TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP SÁNG 31/5: QUỐC HỘI THẢO LUẬN VỀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI, NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP CHIỀU 31/5: QUỐC HỘI TIẾP TỤC THẢO LUẬN VỀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI, NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
Toàn cảnh phiên họp toàn thể của Quốc hội
Trong phiên thảo luận, một số đại Quốc hội phản ánh thực hiện QCVN 06:2022/BXD theo Thông tư 06/2022/TT-BXD của Bộ Xây dựng về Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình đã khiến cho không ít doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn, gây đình trệ sản xuất, kinh doanh. Trước ý kiến của nhiều địa phương, doanh nghiệp, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 220 ngày 5/4/2023 để chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác phòng cháy, chữa cháy. Tuy nhiên, việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc còn chậm, nhiều doanh nghiệp chưa thể quay lại sản xuất, kinh doanh.
Do đó, các đại biểu đề nghị cần tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc đối với quy định về phòng cháy, chữa cháy, tiêu chuẩn, quy chuẩn ban hành không phân biệt quy mô dự án, tính chất công trình, chưa tính đến khả năng khi áp dụng vào thực tiễn.
Một số ý kiến đề xuất Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan cần quyết liệt thực hiện công điện nêu trên của Thủ tướng Chính phủ, sớm rà soát, sửa đổi về cơ chế chính sách, quy định pháp luật cho phù hợp với thực tiễn. Quy định về thời gian nhất định cho các cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu về phòng cháy trong phạm vi cho phép để khắc phục các điều kiện về an toàn cháy nổ, xây dựng các nhóm giải pháp tăng cường, bổ sung về phòng cháy, chữa cháy cho các công trình hiện hữu trên nguyên tắc có đánh giá kỹ lưỡng về tính khả thi, nguồn lực thực hiện và tác động xã hội. Thống nhất nguyên tắc áp dụng các quy định pháp luật, quy chuẩn, tiêu chuẩn trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy là không hồi tố, không bắt buộc tuân thủ các quy định hiện hành đối với các công trình trước đó để đảm bảo sự chuyển tiếp ổn định, thống nhất.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị
Giải trình làm rõ về quy chuẩn, tiêu chuẩn trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, hiện nay có 9 quy chuẩn quốc gia về phòng cháy, chữa cháy; 28 tiêu chuẩn về phương tiện, thiết bị phòng cháy, chữa cháy. Các quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy, chữa cháy được biên soạn và ban hành bởi các Bộ như Bộ Công an, Bộ Xây dựng, Bộ Công thương, Bộ Khoa học và Công nghệ. Theo chức năng, nhiệm vụ, Bộ Xây dựng ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về An toàn cháy cho nhà và công trình (QCVN 06:2022/BXD) để phòng cháy, chữa cháy cho công trình và bộ phận công trình.
Theo quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy, Bộ Xây dựng và các Sở Xây dựng địa phương không có chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền trong công tác quản lý Nhà nước về thẩm duyệt, nghiệm thu, kiểm định, đào tạo và bồi dưỡng lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy.
Về quá trình sửa đổi, ban hành QCVN 06:2022/BXD, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, năm 2010, Bộ Xây dựng ban hành Quy chuẩn này là quy chuẩn đầu tiên về an toàn cháy cho nhà và công trình. Sau khi ban hành lần đầu năm 2010, đến lần sửa đổi năm 2022, Quy chuẩn này có hiệu lực từ ngày 16/1/2023. Các phiên bản quy chuẩn có nội dung sửa đổi không lớn, nội dung sửa đổi chủ yếu là mở rộng đối tượng, bổ sung nhiều giải pháp, lựa chọn cho các đối tượng công trình, các yêu cầu an toàn cháy của quy chuẩn được quy định rõ cho từng nhóm theo quy mô, tính nguy hiểm cháy, công năng sử dụng.
Về chuyển tiếp quy chuẩn, các phiên bản đều có các điều khoản chuyển tiếp rõ ràng, tuân thủ quy định pháp luật, trên cơ sở nguyên tắc không hồi tố. Công trình đã áp dụng quy chuẩn nào trong giai đoạn thiết kế được góp ý hoặc thẩm duyệt thì được sử dụng quy chuẩn đó đến khi nghiệm thu, đưa vào sử dụng.
Về mức độ quy định của quy chuẩn trong tương quan với một số quốc gia khác, Bộ trưởng cho hay, khi so sánh quy định cơ bản của quy chuẩn với các hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn khác thì nhìn chung các quy định an toàn cốt lõi của quy chuẩn quy định không cao, thậm chí ở mức độ trung bình thấp đối với nhóm nhà xưởng công nghiệp, nhóm nhà dân dụng quy mô trung bình trở lên và nhóm nhà dân dụng quy mô nhỏ.
