Văn kiện Quốc hội Toàn tập,
Tập I gồm các văn kiện chủ yếu của Quốc dân Đại hội Tân Trào (diễn ra
trong hai ngày 16, 17 tháng 8 năm 1945) và Quốc hội khóa I (1946 – 1960). Việc
sắp xếp các văn kiện theo trình tự thời gian của các sự kiện lịch sử; các văn
kiện của Quốc hội sắp xếp lên trước các văn kiện của Ban Thường trực Quốc hội.
Ngoài các văn kiện chính
của Quốc dân Đại hội Tân Trào, tập sách còn có một số văn kiện khác của Đảng và
lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, có nội dung liên quan, thể hiện đường lối, chủ trương
sáng suốt của Đảng ta và của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhằm tập hợp, đoàn kết toàn
dân, đứng lên theo tiếng gọi cứu nước của Mặt trận Việt Minh, sẵn sàng chớp thời
cơ, tiến hành tổng khởi nghĩa, giành độc lập, tự do, thiết lập chính thể dân
chủ, cộng hòa cho đất nước.
Tập sách giới thiệu một
khối lượng lớn các loại văn kiện của Quốc hội, Ban Thường trực Quốc hội trong 14
năm hoạt động đầy gian nan, thử thách và thu được những thắng lợi rất to lớn.
Do hoàn cảnh khốc liệt của
cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1946-1954) nên Quốc hội không thể
tiến hành các kỳ họp theo đúng định kỳ. Trong điều kiện đặc biệt đó, Quốc hội đã
ủy nhiệm cho Ban Thường trực Quốc hội và các vị Trưởng Ban, Phó Trưởng Ban
Thường trực Quốc hội thường xuyên bên cạnh Chính phủ để bàn bạc, góp ý kiến và
giám sát Hội đồng Chính phủ về việc ban hành và thực thi các chủ trương, chính
sách về kháng chiến và kiến quốc. Quốc hội, Ban Thường trực Quốc hội đã sát cánh
cùng Chính phủ góp phần chỉ đạo động viên, cổ vũ toàn dân làm nên những thắng
lợi vang dội của dân tộc. Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, Quốc hội
chỉ tiến hành được 3 kỳ họp. Từ khi hòa bình lập lại (20-7-1954) đến năm 1960,
Quốc hội đã sinh hoạt tương đối đều đặn với 9 kỳ họp để trực tiếp thực hiện các
chức năng, nhiệm vụ của mình, quyết định các vấn đề lớn về quốc kế dân sinh, về
chính trị, quân sự, kinh tế, tài chính...
Văn kiện của Quốc hội khóa
I bao gồm 2 bản Hiến pháp năm 1946, năm 1959; một số đạo luật lớn, quan trọng
(Luật cải cách ruộng đất, Luật bảo đảm quyền tự do thân thể và quyền bất khả xâm
phạm đối với nhà ở, đồ vật và thư tín của nhân dân; Luật quy định quyền lập hội;
Luật quy định quyền tự do hội họp; Luật về chế độ báo chí; Luật công đoàn; Luật
hôn nhân và gia đình; Luật bầu cử đại biểu Quốc hội; Luật tổ chức chính quyền
địa phương; Luật nghĩa vụ quân sự...); nhiều nghị quyết, lời kêu gọi và các văn
bản khác đề cập những vấn đề thiết thực, có ý nghĩa to lớn đối với đất nước và
đời sống nhân dân.
Các văn kiện được sưu tầm,
giới thiệu trong Tập I này lấy từ nguyên bản, có nhiều chữ bị mờ, viết tắt tên
người, tên tổ chức và địa danh, một số văn bản lâu ngày giấy bị rách v.v., nên
rất khó khăn cho việc sưu tầm, xác minh, thẩm định văn bản. Mặc dù vậy, các cán
bộ nghiên cứu của Văn phòng Quốc hội và cán bộ biên tập của Nhà xuất bản đã rất
cố gắng để bảo đảm độ chính xác của văn bản, đúng sát với bản gốc, nhưng chắc
chắn không tránh khỏi những thiếu sót, khiếm khuyết. Trong Tập I xuất bản lần
này, để thống nhất một số thuật ngữ trong văn bản, chúng tôi đã tham khảo và sử
dụng các thuật ngữ đã được biên tập, chỉnh lý lại cho thống nhất, đã được thể
hiện trong Bộ sách lớn như: Hồ Chí Minh Toàn tập, Văn kiện Đảng Toàn tập,
v.v. và nhiều tiêu đề do chúng tôi đặt để giúp bạn đọc tiện theo dõi, tra cứu.
Rất mong quý vị bạn đọc góp
ý kiến xây dựng, khắc phục các thiếu sót để việc xuất bản các tập tiếp theo của
Văn kiện Quốc hội Toàn tập bảo đảm chất lượng tốt hơn.