.jpg)
Quang cảnh hội thảo góp ý cho dự án Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi)
Luật Phòng, chống rửa tiền (PCRT) (sửa đổi) gồm 4 Chương, 54 Điều, trong đó bổ sung mới 9 Điều; sửa đổi 43 Điều và hủy bỏ 7 Điều; giữ nguyên 2 Điều theo quy định của Luật PCRT 2012. Cụ thể như: quy định về đánh giá mức độ rủi ro quốc gia, ngành, đối tượng báo cáo về rửa tiền; quy định về nhận biết khách hàng và cập nhật, xác minh thông tin nhận biết khách hàng; trách nhiệm xây dựng quy định nội bộ và báo cáo, cung cấp, lưu trữ hồ sơ, thông tin về PCRT; thực hiện thu thập, xử lý, phân tích, chuyển giao thông tin về PCRT và áp dụng các biện pháp tạm thời…
Tại hội thảo, các đại biểu cho rằng cần làm rõ hành vi rửa tiền “Trợ giúp cho tổ chức, cá nhân có liên quan đến tội phạm nhằm trốn tránh nghĩa vụ pháp lý”, vì hành vi trợ giúp ở đây cũng có thể hiểu là hành vi che giấu tội phạm hoặc không tố giác tội phạm và không sử dụng tiền để trợ giúp tội phạm. Ngoài ra, cần làm rõ hành vi trợ giúp trong Dự án Luật có bao hàm luôn hành vi “che giấu thông tin về nguồn gốc, bản chất thực sự, vị trí, quá trình di chuyển hoặc quyền sở hữu đối với tiền, tài sản do người khác phạm tội mà có hoặc cản trở việc xác minh các thông tin đó” và cách thức để xác định lỗi của các hành vi trợ giúp rửa tiền.
Nhiều ý kiến cũng cho rằng việc rửa tiền được thực hiện thông qua các hình thức như đánh bạc, mua các tài sản có giá trị cao như đá quý, bất động sản... tại khoản 4, Điều 3, Dự án Luật, tuy nhiên một số tài sản khác cần được xem xét như xe hơi sang, đồ cổ để bổ sung các đối tượng báo cáo vì những tài sản này đều có giá trị cao nên dễ trở thành đối tượng cho các cá nhân rửa tiền. Ngoài ra, cần có những nghiên cứu thêm để bổ sung định về phòng, chống rửa tiền đối với dịch vụ cầm đồ, tiền ảo, tài sản ảo.
Luật sư Trương Thị Hoà cho rằng dự thảo Luật PCRT (sửa đổi) phù hợp với các tiêu chí quốc tế về rửa tiền, rửa tiền nhằm tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hàng loạt. Tuy nhiên, cần bổ sung Bộ Tài nguyên và Môi trường vào dự thảo Luật này, vì Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan được Nhà nước giao nhiệm vụ quản lý đất đai, tài nguyên đặc biệt. Các Sở Tài nguyên và Môi trường có Văn phòng đăng ký đất đai, Trung tâm đo đạc bản đồ... Đó là những tổ chức có điều kiện để phát hiện PCRT. Bên cạnh đó, bổ sung 1 điều quy định về trách nhiệm của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị thành viên về trách nhiệm phổ biến, tuyên truyền pháp luật về PCRT.
Phó Chủ tịch Hội Luật gia Tp.Hồ Chí Minh Ung Thị Xuân Hương cho rằng Khoản 2 Điều 12 Dự thảo quy định trách nhiệm của các doanh nghiệp có thể sử dụng các tài liệu, dữ liệu để xác minh thông tin nhận biết khách hàng. Tuy nhiên, hiện nay, các tổ chức, doanh nghiệp khu vực tư chưa được kết nối vào hệ thống này để tiến hành khai thác và đối chiếu thông tin tự động bằng công nghệ. “Việc này làm phát sinh thêm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp, ảnh hưởng đến việc tự động hoá và ứng dụng công nghệ vào quy trình xác minh của doanh nghiệp.”- đồng chí Ung Thị Xuân Hương nhấn mạnh và đề nghị bổ sung trách nhiệm của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong việc kết nối giữa các cơ sở dữ liệu có thể được chia sẻ do đơn vị mình quản lý với hệ thống của các đối tượng báo cáo nhằm phục vụ mục đích xác minh thông tin nhận biết khách hàng một cách nhanh chóng và thuận lợi.
.jpg)
Các đại biểu tham gia góp ý tại hội thảo
Về trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, đồng chí Ung Thị Xuân Hương cho rằng công tác PCRT liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực, đòi hỏi sự tham gia của nhiều bộ, ngành cũng như các cơ quan liên quan. Do đó, cần nghiên cứu và hoàn thiện hơn các quy định này để bảo đảm tính khả thi cũng như cân đối về nguồn lực của cơ quan chủ quản và các cơ quan liên quan. Riêng đối với Ngân hàng nhà nước, đồng chí Ung Thị Xuân Hương đề nghị tiếp tục rà soát về trách nhiệm trong PCRT để phù hợp với các khuyến nghị của FATF.
Một số ý kiến cũng cho rằng Điểm b khoản 1 Điều 19 Dự thảo quy định các doanh nghiệp cần nhận diện và đánh giá mức độ rủi ro khi áp dụng sản phẩm, dịch vụ hiện có áp dụng công nghệ đổi mới. Quy định này cần được xem xét vì chưa rõ ràng về tiêu chí, cũng như phạm vi để coi là “công nghệ đổi mới”. Do vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung tiêu chí, phạm vi của khái niệm “công nghệ đổi mới”.