Đại biểu Trịnh Xuân An - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng và An ninh
Dự án tuyến đường Trường Sơn Đông được thực hiện trên cơ sở triển khai Nghị quyết 39 ngày 16/8/2004 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng Trung bộ và Duyên hải Trung bộ. Dự án đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận đầu tư tại Thông báo số 31 ngày 25/2/2005, trong đó đã xác định dự án có tầm quan trọng đặc biệt về chiến lược phòng thủ quốc gia, củng cố an ninh quốc phòng và phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo cho đồng bào các dân tộc nhằm hiện thực hóa mong ước ngàn đời của đồng bào các dân tộc thuộc vùng căn cứ cách mạng, vùng sâu, vùng xa khó khăn 7 tỉnh mà tuyến đường đi qua.
Qua 17 năm thi công, dự án được cấp ủy chính quyền địa phương và Nhân dân đặc biệt quan tâm, đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, theo Quyết định 131 của Bộ Quốc phòng ngày 23/1/2006 về phê duyệt dự án tuyến đường Trường Sơn Đông và 2 lần điều chỉnh phê duyệt Quyết định đầu tư vào năm 2011 và 2020, quá trình triển khai xây dựng dự án gặp nhiều khó khăn, như việc thiếu vốn, điều kiện thi công trong mùa mưa rất khó khăn, do những thay đổi các quy định pháp luật. Đến nay phần lớn khối lượng dự án đã được hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng (khoảng 516,8km, chiếm 84,85% chiều dài).
Dự án tuyến đường Trường Sơn Đông được lãnh đạo Quốc hội các khóa rất quan tâm và đã có 2 đoàn khảo sát của Phó Chủ tịch Quốc hội Thượng tướng Huỳnh Ngọc Sơn năm 2015, Phó Chủ tịch Quốc hội Đại tướng Đỗ Bá Tỵ vào năm 2018. Qua nhiều đoàn khảo sát đều đánh giá, dự án phát huy tốt giá trị, có hiệu quả trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, kết hợp với bảo đảm quốc phòng - an ninh trên các địa bàn các tỉnh mà dự án đi qua. Tuy nhiên khó khăn vướng mắc về chậm thi công tuyến, điểm nghẽn tại một số địa bàn đã làm ảnh hưởng lớn đến hiệu quả dự án, ý nghĩa chính trị của tuyến đường Trường Sơn Đông.
Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương làm Trưởng đoàn Đoàn công tác của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khảo sát thực tế dọc tuyến đường Trường Sơn Đông
Lần này, Đoàn công tác của Ủy ban Thường vụ Quốc hội do Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương làm Trưởng đoàn đã đã khảo sát thực tế dọc tuyến đường làm việc với các địa phương có tuyến đường Trường Sơn Đông đi qua gồm tỉnh Lâm Đồng, Đắk Lắk, Quảng Nam. Qua làm việc, Đoàn công tác đã khảo sát, đánh giá tiến độ, những khó khăn, vướng mắc và đề xuất, kiến nghị giải quyết tiếp theo đối với dự án tuyến đường Trường Sơn Đông; đồng thời, tổng kết, rút ra nhiều bài học kinh nghiệm trong triển khai các dự án giao thông, góp phần phát triển đất nước trong thời gian tới.
Là một trong những thành viên của Đoàn công tác, trao đổi về những kết quả giám sát bước đầu, đại biểu Trịnh Xuân An - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết, đây là cuộc khảo sát, kiểm tra của một Đoàn công tác lớn của Quốc hội đối với tuyến đường có ý nghĩa quan trọng về kinh tế - xã hội cũng như quốc phòng - an ninh. Đại biểu Trịnh Xuân An nêu rõ, qua chuyến công tác, chuyến khảo sát này, giúp cho các cơ quan Quốc hội, đặc biệt là các cơ quan về quốc phòng, an ninh, cơ quan triển khai các Nghị quyết liên quan đến ngân sách có đánh giá thật sát, thật kỹ đối với việc triển khai một tuyến đường rất là quan trọng, sử dụng vốn đầu tư công.
Qua khảo sát, Đoàn công tác có cái nhìn tổng quan liên quan đến việc triển khai các dự án giao thông trọng điểm quốc gia, trong đó có tuyến đường Trường Sơn Đông, từ đó rút ra những kinh nghiệm cho việc triển khai các dự án tới đây.
Đoàn công tác đã khảo sát thực tế địa điểm thi công, làm việc với các bên liên quan đến triển khai dự án đường Trường Sơn Đông
Đại biểu Trịnh Xuân An nhấn mạnh, điều quan trọng khác là qua giám sát lần này giúp cho Đoàn công tác, các cơ quan của Quốc hội trên cơ sở ý kiến của các địa phương, các nhà thầu, nhà thi công cùng với ý kiến của các bộ, ngành để kiến nghị phù hợp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội cũng như với Chính phủ để kịp thời xử lý những vướng mắc, khó khăn trong quá trình triển khai thực tế để thúc đẩy tiến độ của dự án tuyến đường này.
Đại biểu nhấn mạnh, dự án đường Trường Sơn Đông có vai trò quan trọng trong kết nối 7 tỉnh miền Trung và Tây Nguyên. Do đó việc phát huy vai trò của tuyến đường này là hết sức cần thiết. Dự án này đã được triển khai đến nay là năm thứ 17, đã được điều chỉnh 2 lần. Tiến độ triển khai dự án đã bị kéo dài so với kế hoạch. Trong khi đây là dự án đầu tư công, sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Vì vậy, chúng ta phải bảo đảm hiệu quả giải ngân và chất lượng, tiến độ thi công.
Đoàn công tác đặc biệt quan tâm đến những vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện, nhất là những đoạn phải sử dụng những diện tích rừng. Đoàn đã đến tận nơi, tại chỗ, kiểm tra từng hạng mục đang bị dừng thi công, đang hoãn thi công, quan tâm đến điều kiện thời tiết đang vào mùa mưa, ảnh hưởng rất lớn đến việc thi công. Đoàn cũng đã lắng nghe các kiến nghị đề xuất với mục tiêu phải tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh hơn nữa về mặt tiến độ, xác định từ nay đến năm 2025 phải thông tuyến.
Với ý nghĩa đặc biệt của tuyến đường Trường Sơn Đông, nên việc đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thành toàn bộ dự án là điều hết sức cần thiết, bởi nếu dự án chậm tiến độ sẽ gây lãng phí nguồn lực. Tuyến đường này hoàn thành sẽ tiếp tục phát huy hiệu quả trong phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương, đáp ứng lòng mong mỏi của Nhân dân, xứng đáng với mục tiêu, ý nghĩa chính trị của tuyến đường Trường Sơn huyền thoại./.