THỂ CHẾ HÓA QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG, CHÍNH SÁCH CỦA NHÀ NƯỚC VỀ ĐỔI MỚI, NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG, HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA QUỐC HỘI VÀ HĐND
Thời gian qua, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có nhiều đổi mới, đề ra những giải pháp để thực hiện tốt hơn chức năng hướng dẫn, giám sát hoạt động của HĐND. Bên cạnh các quy định của Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 ngày 12/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân (HĐND), Thường trực HĐND, Ban của HĐND, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND là cơ ở quan trọng để hoạt động giám sát của cơ quan dân cử ở địa phương hoạt động thực chất, hiệu quả hơn.
Cùng với đó, các Đoàn Đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố cũng tăng cường phối hợp các hoạt động, tạo ra gắn kết giữa Quốc hội và HĐND, như xem xét báo cáo hoạt động của HĐND tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; mời đại diện Thường trực HĐND tham gia Ban soạn thảo các dự án luật, nghị quyết, dự khán một số nội dung quan trọng tại các kỳ họp Quốc hội. Phát huy tinh thần đổi mới của Quốc hội, tại địa phương công tác chuẩn bị các kỳ họp HĐND tỉnh cũng được tiến hành theo phương châm “ từ sớm, từ xa”. Các hoạt động xây dựng pháp luật và phối hợp trong hoạt động giám sát được nâng cao nhờ sự phối hợp của hai cơ quan dân cử.
Phó Trưởng Đoàn phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình Đặng Bích Ngọc
Phó Trưởng Đoàn phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình Đặng Bích Ngọc cho biết, trong những năm qua hoạt động của Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh đã có nhiều cách làm đổi mới, sáng tạo. Do đó, chất lượng và hiệu quả công việc ngày càng được nâng cao. Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh luôn chủ động, tích cực phối hợp với các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh, trong đó việc phối hợp giữa Đoàn với Thường trực HĐND tỉnh đã góp phần quan trọng vào việc hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế.
Để triển khai, thực hiện hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ được giao, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình đã ký quy chế phối hợp công tác với Thường trực HĐND tỉnh, trong đó quy định chặt chẽ nguyên tắc, nội dung và các hình thức phối hợp, nhiệm vụ của các bên, đảm bảo hoạt động chất lượng và hiệu quả.
Theo quy chế ký kết, hàng năm, Đoàn Đại biểu Quốc hội và Thường trực HĐND tỉnh đều xây dựng chương trình, kế hoạch, bám sát nội dung phối hợp, từ đó tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ, chặt chẽ, tạo điều kiện thuận lợi cho mỗi bên thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, nhằm tiếp tục khẳng định, nâng cao vị thế, vai trò của các cơ quan dân cử ở địa phương.
“Kết quả đạt được trong thời gian qua cho thấy việc phối hợp trong tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ là vô cùng quan trọng, là cơ sở để thực hiện thắng lợi chỉ tiêu, nhiệm vụ và chương trình công tác hàng năm”, Phó Trưởng Đoàn phụ trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình Đặng Bích Ngọc nhấn mạnh.
Từ thực tiễn hoạt động, Phó Trưởng Đoàn phụ trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình Đặng Bích Ngọc đề xuất cần phát huy tối đa sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền, trước hết là Thường trực tỉnh ủy, chủ động, tích cực trong tham mưu cho Thường trực tỉnh ủy những vấn đề nóng được dư luận, cử tri, nhân dân quan tâm, phát huy cao tinh thần tích cực trao đổi thông tin giữa Đoàn Đại biểu Quốc hội, Thường trực HĐND, các ban của HĐND về các lĩnh vực công tác có liên quan, bám sát quy định của pháp luật về chức năng, nhiệm vụ được giao, nội dung quy chế để xây dựng chương trình phối hợp cụ thể, tận dụng tối đa thế mạnh của mỗi cơ quan, đơn vị để xây dựng mối quan hệ phối hợp ngày càng gắn bó, chặt chẽ, nâng cao chất lượng hoạt động của các bên.
