VIỆT NAM CHÚ TRỌNG XÂY DỰNG NĂNG LỰC SỐ CHO GIỚI TRẺ VÌ MỘT TƯƠNG LAI BAO TRÙM, THỊNH VƯỢNG

14/09/2023

Trong khuôn khổ Hội nghị Nghị sỹ trẻ toàn cầu lần thứ 9, thành công của toạ đàm về “Tăng cường năng lực số cho thanh niên" với những đề xuất và kiến nghị đã giúp đại biểu trẻ có thêm động lực, niềm tin để phấn đấu trở thành lực lượng tiên phong trong chuyển đổi số. Điều này đã được Liên minh Nghị viện thế giới IPU ghi nhận, đánh giá cao sự chủ động, năng động này của Quốc hội Việt Nam luôn chú trọng xây dựng năng lực số cho giới trẻ vì một tương lai bao trùm, thịnh vượng.

ĐBQH NGUYỄN THỊ VIỆT NGA: "NĂNG LỰC SỐ" - HÀNH TRANG QUAN TRỌNG ĐỂ THANH NIÊN THAM GIA XÂY DỰNG, BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC TRONG GIAI ĐOẠN MỚI

Có chiến lược áp dụng đồng bộ chuyển đổi số từ phổ thông

Thế giới đang chứng kiến những thay đổi lớn trên mọi phương diện, với công nghệ số trở thành nhân tố quan trọng trong lực lượng sản xuất cũng như trong quan hệ xã hội. Trong kỷ nguyên số, những dạng thức mới đã xuất hiện và ngày càng trở nên phổ biến như chính phủ số, kinh tế số, tri thức số, xã hội số, đô thị số, công dân số. Vì vậy, nghị sĩ trẻ trong nước và quốc tế đã có cùng quan điểm về tầm quan trọng trang bị năng lực số cho giới trẻ. Từ đó họ có thể đóng góp và trở thành lực lượng tiên phong trong chuyển đổi số, không chỉ đúng trong xã hội nói chung mà còn với sự phát triển của nghị viện nói riêng.

Ông Bùi Quang Huy, Bí Thư thứ nhất Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam

Theo ông Bùi Quang Huy, Bí Thư thứ nhất Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam đã chỉ ra tính cấp thiết và quan trọng về những thách thức mà giới trẻ phải đối mặt, trong đó cuộc cách mạng 4.0 diễn ra như vũ bão với xu hướng máy móc thay thế con người cũng như sự dịch chuyển lao động toàn cầu.

Trong bối cảnh đó, nếu thanh niên không quan tâm tới việc tăng cường năng lực số cho bản thân, chủ động tham gia quá trình chuyển đổi số, sẽ ảnh hưởng tới chính cơ hội việc làm, nghề nghiệp, cơ hội phát triển bản thân trong tương lai. Chuyển đổi số là thách thức, song trên hết là cơ hội để thanh niên đi nhanh hơn, bứt phá, tạo những giá trị mới; đóng góp vào sự hùng cường thịnh vượng của quốc gia trong tương lai không xa. Đồng thời đây cũng là lúc Việt Nam cần có chính sách toàn diện trang bị cho giới trẻ nâng cao năng lực chuyển đổi số.

TS. Trương Thanh Tùng, Trưởng nhóm nghiên cứu thuốc mới, Khoa Dược, Trường Đại học Phenikaa 

TS.Trương Thanh Tùng, Trưởng nhóm nghiên cứu thuốc mới, Khoa Dược, Trường Đại học Phenikaa  nêu vấn đề về nâng cao năng lực chuyển đổi số cho sinh viên, học viên, nhà khoa học trẻ.  TS. Trương Thành Tùng cho biết, chuyển đổi số có tác động tới mọi mặt của đời sống xã hội với nhiều ứng dụng to lớn, đặc biệt việc áp dụng chuyển đổi số cho công việc học tập, nghiên cứu của sinh viên, học viên, nhà khoa học trẻ đang phát triển hết sức mạnh mẽ trên thế giới.

Bên cạnh đó, chuyển đổi số cũng có những tác động xấu, dẫn tới việc nâng cao năng lực chuyển đổi số cho đối tượng học sinh, sinh viên, nhà khoa học trẻ cả về ứng dụng và phòng ngừa là rất cần thiết. Đối với việc giảng dạy và học tập, áp dụng những thành tựu của chuyển đổi số đã hỗ trợ cho việc nâng cao tinh thần tự học của sinh viên, một tinh thần hiện đang thiếu ở sinh viên Việt Nam và một số quốc gia. Cụ thể, các phần mềm quản lý học tập, lớp học ảo được cập nhật song song với lớp học trên lớp giúp sinh viên chủ động trong việc xem lại bài giảng, ôn tập lại kiến thức.  

