Cần đánh giá đúng thành tựu kinh tế - xã hội trong 5 năm qua.
Theo Đại biểu Hoàng Văn Cường, Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội, để đánh giá chính xác những thành tựu đạt được về kinh tế - xã hội 5 năm qua nên chia thành 2 thời điểm, thời điểm trước COVID và đánh giá riêng của năm COVID 19. Trước khi dịch bệnh COVID 19 xảy ra, tốc độ tăng trưởng kinh tế cả giai đoạn 2016-2019 đạt 6,8%, tức là đạt được ở mức cao của mục tiêu kế hoạch 5 năm, trong khi chỉ số CPI đã giảm từ 18,6% vào đầu năm 2011 xuống còn 4%. Cán cân thương mại trong nhiều năm liên tục là thặng dư dương. Tỷ lệ bội chi ngân sách cũng đã giảm sâu từ 5,4% xuống 3,5% và kéo được nợ công từ mức sát kịch trần xuống 55% vào năm 2019.
Đại biểu Hoàng Văn Cường, Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội.
Riêng năm 2020 là năm COVID 19 diễn biến phức tap, với quan điểm chỉ đạo Việt Nam chấp nhận hy sinh lợi ích kinh tế để đảm bảo an toàn tính mạng người dân. Thế nhưng kết quả cuối cùng của Việt Nam làm cho thế giới phải ngưỡng mộ về thành công trong kiểm soát dịch cũng như là nước dẫn đầu trong khu vực về tăng trưởng kinh tế, là một trong những ngôi sao sáng của thế giới về mức tăng trưởng kinh tế dương. Trong bối cảnh Việt Nam gặp muôn vàn khó khăn, từ nhân tai như thảm họa môi trường Formosa, thiên tai như hạn hán, sạt lở đồng bằng sông Cửu Long, bão lụt, lở đất hoành hành các tỉnh miền Trung hiện nay, đến dịch tả lợn châu Phi, đại dịch COVID 19, bối cảnh bất lợi của kinh tế thế giới do chiến tranh thương mại và những bảo hộ đứt gãy của chuỗi cung ứng… nhưng Việt Nam vẫn đạt được thành tựu đáng kể. Điều đó cho phép chúng ta có quyền ước mơ đến khát vọng phồn vinh, đến năm 2030 trở thành nước công nghiệp hiện đại, có thu nhập trung bình cao, đến năm 2045 trở thành nước phát triển thu nhập cao.
Đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh, vấn đề hiện nay là làm thế nào để khát vọng trên sẽ trở thành hiện thực. Hiện có nhiều tiêu chí để xếp các nước vào nhóm các nước phát triển. Trong đó, có 2 tiêu chí rất cơ bản, đó là chỉ số về HDI phải đạt từ 0,8 trở lên và mức thu nhập GDP phải đạt được trên 40.000 USD. HDI là chỉ tiêu tổng hợp của 3 chỉ số về giáo dục, chăm sóc sức khỏe và thu nhập. Việt Nam hiện nay HDI đang đạt được 0,693, được xếp vào nhóm cao của nước phát triển khá, có nghĩa chúng ta chỉ thiếu 0,07 sẽ đạt được nhóm có HDI cao. Đại biểu cho rằng, mặc dù chúng ta chưa bằng lòng với giáo dục, nhưng thế giới đang xếp hạng giáo dục của Việt Nam khá cao. Vì vậy, chỉ số HDI của Việt Nam được đánh giá vào nhóm cao, trong khi thu nhập quốc dân của chúng ta thấp.
Như vậy, mấu chốt để Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao sẽ phụ thuộc chủ yếu vào vấn đề làm thế nào để tăng trưởng kinh tế đạt được mốc 40.000 USD vào năm 2045. Về lý thuyết, nếu Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng từ 6,5 đến 7%/năm thì cứ sau 10 năm, chúng ta có mức tăng lên gấp đôi. Như vậy, đến năm 2030 tính theo GDP đã được tính lại thì GDP bình quân đầu người cũng chỉ đạt được từ 7.000 - 8.000 USD, đến năm 2045 chúng ta cũng chỉ có thể đạt được từ 20.000 - 25.000 USD. Như vậy, khoảng cách của chúng ta với các nước như Hàn Quốc, Trung Quốc và Malaysia còn khoảng cách.
Tập trung nguồn lực phát triển những tập đoàn kinh tế mạnh, làm trụ cột của nền kinh tế.
