ĐBQH Nguyễn Thị Kim Anh – Đoàn DBQH tỉnh Bắc Ninh
Góp ý kiến đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), ĐBQH Nguyễn Thị Kim Anh – Đoàn DBQH tỉnh Bắc Ninh cho biết, mục tiêu đến năm 2030, nước ta tiếp tục nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp, giữ ổn định trên 3,5 triệu ha đất lúa, sản lượng lúa hàng năm bảo đảm ít nhất 35 triệu tấn, làm nòng cốt bảo làm an ninh lương thực quốc gia; sử dụng hiệu quả quỹ đất lúa với kế hoạch chặt chẽ, quy hoạch đất lâm nghiệp hơn 15,8 triệu ha, tỷ lệ che phủ rừng trên 42%. Để thực hiện được mục tiêu giữ diện tích đất lúa, đất rừng, thì cần quản lý chặt chẽ việc quy hoạch diện tích đất trồng lúa, đất trồng rừng và phải được xác định cụ thể đến từng địa phương tới cấp xã.
Đại biểu Kim Anh cho rằng, cùng với phát triển kinh tế - xã hội, quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa đất nước, nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp, cụ thể là đất trồng lúa, đất rừng sang mục đích phi nông nghiệp là tất yếu. Đại biểu cho rằng, trước mục tiêu bảo đảm an ninh lương thực, bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, thích ứng với biến đổi khí hậu, yêu cầu bảo vệ, kiểm soát nghiêm ngặt diện tích đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ được đặt ra hơn lúc nào hết.
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh cho biết, Nghị quyết 18-NQ/TW đã nêu rõ phải tăng cường công tác quản lý, kiểm soát chặt chẽ việc chuyển mục đích sử dụng đất, đặc biệt là đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên. Tuy nhiên tại dự thảo Luật, nội dung này thể hiện còn khá mờ nhạt, tiêu chí chuyển mục đích mới chỉ căn cứ mang tính hình thức mà chưa quy định tiêu chí về nội dung.
Để tiếp tục hoàn thiện, đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh đề nghị dự thảo Luật cần quy định việc điều tra, đánh giá, thống kê, kiểm đếm, lượng hóa và hạch toán đầy đủ, hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trong nền kinh tế. Trong dự thảo Luật đã quy định nhiều nội dung nhưng cần gom lại một chương về vấn đề này.
Bên cạnh đó, tại Điều 122, đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh đề nghị không giao Chính phủ mà quy định ngay trong Luật tiêu chí, điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng sang mục đích khác, là cơ sở quan trọng để địa phương thực thi thống nhất trong phạm vi cả nước.
Về một số tiêu chí, điều kiện đối với chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh đề xuất không được chuyển mục đích đất nông nghiệp sau khi đã được tích tụ, tập trung sang phi nông nghiệp, nhất là thực hiện dự án đầu tư nhằm khuyến khích đầu tư sản xuất nông nghiệp chân chính, hiệu quả, tạo tâm lý yên tâm cho các nhà đầu tư vào nông nghiệp.
Đồng thời, cần có báo cáo đánh giá tác động, tính hiệu quả, khả thi của dự án gắn trách nhiệm của chủ dự án với cộng đồng; có quy định về quy mô dự án gắn với điều kiện về tài chính phù hợp với diện tích đất trồng lúa, đất rừng cần chuyển mục đích sử dụng; có phương án bóc tách tầng đất mặt của đất trồng lúa khi xây dựng công trình, không loại trừ bất kỳ dự án nào vì tầng đất mặt của đất trồng lúa là đất tốt, giàu dinh dưỡng, mất hàng trăm năm để hình thành nên cần được bảo vệ và sử dụng vào mục đích nông nghiệp…
Về thẩm quyền chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh đề nghị xem xét việc phân cấp, phân quyền có kiểm soát để tránh cục bộ, nguy cơ ảnh hưởng tới an ninh lương thực, suy giảm đa dạng sinh học. Đồng thời, cân nhắc kỹ lưỡng để phân cấp theo quy mô diện tích, chuyển mục đích sử dụng những dự án yêu cầu lớn về đất đai vẫn cần sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ hoặc của Quốc hội. Theo đó, cần kiểm soát chặt chẽ việc chuyển mục đích các loại đất này bằng việc đưa ra các tiêu chí, điều kiện cụ thể, bổ sung quy định hạn chế việc chia nhỏ các dự án có chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên, tránh việc "lách luật"./.