Một số trường đại học đang áp dụng việc ghi hình lại các bài giảng, hình thành các bài giảng số giúp sinh viên chủ động học tập ở mọi nơi. Kết quả cho thấy kiến thức và kết quả học tập được nâng lên rất nhiều so với phương pháp giảng dạy trên giảng đường thông thường. Đối với giảng viên, việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của sinh viên được dễ dàng hơn. Các công cụ số có thể đưa ra thống kê mức độ đạt được kiến thức theo thời gian thực, giúp giảng viên có thể thay đổi phương pháp, bài giảng kịp thời cho từng đối tượng sinh viên.

Tuy nhiên, theo TS.Trương Thanh Tùng, để việc chuyển đổi số trong giảng dạy, học tập mang lại hiệu quả tối đa, yêu cầu các sinh viên phải có kỹ năng công nghệ tốt. Hiện nay, sinh viên vẫn còn chậm trong việc tiếp cận các công nghệ chuyên ngành. Sinh viên có thể có kỹ năng “sử dụng” công nghệ thông tin tốt với các phần mềm giải trí, mạng xã hội, nhưng khi tiếp cận các hệ thống mới, hệ thống hỗ trợ học tập thì ngược lại. Tốc độ giảng dạy, lượng kiến thức ở bậc đại học là rất lớn so với cấp phổ thông, nên việc lên đại học sinh viên mới được tìm hiểu các phương pháp này sẽ tốn nhiều thời gian hơn.  

TS.Trương Thanh Tùng đề xuất, để nâng cao “đúng hướng” kỹ năng số cho sinh viên, Cần sớm áp dụng các công nghệ quản lý đào tạo từ các cấp trung học phổ thông. Hay nói cách khác, cần áp dụng chuyển đổi số trong giảng dạy ở các trường phổ thông một cách đồng bộ mà hiện nay đang thiếu ở các quốc gia kém và đang phát triển; Cần soạn thảo các chương trình hành động chung, thống nhất các cấp học, giúp trang bị kiến thức, kỹ năng, và đảm bảo an toàn trên không gian số cho nhóm này. Đối với việc nghiên cứu khoa học, việc áp dụng chuyển đổi số trong việc theo dõi, hỗ trợ, và đánh giá kết quả nghiên cứu sẽ giúp quá trình nghiên cứu dễ dàng hơn, nhanh hơn, giảm thiểu được rủi ro và tăng khả năng thành công

TS.Trương Thanh Tùng cho rằng, cần có những khoá đào tạo tích hợp về kỹ năng áp dụng công nghệ số cho các nhà khoa học trẻ, vì sự phụ thuộc hoàn toàn vào công nghệ số với “sai sót nhỏ” có thể mang lại hậu qủa “rất lớn” cho con người. Điều hiện nay đang thiếu ở nhiều trường đại học ở Việt Nam và trên thế giới. Vấn đề thiếu năng lực chuyển đổi số của sinh viên, học viên, các nhà khoa học trẻ có thể dẫn tới những hậu quả như việc bị lợi dụng, lộ thông tin cá nhân, bị đánh cắp dữ liệu nghiên cứu, ảnh hưởng tới kết quả nghiên cứu, thậm chí an ninh quốc gia. Các quốc gia có một chương trình đào tạo bài bản, thống nhất, liên tục từ các cấp bậc học về lớp học số; Cần có một tổ chức thanh niên (ở Việt Nam, tổ chức này là Đoàn thanh niên hoặc Hội Sinh viên) đứng ra tiên phong và hỗ trợ cho các hoạt động này và tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng cho thanh niên; Các nhà giáo, giáo sư cũng cần được nâng cao năng lực chuyển đổi số, tiến hành đào tạo liên tục trên các nền tảng số trước khi hướng dẫn sinh viên, đặc biệt là với các quốc gia kém và đang phát triển

Là một thanh niên tiêu biểu trong 20 thanh niên Việt Nam tham dự Hội nghị lần này, anh Vũ Gia Luyện, CEO Công ty Cổ phần Giải pháp công nghệ thông tin quốc tế (ITS), cho rằng, hội nghị đã thể hiện đúng tầm quan trọng của giới trẻ với thế giới chúng ta. Bởi trong những năm qua, các khái niệm như cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số hay mục tiêu phát triển bền vững đều đã được nhắc đến rất nhiều trên các phương tiện truyền thông và cũng thực sự đi vào cuộc sống.