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp Phạm Văn Thắng cho biết, được sự quan tâm, hướng dẫn của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội; sự chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy Đồng Tháp, những năm qua hoạt động của HĐND tỉnh Đồng Tháp đã có sự cải tiến và đạt nhiều kết quả tích cực. Trong năm 2023, Thường trực HĐND Tỉnh đã luôn bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh và những đổi mới trong hoạt động của Quốc hội, thực hiện tốt Quy chế phối hợp giữa Thường trực Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, đặc biệt là sự ủng hộ của cử tri và Nhân dân. Trong đó, Thường trực HĐND Tỉnh đã phối hợp tốt với Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh trong thực hiện một số hoạt động giám sát chuyên đề.
Nhiều hoạt động tăng cường mối quan hệ phối hợp; khẳng định vai trò, vị trí của Đoàn Đoàn Đại biểu Quốc hội, HĐND tỉnh Hà Tĩnh
Tại tỉnh Hà Tĩnh, thời gian qua, có nhiều giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động; tăng cường hơn nữa mối quan hệ phối hợp; khẳng định vai trò, vị trí của Đoàn Đoàn Đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp; thực hiện tốt hơn trách nhiệm của người đại biểu nhân dân. Năm 2023, Đoàn Đại biểu Quốc hội đã phối hợp với Thường trực HĐND các cấp tổ chức 6 hội nghị xây dựng pháp luật, góp ý vào 16 dự án luật xem xét thông qua, 08 dự án luật cho ý kiến lần đầu, 01 dự án luật cho ý kiến lần 2, 01 dự án luật cho ý kiến lần 3 và nhiều nghị quyết tại các kỳ họp bất thường, kỳ họp thứ 5, thứ 6 Quốc hội khoá XV.
Trong năm, Đoàn Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh chủ trì, phối hợp với Thường trực HĐND tỉnh tổ chức giám sát 04 chuyên đề và đang triển khai giám sát 04 chuyên đề năm 2024 của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh. Thường trực HĐND tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với Đoàn Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, Thường trực HĐND các huyện, thành phố, thị xã trong xây dựng kế hoạch, tổ chức cho các Đoàn Đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND tỉnh tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp Quốc hội cũng như trước các kỳ họp HĐND tỉnh tại các địa phương. Đoàn Đoàn Đại biểu Quốc hội và Thường trực HĐND tỉnh đã chuyển các ý kiến kiến nghị của cử tri đến Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền giải quyết, xử lý.
Nêu kinh nghiệm trong công tác phối hợp tại địa phương, Phó Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An Thái Thị An Chung cho biết, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An và Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An cùng là cơ quan dân cử, đại diện cho ý chí nguyện vọng quyền làm chủ của cử tri trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Với chức năng nhiệm vụ có tính chất tương đồng, Đoàn Đại biểu Quốc hội và Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An có nhiều thuận lợi trong phối hợp hoạt động, đặc biệt từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 đến nay, yêu cầu đổi mới và nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp đòi hỏi hai bên đều phải tăng cường phối hợp chặt chẽ hơn nữa để hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Phó Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An Thái Thị An Chung
Xác định rõ tầm quan trọng của công tác phối hợp, Phó Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An Thái Thị An Chung cho biết, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Nghệ An đã chủ động đề xuất với Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban mặt trận Tổ quốc tỉnh Nghệ An xây dựng và thống nhất ban hành quy chế phối hợp công tác giữa Đoàn Đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh trong quy chế này đã xác định rõ nguyên tắc phối hợp nội dung, hàng năm đều tổ chức kiểm điểm đánh giá việc thực hiện quy chế.
Năm 2024, để nâng tầm quan hệ phối hợp giữa các cơ quan có vị trí quan trọng trong hệ thống chính trị của tỉnh và thể hiện sự thống nhất quyết tâm cao trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị của tỉnh, các cơ quan gồm: Đoàn Đại biểu Quốc hội, Thường trực Hội đồng nhân dâ, Ủy ban nhân dân tỉnh và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Nghệ An đã thống nhất ký kết quy chế phối hợp bốn bên.
