TOÀN CẢNH CHUYẾN THĂM CHÍNH THỨC CỘNG HÒA CUBA CỦA CHỦ TỊCH QUỐC HỘI VƯƠNG ĐÌNH HUỆ
Chuyến thăm chính thức Cuba của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn Đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam diễn ra từ ngày 18-23/4. Đây là chuyến thăm cấp cao nhất của lãnh đạo Việt Nam tới Cuba trong năm 2023. Đồng thời cũng là chuyến thăm có thời gian thăm dài nhất và số lượng hoạt động chính thức nhiều nhất từ trước đến nay.
Theo dõi sự kiện ngoại giao quan trọng này của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam tại Cuba, TS. Ngô Quang Xuân, Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội nhận định, thành công của chuyến thăm góp phần làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ đoàn kết truyền thống, hữu nghị đặc biệt giữa hai nước trên tất cả các phương diện.
TS. Ngô Quang Xuân, Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội
Phóng viên: Thưa TS.Ngô Quang Xuân, ông có đánh giá như thế nào về bối cảnh chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tới Cộng hoà Cuba?
TS.Ngô Quang Xuân - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội: Chuyến thăm Cộng hòa Cuba của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ diễn ra trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 60 năm Ngày Cuba thành lập Ủy ban đoàn kết với miền Nam Việt Nam, là tiền thân của Hội Hữu nghị Cuba - Việt Nam ngày nay. Cuba là nước đầu tiên trên thế giới công nhận Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam (tháng 12.1961) và thành lập Ủy ban toàn quốc đoàn kết với nhân dân miền Nam Việt Nam (tháng 9/1963).
Đồng thời, kỷ niệm 50 năm Ngày Lãnh tụ Fidel Castro Ruz lần đầu tiên thăm Việt Nam và tới Vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam (9/1973). Fidel Castro Ruz là Lãnh tụ đầu tiên và duy nhất trên thế giới tới thăm Vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thăm chính thức Cộng hòa Cuba
Trong quan hệ tổng thể của Việt Nam với khu vực Mỹ Latinh, quan hệ giữa Việt Nam với Cuba có nhiều điểm nổi bật và dấu ấn. Hai nước đã thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1960. Hai nước cũng đã ủng hộ nhau trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc. Cuba ủng hộ rất tích cực cho Việt Nam trong quá trình đấu tranh giải phóng miền Nam và thống nhất đất nước.
Cố Lãnh tụ Fidel Castro Ruz với câu nói rất nổi tiếng “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình!”, thể hiện sự ủng hộ hết sức to lớn của Cuba đối với sự nghiệp cách mạng của Việt Nam. Không chỉ ủng hộ về tinh thần, Cuba còn ủng hộ Việt Nam rất nhiều về vật chất, trang thiết bị trong công cuộc kháng chiến, góp phần vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước của chúng ta. Trong giai đoạn hiện nay, Cuba đang gặp nhiều khó khăn trong phát triển. Trước tình hình đó, Việt Nam đã hỗ trợ, giúp đỡ Bạn nhằm giải quyết những khó khăn trước mắt đang gặp phải như vấn đề về lương thực, thực phẩm, đồ tiêu dùng. Chúng ta cũng ủng hộ Bạn về sản xuất lương thực, nuôi trồng thủy sản và một số lĩnh vực khác.
Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam Vương Đình Huệ thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước dẫn đầu Đoàn Đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam thăm chính thức Cộng hòa Cuba, tái khẳng định Việt Nam luôn coi trọng tiếp tục củng cố, tăng cường quan hệ đoàn kết, hữu nghị đặc biệt, mẫu mực thủy chung giữa hai Đảng, hai nước; sát cánh cùng nhân dân Cuba anh em trong lúc khó khăn, qua đó giáo dục cho thế hệ trẻ hai nước về quan hệ Việt Nam - Cuba; thúc đẩy hợp tác nghị viện và hợp tác trong các lĩnh vực hai bên có thế mạnh và nhu cầu.
Phóng viên: Theo dõi sự kiện ngoại giao quan trọng này, ông có đánh giá như thế nào về kết quả của chuyến thăm trong bối cảnh hiện nay?
TS.Ngô Quang Xuân - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội: Đây là chuyến công tác toàn diện, thể hiện và thúc đẩy hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống đặc biệt giữa hai dân tộc. Có thể nhận thấy, tại chuyền thăm, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã nhận được sự đón tiếp trọng thị, nồng hậu với những vinh dự cao nhất từ phía nước bạn.
Điều đặc biêt, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là nhà lãnh đạo cấp cao nước ngoài đầu tiên không chỉ trực tiếp chúc mừng các nhà lãnh đạo mới của Cuba ngay sau khi Quốc hội khóa X thành lập, mà còn phát biểu trước Quốc hội trong phiên họp bất thường.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự và phát biểu tại Phiên họp đặc biệt của Quốc hội Cuba khóa X, lễ kỷ niệm 62 năm Chiến thắng Giron
Trong khuôn khổ chuyến thăm, những hoạt động của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam tại Thủ đô La Habana; Thành phố Santiago de Cuba hết sức có ý nghĩa và giá trị lan tỏa cao. Một số hoạt động tiêu biểu như: Trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh cho Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernendez và Huân chương hữu nghị cho một số lãnh đạo Quốc hội Cuba; Tham dự hoạt động chính trị - nghệ thuật kỷ niệm 60 năm thành lập Ủy ban Cuba đoàn kết với miền Nam Việt Nam; dự Lễ khánh thành công viên Hồ Chí Minh tại thủ đô La Habana và đặt biển/bảng giới thiệu về thân thế, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh;….
Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội hai nước nhất trí tiếp tục tăng cường trao đổi kinh nghiệm về công tác lập pháp và giám sát; chia sẻ kinh nghiệm về quản lý vĩ mô, tài chính, ngân hàng tiền tệ, đổi mới doanh nghiệp nhà nước và các lĩnh vực hai Quốc hội cùng quan tâm, qua đó góp phần củng cố và làm đa dạng, hiệu quả hơn nữa quan hệ đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam-Cuba.
Như vậy, Chuyến thăm chính thức Cuba của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn Đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã thành công tốt đẹp với rất nhiều kết quả cụ thể, thiết thực. Trong đó, nổi bật là việc ký kết các thỏa thuận và biên bản ghi nhớ giữa các cơ quan, ban, ngành của Cuba và Việt Nam. Bên cạnh đó, chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng mang lại nhiều kết quả rõ nét cho hợp tác kinh tế song phương,…
Phóng viên: Từ kết quả của chuyến thăm, ông có nhận định như thế nào về việc thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Cu Ba trong thời gian tới?
TS.Ngô Quang Xuân, Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội: Mối quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Cu Ba luôn được lãnh đạo hai Đảng, hai Nhà nước quan tâm thúc đẩy. Thông qua đó, đã và đang góp phần quan trọng củng cố và phát triển quan hệ, tình đoàn kết giữa Nhân dân hai nước.
Điểm lại những hoạt động giữa Quốc hội hai nước cho thấy, kể từ năm 2006 đến nay, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam đã nhiều lần thăm Cuba như: Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An (tháng 3/2006), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng (tháng 9/2010); Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thay mặt Đảng, Nhà nước, Quốc hội Việt Nam dự Lễ tang Chủ tịch Fidel Castro (tháng 11/2016). Cùng với đó là các đoàn cấp Phó Chủ tịch Quốc hội, các Ủy ban chuyên môn của Quốc hội tới thăm và làm việc tại Cuba.
Việt Nam đánh giá cao kết quả chuyến thăm và nội dung bài phát biểu quan trọng của đồng chí Esteban Lazo Hernandez, Chủ tịch Quốc hội Cuba trước Quốc hội Việt Nam ngày 12/6/2017. Ngày 25/3/2022, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có cuộc hội đàm trực tuyến rất thành công cùng Chủ tịch Quốc hội Cuba về tăng cường hợp tác giữa hai Quốc hội và thúc đẩy hợp tác hai nước ngày càng hiệu quả hơn nữa trong bối cảnh quốc tế mới, thời đại số…
Tiếp đó, Quốc hội Việt Nam đã tặng Quốc hội Cuba 30.000 khẩu trang nhằm chia sẻ khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 (5/2020) và trao tặng các thiết bị tin học nhằm góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội Cuba (7/2022). Hai Quốc hội đã thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị. Trong đó, Quốc hội Việt Nam khóa XV đã thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Cuba do Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Cuba Vũ Hải Hà làm Chủ tịch (2021-2026). Về phía Quốc hội Cuba, Quốc hội Cuba cũng đã thành lập nhóm Nghị sĩ hữu nghị với Việt Nam do ông Joaquin Bernal Rodrique làm Chủ tịch Nhóm.
Chuyến thăm chính thức Cộng hoà Cuba lần này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là lãnh đạo cấp cao nước ngoài đầu tiên đến Cuba sau khi Bạn tổ chức thành công Tổng tuyển cử bầu Quốc hội khóa mới và các chức danh quan trọng của Nhà nước theo Hiến định. Chuyến thăm thể hiện Việt Nam luôn ghi nhớ tình cảm đoàn kết đặc biệt và sự hỗ trợ của Cuba dành cho Việt Nam trong những năm tháng khó khăn nhất; tái khẳng định Việt Nam luôn coi trọng tiếp tục củng cố, tăng cường quan hệ đoàn kết, hữu nghị đặc biệt, mẫu mực thủy chung giữa hai Đảng, hai nước; thúc đẩy hợp tác nghị viện và hợp tác trong các lĩnh vực hai bên có thế mạnh và nhu cầu.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Chính quyền Nhân dân Cộng hoà Cuba Esteban Lazo Hernández ký thoả thuận hợp tác, chính thức thiết lập cơ chế hợp tác liên nghị viện giữa Quốc hội hai nước (Ảnh: Doãn Tấn).
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Chính quyền Nhân dân nước Cộng hòa Cuba Esteban Lazo Hernandez đã ký thỏa thuận về thành lập cơ chế hợp tác liên nghị viện giữa hai Quốc hội Việt Nam và Cuba. Đồng thời chứng kiến lễ trao các văn kiện hợp tác gồm: Bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực xây dựng giữa hai Bộ Xây dựng; Chương trình hợp tác giai đoạn 2024 - 2025 giữa hai Bộ Tư pháp; Kế hoạch hợp tác giai đoạn 2023 - 2027 giữa Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam với Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường Cuba; Thỏa thuận hợp tác giữa Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Cuba giai đoạn 2023 - 2028; Thỏa thuận hợp tác trao đổi thông tin giữa Thông tấn xã Việt Nam và Thông tấn xã Prensa Latina của Cuba.
Đây là dấu mốc quan trọng thể hiện sự phát triển quan hệ hợp tác nghị viện của hai dân tộc. Kết quả này giúp tăng cường hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước thông qua một cơ chế hợp tác cụ thể và thường xuyên.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!