Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thăm và làm việc với Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư thuộc Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trận tự xã hội, Bộ Công an
Uỷ viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn công tác của Quốc hội đã trực tiếp đi thăm và kiểm tra các điều kiện kỹ thuật và trải nghiệm thực tế tại các đơn vị thuộc Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư thuộc Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06).
Trung tâm được công bố thành lập ngày 17/8/2020 trên cơ sở sáp nhập 03 Phòng, 02 Trung tâm. Theo báo cáo, sau hơn 01 năm đi vào hoạt động, Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư đã chủ động tham mưu với lãnh đạo Bộ Công an xây dựng, triển khai thành công 02 dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Sản xuất, cấp, quản lý căn cước công dân. Đây là 02 dự án về ứng dụng Công nghệ thông tin có quy mô lớn nhất ngành Công an từ trước đến nay. Quá trình triển khai thực hiện 02 Dự án, tập thể lãnh đạo và cán bộ chiến sỹ đã khắc phục mọi khó khăn, tập trung toàn tâm, toàn lực, thực hiện nhiệm vụ với tinh thần trách nhiệm cao, tận tụy làm việc ngoài giờ, cả ngày nghỉ thứ 7, chủ nhật, cả ngày nghỉ lễ, Tết Nguyên đán để đảm bảo hoàn thành tiến độ công việc được giao.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn công tác của Quốc hội đã trực tiếp đi thăm và kiểm tra các điều kiện kỹ thuật, trải nghiệm thực tế tại các đơn vị thuộc Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư
Thành công của việc triển khai thực hiện 02 dự án là hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng ký, quản lý cư trú, công tác cấp và quản lý căn cước công dân được tổ chức thực hiện đảm bảo đúng, đủ, chính xác các yêu cầu nghiệp vụ của ngành Công an nói riêng và phục vụ công tác quản lý nhà nước nói chung trong đó có kết nối, chia sẻ với các Bộ, Ban, ngành khác theo quy định và yêu cầu của các Cơ quan này. Cụ thể Bộ Công an đã thành lập Ban Chỉ đạo để triển khai đối với các đơn vị trực thuộc Bộ và Công an 63 địa phương; trong đó tập trung chỉ đạo quyết liệt với phương châm xuyên suốt là phải bảo đảm hiện đại, đồng bộ, bảo mật cao, tránh lãng phí; với tinh thần “vừa chạy, vừa xếp hàng”. Bên cạnh đó, đã triển khai nhiều giải pháp vừa bảo đảm song trùng nhiệm vụ phòng, chống dịch Covid-19, vừa bảo đảm hoàn thành các nhiệm vụ của 02 dự án. Ngày 25/02/2021, Bộ Công an đã tổ chức Lễ Khai trương hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và hệ thống Sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân; ngày 22/6/2021, tổ chức Hội nghị tổng kết xây dựng, triển khai Dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Dự án Sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân và Lễ công bố vận hành chính thức hệ thống từ ngày 01/7/2021. Phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành để bảo đảm sự đồng bộ tránh lãng phí, qua đó giảm được mức dự toán so với ban đầu gần 1.300 tỷ đồng, bảo đảm, đúng quy định pháp luật về chi tiêu ngân sách, không để thất thoát tài sản nhà nước, chủ động đề nghị Kiểm toán Nhà nước vào cuộc giám sát ngay từ đầu tuyệt đối không để xảy ra tình trạng tiêu cực, làm thất thoát, lãng phí kinh phí đầu tư của Nhà nước. Hoàn thành xây dựng kỹ thuật của Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư và hệ thống sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân với thiết kế bảo đảm an toàn thông tin cấp độ 4 đối với thông tin quan trọng quốc gia. Xây dựng hệ thống Bản đồ số là “bộ não” của Trung tâm dữ liệu nhằm đưa ra các giải pháp phân tích, tổng hợp, dự báo tình hình dân cư phục vụ việc hoạch định các chính sách kinh tế - xã hội, quốc phòng và an ninh theo từng giai đoạn, từng khu vực, địa bàn. Ngoài ra đã hoàn thành thu thập, bổ sung thông tin dân cư trên cả nước, tiến hành "làm sạch" dữ liệu, đồng bộ vào hệ thống và cấp mã số định danh cho công dân trong toàn quốc.
