sâu vào quan hệ dân sự. Trong khi đó, cơ quan chủ trì soạn thảo cũng chưa đánh giá tác động của việc bổ sung biện pháp cưỡng chế này. Vì vậy, Ủy ban Pháp luật đề nghị không bổ sung biện pháp cưỡng chế ngừng cung cấp điện, nước trong lần sửa đổi này. Thay vào đó, có thể quy định việc ngừng cung cấp điện, nước là một biện pháp ngăn chặn hành vi vi phạm, xác định rõ, biện pháp này chỉ được áp dụng đối với những hành vi vi phạm hành chính mà điện, nước là điều kiện cần, là phương tiện để thực hiện hành vi vi phạm hành chính và việc áp dụng biện pháp này không làm ảnh hưởng đến sinh hoạt, hoạt động của cá nhân, tổ chức khác.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga phát biểu ý kiến tại phiên họp
Thảo luận về vấn đề này, đa số ý kiến các đại biểu tán thành với ý kiến của cơ quan thẩm tra và đề nghị, cân nhắc kỹ lưỡng việc bổ sung biện pháp cưỡng chế nêu trên.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho rằng, trong trường hợp xử lý vi phạm hành chính đối với công trình xây dựng trái phép, việc áp dụng biện pháp ngừng cung cấp điện, nước nhằm cưỡng chế là phù hợp bởi trong trường hợp này, điện và nước là điều kiện, phương tiện để tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm. Tuy nhiên, hợp đồng cung cấp điện, nước là hợp đồng dân sự, do đó không nên lấy việc ngừng cung cấp điện, nước làm biện pháp cưỡng chế thi hành xử phạt vi phạm hành chính đối với tất cả các trường hợp khác.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cũng đề nghị, Chính phủ cần làm rõ căn cứ bổ sung biện pháp ngừng cung cấp điện, nước nhằm cưỡng chế thi hành xử phạt vi phạm hành chính; đồng thời, cung cấp thêm thông tin kinh nghiệm áp dụng thực tiễn biện pháp này ở những nước khác trên thế giới để có cơ sở cân nhắc việc bổ sung biện pháp này trong dự thảo Luật.
Cùng quan điểm, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến cũng cho rằng, nếu coi đây là biện pháp cưỡng chế áp dụng ở tất cả các hành vi vi phạm hành chính khác thì chưa phù hợp và chưa thực sự khách quan vì liên quan đến quyền của công dân, thuộc phạm vi hợp đồng dân sự. Theo Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến, cần xác định cụ thể những trường hợp áp dụng biện pháp cưỡng chế này để vừa bảo đảm hiệu quả xử lý vi phạm hành chính vừa bảo đảm quyền lợi của người dân./.