Đại biểu Hoàng Văn Cường, Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội cho biết, theo kinh nghiệm của các nước cất cánh trở thành những con rồng châu Á thì phải có một giai đoạn tăng trưởng rất cao, có thể đạt đến 10%/1 năm dựa vào đầu tư, đổi mới, sáng tạo và chuyển giao công nghệ, phát triển các tập đoàn lớn làm trụ cột trong chuỗi giá trị và chuỗi cung ứng. Vì vậy, đại biểu đề nghị trong chiến lược phát triển kinh tế giai đoạn 2021 - 2030 và kế hoạch 5 năm 2021 - 2025 Chính phủ cần tập trung nguồn lực đầu tư và hỗ trợ để phát triển những tập đoàn kinh tế mạnh, làm trụ cột cho các lĩnh vực chủ yếu của nền kinh tế.
Đại biểu tham dự phiên họp toàn thể tại hội trường.
Đồng tình với ý tưởng thành phố Hà Nội đề xuất xây dựng tuyến Metro số 5 Văn Cao - Hòa Lạc với mục tiêu vừa thúc đẩy phát triển đô thị vệ tinh Hòa Lạc, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng đây chính là cơ sở để thúc đẩy ngành công nghiệp đường sắt. Chúng ta có thể kêu gọi các tập đoàn nước ngoài hoặc thậm chí có thể mua lại dây chuyền công nghệ của nước ngoài để phát triển trở thành chủ trong chuỗi giá trị phát triển ngành công nghiệp đường sắt trong nước. Nếu các tập đoàn kinh tế tư nhân nếu được hỗ trợ của Chính phủ có thể thực hiện được những mục tiêu này nhanh hơn, hiệu quả hơn nhiều so với các tập đoàn, doanh nghiệp nhà nước.
Giải pháp thứ hai thực hiện mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước công nghiệp hiện đại, có thu nhập trung bình cao được đại biểu Hoàng Văn Cường đề xuất, đó là ưu tiên đầu tư nguồn nhân lực chất lượng cao để thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. Bởi chỉ có đổi mới sáng tạo, mới có khả năng đặt chân vào các khâu có giá trị cao trong chuỗi giá trị để tăng năng suất lao động, tạo ra tăng trưởng đột phá. Trong đó, các trường đại học chính là cái nôi của nguồn nhân lực chất lượng cao để đổi mới và sáng tạo. Tuy vậy, mức đầu tư cho giáo dục đại học của Việt Nam hiện nay còn đang rất thấp, chỉ chiếm 0,33% GDP. Mức chi cho giáo dục của một sinh viên ở trường đại học top đầu Việt Nam hiện nay cũng chỉ chiếm bằng 1/10 đến 1/15 của sinh viên các nước phát triển. Tuy vậy, sản phẩm đào tạo trong nước của trường đại học top đầu vẫn được các nhà tuyển dụng đánh giá không có sự khác biệt rõ ràng về năng lực chuyên môn so với người tốt nghiệp ở nước ngoài, ngoại trừ trình độ ngoại ngữ.
Ngoài ra, hiện nay Ngân hàng Thế giới cũng đánh giá rất cao về đầu tư cho giáo dục đại học ở Việt Nam, được coi là khâu đầu tư có hiệu quả cao nhất. Vì vậy cần phải tập trung đầu tư cho cơ sở giáo dục đại học để các trường top đầu trở thành các trường đẳng cấp quốc tế thì sẽ nhanh và hiệu quả hơn nhiều lần so việc chúng ta đang dành tiền để đầu tư cho các trường mới mở để những trường này trở thành trường đẳng cấp quốc tế.
Giải pháp thứ ba là phải huy động các nguồn lực vốn lớn cho đầu tư phát triển. Kinh nghiệm các nước, trải qua giai đoạn phát triển thành công cho thấy vấn đề không phải là Chính phủ đi tìm cách để làm, để hạ thấp tỷ lệ nợ công, mà vấn đề cốt yếu là làm thế nào để quản lý nợ công hiệu quả.
Đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, chúng ta đang chuyển sang giai đoạn là thu hút FDI có chọn lọc và tỷ lệ nợ công của Việt Nam đang giảm xuống mức khá thấp. Do vậy, Chính phủ cần nghĩ đến chiến lược huy động nguồn tiền bên ngoài để các doanh nghiệp, các tập đoàn trong nước vay để tự đầu tư, kinh doanh sẽ có hiệu quả hơn nhiều lần so với chúng ta dựa vào các nguồn vốn đầu tư FDI từ bên ngoài để tạo ra sự cạnh tranh với chính sự phát triển của các doanh nghiệp và tập đoàn trong nước./.