Đại biểu Trịnh Ngọc Phương - Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh
Trong văn bản chất vấn, đại biểu Trịnh Ngọc Phương - Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh cho biết, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 5804/QĐ-BCT ngày 11 tháng 5 năm 2015 về việc phê duyệt dự án “Xây dựng chợ kiểu mẫu biên giới Campuchia”, theo đó Chính phủ Việt Nam sẽ đầu tư xây dựng mới 1 chợ tại khu kinh tế đặc biệt Thang Thaung Khmum, làng ĐaKandovl, xã Đa, huyện Memot, tỉnh Thaung Khumum, Vương Quốc Camphuchia với tổng mức đầu tư là 44.761.411.000 đồng bằng nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2015 đến năm 2017.
Tuy nhiên, đến nay đã gần 2 năm dự án chưa được triển khai, phía bạn cứ hối thúc tỉnh Tây Ninh nhanh chóng triển khai, nhất là gần đến ngày bầu cử (2017). Đây là dự án rất quan trọng thể hiện tình đoàn kết giữa hai nước nói chung, giữa nhân dân 2 tỉnh Thang Khmum và Tây Ninh, cũng như chính sách ngoại giao và cao hơn nữa là chữ tín với bạn.
Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết khi nào chợ trên được triển khai và thời hạn nêu trong dự án cũng như trong Quyết định số 5804 đã sắp hết.
Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho biết, dự án xây dựng “Chợ kiểu mẫu biên giới Campuchia” được phê duyệt theo Quyết định số 5804/QĐ-BCT ngày 11 tháng 6 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Công Thương nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Theo đó, chợ kiểu mẫu biên giới Campuchia sẽ được xây dựng tại Khu kinh tế đặc biệt Thay Tbaung Khmum, làng Đa Kandorl, xã Đa, huyện Memot, tỉnh Tbaung Khmum, Campuchia với diện tích khu vực đất là 19,628 m; Tổng mức đầu tư xây dựng là 44,7 tỷ đồng (từ nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Việt Nam dành cho Chính phủ Hoàng gia Campuchia); Kế hoạch khởi công xây dựng trong năm 2016 và hoàn thành xây dựng trong năm 2018.
Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh
Triển khai thực hiện Quyết định số 5804/QĐ-BCT ngày 11 tháng 6 năm 2015 nêu trên, từ tháng 6 năm 2015 đến tháng 6 năm 2016, Bộ Công Thương Việt Nam đã phối hợp với Bộ Thương mại Capuchia tiến hành các công việc có liên quan gồm: Đấu thầu lựa chọn tư vấn thiết kế, lập dự toán chi tiết theo quy định của pháp luật Việt Nam; Thống nhất các nội dung cơ bản để triển khai thực hiện cụ thể tại Bản thỏa thuận Xây dựng Chợ kiểu mẫu biên giới Campuchia ký ngày 27 tháng 7 năm 2016 giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Thương mại Campuchia.
Để tôn trọng phong tục tập quán, truyền thống văn hóa của địa phương, phía Campuchia đã xin ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan và điều chỉnh một vài chi tiết thiết kế. Theo kế hoạch, trong tháng 11 năm 2016, phía Campuchia sẽ thống nhất thiết kế chi tiết. Đó cũng là lý do cho đến thời điểm này chưa kịp khởi công xây dựng.
Bộ Công Thương đã và đang chỉ đạo đẩy nhanh hoàn thành các thủ tục trong năm 2016 để khởi công xây dựng chợ biên giới này vào đầu năm 2017 (chậm hơn so với dự kiến khoảng 2 - 3 tháng).
Mặc dù vậy, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Xây dựng, các Bộ, ngành có liên quan, trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ giải pháp lựa chọn nhà thầu thực sự có năng lực để có thể thi công hoàn thành chợ kiểu mẫu biên giới Campuchia sớm hơn so với kế hoạch mà hai bên đặt ra (năm 2018). Dự kiến chợ biên giới này sẽ được hoàn thành vào cuối năm 2017 hoặc đầu năm 2018.
* Trên thực tế, chợ kiểu mẫu biên giới Campuchia (còn được gọi là Chợ Đa) đã được khởi công xây dựng từ ngày 16/1/2018 và sau gần hai năm xây dựng, Chợ Đa đã được khánh thành ngày 24/12/2019, tại tỉnh Tboung Khmum, Campuchia dưới sự đồng chủ trì của Thủ tướng Campuchia Hun Sen và Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Trịnh Đình Dũng.
Dự án đặt tại khu kinh tế đặc biệt Thary Tbaung Khmum thuộc xã Đa, huyện Mê Mốt, tỉnh Tbaung Khmum, cách cửa khẩu chính Chàng Riệc (Việt Nam) - Đa (Campuchia) khoảng 600 mét, cách cửa khẩu quốc tế Xa Mát (Tây Ninh) khoảng 20 km và cửa khẩu quốc tế Hoa Lư (Bình Phước) - Snoul (Kratie) khoảng 60 km. Chợ Đa đi vào hoạt động được ghi nhận là bước đột phá cho sự phát triển thương mại của toàn tuyến biên giới Việt Nam – Campuchia… Việt Nam và Campuchia có 130km đường biên giới, vì thế, hợp tác giữa các tỉnh dọc biên giới luôn được lãnh đạo hai nước đặc biệt quan tâm. Đặc biệt, khu vực biên giới hai nước vốn bị tàn phá nặng nề trong các cuộc chiến tranh trước đây nay đã được xây dựng trở thành khu vực biên giới hữu nghị hợp tác phát triển./.