Quốc hội thảo luận về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị
Phát biểu trước Quốc hội, đại biểu Lê Công Đỉnh nêu rõ, về vấn đề quy hoạch treo, dự án treo, báo cáo của Đoàn giám sát nêu một số dự án chưa xác định được nguồn lực, chưa có cơ chế chọn nhà đầu có năng lực đã xảy ra tình trạng dự án treo gây bức xúc trong cộng đồng dân cư, trong các khu quy hoạch. Trong đó, khảo sát tại khu vực quy hoạch Bình Quế, Thanh Đa quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh, dự án kéo dài làm hạn chế đến việc sử dụng đất của các hộ dân trong quy hoạch.
Đại biểu Lê Công Đỉnh cho rằng, báo cáo giám sát mới chỉ nêu một trường hợp nhưng trên thực tế cả nước còn rất nhiều trường hợp như thế nếu không nói là quy hoạch treo, dự án treo là khá phổ biến, ảnh hưởng đến đời sống người dân với nhiều lý do khác nhau. Do vướng quy hoạch nên người dân không được xây nhà mới, không thể chuyển mục đích sử dụng đất, không thể đầu tư phát triển, gây thiệt hại tài sản, lãng phí nguồn lực xã hội, quốc gia, gây bức xúc cho người dân.
Đại biểu Lê Công Đỉnh chia sẻ, qua tiếp xúc cử tri trong vùng dự án, trong vùng quy hoạch, người dân rất đồng tình với chủ trương của Đảng, Nhà nước về quy hoạch phát triển đô thị theo hướng đô thị thông minh, đô thị bền vững nhưng người dân đề nghị cho biết khi nào triển khai quy hoạch, phân khu chức năng, khi nào triển khai các dự án ngay cả các dự án do nhà nước làm chủ đầu tư, dự án công. Chính quyền địa phương trả lời là đang cân đối nguồn lực và đang xúc tiến kêu gọi đầu tư. Nhưng khi cử tri hỏi quy hoạch dự án đã kéo dài nhiều năm như vậy khi nào thực hiện, đất đai của người dân được cấp giấy đầy đủ nhưng không làm gì được thì lại rất khó trả lời.
Đại biểu đề nghị, chính quyền nhà nước không nên đẩy cái khó này cho người dân và kéo dài mãi tình trạng như vậy để trở thành nguyên nhân của những vi phạm về đất đai, xây dựng trong thời gian qua. Một số trường hợp bức xúc quá, người dân biết sai nhưng vẫn làm, vẫn tiến hành san nền, vẫn tiến hành xây dựng sai phép, trái phép.
Theo đại biểu Lê Công Đỉnh, bên cạnh hệ thống các nhiệm vụ, giải pháp được đề ra trong báo cáo để tháo gỡ những vấn đề nêu trên thì cần có quy định rõ về trách nhiệm bồi thường thiệt hại của tổ chức, cá nhân có liên quan đến quy hoạch.
Đại biểu Lê Công Đỉnh phát biểu tại phiên họp toàn thể của Quốc hội
Đại biểu giải thích liên quan đến quy hoạch treo, dự án treo, lâu nay các quy hoạch treo, dự án treo, chế tài rõ chứ không phải là không có chế tài. Theo Luật Đầu tư, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai v.v.... có ràng buộc về thời gian triển khai thực hiện dự án cũng như những ràng buộc chế tài những vấn đề bồi thường thiệt hại cho dân do không triển khai quy hoạch, các dự án là không rõ ràng. Để tránh việc chậm không triển khai quy hoạch treo, dự án treo, đại biểu đề nghị cần quy định rõ thời gian phải triển khai, hoàn thành triển khai dự án quy hoạch đã được phê duyệt nhất là đối với quy hoạch phân khu chức năng, trong đất có khu đô thị. Đồng thời, có chế tài quy định rõ ràng trách nhiệm phải bồi thường thiệt hại chậm, không triển khai dự án quy hoạch gây ra. Biết rõ quy hoạch phân khu theo luật định để kêu gọi dự án đầu tư để phát triển đô thị như mong muốn nhưng nếu không giải quyết các vấn đề nêu trên thì khó thực hiện vì không nhận được sự đồng thuận của người dân.
Đề xuất nội dung bồi thường thiệt hại của người dân liên quan việc chậm chưa triển khai quy hoạch phân khu, đại biểu Lê Công Đỉnh cho biết, theo quy định tại Điều 94 Luật Xây dựng năm 2014 thì khu vực có quy hoạch phân khu xây dựng được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy hoạch, công bố nhưng chưa thực hiện và chưa có quyết định thu hồi đất của cơ quan có thẩm quyền thì chỉ cấp giấy phép xây dựng có thời hạn, tức là giấy phép xây dựng tạm và người dân cam kết khi triển khai quy hoạch thì sẽ không được bồi thường. Theo đại biểu, quy định như vậy rõ ràng đây là đẩy khó cho người dân. Người dân nêu đất tôi là đất ở phù hợp với quy hoạch xây dựng là khu dân cư đô thị nhưng do quy hoạch phân khu nên người dân chỉ được cấp phép tạm và khi triển khai thì không đền bù là vấn đề bức xúc.
Đại biểu Lê Công Đỉnh đề nghị, dù cấp giấy phép xây dựng có thời hạn khi hết thời kỳ quy hoạch phải đền bù cho người dân để đảm bảo quyền lợi đầy đủ hoặc khi hết thời kỳ quy hoạch phải tiến hành rà soát, điều chỉnh xóa quy hoạch và cấp phép chính thức cho người dân./.