Đại biểu Trần Thị Dung – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên
Cho ý kiến về phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, đại biểu Trần Thị Dung cho biết, từ năm 2016 đến nay, nạn bảo kê máy gặt khi mùa gặt đến xuất hiện ngày càng nhiều. Đây là loại tội phạm xảy ra tại vùng nông thôn, dẫn đến bất an với người nông dân. Người nông dân bỏ bao công sức, bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, đến khi có được thành quả là bông lúa trên chính thửa ruộng của mình thì xuất hiện một loại tội phạm bảo kê máy gặt, để giành giật miếng cơm của người dân do chính thành quả nhọc nhằn của họ trên mảnh đất mình.
Đại biểu phản ánh, vào mùa gặt, với mục đích thầu toàn bộ cánh đồng, chúng ép buộc người dân phải thuê máy gặt mà chúng đã nhận bảo kê với giá cao, nếu không đồng ý, chúng sẽ không cho gặt hoặc giữ lại lúa đã thu hoạch. Đối với chủ máy gặt ở ngoài địa bàn, nếu muốn hoạt động thì phải nộp cho chúng 20.000 đến 30.000 đồng/1 sào thì mới cho gặt thuê và phải ký vào bản hợp đồng đã soạn sẵn. Dù rất bức xúc trước hành vi ngang ngược nhưng sợ ảnh hưởng đến sản lượng thu hoạch nên người dân nhẫn nhịn, chấp nhận làm theo.
Thủ đoạn của chúng là theo dõi, canh chừng cánh đồng lúa và hễ thấy có máy gặt mới nào lạ thì đến hỏi thăm và nếu không hợp tác thì đe dọa, đuổi, phá máy, hành hung. Nhiều chủ máy gặt vì muốn yên ổn làm ăn nên phải nộp khoảng 2 triệu đồng một máy gặt hoặc phải nộp tiền tính trên đầu sào.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng bảo kê máy gặt diễn ra tại nhiều địa phương là do lợi nhuận thu được trong một vụ mùa cũng tương đối cao và nó chỉ diễn ra trong khoảng thời gian là 3 tuần. Cho nên, chủ máy gặt thu một khoản tiền là khoảng chục triệu đồng nên phải nhắm mắt để nộp 2-3 triệu để được gặt thuê.
Đại biểu Trần Thị Dung cũng cho biết, để tình trạng xảy ra như trên là do chính quyền một số địa phương chưa quan tâm giải quyết, xử lý một cách triệt để. Việc bảo kê máy gặt ở nhiều địa phương không chỉ gây bất ổn an ninh, trật tự ở nông thôn mà còn kéo theo các chủ máy gặt thổi giá lên cao để lấy thu bù chi, ở đây là vấn đề bảo kê. Xét cho cùng thì nạn nhân chính là người nông dân lao động. Bình quân một sào gặt ở ruộng cạn, công gặt là 120.000 đến 140.000 đồng và khi bị bảo kê, bắt đóng khoản tiền này thì nâng lên khoảng 20.000 đến 30.000 ngàn đồng/sào.
Tình trạng bảo kê máy gặt ngày càng xuất hiện nhiều ở nhiều địa phương từ năm 2016 đến nay, cho nên dẫn đến tình trạng mất an ninh, trật tự ở nhiều địa bàn nông thôn. Tuy nhiên, tại Báo cáo 482 của Chính phủ về thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề chất vấn, tại Mục 4 công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự ở khu vực nông thôn chưa được đề cập đến hành vi này. Đây là một loại tội phạm với hành vi mới, nhưng thực chất của nó là cưỡng đoạt tài sản của người dân.
Nêu rõ, đến nay Bộ Công an đã bố trí 100% các địa bàn có Công an chính quy, do đó, đại biểu Trần Thị Dung đề nghị với Bộ Công an là cần chỉ đạo quyết liệt, tăng cường lực lượng nắm địa bàn và ngăn chặn ngay từ gốc và phải xử lý nghiêm các hành vi bảo kê để đảm bảo trật tự, an ninh ở vùng nông thôn, bảo vệ thành quả lao động của người nông dân, để mỗi khi mùa về người nông dân không cần phải lo âu về tình trạng bảo kê máy gặt.
Ngoài ra, đại biểu Trần Thị Dung cũng đề nghị tiếp tục chấn chỉnh những tồn tại trong công tác thi hành án hành chính, kiên quyết xử lý nghiêm trách nhiệm những người có thẩm quyền, nhất là Chủ tịch Ủy ban nhân dân và Ủy ban nhân dân không chấp hành bản án quyết định hành chính của Tòa án. Theo báo cáo năm 2020, Tòa án đã chuyển mới 491 vụ việc và tỷ lệ thi hành cộng với 339 vụ việc còn tồn đọng thì tỷ lệ thi hành án mới chỉ đạt 43,73%. Đây là kiến nghị tiếp tục của Ủy ban thẩm tra và như vậy thấy rằng những bản án về hành chính thi hành không nghiêm trên thực tiễn, cho nên tôi đề nghị phải đề cao trách nhiệm và Chính phủ cần quyết liệt hơn nữa, có chỉ đạo và phải yêu cầu người đứng đầu của Ủy ban nhân dân phải chịu trách nhiệm về những bản án hành chính, để pháp luật được thực hiện nghiêm túc trên thực tế./.