ĐBQH DƯƠNG BÌNH PHÚ: ỨNG DỤNG CÁC THÀNH TỰU KHOA HỌC, CÔNG NGHỆ TIÊN TIẾN VÀ ĐẨY MẠNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC BIỂN
Đại biểu Quốc hội Tạ Minh Tâm - Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang
Đại biểu Quốc hội Tạ Minh Tâm cho biết, cuối năm 2022, đầu năm 2023, một số hợp tác xã, hộ nông dân trồng thanh long ở Long An và một số địa phương phía Nam đã có nhiều phản ánh, kiến nghị xoay quanh bản quyền và việc thu phí bản quyền của một doanh nghiệp đối với giống thanh long ruột đỏ LĐ1 của Viện nghiên cứu cây ăn quả Miền Nam khi xuất khẩu, đặc biệt xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc. Vụ việc này đặt ra nhiều câu hỏi trong việc bảo vệ quyền lợi của người dân.
Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm về vấn đề này và trách nhiệm của Bộ trưởng để người nông dân có điều kiện thụ hưởng các thành tựu nghiên cứu khoa học (nhất là từ các cơ sở nghiên cứu công lập) cũng như được bảo vệ tốt nhất quyền lợi; trong bối cảnh nước ta tham gia nhiều thỏa thuận thương mại với các quy định chặt chẽ về bản quyền giống, về Sở hữu trí tuệ.
Trả lời nội dung chất vấn của Đại biểu, Bộ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Huỳnh Thành Đạt đã có Văn bản số 2557/BKHCN-SHTT nêu rõ:
Hiện nay, giống thanh long ruột đỏ LĐ1 được bảo hộ giống cây trồng mới. Vì vậy, việc thu phí bản quyền giống thanh long ruột đỏ LĐ1 được thực hiện theo quy định của pháp luật về bảo hộ quyền đối với giống cây trồng. Trên thực tế, các quy định này được xây dựng trên cơ sở phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia cũng như đảm bảo cân bằng quyền lợi giữa chủ thể quyền sở hữu trí tuệ với các tổ chức, cá nhân khác và xã hội.
Về vấn đề bảo đảm cho người nông dân được thụ hưởng các thành tựu nghiên cứu khoa học và công nghệ từ các cơ sở nghiên cứu công lập, đặc biệt là thành tựu nghiên cứu khoa học và công nghệ đạt được từ các nhiệm vụ nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước, ở góc độ quyền sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất đưa vào Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2022 các quy định về giới hạn quyền của chủ văn bằng bảo hộ, ví dụ: cho phép tổ chức, cá nhân khác sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, giống cây trồng là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước mà không cần sự đồng ý của người nắm độc quyền sử dụng trong các trường hợp như người nắm độc quyền sử dụng không thực hiện trong một thời gian hợp lý các biện pháp hiệu quả để sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, giống cây trồng; việc sử dụng nhằm mục đích công cộng, phi thương mại, phục vụ quốc phòng, an ninh, phòng bệnh, chữa bệnh, bảo đảm dinh dưỡng cho nhân dân hoặc đáp ứng các nhu cầu cấp thiết khác của xã hội.
Với vai trò là cơ quan đầu mối về quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã, đang và sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan thực hiện các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức của người dân và công chúng về các vấn đề này./.