Đến nay, toàn quốc đã thu thập và đồng bộ vào hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hơn 102 triệu phiếu DC01 từ các nguồn thông tin, tổng số nhân khẩu qua rà soát hiện nay trong Cơ sở dữ liệu dân cư là hơn 98 triệu; đây là cơ sở quan trọng để xác lập danh tính điện tử của công dân, góp phần thực hiện chuyển đổi số quốc gia. Trung tâm đã tổ chức sản xuất thẻ căn cước công dân mới có gắn chíp điện tử với nhiều ưu điểm nổi bật đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế; vân tay phẳng trước đây được thay thế bằng vân tay lăn có độ truy nguyên chính xác cao hơn; đặc biệt mã QR Code và chíp điện tử được gắn trên Thẻ căn cước công dân mới với phương án bảo mật cao, mở ra cơ hội mới trong việc ứng dụng phát triển các dịch vụ bảo đảm an ninh, an toàn, cải cách hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp (hiện nay đã thu nhận 58 triệu hồ sơ để cấp Thẻ căn cước, in và trả trên 34 triệu thẻ cho Công dân). Triển khai kết nối thử nghiệm thành công Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với các bộ, ngành, địa phương như: với Bảo hiểm xã hội Việt Nam, với UBND 63/63 tỉnh thành trên cả nước, với các cơ sở dữ liệu nghiệp vụ của lực lượng Công an phục vụ hiệu quả công tác nghiệp vụ, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.
Phát biểu tại cuộc làm việc, thay mặt Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận và biểu dương những nỗ lực, cố gắng, đóng góp quan trọng của lực lượng công an trên cả nước, là một trong những lực lượng tuyến đầu tin cậy trong phòng, chống dịch bệnh Covid- 19. Chủ tịch Quốc hội bày tỏ xúc động khi trong cuộc chiến phòng chống dịch bệnh đã có hơn 1.400 cán bộ, chiến sỹ Công an bị nhiễm Covid-19 và đã có nhiều cán bộ đã anh dũng hy sinh trên mặt trận bảo đảm an ninh trật tự, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân. Quốc hội luôn ghi nhận và đánh giá cao vai trò của lực lượng Công an nhân dân đối với sự nghiệp giữ gìn an ninh trật tự, tạo môi trường bình yên để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại buổi làm việc
Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã và đang diễn ra sâu rộng, tác động toàn diện và sâu sắc đến tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội, việc đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, đẩy mạnh chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ là một xu thế tất yếu. “Đảng, Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, quyết sách chỉ đạo đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ trên các lĩnh vực của đời sống xã hội và mới đây nhất tại Đại hội đồng AIPA 42 vừa qua, chủ đề về “chuyển để số, áp dụng khoa học công nghệ”” đã được Nghị viện các nước trong khu vực chọn lựa và thông qua bằng những Nghị quyết quan trọng của Đại hội đồng. Đây cũng là lĩnh vực rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay khi mà cả thế giới, khu vực và mỗi quốc gia đang phải phòng chống đại dịch Covid-19 với những diễn biến rất phức tạp.
Chủ tịch Quốc hội khẳng định: Quốc hội cũng đã sửa đổi, bổ sung và ban hành nhiều đạo luật quan trọng, trong đó có những nội dung định hướng thúc đẩy ứng dụng khoa học, công nghệ. Chính phủ đang chỉ đạo nhiều nhiệm vụ, giải pháp để xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, đẩy mạnh cải cách hành chính tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp trong phát triển kinh tế - xã hội. Muốn thực hiện được điều này thì phải có các cơ sở dữ liệu lớn kết nối, liên thông với nhau trong đó Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là cốt lõi và nền tảng. Việc xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã được đề cập trong Luật Căn cước công dân năm 2014. Từ tháng 3/2020, sau khi Chính phủ bố trí vốn và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, Bộ Công an đã quyết liệt chỉ đạo lực lượng Công an từ Trung ương tới cơ sở thực hiện 02 dự án xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và dự án Sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân. Đến tháng 7/2021 đã hoàn thành 02 dự án này. Theo Chủ tịch Quốc hội, đây là một thành tích rất ấn tượng, có thể xem như một bài học điển hình về đầu tư công hiện nay.