Theo anh Vũ Gia Luyện, thế hệ trẻ Việt Nam là những con người rất đam mê và sáng tạo. Họ đã là một thành phần quan trọng trong công cuộc chuyển đổi số và sẽ tiếp tục đóng vai trò lớn trong sự phát triển bền vững của thế giới.  Đồng thời đề nghị Chính phủ có lộ trình phù hợp với mỗi giai đoạn để nâng cao năng lực số cho thanh niên Việt Nam. Đồng thời, áp dụng khung năng lực số phù hợp với điều kiện đất nước, đặc biệt thế hệ trẻ. Các chương trình phải xây dựng đồng bộ, từng khu vực, đất nước đã lựa chọn.

 

Nghị sĩ trẻ Trịnh Thị Tú Anh, Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng

Nghị sĩ trẻ Trịnh Thị Tú Anh, Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng thì nhấn mạnh, với những ý kiến đặt ra sẽ là cơ sở để Quốc hội xây dựng hành lang pháp lý, hoàn thiện cơ chế chính sách, cơ chế đặc thù để nâng cao năng lực số cho thanh niên. Những dự án luật đã được thông qua sẽ thúc đẩy phát triển chuyển đổi số trong thời gian tiếp theo. Các nghị sỹ trẻ sẽ tham gia giám sát thực thi chuyên đổi số, nâng cao năng lực số cho thanh niên một cách hiệu quả. Đồng thời, quyết định những chính sách lớn liên quan đến chuyển đổi số. Có thể những vấn đề đưa ra chưa được giải quyết triệt để nhưng có thể đặt ra để học tập kinh nghiệm các quốc gia trên thế giới tham dự Hội nghị.

Đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong chủ động xây dựng năng lực số cho giới trẻ

Dưới góc nhìn toàn cầu, Tổng Thư ký IPU Martin Chungong nhấn mạnh, trong thời đại công nghệ đang định hình xã hội và kinh tế toàn cầu, thanh niên không phải chỉ là đối tượng tiêu thụ tài nguyên kinh tế, mà còn có thể trở thành nhân tố đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Khi thanh niên sử dụng được những công cụ số để bày tỏ quan điểm, ý kiến của mình, kết nối với những đồng nghiệp trên toàn thế giới và tiếp cận thông tin, họ sẽ trở thành những kỹ sư tự xây dựng, thiết kế nên thành công của mình. do đó, việc xây dựng năng lực số cho giới trẻ là một hình thức đầu tư xứng đáng cho một tương lai bao trùm, thịnh vượng hơn. IPU đánh giá cao sự chủ động, năng động của Việt Nam khi sớm vào cuộc ban hành chính sách để xây dựng năng lực số cho giới trẻ.

Tổng Thư ký IPU Martin Chungong 

Cùng chia sẻ quan điểm này, Trưởng ban Giáo dục văn phòng Unesco tại Việt Nam Miki Nozawa cũng nhấn mạnh thanh niên tầm quan trọng của giới trẻ trong làm chủ xu hướng chuyển đổi số. Đây vừa là đối tượng có khả năng tiếp nhận năng lực số nhanh chóng một cách tự nhiên, song cũng là đối tượng chịu tác động mạnh mẽ nhất của xu hướng này. vì thế, để nâng cao năng lực số cho thanh niên, thì điều quan trọng là nâng cao năng lực cho giới trẻ trong nhận thức các thách thức và cơ hội mà chuyển đổi số mang lại.

Quan trọng hơn nữa là để giới trẻ nhận thức rằng họ có thể làm chủ xu thế để tạo ra thay đổi trong tương lai. Xuất phát từ quan điểm này, Unesco đã đưa ra nhiều công cụ hướng dẫn miễn phí, trong đó có khung năng lực số, hướng dẫn về sử dụng ai trong giáo dục… nhằm đưa ra những định hướng về xây dựng và phát triển năng lực số cho người dân nói chung, trong đó có giới trẻ. Việt Nam cũng sẽ là Quốc gia Unesco ưu tiên dành sự hỗ trợ để xây dựng năng lực số cho giới trẻ.

Theo đánh giá của Tổng Thư ký IPU Martin Chungong, hiện đang là thời điểm thuận lợi để các nghị sĩ trẻ phấn đấu trở thành nhân tố thúc đẩy sự thay đổi không chỉ trong hoạt động nghị viện mà cả trong các hoạt động của cộng đồng, xã hội. Với những kỹ năng số, chúng ta có thể giúp thanh niên định hướng những con đường đi trong tương lai, tận dụng được năng lực của mình, giúp ích cho sự phát triển của mỗi Quốc gia. Đây cũng là cơ hội để để những Nghị sỹ trẻ, nhưng nhà lãnh đạo tương lai, có thêm những thông tin thực tiễn trong quá trình xây dựng và thực thi các chính sách, hành động nhằm nâng cao năng lực số cho thanh niên, góp phần thực hiện các sdgs thông qua chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.

Hải Yến