Giải đáp một số nội dung cụ thể trong QCVN 06:2022/BXD được các đại biểu Quốc hội và doanh nghiệp quan tâm, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, về sơn chống cháy, quy chuẩn không có quy định nào về sơn chống cháy. Đối với kết cấu thép nhà xưởng, quy chuẩn cho phép sử dụng nhiều giải pháp để cơ quan Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy có thẩm quyền có thể thẩm duyệt, nghiệm thu mà không cần thử nghiệm, đánh giá phức tạp. Sơn chống cháy không phải là vật liệu có thể chuẩn hóa nên không thể đưa vào quy chuẩn như một lựa chọn sẵn. Do đó, trong quy chuẩn không có nội dung quy định về sơn chống cháy. Ngoài ra, quy chuẩn cũng cho phép các nhà xưởng có nguy cơ cháy cao, với diện tích lên đến 25.000m2, không cần bọc bảo vệ kết cấu thép. Các công trình nguy cơ cháy nổ vừa phải, thấp, với diện tích không hạn chế cũng không cần bọc bảo vệ kết cấu thép. Bộ trưởng Bộ Xây dựng nêu rõ, theo quy chuẩn thì đa số các nhà xưởng sản xuất hiện nay của Việt Nam đều thuộc diện không phải bọc bảo vệ kết cấu thép.
Về cấp nước chữa cháy, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, quy chuẩn cho phép sử dụng nhiều giải pháp khác nhau để cấp nước chữa cháy ngoài nhà, khi sử dụng đúng giải pháp phù hợp thì có thể không cần xây bể riêng cho nhà hoặc chỉ cần xây dựng bể có thể tích vừa phải, có kết hợp với bơm bổ sung hoặc kết hợp với nước sản xuất. Do đó, cần thực hiện đúng quy chuẩn, không bắt buộc yêu cầu các công trình xây dựng bể riêng khi có các giải pháp khả thi khác và được tư vấn thiết kế, tính toán, thuyết minh phù hợp.
Ngoài ra, Quy chuẩn đã linh hoạt cho phép cơ quan Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy có thẩm quyền hướng dẫn riêng các nội dung về cấp nước chữa cháy phù hợp với điều kiện cụ thể tại các địa phương.
Liên quan đến các phản ánh về các công trình hiện hữu, Bộ trưởng Bộ Xây dựng làm rõ, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng và Bộ Công an đang tích cực phối hợp để đưa ra các giải pháp tăng cường cho các công trình hiện hữu nhằm đảm bảo tốt nhất có thể về an toàn cháy cho công trình dựa trên các giải pháp được thống nhất. Lực lượng Cảnh sát phòng cháy sẽ có hướng dẫn cho từng công trình cụ thể. Bộ Xây dựng đã dự thảo nghị quyết của Chính phủ về việc này, đã gửi xin ý kiến các cơ quan, địa phương vào ngày 26/5/2023.
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng, không áp dụng quy chuẩn an toàn cháy cho nhà ở riêng lẻ từ 6 tầng trở xuống không thuộc đối tượng điều chỉnh của Quy chuẩn, cũng không thuộc đối tượng thẩm duyệt. Vướng mắc xảy ra khi công trình nhà ở riêng lẻ chuyển đổi mục đích sử dụng sang các mục đích sử dụng khác không đảm bảo các điều kiện về hạ tầng như giao thông, điện nước, cũng như việc tổ chức không gian kiến trúc kết cấu cho nhà ở riêng lẻ nay phải cải tạo để đáp ứng quy chuẩn là rất khó.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết các nội dung ý kiến phản ánh khác liên quan đến Quy chuẩn 0, đã được Bộ Xây dựng tổng hợp, có ý kiến tiếp thu, giải trình, hướng dẫn cụ thể và công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình là một quy chuẩn kỹ thuật khó, với những nội dung kỹ thuật phức tạp, chuyên môn sâu, đồng thời phải nghiên cứu khảo nghiệm, thực nghiệm trên cơ sở khoa học và kiến thức chuyên môn sâu. Bộ Xây dựng trân trọng lắng nghe, cầu thị và sẽ nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu để hoàn thiện quy chuẩn.
Thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân khu công nghiệp và giải ngân hiệu quả gói hỗ trợ
Giải trình về triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Bộ Xây dựng và Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện một số nội dung cụ thể. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về nguyên tắc, thời gian triển khai, thời gian ưu đãi lãi suất. Bộ Xây dựng có văn bản hướng dẫn xác định danh mục dự án, đối tượng, điều kiện vay ưu đãi của gói tín dụng này, ủy quyền cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm xem xét, kiểm tra các thủ tục pháp lý, lập danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư để công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh để các ngân hàng có cơ sở áp dụng cho vay.
Bộ Xây dựng cũng có văn bản đôn đốc các địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ đã giao tại Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030 và tổ chức Hội nghị triển khai Đề án này.
Qua báo cáo của các địa phương, đến nay có khoảng 100 dự án thuộc đối tượng cho vay của gói 120.000 tỷ đồng và các địa phương đã công bố nhu cầu vay vốn. Thực tế cho thấy, chương trình mới triển khai được hơn 1 tháng và gói 120.000 tỷ cho cả giai đoạn đến năm 2030 và các địa phương đang trong quá trình tổng hợp công bố nên chỉ mới có kết quả bước đầu. Trong thời gian tới sẽ có nhiều dự án tham gia gói 120.000 tỷ đồng như nhu cầu công bố của các địa phương.
Để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân khu công nghiệp đạt mục tiêu đề ra và giải ngân hiệu quả gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, Bộ sẽ tiếp tục phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các bộ, ngành, địa phương tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách pháp luật. Bộ trưởng Bộ Xây dựng khẳng định, quá trình sửa đổi Luật Nhà ở và các pháp luật khác có liên quan sẽ cơ bản khắc phục những khó khăn, vướng mắc như ý kiến của các đại biểu Quốc hội đề cập./.