Chủ tịch Quốc hội Vương ĐÌnh Huệ cho rằng trong quá trình tổ chức thực hiện 02 dự án, đã có sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan. Đặc biệt, lực lượng Công an đã có nhiều cách làm sáng tạo, bản lĩnh, vượt qua các khó khăn, thử thách để hoàn thành đúng tiến độ các nhiệm vụ đề ra, điển hình như việc lồng ghép, tận dụng hạ tầng của 2 dự án tiết kiệm dự toán hơn 1.000 tỷ đồng; việc thực hiện nguyên tắc kiểm toán song hành, làm đến đâu kiểm toán đến đó; việc trong thời gian ngắn tăng cường gần 4,5 vạn cán bộ, chiến sỹ Công an chính quy xuống xã để vừa bảo đảm an ninh trật tự từ sơ sở, vừa thu thập, cập nhật, bổ sung thông tin dân cư; việc thực hiện chiến dịch cấp 50 triệu Căn cước công dân trên cả nước, trong chiến dịch này lực lượng Công an đã không quản ngày đêm để phục vụ nhân dân, để lại nhiều hình ảnh cao đẹp, lan tỏa về tinh thần trách nhiệm vì nhân dân phục vụ
Chủ tịch Quốc hội bày tỏ ấn tượng sau khi trực tiếp tham quan Trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư về sự hiện đại, đồng bộ của Trung tâm, với gần 100 triệu thông tin dân cư được quản lý tập trung, được "nuôi sống" hàng ngày từ cơ sở bởi gần 4,5 vạn cán bộ, chiến sỹ Công an tại các xã, phường, thị trấn trong cả nước, bảo đảm luôn "đúng, đủ, sạch, sống". Đây sẽ là bộ dữ liệu đặc biệt quan trọng, giúp Đảng, Nhà nước nắm chắc tình hình dân cư, phục vụ hoạch định các chiến lược, chủ trương, chính sách về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước trong giai đoạn sắp tới.
Chủ tịch Quốc hội cũng vui mừng nhận thấy, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã sẵn sàng kết nối với các Bộ, ngành, địa phương và hiện nay đã triển khai kết nối với Văn phòng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bảo hiểm xã hội Việt Nam và UBND một số địa phương... để phục vụ cải cách thực hiện các thủ tục hành chính trên các lĩnh vực. Đặc biệt, Bộ Công an đã khẩn trương nghiên cứu ứng dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để phục vụ ngay công tác phòng, chống dịch Covid-19, như triển khai phần mềm quản lý dân cư vùng dịch để góp phần quản lý chặt chẽ, khoanh vùng, dập dịch nhanh chóng; phần mềm xác thực thông tin dân cư để triển khai các gói hỗ trợ bảo đảm an ninh xã hội được nhanh chóng, chính xác nhất.
Qua 02 dự án này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ biểu dương thêm một lần nữa, Bộ Công an đã đi trước, dẫn đầu về việc xây dựng các Cơ sở dữ liệu quốc gia. Đây cũng là một trong những nội dung để xây dựng lực lượng Công an nhân dân "cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại" và tiến lên hiện đại vào năm 20230 theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII.
Nhấn mạnh thêm những yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước ta trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, trước mắt là tập trung cao độ cho nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh Covid-19, sớm khống chế, đẩy lùi dịch bệnh để phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Vì vậy, đề nghị Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo toàn lực lượng phát huy vai trò lực lượng tuyến đầu trên mặt trận phòng, chống Covid-19, tích cực cùng cả hệ thống chính trị khống chế, đẩy lùi dịch bệnh trong thời gian nhanh nhất; đồng thời, chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa từ sớm những nhân tố có thể gây bất ổn, góp phần giữ vững an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, phục vụ có hiệu quả các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Riêng đối với nhiệm vụ xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu “Bộ Công an tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan hoàn thiện hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và hệ thống sản xuất, cấp và quản lý Căn cước công dân, nhất là bảo đảm dữ liệu dân cư luôn được bổ sung, cập nhật hàng ngày từ cơ sở, những người đến độ tuổi cấp căn cước phải được cấp căn cước công dân nhanh nhất, thuận lợi nhất; đồng thời, quan tâm thực hiện tốt các giải pháp bảo đảm an ninh an toàn hệ thống. Tổ chức thực hiện có hiệu quả Luật Cư trú sửa đổi đã được Quốc hội khóa XIV thông qua, trong đó chuẩn bị tốt cho việc bỏ sổ hộ khẩu giấy, chuyển sang quản lý bằng điện tử thông qua mã số định danh cá nhân, bảo đảm tốt hơn quyền tự do cư trú của công dân theo quy định của pháp luật. Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, trước hết phải phục vụ nhân dân tốt hơn, sớm tạo điều kiện để nhân dân được hưởng những tiện lợi do khoa học công nghệ mang lại, thông qua việc cải cách các thủ tục hành chính, giấy tờ liên quan đến công dân, giảm tối đa phiền hà, lãng phí về thời gian, công sức, chi phí xã hội trong thực hiện các thủ tục này”.