Công tác phối hợp cũng được thực hiện tốt, trong đó, những kinh nghiệm hay, những bài học quý tại Kỳ họp Quốc hội đã được Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh thông tin trao đổi với Thường trực HĐND để nghiên cứu, học tập các Kỳ họp của HĐND tỉnh. Các phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh đều có sự tham dự của lãnh đạo Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh.
Công tác phối hợp trong hoạt động xây dựng pháp luật trước kỳ họp Quốc hội, trong đó Đoàn Đại biểu Quốc hội đều tổ chức hội nghị lấy ý kiến góp ý vào các dự án luật, mời Thường trực HĐND tỉnh, các ban HĐND tỉnh tham dự. Đối với những dự án luật có phạm vi đối tượng rộng liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người dân cần phải lấy ý kiến rộng rãi, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với Thường trực HĐND tỉnh xây dựng kế hoạch tổ chức triển khai lấy ý kiến sau đó tổng hợp thống nhất nội dung cần kiến nghị sửa đổi, bổ sung điều chỉnh cho phù hợp để gửi tới các cơ quan.
Các phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh đều có sự tham dự của lãnh đạo Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An
Về công tác phối hợp trong hoạt động giám sát, Phó Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An Thái Thị An Chung cho biết, trên cơ sở Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh đã xây dựng chương trình giám sát của đoàn, trong đó xác định rõ nội dung chuyên đề giám sát ngay từ đầu năm. Thường trực HĐND và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh đã thống nhất điều hòa hoạt động giám sát để tránh trùng lặp về nội dung và phân bố hợp lý về thời gian địa điểm giám sát.
Đối với những vấn đề nổi cộm bức xúc cử tri kiến nghị nhiều lần chưa được giải quyết hoặc giải quyết chưa thấu đáo, Đoàn Đại biểu Quốc hội và Thường trực HĐND tỉnh phối hợp tổ chức giám sát, khảo sát để nắm bắt thông tin, làm việc với Ủy ban nhân dân tỉnh để xác định rõ trách nhiệm và thẩm quyền giải quyết. Vì vậy một số kiến nghị bức xúc của cử tri kéo dài nhiều năm đến nay đã được quan tâm giải quyết.
Các cơ quan cũng phối hợp trong công tác tiếp nhận xử lý đơn thư của công dân cùng gửi tới Đoàn Đại biểu Quốc hội và Thường trực HĐND tỉnh để tránh trùng lặp trong xử lý đơn; phối hợp chỉ đạo nghiên cứu xây dựng phần mềm theo dõi xử lý đơn thư của công dân...
Các Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nam Định, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương… cũng đã xây dựng Quy chế phối hợp giữa Thường trực HĐND tỉnh với Đoàn đại biểu Quốc hội, Ủy ban nhân dân và Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Trong đó chú trọng việc phối hợp gửi các hồ sơ dự thảo Nghị quyết, Báo cáo, Đề án đến các Ban HĐND tỉnh để thực hiện thẩm tra theo quy định; bám sát các Nghị quyết chuyên đề và Nghị quyết về nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội hàng năm của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh trong quá trình chỉ đạo các hoạt động của HĐND tỉnh. Đồng hành, phối hợp chặt chẽ với Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, UBND tỉnh, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh để triển khai toàn diện các mặt công tác, góp phần tích cực vào kết quả phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh của tỉnh.
Ngoài hoạt động tiếp xúc cử tri theo luật định, các Đoàn Đại biểu Quốc hội các địa phương cũng phối hợp với Thường trực HĐND tỉnh chức hội nghị tiếp xúc, đối thoại chuyên đề với công nhân, người lao động trên địa bàn tỉnh để tổng hợp các vấn đề liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động kiến nghị các cơ quan trung ương và địa phương xem xét giải quyết.