Toàn cảnh hội nghị
Cùng tham dự có Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương; Trưởng Ban Công tác đại biểu, Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Thị Thanh; Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà; Bí thư Thành ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng cùng đại diện Thường trực Hội đồng nhân dân 12 tỉnh, thành phố khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.
Tại Hội nghị, các đại biểu tập trung thảo luận về việc giải trình tại phiên họp Thường trực Hội đồng nhân dân là một hình thức giám sát được quy định tại Điều 104 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Điều 72 của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm 2015, bắt đầu thực hiện trong nhiệm kỳ 2016-2021. Nâng cao chất lượng, hiệu quả của các phiên họp Thường trực Hội đồng nhân dân cũng như hiệu quả hoạt động giám sát, thẩm tra của các Ban Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, tiến tới nâng cao năng lực của Hội đồng nhân dân các cấp là một yêu cầu tất yếu.
Theo đó, điểm chung của các phiên họp Thường trực Hội đồng nhân dân của các tỉnh, thành phố khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên là đều chú trọng vào việc lựa chọn vấn đề để giải trình. Với tiêu chí là vấn đề nóng, nổi cộm, gây bức xúc trong nhân dân hoặc những vấn đề kéo dài qua nhiều kỳ họp. Trước mỗi phiên họp đều tiến hành khảo sát, chuẩn bị kỹ về nội dung. Việc đối thoại, tranh luận tại mỗi phiên họp thường trực được khuyến khích. Tuy nhiên, Thường trực Hội đồng nhân dân mỗi tỉnh, thành phố cũng có những cách thức triển khai khác nhau, với các điểm mới đặc thù theo từng địa phương.
Tham gia thảo luận tại hội nghị, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Tấn Đức cho biết, Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh Quãng Ngãi phân công người đóng vai và đặt câu hỏi, quán triệt những người hỏi là phải nắm chắc vấn đề mới hỏi. Bên cạnh đó, câu hỏi phải ngắn gọn, súc tích, đi thẳng vào vấn đề chứ không hỏi dài dòng phút rồi người được hỏi không rõ là hỏi vấn đề gì.
Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Tấn Đức phát biểu tại hội nghị
Bên cạnh đó, Thường trực Hội đồng nhân dân nhiều địa phương chú trọng đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về nội dung đưa ra tại phiên chất vấn, giải trình để cử tri và nhân dân theo dõi, giám sát. Mỗi nơi có một hình thức khác nhau nhưng đều chung mục tiêu là phát huy vai trò giám sát của nhân dân.
Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng Cao Thị Huyền Trân cho biết, Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng định kỳ tổ chức mỗi năm 2 lần với tên gọi là chương trình Hội đồng nhân dân thành phố với cử tri. Chủ thể của chương trình là cử tri thành phố, tuy nhiên nội dung sẽ được Hội đồng nhân dân thành phố rà soát và giao cho các ban giám sát cụ thể. Theo đó, Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố sẽ đi kiểm tra trực tiếp và có những báo cáo giám sát, đồng thời sẽ quay trực tiếp những phóng sự những hình ảnh có liên quan về nội dung được đưa ra giải trình. Cử tri sẽ là người đưa ra nội dung kiến nghị này.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu chỉ đạo tại hội nghị
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao các ý kiến phát biểu thảo luận tại Hội nghị. Đặc biệt là những bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn hoạt động của các địa phương cũng như giải pháp được đề xuất cho thấy sự linh hoạt, chủ động của Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân dân trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân và các Ban Hội đồng nhân dân, Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân và mỗi vị đại biểu Hội đồng nhân dân cần tiếp tục phát huy tinh thần “chủ động, sáng tạo và linh hoạt” trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ; theo dõi những đổi mới của Quốc hội để có thể vận dụng, đồng hành phù hợp với mỗi địa phương. Tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động, trong đó lưu ý việc tổ chức kỳ họp của Hội đồng nhân dân, công tác chuẩn bị nội dung phải chủ động từ sớm, từ xa, tránh “bị động, lúng túng”.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu chỉ đạo tại hội nghị
Cùng với đó, nội dung giám sát phải sát với thực tiễn, đáp ứng mong mỏi của cử tri và nhân dân địa phương. Điều hành kỳ họp phải linh hoạt, khoa học, hợp lý, giảm thời gian báo cáo, tăng thời gian thảo luận, tập trung vào những vấn đề còn có ý kiến khác nhau, những vấn đề mới, vấn đề khó chưa có tiền lệ. Đồng thời tăng cường phát thanh, truyền hình trực tiếp ở các phiên chất vấn, trả lời chất vấn để cử tri nhân dân theo dõi dược diễn biến cuộc họp Hội đồng nhân dân.
Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị các địa phương cần bố trí đủ nguồn lực đáp ứng yêu cầu để triển khai hoạt động có hiệu quả. Bên cạnh đó, mỗi vị đại biểu Hội đồng nhân dân cần tiếp tục nâng cao trình độ, tích lũy kinh nghiệm, kỹ năng; duy trì quan hệ mật thiết giữa cử tri, nhân dân với cá nhân mỗi vị đại biểu Hội đồng nhân dân. Những nội dung thảo luận tại hội nghị sẽ là tiền để để Hội nghị tổng kết công tác Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố khu vực Miền Trung diễn ra vào 07/03 đạt hiệu quả cao hơn ./.