Liên quan đến các đề xuất của Bộ Công an tại cuộc làm việc về việc sửa đổi, bổ sung một số đạo luật, nhất là sửa đổi Luật Căn cước công dân với định hướng xây dựng định danh điện tử, căn cước công dân điện tử, việc cấp thẻ cư trú cho các trường hợp chưa xác định được quốc tịch đang cư trú tại Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội cho biết đây là vấn đề hợp lý, đề nghị các Cơ quan chức năng của Quốc hội ghi nhận và hướng dẫn việc xây dựng hồ sơ đề nghị sửa đổi, bổ sung Luật theo đúng trình tự quy định. Chủ tịch Quốc hội khẳng định: Quốc hội ủng hộ và tạo điều kiện tối đa cho việc hoàn thiện hành lang pháp lý thúc đẩy ứng dụng khoa học, công nghệ, nâng cao hiệu quả quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng yêu cầu cần phát huy tối đa giá trị của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Cơ sở dữ liệu Căn cước công dân phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước, thúc đẩy hoàn thành công cuộc chuyển đổi số quốc gia. Trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là nền tảng tiếp tục đẩy mạnh kết nối, liên thông, tương tác và cung cấp các dịch vụ công trực tuyến giữa Chính phủ với các bộ, ngành, cơ quan quản lý hành chính các cấp, các tổ chức chính trị, xã hội liên quan. Đồng thời, kết nối với các cơ sở dữ liệu quốc gia khác để phục vụ có hiệu quả các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và phòng chống dịch Covid-19, điển hình như việc quản lý dân cư vùng dịch và hỗ trợ xác nhận đối tượng hưởng trợ cấp khó khăn mà các lực lượng công an đang thực hiện.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ viết lưu bút tại Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư
Trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư Bộ Công an đã xây dựng như hiện nay, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các bộ, ngành, UBND các địa phương khi xây dựng các cơ sở dữ liệu chuyên ngành cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để kết nối, tận dụng những thông tin đã có, bảo đảm tránh lãng phí. Tiếp tục nghiên cứu, triển khai các ứng dụng để khai thác, sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư không chỉ phục vụ nhu cầu quản lý Nhà nước mà còn có thể mở rộng phục vụ ngày càng tốt hơn yêu cầu của người dân, doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục nâng cao trách nhiệm của Bộ Thông tin và Truyền thông với vai trò là cơ quan thường trực xây dựng Chính phủ điện tử, hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương thực hiện kết nối, chia sẻ dữ liệu nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số của quốc gia. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền đến các tầng lớp nhân dân để nhân dân hiểu rõ những tiện ích Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và căn cước công dân mang lại và tích cực tham gia quá trình xây dựng, duy trì các Cơ sở dữ liệu quan trọng này, đồng thời thúc đẩy xây dựng xã hội số tại Việt Nam. Yêu cầu các Cơ quan, các Ủy ban của Quốc hội phối hợp với Bộ Công an nghiên cứu những tiện ích của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, nhất là những thông tin tổng hợp, chính xác, cập nhật về thông tin dân cư quốc gia và theo các vùng miền để tham mưu với Quốc hội quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, giám sát các chuyên đề và xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật phù hợp với tình hình thực tiễn.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tin tưởng những nỗ lực, đổi mới, quyết tâm của các cấp các ngành trong xây dựng và vận hành Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và quản lý Căn cước công dân sẽ được người dân và doanh nghiệp đón nhận tích cực, hưởng ứng ủng hộ và quan tâm giúp đỡ để tiếp tục để hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia.
Cũng tại cuộc làm việc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã tặng quà lưu niệm cho Lãnh đạo và các cán bộ đã có nhiều nỗ lực, thực hiện trách nhiệm và hiệu quả dự án “Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư” và Dự án “Sản xuất cấp và quản lý Căn cước công dân”..
Bộ trưởng Bộ Công an tặng Kỷ niệm chương các đồng chí lãnh đạo các Cơ quan, các Uỷ ban của Quốc hội
Ghi nhận sự quan tâm và tạo điều kiện về chính sách pháp lý để 02 dự án được hiện thực hóa, hoàn thành đúng tiến độ, đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế và khu vực, thay mặt lãnh đạo Bộ Công an, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an đã tặng Kỷ niệm chương cho Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương; Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường; Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng; Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Thiếu tướng Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy.. và nhiều đồng chí lãnh đạo các Bộ, ngành./.